مهدی مدیری

دانشیار، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

[ 1 ] - استخراج خودکار مشاهدات اپتیکی جهت تعیین مدار اولیه ماهواره‌ها

تعیین مدار در یک جمله، کاربرد انواع تکنیک­ها جهت برآورد مدار اجرام فضایی نظیر ماه، سیارات و فضاپیماها می­باشد. تعیین موقعیت مداری امکان شناسایی اجرام موجود در فضا را فراهم می­آورد. به این معنی که می­توان جرم مورد نظر را در کاتالوگ آرشیوی تعیین مدار موجود جستجو کرد و در صورت عدم وجود در آرشیو به ‌عنوان جرم جدید، کاتالوگ کرد. به‌منظور تعیین موقعیت مداری، مشاهدات به‌صورت اطلاعات خام در فرآیند تعیی...

[ 2 ] - تحلیل همدیدی توفان‌های تندری مخاطره‌آمیز اصفهان

توفان‌های تندری از جمله پدیده‌های جوی محسوب می‌شوند که در برخی از فصول، به‌ویژه فصول انتقالی پاییز و بهار در عرض‌های میانی بسیار روی می‌دهند. این توفان‌ها یکی از مخاطرات جوی محسوب می‌شوند که همه‌ساله خسارات فراوانی را به بخش‌های کشاورزی، باغات و غیره وارد می‌سازند.  شناخت سازوکار، تکوین و توسعۀ این توفان‌ها کمک شایانی در جهت مقابله و یا کنترل آنها می‌کند. در این پژوهش به بررسی توفان‌های تندری ش...

[ 3 ] - ارزیابی کیفیت نواحی شهری با توجه به توزیع خدمات شهری در بحران‌های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل (نمونه موردی: نواحی شهر تهران)

شهرها به دلیل گستره جغرافیایی وسیع، تجمع مراکز ثقل، تأسیسات و نیروی انسانی همواره مورد تهدید بوده اند. بر این اساس پژوهش حاضر جهت ارزیابی کیفیت نواحی شهر تهران با محوریت توزیع خدمات شهری در بحران‌های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل صورت گرفته است. این مقاله با رویکرد تحلیلی-کاربردی جامعه آماری نواحی 117 گانه شهر تهران را بررسی می نماید، که جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مذکور از مدل‌های AHP، To...

[ 4 ] - جنرالیزاسیون عوارض ارتفاعی در تولید نقشه‌های کوچک مقیاس مبتنی بر نقشه‌های پایه با استفاده از الگوریتم‌های موجود

نقشه، تصویر کوچک‌شده و قراردادی تمام کرة زمین یا بخشی از آن است که به روش هندسی، روی سطحی مستوی به نمایش درمی‌آید. با توجه به محدودیت فضای نقشه، انتخاب و طراحی عناصر نمایش اطلاعات زمین، نیازمند فرایندی انتخابی، متناسب با اهداف تهیه است تا به کاهش سیستماتیک اطلاعات جغرافیایی پردازد. نقشه­، عوارض زمینی را در مقیاسی کوچک‌تر از شکل حقیقی­اش به نمایش می‌گذارد. هرچه عدد مقیاس بزرگ‌تر باشد، جزئیات کمت...

[ 5 ] - تحلیلی بر پارادوکس «الزامات پدافند غیرعامل» با «اصول توسعه پایدارشهری» در بهسازی بافت های تاریخی شهری مطالعه موردی: بافت تاریخی منطقه 12 شهر تهران

  حفظ و نگهد‌‌اری بافت‌های تاریخی یا بافت‌های د‌‌ارای میراث فرهنگی شهرها، از اهمیت ویژه‌ای برخورد‌‌ار است، چرا که این بافت‌ها علاوه بر ایجاد<s...

[ 6 ] - ارزیابی زیرساخت اطلاعات مکانی ملی ایران بر اساس مدل آمادگیSDI

هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخص آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی ملی (NSDI) ایران و شناسائی عوامل محدودکننده در ایجاد این زیرساخت می‌باشد. چارچوب اصلی پژوهش بر اساس پیمایش و مدل آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی (Readiness ModelSDI) بنا شده است. در این تحقیق، NSDI ایران بر اساس این مدل فازی پایه، با استفاده از 16 معیار تصمیم‌گیری در قالب پنچ عامل سازمانی، منابع انسانی، داده و اطلاعات، فناوری و مالی مورد ا...

[ 7 ] - اهمیت جایگاه سیستم اطلاعات مکانی (GIS) در فرماندهی و کنترل (C4I)

برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مؤثر نیازمند دسترسی به اطلاعات دقیق و به روز می‌باشد. داشتن اطلاعات مکانی به روز و کاربرد صحیح آنها یکی از مباحث مهم در فرماندهی می‌باشد. C4I یک سامانه اطلاعات مکانی در فرماندهی و کنترل است که از چند سامانه کوچکتر تشکیل شده است و فرماندهان نظامی می‌توانند با کمک آن اطلاعات دشمن را ارزیابی نموده و تصمیمات بهتری اخذ نمایند. سیستم اطلاعات مکانی می‌تواند در رسیدن به تصم...

[ 8 ] - شناسایی سامانه های همدیدی مؤثر در رخداد یخبندان های متوسط و شدید در تهران

 به منظور شناخت سامانه­ های همدیدی مؤثر در ایجاد یخبند ان­های متوسط و شدید شهر تهران و نیز چگونگی تبدیل یخبندان متوسط و شدید به یکدیگر، واکاوی همدیدی یخبندان با استفاده از نقشه­های سطح متوسط دریا و تراز های850 و700 هکتوپاسکال در دورة آماری 45 ساله (2005-1961) انجام شد. نتایج همدیدی نشان داد که تبدیل یخبندان متوسط به شدید تا فرین به دلیل فرارفت هوای سرد از عرض ­های بالاتر، قرارگیری ناوه رو...

[ 9 ] - اشاره - سامانه های تصویربرداری فراطیفی

      زمین دارای ویژگی های گوناگونی می باشد و اندازه گیری  مشخصه­ های فیزیکی و ظاهری زمین، مرحله ای اساسی در بسیاری از کاربردها است. با پیشرفت فناوری در سنجنده های گوناگون، امکان اندازه­ گیری جنبه­ های مختلف ویژگی های پدیده ها فراهم شده است. با استفاده از سنجنده ها می ­توان مجموعه داده لازم پیرامون اجسام گوناگون را اخذ کرده و با پردازش آن به اطلاعات مفید راجع به محیط پیرامون رس...

