در نجوم دورة اسلامی، بین الطلوعین نجومی را «صبح صادق» می نامیدند. در احکام اسلامی، رؤیت این پدیده، شاخص شروعِ وقت نماز صبح است. همچنین گزارش هایی دربارة رؤیت پذیر بودن هاله ای کم نور به شکلی کشیده پیش از صبح صادق، که «صبح کاذب» نامیده می شد، [از دورة اسلامی] بر جای مانده است. اخترشناسی جدید علت صبح کاذب را بازتاب نورخورشید از ذرات غبار بین سیاره ای می داند و آن را نور منطقة البروجی می نامد؛ زیرا...

انسان، موقعیتی ویژه در میان خالق و طبیعت مخلوق دارد؛ فاعل مطلق و خالق معنی نیست، اما واسطه ای خودآگاه در معنابخشی به طبیعت و تأویل معناست. نفس ناطقه انسانی به عنوان منشأ علم پیشینی روح و ذوق سلیم، محیط بر عقل و خیال و حس است و ارتباط بین عین و ذهن، اذهان، انسان و خدا را باعث می شود. ذوق سلیم، منشأ احساسات ناب بشری و نفس حیوانی، منشأ غرایز زیستی انسان است. کارکرد هنر، تزکیه، تعالی ذوق، هدایت و ت...

در شمال و شمال غرب شهرستان بم، فعالیت های آتشفشانی گسترده ای در زمان ائوسن رخ داده و سنگ های آتشفشانی بازیک و اسیدی به همراه نهشته های آذرآواری تشکیل شده اند. نهشته های ائوسن، به وسیلۀ مجموعه دایک های مختلف قطع شده اند. سنگ های آتشفشانی ماهیت ساب آلکالن و کالک آلکالن تا شوشونیتی و دایک ها ماهیت آلکالن پتاسیک دارند. در نمودار های عنکبوتی، نمونه ها، الگوی غنی شدگی از عناصر lile و تهی شدگی از عناص...

شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت آب زیرزمینی به منظور بررسی منشأ املاح مورد توجه محققین آب شناسی قرار دارد. در این تحقیق هیدروشیمی و منشأ املاح آب زیرزمینی دشت سرچاهان با استفاده از نسبت های یونی و تفاوت غلظت 49 نمونه از آبخوان و سه نمونه از آب ، یون های هم منشأ مورد بررسی قرار گرفت. در یک مرحله در زمستان 1377 سطحی دشت سرچاهان تهیه شد. سپس یون هایی با منشأ کانی شناسی مشترک و به عبارت دیگر یون های هم...

در این تحقیق سازگاری و تنوع ژنتیکی در برخی ترکیبات شیمیایی بذر، صفات مورفولوژیک، مقاومت به آفات بذرخوار(curculionidae) ceutorhynchus atomus و c. contractus در جمعیت هایی از گیاه رشادی (arabidopsis thaliana) مورد بررسی قرار گرفت. بذر سه جمعیت از رویشگاه ماسه ای و دو جمعیت از رویشگاه غیرماسه ای جمع آوری و در شرایط کنترل شده اتاق رشد کشت شدند. رزت 10 گیاه در 8 تکرار از هر 5 جمعیت بر اساس طرح آزمای...

تلاطمات ارزی تأثیرات نامطلوبی بر عملکرد متغیرهای اقتصادی و کلیت ثبات اقتصاد برجای می‌گذارد. عدم قطعیت در روند قیمت‌های نسبی، کوتاه‌ شدن افق سرمایه‌گذاری‌ها، ایجاد اخلال در فرآیندهای تصمیم‌گیری و سلب توان برنامه‌ریزی در آینده و خدشه‌دار شدن اعتبار بانک مرکزی از تبعات تلاطمات ارزی است. پس از فاصله گرفتن نرخ ارز بازار آزاد از نرخ رسمی ارز از اواسط 1389 تلاطمات به ‌نسبت شدیدی در مقاطعی از سال‌های 1...

در متون بازمانده از زبان فارسی دری برخی افعالی وجود دارند، که در ساخت آن‌ها، بر خلاف صورت معمول فعل در این زبان، به جای پایانه‌های صرفی فعل، از ضمایر شخصی متصل استفاده شده است؛ از این رو پژوهندگان دستور زبان فارسی به این افعال عنوان «ضمیرساخت» داده‌اند. کاربرد این افعال عموماً در بیان شرط و تمنا است و شواهد مطمئنی از سه صیغۀ دوم شخص مفرد و جمع و اوّل شخص جمع از آن در دست است. تنها نظر پذیرفته‌شده...

پرسش از منشأ و گستره اقتدار دولت‌ها رایج‌ترین مبحث در اندیشه سیاسی است. پرسشی که اندیشمندان مسلمان نیز بدان پاسخ داده‌اند، اگرچه قرائت‌های مختلف آنان به شکل‌گیری گونه‌های متفاوتی از دولت انجامیده است. حال پرسش اساسی این است که منشا و گستره اقتدار سیاسی امام(ع)چه بوده و تا چه عرصه می‌باشد؟ پاسخ به این پرسش با روش استنادی و در چارچوب رهیافت کلامی ارائه خواهد شد. مدعای مقاله حاضر آن است که اقتدار ...

تجزیه و تحلیل ژئوشیمیایی عناصر اصلی 12 نمونه از ماسه­سنگ­ها و شیل­های سازند شیرگشت در دو مقطع کوه ­عاشقان و کوه­ راهدار به سن اردوویسین واقع شده در بلوک کلمرد، ایران­مرکزی و رسم داده­ها بر روی نمودار­های تقسیم­بندی سنگ­های آواری ترکیب آنها را کوارتزآرنایت و شیل نشان می­دهد. همچنین، استفاده از نمودار­های تفکیکی، دوتایی و مثلثی، برخاستگاه کراتون و چرخه دوباره و جایگاه زمین­ساختی حاشیه غیر­فعال قا...

خلیج‌فارس یکی از بدنه‌های مهم آبی دنیاست که از نظر تولید و صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی به‌شدت توسعه پیدا کرده است. با توجه به اینکه هیدروکربن‌ها ممکن است سبب اثرات متنوعی بر روی زندگی آبی و کنارآبی شوند؛ مدت طولانی است که پایش هیدروکربن‌ها در رسوبات مطرح شده است. در مطالعه حاضر میزان و منشأ هیدروکربن‌های آلیفاتیک و آروماتیک در هفت نمونه رسوب سطحی جمع‌آوری شده از جنگل‌های مانگروی بندرخمیر مور...