آشکارسازی نور فرابنفش در علوم نجوم و هواشناسی به دلیل اطلاعات مفیدی که در اختیار می‌گذارد، مورد توجه قرار دارد. CCDهایی که بر پایه آشکارساز UV ساخته می‌شوند، به انواع فیلترهای طول‌موج‌های بلندتر نیاز ندارند. دراین‌صورت نور UV به‌طور مستقیم آشکارسازی می‌شود و لذا می‌توان گفت که حساسیت موثر این نوع CCD نسبت‌به نور UV بیش‌تر است. علاوه‌بر پارامترهای اساسی آشکارساز، حدتحمل در برابر تشعشعات پرانرژی ...

بررسی ترکیبات جرمی با انرژی­ترین پرتوهای کیهانی یکی از چالش­های محققان نجوم ذره­ای است. بررسی پرتوهای کیهانی در این حد انرژی، به‌‌علت شمار بسیار کم آنها، خالی از اشکال نیست. در این پژوهش پارامترهای گوناگون بهمن‌ها از جمله پارامتر عمر، تعداد کل الکترون­ها ونیز میون­ها که مقادیر هرکدام از آنها با در نظر گرفتن توزیع­های سطحی الکترونی و میونی رابطه نیشیمورا- کاماتا-گرایزن (NKG) محاسبه شده‌‌اند. به‌...

این مقاله مفهوم جدیدی به نام سیاه­چاله­های بودجه را در مبانی نظری بودجه­ریزی معرفی می‌کند. سیاه­چاله مفهومی است که از علم نجوم گرفته شده و به ناحیه‎ای از فضا گفته می‌شود که هیچ شیئی نمی‌تواند از میدان جاذبة آن خارج شود. منظور از سیاه­چاله­های بودجه، موارد هزینه­ای در بودجه­ریزی است که هر ساله بودجة شایان توجهی به آن اختصاص می­یابد، اما دستاوردهای آن با منابع اختصاص‌یافته به آن تناسبی ندارد. در ...

چهل و هفتمین آیه از سوره ذاریات به چگونگی پیدایش فضا و جهان‌گستری خداوند تصریح دارد، و آیه یازده سوره فصلت شکل پرداختن خداوند به آسمان‌ها را بیان می‌کند. مسأله گسترش جهان از آغاز تا انجام که مورد اشاره قرآن کریم است، مسأله‌ای است که دانشمندان علم نجوم در کشفیات جدید خود به آن دست یافته‌اند. یافته‌های جدید حاکی از آن است که در بازه زمانی ادامه‌داری که از لحظه پیدایش آغاز شده، کهکشان‌ها با سرعت ف...

منظومۀ ویس و رامین نخستین مثنوی عاشقانه در قلمرو ادبیات فارسی است. هم‌چنین، از لحاظ آرایه‌های ادبی خلق‌شده در آن، اثری پیشگام در ادبیات فارسی به شمار می‌رود. شاعر با استفاده از عناصر گوناگون مؤفق به آفرینش تصاویر بدیع شده که اصطلاحات نجومی از آن جمله است. به این اعتبار، در پژوهش حاضر، موضوعاتی مانند عناصر و احکام نجومی، اسطوره‌ها و باورهای عامیانه و تأثیر اجرام در سرنوشت انسان‌ها و اسامی صور فل...

علوم نقشه ­برداری، ریاضی، نجوم و جغرافیا از ابتدا پیوستگی عمیقی با یکدیگر داشته ­اند. در هر زمان این دانش­ ها توانسته ­اند با بهره­ گیری از تکنولوژی و امکانات فنی و درآمیختن آهن با هنر؛ در معرفی هر چه بهتر چهره زمین و تعیین موقعیت نقاط و معرفی شرایط جغرافیایی نقشی اساسی ایفا کنند. ریشه این علوم در سال های بسیار دور و قرن های قبل از میلاد (همزمان با پیدایش فکر تهیه نقشه) می­ باشد لیکن ظهور اسلام...

بیت­الحکمه نخستین و بزرگترین مرکز فرهنگی جهان اسلام در دوره عباسی بوده و به عنوان عامل اصلی اعتلای نهضت ترجمه در این دوره محسوب می شد. به دنبال این نهضت و تولیدات علمی آن منزلت دولت اسلامی ارتقا یافته و روابط آن با سایر کشورها قانون­مند شد. از این زمان به بعد مسلمانان در حوزه های مختلف علمی پرچم رشد و شکوفایی را به دوش کشیدند، تشویق خلفای عباسی نیز باعث شد تا بیت­الحکمه اهمیت بیشتری پیدا کرده و...

تاریخ نگاری و تاریخ نگری دوره صفوی بر پایه کاربستی از عناصر معرفتی بر آمده از مقتضیات فرهنگی آن دوره بسط و گسترش یافت. اندیشه غالب در آثار مورخان این عصر را می توان نوعی حکمت الهیاتی خواند که از سوئی برآمده و متاثر از مذهب شیعه بود و از سوئی دیگر این اندیشه بنیان نظری مشروعیت و مقبولیت حاکمیت صفویان در گستره ایران را موجه می ساخت. از جمله این مورخان می توان به سه مورخ درباری خاندان منجم یزدی (م...

چکیده: این پژوهش در 20 فصل در موضوعات مختلف از قبیل: پزشکی،نجوم، موسیقی،مشاغل،مراسم عروسی و عزاداری و میهمانی ها و جشن ها، ورزش ها و سرگرمی ها،علوم غریبه، باورهای مربوط به حیوانات، ضرب المثل ها،مباحث زنان و کودکان،خوراک،پوشاک، مسکن و معماری، ابزار زندگی و ابزارجنگ ،سنگ ها و باورهای عامیانه متفرقه و آداب و رسوم اجتماعی را در مثنوی کاوش قرار داده است و با تفکیک و تقسیم بندی و با توجه به موضوع هر...

ملا احمد نراقی خالق «مثنوی طاقدیس»، بزرگ مردی از قرن سیزدهم است. وی در زمان خود مجتهدی والا قدر بود و شاگردان فراوانی داشت، ضمن این که آثار متعددی را نیز فراهم کرده است. او نه تنها در فقه و اصول، بلکه در نجوم، عرفان و شعر نیز دستی داشت، لیکن این مجتهد عالی قدر در دنیای فقه و علوم حوزوی بیش از دنیای شعر و ادب شناخته شده، و توجه به آثار فقهی او تأثیر شعر و ادب او را کم رنگ تر ساخته، در حالی که ...