[ 10 ] - اشاره: پیدایی عوارض ناپیدا در تصاویر فراطیفی

تصاویر سنجندهه ای فراطیفی هوایی یا ماهوارهای، اطلاعات بازتابی از سطح زمین را در بیش از صد باند طیفی ثبت می‎کنند. تصاویر فراطیفی برای کاربرد‎های مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و روش‎های گوناگونی برای استخراج اطلاعات از این تصاویر ارائه شده و گسترش یافته است. یکی از مهمترین روشهای استخراج اطلاعات از تصاویر فراطیفی، تشخیص عوارض پنهان یا آشکارسازی ناهنجاری1 است. ایده اساسی طراحی ...

[ 11 ] - اشاره: تشخیص ناهنجاری در تصاویر ماهوارهای فراطیفی

     طیّ سال‌های اخیر تشخیص ناهنجاری در تصاویر ماهواره‌ای فراطیفی، به یکی از کاربردهای مهم آشکارسازی اهداف در دورکاوی تبدیل شده است. در بسیاری از کاربردها، از جمله سامانه‌های نظامی، علاوه بر دقت الگوریتم‌ها، ‌سرعت اجرای آن‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. بسیاری از الگوریتم‌های تشخیص ناهنجاری به دلیل این که باید روی یک تصویر با ابعاد بالا اعمال شوند، از سرعت پایینی برخوردارند.      برای رفع...

[ 12 ] - اشاره:الگوی خودکاره ی سلولی، راهبردی در مدل­ سازی شهری پویا

شبیه سازی مناسب ترین فضای برنامهریزی و طراحی شهری است و در آزمون مدلهای گوناگون شهری در طرح های توسعه و عمران شهری، عرصه منحصر بفردی را ارائه می کند. بهره گیری از ریاضی و مدل های کمّی و کیفی همواره مورد توجه برنامه ریزان شهری بوده است. انجام مدل سازی پدیده ها و عناصر پویای شهری معمولاً با...

[ 13 ] - اشاره:ارزشیابى روش هاى پشتیبانى از تصمیم گیرى فضایى گسترش سامانه هاى اطلاعات جغرافیایى (قسمت دوّم)

تصمیم گیرى، مهمترین چالش مقابل کارشناسان و متخصصان در حل مسائل حوزه هاى گسترده برنامه ریزى شهرى و منطقه اى است. مسائل تصمیم گیرى چند معیاره، معمولاً شامل مجموعه اى از موقعیت هاى مکانى است که باید براساس چندین معیار مختلف ارزیابى شوند. رویکرد گروهى، تصمیم گیرى را به عنوان یک فرآیند تکاملى مى نگرد که با استفاده از بحث، استدلال و اجماع نظر از یک گفت و گوى به شرح پرسش مى پردازد. منطق بررسى این...

[ 14 ] - اشاره: ارزش یابى روش‏ هاى پشتیبانى از تصمیم‏ گیرى فضایى گسترش سامانه ‏هاى اطلاعات جغرافیایى (قسمت اوّل)

روش‏ ها و ابزارهاى تصمیم ‏گیرى با مشارکت گروهى از منابع گوناگون به دست مى‏آید. این منابع شامل کار بر روى گسترش سامانه‏ هاى اطلاعات جغرافیاى با هدف بهبود قابلیت‏ هاى پشتیبانى از تصمیم ‏گیرى، فناورى سامانه‏ هاى پشتیبانى گروهى و نیز مطالعات نظرى و تجربى کاربرد آن مى ‏باشد.منابع دیگر شامل کار بر روى گردآورى، پویایى روش‏ هاى منطقى، پژوهش بر روى ابعاد انسانى گروه افزار و شبکه‏ اى رایانه‏ اى و نقدهاى ...

[ 15 ] - اشاره: خودکارسازى عملیات توجیه نسبى جهت تصاویر هوایى بزرگ مقیاس از نواحى شهرى

تولید نقشه‏ هاى شهرى به روش فتوگرامترى، با بهره‏ گیرى از خودکارسازى کلیه مراحل و فرآیندهاى آن، از جمله توجیه نسبى حائز اهمیت مى‏ باشد. علی رغم پیشرفت‏ هاى زیادى که در عرصه فتوگرامترى رقومى انجام یافته، هنوز روش مطمئنى وجود ندارد که بتواند عملیات توجیه نسبى خودکار(ARO)(2) را برروى تصاویر بزرگ مقیاس از نواحى شهرى، اجرا نماید. در بسیارى از مراکز پژوهشى و تحقیقاتى جهان، تلاش گسترده‏ اى بر حل مطمئن ...

[ 16 ] - اشاره: ارتو تصویر(1) در برنامه‏ ریزى شهرى (نواحى شهرى با ساختمان‏ هاى بلند) بخش اول - ارتوفتو و ارتوتصویر

ارتوتصویر دیجیتال در بردارنده ‏ى خصوصیات و ویژگی هاى هندسى نقشه است و بر این اساس مى‏ تواند: 1) به عنوان یک منبع جغرافیاى فضایى، اطلاعات توصیفى به آن افزوده گردد. 2) پایه ای را فراهم سازد که بر مبناى آن سایر داده ‏ها ثبت و تنظیم شود. 3) نتایج استفاده از آن براى تطبیق مناظر فراهم باشد. در بسیارى از کشورها، ارتو تصویر دیجیتالى بخش مهمى از اسناد گرافیگى و در مقیاس راهبردى م...

[ 17 ] - اشاره: فناورى لیدار(LIDAR) (1) در تأمین اطلاعات شهرى مورد نیاز برنامه ‏ریزى شهرى

مدل سازى و کنترل مستمر کیفیت محیطى شهرى (نظارت برمحیط زیست شهرى)، نیازمند اطلاعات به روز و پیوست ه‏اى در ارتباط با مدل توزیع حرارت، آلودگى‏ ها، جمعیت، امنیت، صنعت و مدیریت حوادث است. دورکارى دانشى است که با استفاده از یک سرى اندازه‏ گیری هاى از فاصله دور بدون هیچگونه تماس فیزیکى، اطلاعات مفید و قابل استفاده‏ اى را متناسب با عرصه‏ هاى مختلف برنامه ‏ریزى شهرى نوید مى‏ دهد. اساس کار دورکاوى بر اند...

[ 18 ] - اشاره: روند تحولات جدید در دورکاوى شهرى

کیفیت محیطى شهر، مفهومى پویا و چندوجهى است که عوامل طبیعى و انسانى قابل اجرا را در مقیاس ‏هاى فضایى متفاوت دربرمى‏ گیرد. به منظور دست یابى به مشخصات دینامیک پیوسته محیط شهرى شهرها، اطلاعات ماهواره ‏اى تنها منبع اطلاعاتى مناسب هستند. هرچند تا این اواخر، سنجنده‏ هاى ماهواره‏ اى قادر به ثبت و نمایش اطلاعات جزئیات مناطق شهرى نبودند. از آنجا که سامانه‏ هاى اطلاعات شهرى نیاز به داده‏ هاى با قدرت تفکی...

