اختیار اعمال انسانی از یک‌سو و ضرورت‌های الهیاتی ناشی از قدرت و علم خداوند از جنبه دیگر، دو سویه نزاع میان متکلمان بوده که براساس نوع تقریر ارتباط بین آنها، سه رویکرد کلامی میان مسلمانان ظهور کرده است. امامیه در مقایسه با اشاعره و معتزله، رویکردی بینابین را برگزیده که ضمن حفظ سویه‌های ارادی عمل، نظام‌مندیِ برآمده از قدرت خداوند نیز نادیده گرفته نمی‌شود. در این مقاله با ارزیابی اجمالی شرایط تاریخ...

لئو اشتراوس در پایان کتاب سقراط و آریستوفانس السیرة الفلسفیة زکریای رازی را «روشن‌ترین و اندیشمندانه‌ترین» شرحِ امکانِ گشتِ سقراط از بی‌توجهی به امور اخلاقی و سیاسی در دوران جوانی به توجه بدان امور در دوران پختگی قلمداد می‌کند. ما در این مقاله خواهیم کوشید با بازخوانیِ متن السیرة الفلسفیة رازی این مدعای شاذ و جالب‌توجه اشتراوس را تبیین کنیم. السیرة الفلسفیة رازی ...

انحصارگرایی دینی از صفات ذاتی و مشخصه‌های تاریخی سنّت مسیحی است. در این دیدگاه بر دو ویژگی حقّانیت و نجات‌بخشی انحصاری دین مسیحیت، تأکید اساسی می‌شود. این نگرش، مؤلفه‌های مهم تاریخی و الهیاتی دارد که عبارتند از: 1) قابلیت استناد به کتاب مقدّس‌‌؛ 2) ابتنا بر واقعیت‌های تاریخی زندگی عیسیٰ مسیح‌‌؛ 3) لزوم دخالت مستقیم الهی‌‌؛ 4) محوریت آموزه‌های الهیاتی خاص‌‌‌‌؛ 5) محوریت شخص عیسیٰ مسیح‌‌؛ 6) جایگاه مه...

رابرت مری هیو آدامز - فیلسوف اخلاق معاصر - نظریه‌ای وجودشناختی دربارهٔ خوبی ارائه کرده که به «نظریهٔ شباهت با خدا» شناخته می‌شود. خوبی ‌‌‌‌‌‌مدِّ نظر آدامز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، نوعی خوبیِ ذاتی است که از آن به «علوّ»‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تعبیر می‌کند. با این حال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، حوزهٔ نظریه‌‌پردازی آدامز هم خوبی اخلاقی و به تعبیر او «علوّ اخلاقی» را شامل می‌شود و هم آن دسته از خوبی‌های ذاتی ‌‌غیر مرتبط با اخلاق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مانن...

به نظر ویتگنشتاین باور دینی استفاده از یک تصویر است، تعهدی راسخ و تزلزل­ناپذیری که کل زندگی را نظم و نسق بخشیده است و مبتنی بر شواهد و دلایل نیست از این رو نه از جانب علم و فلسفه مددی می­یابد و نه هرگز گزندی می­بیند. پژوهش حاضر ضمن بررسی دیدگاه ویتگنشتاین متأخر در ارتباط با گفتارهای دینی نتیجه می­گیرد که رویکرد ویتگنشتاین برای مقولات دینی هر چند نوعی معناداری فراهم می­سازد، اما عدم واقعیت آن را...

دوران نشانه اساساً دورانی الهیاتی است: هر نظامی که مبتنی بر یک مفهوم اساسی باشد، مفهومی که گردش نشانه­ها را شکل می­دهد، از اساس الهیاتی است. این مفهومِ محوری، در هر اندیشه نامی به خود گرفته: واقعیت، جوهر، هستی، حقیقت، خدا، لوگوس، عقل، غایت و... در این نظام(های) لوگوس­محور، زنجیرۀ دال­ها معناداری و ثباتِ خود را از این مدلول استعلایی می­گیرند. دریدا با خوانش واسازانه‌اش نشان داد ­که هیچ مدلولی نمی­ت...

گسترش و بسط قلمروهای الهیاتی مقوله­ ای است که همواره در مجاورت و موانست مؤلفه‌هایی همسو تفسیر شده است. تحولات انسان­ شناختی، به ویژه در پارادایم سنت مسیحی، از جمله عوامل مهمی است که بر هستی­ شناسی الهیات مدرن و رابطۀ آن با امر سیاسی تأثیر می­ گذارد و اشکالی نهایی شده از زیست انسان معاصر را توضیح می­دهد. هدف اصلی مقالۀ حاضر بررسی تحولات الهیاتی عصر مدرن است که به مثابه یافته­ای نظری، تکنولوژی سا...

تکیه معاون الملک کرمانشاه یکی از آثار تاریخی منحصر به فرد در کشور است. بنای تکیه در سال 1320 ه.ق. در بافت مرکزی شهر احداث شد. بنا شامل سه بخش اصلی حسینیه، زینبیه و عباسیه می شود. تکیه به منظور برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم ساخته و با کاشی های هفت رنگ زینت یافت. اهمیت این تکیه نه به لحاظ معماری بلکه به خاطر مجموعه کاشیکاری ارزشمند آن است. کاشی هایی با نقوش شخصیت های اسطوره ای، پادشاهان، رجل مذه...

حجاب که عبارت است از لزوم پوشیدگی زن در برابر مرد بیگانه از ضروریات دین مبین اسلام است . حجاب جزئی از تمدن ، فرهنگ و آداب و رسوم اسلامی و شریعت الهی است . لزوم پوشش و حجاب به طور طبیعی در فطرت زنان به ودیعت نهاده شده است و از آنجا که احکام و دستورات ادیان الهی هماهنگ و همسو با فطرت انسانی تشریع شده است ، در همه ی ادیان الهی و پوشش و حجاب زن واجب گشته است . در این نوشته که تحت عنوان بررسی مبانی...

ملاصدرا دیدگاه ویژه ای نسبت به انسان و تعلیم و تربیت دارد. به همین منظور مطالعه آثار وی می تواند پاسخگوی بسیاری از مسایل تعلیم و تربیت در جهان امروز و بویژه در کشورمان باشد. در این پژوهش، کوشش شده است تا به پنج پرسش ویژه مبتنی بر شناسایی مبانی، اصول، اهداف، محتوا و روش های تعلیم و تربیت از دیدگاه ملاصدرا پرداخته شود. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، از روش مطالعه اسنادی توصیفی ـ تحلیلی بر ا...