این مقاله به شناخت کاربردی روش "چیدمان فضا" در مطالعه پیکره بندی و ساختار فضایی شهر می پردازد. در این راستا نظریه "پیکره بندی در معماری" و نیز "حرکت طبیعی" که به روش چیدمان فضا و اهمیت تاثیر پیکره بندی فضایی بر روابط اجتماعی-اقتصادی در معماری و شهرسازی می پردازد مطرح شده اند. این روش تکنیکی برای تحلیل کمی عوامل کیفی شهر می باشد. این نظریه توسط هیلیر و هانسون در سال 1984 میلادی در لندن پایه ریزی...

امروزه تأمین مالی شهرداری­ها دارای پیچیدگی­های خاص خود است. از یک طرف متولیان شهر باید درآمد مورد نیاز خود را از شهر و شهروندان تأمین و از سوی دیگر منبع درآمدی باید به گونه­ای باشد که فرآیند حرکت شهر به سمت توسعه پایدار شهری را با خطر روبه­رو نسازد. هم­چنین شناخت الگوی توسعه کالبدی– فضایی شهر به منظور هدایت آن در راستای توسعه شهری پایدار امری ضروری است.بنابراین ضرورت مطالعات بیشتر در این زمینه ...

رشد ‌جمعیتی و ‌تداوم پراکنده‌رویی در شهرها، ‌سبب گردیده تا تعیین محدوده یا سیاست محدودیت شهری به عنوان راهکاری جهت مهار رشد شهرها و‌ مدیریت آن، مدنظر قرار گیرد. این سیاستها، محتوای یکسانی نداشته و ‌می‌تواند اثرات مختلف را بر‌ شهر و‌ محیط پیرامونش برجای گذارد. در این مطالعه با‌ استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و‌ با هدف شناخت اثرات این سیاست ها و ‌قوانین مربوط بر فرم فضایی- کالبدی کلانشهرهای ایران،...

شهرحامل روح و بستر جغرافیایی پا گرفته در آن و تبلور تمدن و فرهنگ جامعه خود است. تفاوت های مکان جغرافیایی سبب ظهور تمدن های مختلف شهری شده است. شهرنشینی در ایران که در دوران اشکانیان و ساسانیان شکل ویژه ای به خود گرفت، نقش مهمی در روند تمدن ایران زمین داشته است. بررسی روند تغییرات شهرهای ایران بیانگر دو شکل متمایز از سازمان فضایی شهر در دوران قبل از اسلام و پس از آن است. در این مقاله حیات و ساخت...

برنامه ریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکان های مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیاری همچون عدالت اجتماعی ضروری تلقی می شود، زیرا در غیر این صورت می تواند به برخورداری برخی از مکان ها نسبت به سایر مکان ها در شهر منجر گردد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامه ریزی شهری و عدالت اجتماعی در شهر، عدالت توزیعی است. اساس توزیع عادلانه خدمات شهری نیز توجه به دو معیار قا...

بر اساس چرخه‏ی مدیریت بحران، شبکه‏ی معابر در مرحله‏ی واکنش بلافاصله بعد از زلزله، به‏منظور عملیات امداد و نجات و در مرحله‏ی بازسازی برای بازگرداندن جابه‏جایی‏ها به حالت عادی، نقش اساسی ایفا می‏کند. در همین راستا هدف این پژوهش  تحلیل وضعیت آسیب‏پذیری شبکه‏ی معابر شهر الیگودرز و پس از آن ارزیابی قابلیت دسترسی نقاط مختلف شهر پس از وقوع زلزله است. برای این منظور از ترکیب دو روش تحلیل شبکه و تحلیل ف...

کاشان قدیم به عنوان نشانه بارز معماری ایرانی- اسلامی، گویای آن است که شهرسازی و معماری ایرانی- اسلامی هرگز با طبیعت بیگانه نبوده و معماری که برای ایجاد ساختمان مجبور به دخالت در طبیعت گردیده نه تنها موجب انهدام آن نگردیده ، بلکه توانسته تعادلی در این میان به وجود آورد. بافت تاریخی کاشان در گذشته دارای ساختار مشخصی بود. حصار و بارویی که مرز محله را مشخص می کرد و قلعه ای که در نزدیکی آن حصار، محا...

بیان مسئله:از آغاز ورود اسلام، طراحی مساجد برای معماران اسلامی نه تنها اهمیت ویژه‌ای داشته، بلکه اهمیت آن در طراحی تمام عناصر آن به چشم می‌خورد و مسجد را به‌ عنوان شاخص‌ترین بنای معماری اسلامی معرفی کرده است. از دیرباز معماران و طراحان مساجد، از حفظ جهت‌گیری الهی تا سیر حرکت انسان از بدو ورود تا قرارگیری در راستای محور قبله، حفظ سلسله‌مراتب حرکتی، اصولی را ارزشمند دانسته‌اند.لذا مهمترین مسئلة ا...

معمولاً تابع تغییرنگار که ساختار همبستگی داده­های فضایی را تعیین می­کند و نقش پایه­ ای در تحلیل آن­ها دارد، نامعلوم است و لازم است براساس مشاهدات برآورد شود. وجود داده­ های دورافتاده در مشاهدات تاثیر نامناسبی در برآورد تغییرنگار و سایر بخش­های تحلیل داده­های فضایی همچون پیش­گویی فضایی و برآورد پارامترهای روند دارد. در این مقاله ابتدا با استفاده از برآوردگرهای مقیاس، چند برآوردگر استوار جدید با ن...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافیدانان اهمیت ویژه ای یافته است. از آنجا که خدمات عمومی شهری، ساختار دهنده شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می باشد، بی عدالتی در نحوه توزیـع آن،تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش های جـدی روبرو کرده است. با بررسی میران نابرابری ها در توزیع خدمات و ...