[ 19 ] - قلم، سطر و اثر

زمانى انسان وسعت زمین را محدود به منطقه دید خودش مى‏ دانسته و در هر جا به دنیا آمده و در هر غار یا بیقوله ‏اى که مى‏ زیسته تمام عمر خود را در همان جا مى‏ گذارنده است و شاید صدها هزار سال دانش او درباره جهان پیرامونش از همین تجاوز نکرده است. تا اینکه با رشد نیروى فکرى و به کارگیرى دست خود در شکل دادن به سنگ و پى بردن به راه ‏هایى براى جمع آورى آذوقه و شکار حیوانات و بالاخره با اهلى کردن بعضى از ...

[ 20 ] - اشاره: دورکاوى و کیفیت محیطى شهر

داده‏ هاى محیطى دورکارى، مبناى تهیه نقشه و اطلاعات با کیفیت مناسب ارزیابى از تغییر و تحول فضاى دینامیک شهرى است که تغییرات جزئیات با ویژگى‏ هاى منطقه مورد مطالعه و پارامترهاى مؤثر را فراهم مى‏ آورند. روش‏هاى ترکیب پارامترهاى چندگانه با دیگر مؤلفه‏ ها در یک شاخص واحد بررسى شده‏ اند، اما به دلیل فقدان ضوابط ارزیابى دقیق، تنها مى‏ توان به نتیجه ‏گیرى عمومى پرداخت، با این حال، همبستگى زیاد و معنادا...

[ 21 ] - اشاره: تحدب خطوط تراز و طراحى هندسى قوس‏ها(1) (بخش اول)

طراحى  قوس ها در تولید نقشه‏ هاى توپوگرافى دقیق مانند طراحى هندسى راه، فتوگرامترى برد کوتاه و شبیه ‏سازى ‏هاى پزشکى براساس نوع قوس و متناسب با اهداف طراحى صورت مى‏ پذیرد. آنچه به برقرارى مناسب ارتباط قوسى بین نقاط طراحى مرتبط است، از اهمیت بسیار زیادى برخوردار مى‏ باشد. الگوریتم ارتباط بین نقاط طراحى، اگر به صورت کوتاه‏ ترین مسیر باشد به ترکیبى از خطوط شکسته مى‏ انجامد و اگر لازم است انحن...

[ 22 ] - اشاره: ژنرالیزاسیون نقشه ‏هاى کاداستر براساس ترسیم تطبیقى

نقشه ‏هاى کاداستر قدیمى، شکل جغرافیایى اراضى تفکیک شده را ارائه و اطلاعات موضوعى مربوط به آنها را ثبت مى ‏نمایند. این نقشه ‏ها معمولاً برروى ورقه‏ هاى A4 یا A3 ترسیم مى‏ شدند و تنها اطلاعات کاداستر، مربوط به بلوک‏ هاى شهرهاى کوچک را نشان مى‏ دهند. در دوران اخیر، بسیارى از کشورهاى جهان در اجراى طرح کاداستر، اقدام به تولید نقشه‏ هاى کاداستر جدید نموده ‏اند و متناسب با اهداف چند منظوره در مقیاس 1:1...

[ 23 ] - چکیده و فرموله کردن مدل ژنرالیزاسیون

ژنرالیزاسیون نقشه متناسب با نیازهاى متفاوت کاربران با استفاده از یک پایگاه داده‏اى چند مقیاسى انجام مى‏ شود. اساس و پایه چنین تولیدى به تجزیه و تحلیل نیازمندى‏ هاى تهیه نقشه بنا بر خواست کاربران استوار است و درخواست‏ هاى گوناگون و محدودیت‏ هاى کارتوگرافى مورد نیاز کاربر را نشان مى‏ دهد. در این مقاله فرآیند ژنرالیزاسیون به عنوان یک تابع از مجموعه مرجع (تعمیم نیافته) به یک مجموعه هدف (تعمیم یافت...

[ 24 ] - تجزیه و تحلیل فضایى خوشه‏ بندى براساس الگوریتم ژنتیک

به منظور تجزیه و تحلیل فضایى خوشه ‏بندى، از اصول و مشخصه ‏هاى الگوریتم ‏هاى ژنتیکى استفاده مى‏ شود. مقاله حاضر روش جدید تجزیه و تحلیل فضایى خوشه ‏بندى براساس الگوریتم ژنتیکى را ارائه مى‏ نماید. نتایج تجربیات علمى و عملى نشان مى‏ دهد این روش مى‏ تواند مشخصه کلى توزیع را حفظ کرده و نتیجه مناسبى را اخذ نماید.

[ 25 ] - نقشه‏ بردارى دقیق زمین‏ شناسى روشى نو جهت تجزیه و تحلیل گسل‏ هاى سطحى

به منظور ارزیابى پتانسیل شکستگى سطحى ناشى از زلزله، کاربردى جدید از نقشه‏ بردارى بسیار دقیق زمین‏ شناسى با توتال استیشن الکترونیکى ارائه شده است. این روش، امکانى را فراهم مى ‏سازد تا بتوان گسل‏ هاى ثانویه، که کوچکى 30 سانتیمتر جابه‏ جایى عمودى را که در سطح نشان نمى‏ دهند، تشخیص داد. این گونه گسل‏ هاى بسیار کوچک داراى علائم و نشانه‏ هاى توپولوژى  نمی باشند و لذا احتمال زیاد مى‏ رود که مورد توجه ...

[ 26 ] - بردارى نمودن خودکار نقشه‏ هاى‏ کارتوگرافى از طریق سامانه ‏اى مبتنى بر دانش

تحول و پیشرفت سامانه‏ بردارى نمودن خودکار به عنوان یک روش ورودى پردازش که زمان و هزینه زیادى را به خود اختصاص مى‏ دهد، از اهمیت زیادى برخوردار مى‏ باشد. اکثر سامانه‏ هایى که داده ‏هاى راسترى را بردارى مى‏ کند، کاربران را وادار مى‏ سازد تا براى یک تصویر خاص نقشه، اقدام به تعیین پارامترهاى مختلفى نمایند. اما این کار براى نوآموزان که بتوانند پارامترها را به صورت شایسته و مناسبى تعدیل نمایند، کارى ...

[ 27 ] - بررسى تکنیک ‏هاى کارتوگرافى در برقرارى مناسب ارتباط دیدارى (نمایشگر رایانه ‏اى)

 روشى که در این مقاله مورد بررسى قرار مى‏ گیرد، مى‏ تواند به طراح کمک نماید تا بتواند از طریق کد رنگى رایانه ‏اى، اطلاعات را به صورت مفهومى همانند روش تأثیر رنگ هاى دیدارى که در کارتوگرافى انجام مى ‏شود به نمایش گذارد. اصول و مبانى رنگ و کارتوگرافى براى تهیه جداول رنگ (الگو) استفاده شده است. رنگ ها در درون جداول رنگ (الگو) کد گذارى است و بر اساس اطلاعات همانند عناصر نمایش به کار مى‏ رود که بیشت...

