نظریۀ ادراکات اعتباری از نظریات ابتکاری علّامه طباطبایی است که امروزه مورد نیاز فضای علمی کشور خصوصاً حوزۀ علوم انسانی است. این نظریه ابعاد گوناگونی دارد. معناشناسی ادراکات اعتباری یکی از ابعاد این نظریه است که مقدمۀ لازم برای ورود به هر بعد دیگرِ این نظریه به شمار می‌رود. برای فهم دقیق معنای این اصطلاح باید ابهامات سه‌گانۀ زبانی، معنایی و مصداقی آن برطرف شود. با بررسی جایگاه اعتباریات در میان سای...

در زبان شناسی مقایسه ای، زبان ها به لحاظ سلفی و ساختار واژگانی اشان به طور کلی به دو گروه یک تکواژی و چند تکواژی تقسیم می شوند. زبان یک تکواژی زبانی است که کلمات آن تنها از یک تکواژ ساخته شده است و زبان چند تکواژی زبانی است که کلمات آن مرکب از چند تکواژ است. لذا زبان یک تکواژی را زبان منفرد می نامند مثل زبان چینی و ویتنامی و زبان های چند تکواژی خود به چند گروه تقسیم می شود. (الف) زبان پیوندی که...

«انسجام» یک مفهوم معنایی است که به روابط معنایی موجود در متن اشاره دارد و آن را به عنوان یک متن از غیر متن متمایز و مشخص می‌نماید. انسجام بالقوّه در ابزارهای نظام زبانی، همچون ارجاع، حذف، جانشینی و... نهفته‌است که در خودِ زبان قرار دارد. نظر به ضرورت اصل تعادل و برابری در فرایند ترجمه، بازتاب هر یک از عوامل فوق در ترجمه، در راستای حرکت همسو با متن اصلی اهمیت بسزایی دارد. از آنجا که صحیفة سجاد...

عناصر فرهنگی به منزلة شناسنامة یک ملت است و می‌تواند در صورت انتقال صحیح بر غنای فرهنگی مقصد نیز بیفزاید. لذا مترجم باید ضمن بهرمندی از دانش‌های زبانی، بر فرهنگ زبان مبدأ و مقصد تسلط کافی داشته باشد. پژوهش حاضر در نظر دارد معادل‌یابی عناصر فرهنگی رمان نون والقلم جلال آل احمد را بر اساس تقسیم‌بندی مقوله‌های فرهنگی صادق هدایت در ترجمة عربی ماجدة العنانی بررسی کند. از آنجا که انتقال همة لایه‌های م...

دوگان­سازی پدیده­ای زبانی است که برخی از انواع آن در همة زبان ها دیده می­شوند و برخی دیگر تنها در برخی زبان ها. در پژوهش حاضر به بررسی پدیدة دوگان­سازی در زبان ترکی، به ویژه گونه­ای از دوگان سازی ناقص، می پردازیم. با توجه به داده­ها و در ارتباط با پرسش نخست پژوهش، می­توانیم بگوییم که دوگان­سازی کامل در زبان ترکی و آن دوگان­سازی که در دستور سنتی زبان فارسی بدان اتباع گفته می­شود، عملکرد و سازوکا...

واحدسازی، از مهمترین مسائل در پردازش زبان های طبیعی است که عبارت است از فرایند تقسیم متن به واحدهای معنادار نظیر واژه، عبارت نحوی، جمله و غیره. واحدسازی گروه های نحوی یک متن، از جمله وظایف واحدسازی متن محسوب می شود که در بسیاری از کارهای پردازش زبان طبیعی، نظیر سیستم های ترجمه ی ماشینی، استخراج اطلاعات، پرسش وپاسخ و سیستم های تبدیل متن به گفتار، می تواند به عنوان پیش پردازشی مهم، حضور داشته باش...

تقطیع و برچسب دهی نحوی – معنایی داده های نوشتاری یکی از فعالیتهای اصلی در طراحی و ساخت هر دادگان زبانی برای استخراج مدل زبانی است . در این مقاله مشکلاتی که نگارند ه در انجام این فعالیت برای طرح امکان سنجی برای طرح مدل سازی زبان فارسی داشته ‘ توضیح داده شد ه‘همچنین برای حل مشکلات از معیارهای زبان شناختی و مهندسی استفاده شده است . در نهایت برای استخراج مدل زبان فارسی یک بسته نرم افزاری نوشته شد...

در زمینه یادگیری زبان دوم، نقش دانش صریح زبانی در شکل گیری دانش تلویحی زبانی برای محققان موضوعی بحث برانگیز بوده است. کرشن (1993) بر این باور است که تاثیر آموزش صریح زبان کوتاه مدت بوده و به توانایی زبانی اکتسابی فرد افزوده نخواهد شد. به گفته وی تاثیر آموزش صریح دستور زبان جانبی است. اما نیک الیس (2002) و راد الیس (2002) معتقدند که دانش صریح زبانی نقشی تسهیل کننده در شکل گیری دانش تلویحی زبان د...

معناشناسی بخشی از دانش زبان شناسی یا شاخه ای مستقل از آن است که از رهگذر آن می توان به تحلیل معنای واژه ها و جمله های یک متن پرداخت و جایگاه دقیق کلمه ها و ترکیب های آن را با توجه به نظام معنایی که در آن قرار دارد، بدست آورد. این نوشتار به تحلیل معناشناختی واژه و مفهوم «زهد» در نهج البلاغه می پردازد. برای این منظور به واژه هایی که در حوزة معنایی زهد به عنوان واژة کانونی قرار داشته و ارتباط معنا...