[ 28 ] - نقشه با مقیاس متغیر در نمایشگرهاى کوچک کارتوگرافى

این پژوهش به توسعه روش هایى براى ارائه اطلاعات مکانى و جغرافیایى در رایانه‏ هاى شخصى و به صورت آنى براى کاربر در حال حرکت مى‏ پردازد. به ویژه کاربرى که باید یک نقشه کلى را به همراه خود داشته باشد تا بتواند راه ‏هاى اصلى مورد نیاز را پیدا نماید، از طرف دیگر کاربر به یک نقشه کوچک مقیاس نیاز دارد تا بتواند به مقصد نهایى در مسیر دست یابد. راه حلى که براى دستیابى به این نیازمندى کاربرد نقشه در...

[ 29 ] - علوم زمین در پى فناورى اطلاعات (آشنایى با تحلیل فضایى) قسمت اول

الگوى فضایى براى علوم زمین از اهمیت بسیارى برخوردار مى‏ باشد. الگوى فضایى ما را قادر مى‏ سازد که مشخصه‏ هاى مشاهداتى پدیده‏ ها را مورد مقایسه قرار داده و رابطه فضایى، همبستگى و توزیع آنها را از لحاظ شرایط زمین‏ شناسى و فرآیندهایى که به آنها شکل داده است، تبیین نمود. کارتوگرافى رقومى و مدل فضایى براى مشاهده پدیده‏ ها و مشخصه ‏ها در بافت فضایى آنها پشتیبانى رایانه‏ اى فراهم مى‏ آورد. انتقال‏ها، ا...

[ 30 ] - مدل ها و جست و جو در یک GIS مکانی - زمانی

اخیراگرایش به اجرای تلفیقی اطلاعات زمانی - فضایی در پایگاه­ های فضایی گسترده، به وجود آمده است. در سامانه­ های اطلاعات جغرافیایی و سایر علوم، تحقیق و بررسی­ هایی در زمینه­ های مختلف نمایش و استدلال فضا - زمان صورت می­ گیرد. ایجاد یک سامانه اطلاعات جغرافیایی زمانی (TGIS) منجر به سیستمی می­ گردد که قابلیت ترسیم، نمایش، تجزیه و تحلیل محدوده ­های مطالعاتی گوناگون، ذخیره­ سازی مشخصه­ های خاص جغرافیا...

[ 31 ] - کنترل و پردازش اطلاعات جغرافیایى از راه دور

 هدف این مقاله، تعیین مشخصات و ویژگی هاى سامانه‏ هاى پردازش و کنترل اطلاعات جغرافیایى از راه دور است. پردازش اطلاعات جغرافیایى، محصول سامانه‏ هاى اطلاعات جغرافیایى و ارتباطات از راه دور مى ‏باشد. پردازش اطلاعات جغرافیایى از راه دور، شیوه کاملاً جدیدى است که با پایگاه‏ هاى داده ‏هاى فضایى (مکانى)، تبادل اطلاعات در سایت‏ هاى مختلف، تجزیه و تحلیل پیوسته و همزمان داده ‏هاى فضایى و غیر فضایى مشخص مى‏...

[ 32 ] - ره‏ آورد سپهر

 بسیارى از علوم در ارتباط با فناورى روز دستخوش تحول، پیشرفت و دگرگونى مى ‏شوند و با فراهم شدن سهولت در روش ها و تأمین سریع نیازها، امکانات بسیار ارزنده‏ اى را در اختیار مى‏ گیرند. دانش کارتوگرافى متأثر از فناورى روز (ماهواره ‏هاى تعیین موقعیت و تصویربردارى، پایگاه هاى داده‏ اى و سامانه ‏هاى رقومى و غیره...) با تحولى بنیادى و گستره‏ اى به مراتب وسیع روبرو گردیده است. تکیه بر «مد ل‏سازى» دنیایى ا...

[ 33 ] - مقدمه ‏اى بر سامانه ‏هاى اطلاعات جغرافیایى (GIS) در سطح ملى

 سامانه‏ هاى اطلاعاتى به منظور و هدفى پدید آمده‏ اند تا در مرحله نخست پاسخگوى مأموریت و وظایف خاصى باشند و سپس بتوانند از عهده پشتیبانى کارهاى واقعى برآیند. در این مقاله تلاش مى‏ گردد دلایلى مطرح شود تا نشان دهد که چرا نباید براى سامانه ‏هاى اطلاعات جغرافیایى در بین سامانه‏ هاى اطلاعاتى، استثناء قائل شد و نیز چگونه مى ‏توان اطلاعات جغرافیایى را دوباره مورد استفاده قرارداد.

[ 34 ] - دستیابى به انطباق اطلاعات جغرافیایى در فضاى الکترونیکى

در این مقاله به منظور بررسى نحوه دسترسى به اطلاعات جغرافیایى، از نظریه علوم اطلاعاتى و کاربرد آن در شبکه جهانى وب (WWW) استفاده می شود. دو سیستم اصلى بازیابى اطلاعات شامل بازیابى داده و اطلاعات می باشد. یک سیستم بازیابى داده شامل مدل هاى بازیابى، اندکس بندى، تطبیق و بازیابى، مرتبط سازى، مرتب سازى، زمان جستجو و تعیین نحوه جستجو می باشد. هدف اصلى از بازیابى اطلاعات تطبیق نیاز کاربران به اطل...

[ 35 ] - انتقال عددى معکوس در سیستم ‏هاى تصویر نقشه

در کارتوگرافى سیستم‏ هاى تصویر نقشه براى انتقال مختصات جغرافیایى به شبکه مختصاتى مسطحاتى مورد استفاده قرار مى‏ گیرند. این روش انتقال «انتقال به جلو»(1) نامیده مى‏ شود. در بسیارى از کاربردها از جمله سامانه ‏هاى اطلاعات جغرافیایى (GIS) نقشه‏ ها با رقمى گرها به شکل رقومى درمى آیند. بنابراین داده ‏هاى اخذ شده دریک مجموعه داده‏ اى دیگر مجتمع مى‏ گردند که در این صورت، مختصات مسطحاتى باید به فرم مختصا...

[ 36 ] - کارتوگرافى، سامانه ‏هاى اطلاعات جغرافیایى و شبکه جهانى وب

براساس معمارى اولیه، شبکه جهانى وب، مجموعه‏ اى از دانش بشرى مى‏ باشد که به کاربران امکان مى‏ دهد در سایت هاى دور از هم، نظرات و پیشنهادات پروژه ‏هاى خود را مبادله نمایند. کارتوگرافى و سامانه‏ هاى اطلاعات جغرافیایى با توجه به ویژگی هاى اطلاعات مکانى و جغرافیایى در مراحل اولیه توسعه هستند. درحال حاضر وب، دسترسى به اشکال مختلف اطلاعات عوارض را به صورت نقشه، تصویر هوایى و ماهواره ‏اى، صدا و م...

[ 37 ] - کارتوگرافى و اتوماسیون

رابطه اتوماسیون(1) با کارتوگرافى چگونه است؟ تأثیر اتوماسیون بر کارتوگرافى چیست؟ دست آورد اتوماسیون در کارتوگرافى کدام است؟ هر یک از علوم بشر در ارتباط با فناورى روز، به دستاوردهاى بزرگى در راستاى سهولت، سرعت، کاربرد و دستیابى به آگاهی­ هاى فراوان و پیشرفت­ هاى وسیع نائل مى‏ شوند. دانش کارتوگرافى متأثر از فناورى روز و اتوماسیون دچار تحول بنیادى و گسترش ابعاد و دامنه تأثیر و کار...

[ 38 ] - کارتوگرافى و اینترنت قسمت پنجم

 به منظور تشریح فرآیند ژنرالیزاسیون براى طبقاتى از پدیده ‏هاى انتخابى، به بیان توالى و ترتیب احتمالى پرداخته و مشخص مى‏ سازد از کدام عملگرها (اپراتورها) و الگوریتم‏ هاى ژنرالیزاسیون استفاده خواهد شد. عملگر ژنرالیزاسیون از نظر نوع تبدیل «ژنرالیزاسیون» را مشخص مى‏ کند که باید واقع شود، سپس الگوریتم ژنرالیزاسیون براى پیاده کردن تبدیل خاص مورد استفاده قرار مى‏ گیرد. در ارائه گزارش مشخصه ‏ها از سرى ...

[ 39 ] - کارتوگرافى و اینترنت (قسمت چهارم)

این مقاله به تشریح چگونگى ژنرالیزاسیون نقشه متناسب با نیازهاى متفاوت کاربران با استفاده از یک پایگاه داده‏اى چند مقیاسى مى‏ پردازد. اساس و پایه چنین تولیدى به تجزیه و تحلیل نیازمندی هاى تهیه نقشه بنابرخواست کاربران استوار است و درخواست هاى گوناگون و محدودیت هاى کارتوگرافى مورد نیاز کاربر را نشان مى ‏دهد. مبناى اصلى در این بررسى ترکیب دو رویکرد کارتوگرافیک: 1 - بهره‏ بردارى از پایگاه داده‏...

[ 40 ] - مستندسازى منابع کارتوگرافى قسمت دوم

نوآورى در فناورى زمانى روى مى ‏دهد که روشهاى نوین جایگزین تکنیکهاى جارى گردد. مرحله اولیه معمولاً به چیزى محدود مى‏ شود که بتوان آن را «مدرنیزاسیون» نامید. پیش از اینکه مرحله بعدى عملیاتى شود و نتایج کاربردهاى نوین ارزیابى و درک گردد، ممکن است مدت زمانى به طول انجامد. قبل از آنکه ساختار سازمانى و رویه‏ هاى کارى نسبت به یک نوآورى سازگار شود، ممکن است که به زمان زیادى نیاز باشد و پیش از تحقق...

[ 41 ] - دورکاوى و سامانه ‏هاى اطلاعات جغرافیایى (RS & GIS) (قسمت چهارم)

اطلاعات جغرافیایى را مى‏ توان در فرمات بردارى دیجیتالى نمود و با داده‏ هاى ماهواره ‏اى (اطلاعات تصویرى) در یک محیط راسترى تبدیل و پردازش کرد. چنین سامانه‏ هایى سودمند هستند ولى باید توجه نمود که تبدیلات چندگانه داده ‏هاى بردارى و راسترى با از دست دادن دقت به بهاى تنزل داده ‏ها تمام مى‏ شود. یک ترکیب، تا اندازه نسبتا کاملى امکان پردازش دو ساختار بردارى و راسترى، نمایش سلسله مراتبى و جستجوى...

[ 42 ] - دورکاوى و سامانه‏ هاى اطلاعات جغرافیایى (RS & GIS) قسمت سوم

تبدیل  داده های ماهواره‏ اى به فرمات بردارى مستلزم طبقه ‏بندى و تفسیر اطلاعات سطح پایین با حفظ دقت اندازه ‏گیرى و جزئیات فضایى است. در صورتى که راسترى نمودن یک نقشه که با داده ‏هاى ماهواره ‏اى مطابقت و سازگارى داشته باشد به مفهوم تجزیه و تنزل اطلاعات کارتوگرافى سطح بالاست. از این رو در ترکیب و مجتمع سازى داده‏ هاى تصویر و کارتوگرافى در یک ساختار داده‏ اى باید به اینگونه مبادله ‏ها توجه نمود.

[ 43 ] - مهندسی ژئوماتیک و علوم جغرافیایی

مهندسی و علوم ژئوماتیک دربردارنده فعالیت هایی است که به اخذ (دریافت، جمع آوری، استنتاج و برداشت)، پردازش (شبکه بندی، مقیاس گذاری، محاسبات، ساختار توپولوژیک و شبیه سازی)، تجزیه و تحلیل، نمایش (توپوگرافی، نمایش دوبعدی، سه بعدی و انیمیشن) و مدیریت اطلاعات فضایی (مدلسازی و بهره­ برداری) می­ پردازند. علوم ژئوماتیک تنها در حوزه ژئودزی، فتوگرامتری، نقشه برداری، کارتوگرافی، سیستم ­های اطلاعات جغرافیایی...

[ 44 ] - سنجش از دور و سیستم‏ هاى اطلاعات جغرافیایى (RS & GIS) قسمت دوم

سنجنده‏ هاى ماهواره ‏اى فرصتى را براى اندازه ‏گیرى چندزمانه پیوست ه‏اى از ناحیه وسیع را در طى دوره زمانى چند روز تا چند دهه را فراهم مى‏ آورند. پوشش سنجنده و تکرار فاصله به وسیله ارتفاع سکوى تصویربردارى (ماهواره)، شتاب زاویه ‏اى، میل مدارى متناسب با استوا و تعیین موقعیت متناسب با برابرى بهارى تعیین مى‏ گردد. (Elachi,1987)</str...

[ 45 ] - دورکاوى و سامانه‏ هاى اطلاعات جغرافیایى (RS & GIS) (قسمت اول)

دورکاوى از یک سو به عنوان فن‏ آورى جدید جمع ‏آورى داده‏ هاى جغرافیایى براى تأمین GIS و از سوى دیگر به عنوان داده‏ هاى فضایى مرجع کاربر جهت تحلیل علمى اهمیت دارد. در این مقاله تأکید برروى اهمیت پیوند داده ‏هاى راسترى دورکاوى با داده‏ هاى بردارى GIS جهت ایجاد تشکیل IGIS(1) مى ‏باشد. کاربرد IGISدر حوزه‏ هاى مختلف کاربردى نظیر طبقه‏ بندى اطلاعات و مدل سازى محیطى داراى ارزش زیادى است. بدیهى است که د...

[ 46 ] - مستند سازی منابع کارتوگرافی- قسمت اول

سازندگان نقشه (کارتوگرافان) با جنبه ­هایی از مستند سازی منابع سروکار دارند که تابع یک سری اعمال و روش­های جاری مبتنی بر منطق و عرف می­ باشند. سند سازی و اطلاعات، هر دو نقش مهمی در فرایند انتقال دانش ایفا می­ کنند. اطلاعات، جزئیاتی را درباره اسناد (منابع و مدارک اولیه) و مواردی که در اسناد گنجانده شده فراهم می­ آورد. در حال حاضر، عبارت فوق اطلاعات یا اطلاعاتی درباره اطلاعات، در دنیای اطلاع رسانی...

[ 47 ] - منظور از سیستم تصویر نقشه چیست؟

زمین کروی است یا بهتر اسفروئید (شبه کره) یا بیضوی است. یک نقشه باید تا آنجا که امکان دارد به دقت، زمین سه بعدی را بر یک سطح مستوی دو بعدی نشان دهد. در تولید نقشه مهم آن است که به یک رابطه شناخته شده و معلوم بین موقعیت­ های حقیقی برروی زمین و نقاط برابر آن در روی نقشه دست یابیم. بنابراین، ساخت هر نقشه­ای باید با یک سیستم تصویر نقشه شروع گردد.... و ده ها سیستم تصویر نقشه وجود دارد که می­توا...

[ 48 ] - اشاره فتوگرامتری رقومی، تحول یا پیشرفت

در سیر تحول مهندسی نقشه­برداری از دانش تهیه نقشه تا تجسم داده ­های جغرافیایی، نگاه مهندس نقشه­بردار بر «شبیه­ سازی» بوده و تکیه دستاوردهای فناوری روز، آموزش و تجربه به ارائه نقشه ­ای شبیه هر چه بهتر زمین بوده است. تحول در سایه پیوند کارتوگرافی و فتوگرامتری و عرصه رقومی است. تکیه بر «مدل­ سازی» دنیایی از ارتباط سازنده علوم و فنون نقشه ­برداری در کاربرد است. مدل (آنچه که باید به...

[ 49 ] - اطلاعات ماهواره ای – قسمت اول

یکی از سریع ترین شیوه­ های جمع ­آوری داده­ های جغرافیایی، تصویربرداری ماهواره­ ای است. براساس مشخصات فنی و توانایی سیستم سنجنده تصویربرداری که برروی یک سکوی فضایی (ماهواره) تعبین گردیده، امکان جمع ­آوری داده ­های جغرافیایی با دقت هندسی و وضوح تصیوری متفاوتی فراهم می ­باشد. اولین تصاویر ماهواره ­ای با کاربرد کارتوگرافیکی توسط دوربین متریک تهیه شده و متعاقب آن سری ماهواره­ های کاسموس (روسیه...

[ 50 ] - اشاره: کارتوگرافی و اینترنت – قسمت سوم

اینترنت ابزار بسیار با اهمیتی است که طی چند سال اخیر در دریافت و انتشار اطلاعات نقش گسترده ­ای را به عهده دارد. شبکه ارتباطی جهاین ارائه و انتشار بیشترین خبرهای تازه داده­ های جغرافیایی ویژه را انجام می ­دهد. در این فرایند نقشه جایگاه اساسی را دارد و دارای عملکردی چند منظوره است. نقشه ­ها می­ توانند نقش تاریخی خود را در مهیا نمودن اطلاعات برای طرح های جغرافیایی و شرایط آنها دارا باشند. عمده گست...

[ 51 ] - تهیه تصویر الکترونیکی

ضبط ویدئویی شکل و حالتی از تهیه تصویر الکترونیکی است که در آن سیگنال های تلویزیونی آنالوگ استاندارد روی نوار مغناطیسی یا دیسک ضبط می­ گردند. دوربین هایی که برای ضبط ویدئویی تصاویر هوایی بکار می­ روند، عبارت هستند از: دوربین های تک باندی، چند باندی یا دوربین های مولتی تک باندی. این دوربین ها می­ توانند طول موج های مرئی، مادون قرمز نزدیک، نیمه مادون قرمز (این دامنه کامل را همه دوربین ها ندارند) ق...

[ 52 ] - اشاره: تأثیر عوامل هندسی در نوردهی فیلم

تصاویر، به خاطر تغییر در اندازه روشنایی منظره بر روی فیلم شکل می­ گیرد. در نگاه اول، در عکس برداری هوایی چنین تغییراتی تنها با تغییر نوع پدیده زمین رابطه دارد. البته، این فرضیه، آسان گرفتن بیش از حد مسئله است. زیرا عوامل زیادی که با نوع با شرایط یک عارضه زمینی ارتباطی ندارند و می­ توانند بر اندازه­ گیری­ های مقدار نوردهی فیلم اثر بگذارند. از آنجا که عوامل مزبور روی اندازه­ گیری نوردهی اثر می­ گ...

[ 53 ] - کارتوگرافی و اینترنت قسمت دوم

گرافیک ­ها از جمله نقشه، عکس هوایی و تصاویر ماهواره­ ای تبدیل به مؤلفه مهمی از وب شده­ اند. یکی از دلایل این کار کاهش هزینه توزیع و ارائه است، زیرا قرار دادن گرافیک ­های رنگی در وب به مراتب ارزان تر از چاپ رنگی برروی کاغذ تمام می­ شود. وقتی هزینه ­های اضافی حمل و توزیع برای فرآورده ­های چاپی را در نظر بگیریم، آنگاه متوجه می­ شویم که توزیع نقشه ­ها و تصاویر برروی اینترنت از نظر هزینه بسیار مقرون...

[ 54 ] - کارتوگرافی و اینترنت - قسمت اول

در حال حاضر، سایت های رایانه ای متعددی وجود دارد که نقشه را در دسترس کاربران سرتاسر جهان قرار می دهند. دلایل عمده و اساسی گسترش روزافزون آن ها عبارت هستند از:• کاهش هزینه (توزیع گرافیک رنگی مانند نقشه توسط سایت های رایانه ای هزینه ای به مراتب کمتر از چاپ و توزیع نقشه بر روی کاغذ دارد.)•تقلیل زمان انتقال( نقشه هایی که برروی شبکه های رایانه ای قرار دارند. در طی مدت زمان کوتاهی که حتی ...

[ 55 ] - نمایه موضوعی سپهر

امروزه در علوم کاربردی و فعالیت ­های مختلفی که بر روی زمین انجام  می ­گیرد، کمتر اقداماتی است بی نیاز از شناخت محیط، موقعیت جغرافیایی، شرایط طبیعی و توان و استعدادهای آن باشد. اطلاعات جغرافیایی مهمترین ابزار تصمیم­ گیری فعالیت­ های مختلف روی زمین است. دانش تهیه نقشه (مهندسی نقشه­ برداری، دور سنجی و علوم  جغرافیایی بیش از هر علمی از برکات انقلاب شکوهمند اسلامی بهره ­مند شده است. تحولات چشم...

[ 56 ] - دوربین های عکسبرداری هوایی

عکسبرداری هوایی با هر نوع دوربینی انجام می گیرد. بسیاری از کاربردهای عکس های هوایی که مورد استفاده است، از درون هواپیمای سبک توسط دوربین های سی و پنج میلیمتری گرفته می­ شود . سادگی و هزینه کم تهیه و انجام عملیات عکسبرداری با دوربینهای سی و پنج میلیمتری و برای آنالیز نواحی کوچک، آنها را به عنوان سنجنده­ای ایده ­آل درآورده است (اندازه واقعی تصاویر گرفته شده با این سیستم 36 * 24 میلیمتر است). در م...

[ 57 ] - عکس های هوایی

عکاسی بعنوان یکی از روش ­های اصلی انتقال اطلاعات و جمع­ آوری داده­ های جغرافیایی دارای کاربرد گسترده­ ای است و متداول­ ترین شیوه دستیابی سریع به اطلاعات جغرافیایی از راه دور، عکسبرداری هوایی و تصویربرداری فضایی (دورکاوی) می­ باشد. - شناخت هر چه بهتر سرزمین با مشاهده تصویر و تفسیر عکسهای هوایی و فضایی؛ - تشخیص پدیده­ ها و عوارض طبیعی ومصنوعی و اندازه ­گیری هندسی آنها؛ - معرفی ع...

[ 58 ] - سیستم فتوگرامتری تحلیلی

بیش از سی سال است که بخش هایی با اهمیت از فتوگرامتری به صورت خودکار شده ­اند، یکی از کاربردهای اولیه اتوماسیون (خودکاری فتوگرامتری)، عددی نمودن اطلاعات سیستم اندازه ­گیری دستگاه ها با بهره ­گیری از سیستم ثبات عددی است. به طور کلی مختصات نگاره­ های خودکار با دستگاه های تبدیل (سیستم تبدیل عکس به نقشه) مورد استفاده قرار می­ گیرند. این دستگاه دستورارت را از طریق رایانه دریافت می­ نماید. رایانه می­ ...

[ 59 ] - تصویربرداری الکترونیکی

در نقشه ­برداری هوایی، فرآیند تهیه تصویر (عکسبرداری هوایی) با استفاده از دوربین عکسبرداری هوایی و فیلم عکاسی به عنوان واسطه ثبت و ذخیره تصویر، مهمترین مراحل فنی هنری و اعتباری فعالیت های مختلف تهیه نقشه است که تاکنون مورد بهره ­برداری مختلف تهیه نقشه و تعبیر و تفسیر قرار می­ گیرد. امروزه تهیه تصویر الکترونیکی با تفاوت اصولی با شیوه عکسبرداری و استفاده از سیستم های تصویربرداری الکترونیکی تحولی ب...

[ 60 ] - سیستم تعیین موقعیت جهانی GPS

از اوایل سال 1340 ه.ش تعیین موقعیت بر مبنای سیستم های ماهواره­ ای فضایی آغاز گردید. سیستم GPS برای پشتیبانی ناوبری نظامی و نیاز تعیین موقعیت سریع و دقیق در کمترین زمان تکامل پیدا کرد. نیاز گسترده نظامی، پیگیری مستمری را در جهت موقعیت سیستم های فضایی به دنبال داشت. یکی از سیستم های اولیه و موفق، ماهواره­ های ترانزیت نام دارد. سیستم داپلر متشکل از شش ماهواره است. در ارتفاع قریب 1000 کیلومتری در م...

[ 61 ] - کیفیت در سیستم اطلاعات جغرافیایی

مبنای تصمیم ­گیری و انتخاب سیستم های اطلاعات جغرافیایی GIS، کیفیت اطلاعات جغرافیایی است. بسیاری از مراکز اجرایی سیستم­ های  اطلاعات جغرافیایی و کاربران آنها، اغلب در پی بکارگیری و بهره­ برداری از رایانه­ های قوی­ تر با توانایی مختلفی از جمله؛ حجم بالای حافظه، قدرت پردازش و نمایش گرافیگی زیاد (اندازه، رنگ و فرم نمایش) و انواع برنامه­ های با توان تجزیه و تحلیل و قدرت مدل سازی می­ باشند و کمتر به ...

[ 62 ] - مهندسی نقشه برداری و مدیریت زمین

نظر به رشد سریع جمعیت و درپی آن گسترش و توسع شهری، مجمع بین­ المللی نقشه­ برداران FIG در نشست کمیسیون دائمی با حضور هیئتی از کارشناسان مدیریت زمین در جهت اهمیت  مدیریت زمین و نقس مهندسان نقشه ­بردار در توسعه اسکان بشر بیانیه ­ای منتشر نموده است. در آن خط ­مشی جامعه تبیین شده است. بیانیه با همکاری اسکان بشر سازمان ملل تهیه شده و تنها زمانی می­ تواند به اهداف پیش­ بینی شده برسد که توصیه ­ها...

[ 63 ] - رنگ ها و نقشه (قسمت اول)

در کارتوگرافی، رنگ نقشه ­ها جایگاه ویژه ­ای دارد. خوانایی و گویایی نقشه و انطباق عوارض آن با واقعیت (طبیعت) به کمک رنگ میسر است. چگونگی به کار بردن رنگ ­ها به لحاظ تنوع و توزیع رنگ در نقشه متناسب با شرایط طبیعی و وضعیت عوارض زمین، هدف و مقیاس نقشه براساس اصول کارتوگرافی است. انتخاب رنگ در نقشه از نقطه نظر زیبایی شناسی و با در نظر گرفتن کیفیت هنری به صورتی است که ضمن معرفی بهتر چهره زمین بر ارزش...

[ 64 ] - تحول در سیستم های عکسبرداری و ناوبری هوایی

عکسبرداری هوایی یکی از بهترین روش­های جمع ­آوری داده­ های جغرافیایی است که در طی سده اخیر کاربردهای متنوع خود یکی از مناسب­ ترین ابزار و دانش ارزشمند مهندسی نقشه­ برداری می­ باشد. با پایان یافتن جنگ جهانی، کار عکسبرداری هوایی پیشرفت چشمگیری نمود و توانایی تهیه عکس هوایی مناطق وسیع، در مدت زمان کوتاهی میسر گردید. در سال 1918 میلادی در طی یک زمان چهار روزه جنگ – پنجاه و شش هزار قطعه عکس هوایی تهی...

[ 65 ] - جنرالیزه کردن داده های جغرافیایی

در حال حاضر سیستم­های اطلاعات جغرافیایی ((GIS بسته­های نرم افزاری سودمندی هستند که در آن­ها، بسیاری از ابزارها و مدل­ها برای کاربربه همان اندازه­ای عجیب است که کارخانه مونتاژ ماشین­های ربات برای یک کارگر ساده (بارو، 1991 میلادی) اصطلاحات نا آشنا، استفاده از GIS را محدود می­نماید و کاربر را از این نکته غافل می­سازد که مجموعه داده­ها حاصل یک فرآیند و درازمدت است که به مقدار زیادی قابلیت استفاده ا...

[ 66 ] - مدل سازی کارتوگرافی (2)

درمیان انواع تکنیک­های مدل­سازی پیچیده­ای که می­توان با استفاده از آن­ها تحقیق نمود، تکنیک­های که در رابطه با «چه چیزی هست؟» با »چه می­تواند باشد؟» با تکنیک­هایی که رابطه با «چه باید باشد؟» تفاوت عظیمی است. این تفاوت را می­توان با مدل­های توصیفی و تجویزی بیان نمود. تکنیک­ های مدل­ سازی توصیفی هدف تبیین و توصیف را دارند، و می­توان تفاوتی بین تکنیک­ هایی که داده ­های کارتوگرافی را تحلیل می­ کنند...

[ 67 ] - مدل سازی کارتوگرافی(1)

مدل سازی کارتوگرافی، شیوه­ ای عمومی و فراگیر تجزیه و تحلیل داده­ های جغرافیایی است. آنچه که در مدل­ سازی کارتوگرافی استفاده می­ شود، در  نهایت به روابط جبری منتهی می­ گردد که در آن هر یک از عوامل مؤثر ترکیب موضوعی نقشه­ ها به صورت متغیری عمل می­ نمایند و می­ توان این متغیرها را با استفاده از توابع و ترکیب کارتوگرافی بطور قابل انعطافی تغییر داد. طی این مقاله (اشاره) قواعد، توانایی و تکنیک­ های ع...

[ 68 ] - پردازش دیجیتالی تصویر

بخش عمده ­ای از تصاویر ماهواره­ ای بصورت رقومی دریافت می­ گردد و پردازش دیجیتالی راه منطقی است. انسان به خوبی تصویر را تفسیر می­ نماید. لیکن چشم ما برای مشاهده  تصاویر سیاه و سفید در یک طیف امواج الکترومغناطیسی با نگاه کردن به تصاویر رنگی و ترکیبی از باندهای مختلف، محدودیت دارد. ممکن است در یک زمان به گزیده­ ای از سه باند در ترکیب رنگی نگاه کند، بنابراین سایر باندها مورد استفاده واقع نمی شود. چ...

[ 69 ] - سیستم های خروجی اطلاعات در کارتوگرافی اتوماتیک

در کارتوگرافی اتوماتیک، سیستم ­های خروجی اطلاعات بخش بسیار با اهمیتی را تشکیل می­ دهند. تکنولوژی و روش­ های خروجی اطلاعات، روند تکاملی خود را همواره متناسب با اهداف تهیه نقشه طی می­ نمایند و نقش خروجی اطلاعات به صورتی است که برعکس کارتوگرافی کلاسیک، نه تنها انتهای فرآیند تهیه نقشه نبوده بلکه سرآغازی برکاربردهای متنوع نقشه ­های رقومی و تأکیدی بر حضور علمی فنی مهندسین نقشه ­­برداری و کارتوگراف در...

[ 70 ] - نمایه موضوعی سپهر

دانش تهیه نقشه (مهندسی نقشه ­برداری، دورسنجی و علوم جغرافیایی) بیش از هر علمی از برکات انقلاب شکوهمند اسلامی بهره ­مند شده است. تحولات چشمگیر و پیشرفت­ هایی که در سال­ های اخیر در علوم زمین به وجود آمده متأثر از نیاز جدی دستیابی سریع و دقیق به شناخت هر چه بهتر سرزمین و توان  و امکانات کشور در عرصه­ های دفاع و سازندگی می­ باشد. خداوند متعال را شکر می­ گذاریم که با استعانت و الطاف پروردگار و همت...

[ 71 ] - اتوماسیون در کارتوگرافی

رایانه را می ­توان به صورتی در نظر گرفت که نقشه را در سطوح مختلف گرافیکی با کمک سیستم­ های خروجی مختلفی از جمله سیستم­ های چاپگر، رسام و تصویرنگار ترسیم نماید. این دستگاه ­های خودکار گرافیکی، در یک مطلب مشترک هستند و آن است که به مانند دست انسان، قسمتی یا تمام کار ترسیم را با سرعت و دقت قابل اطمینانی به مراتب بیشتر به انجام می ­رسانند. در هر صورت اطلاعات پایه­ ای این نقشه­ ها که به روش­ های دست...

[ 72 ] - ساخت پایگاه داده ای

برای پردازش اطلاعات کارتوگرافی، لازم است ساختار توپولوژیکی داده ­ها مشخص گردد تا پایگاه داده­ ها هوشمند و برای تجزیه و تحلیل و جابه جایی مهیا شود. پس از جمع ­آوری داده ­های گوناگون باید یک پایگاه داده­ای با ساختار توپولوژیکی و سازگار هندسی ایجاد گردد. این عمل، با تبدیل انواع داده ­ها و انطباق در یک مقیاس و انتخاب یک سیستم تصویر یا سیستم مختصات شبکه­ ای آغاز می­ شود. اما در نقشه کامپیوتری راستری...

[ 73 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی کاربرد سنجش از دور در شهرسازی(3)

تهیه طرح هر نوع پروژه بازسازی، بهسازی و توسعه در محیط طبیعی، مستلزم انجام مقدماتی است تا تشخیص امکانات و استعداد منطقه و پتانسیل­ های محیطی و محدودیت­ های طبیعی معین گردد. سپس با توجه به مدل­ های عمرانی و آبادانی که در ارتباط با سازگاری عوامل طبیعی و فعالیت­ های مختلف محیطی حاصل شده، به ارزیابی کمی و کیفی هر یک  پرداخته، ضمن منظور نمودن کلیه ابعاد فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی کاربرد م...

[ 74 ] - تجزیه و تحلیل آماری و مدل سازی

تجزیه و تحلیل آماری ابزار مهمی برای برنامه ­ریزی؛ کنترل و ارزیابی محیطی است. اکثر سیستم ­های اطلاعات جغرافیایی، شاخص ­های آمار توصیفی مبنایی نظیر مُد، میانه، میانگین، حداقل/حداکثر و داده­ های کمی انحراف معیار را تعیین می ­نمایند و به شرح و توصیف خصیصه­ هایی می ­پردازند که در یک ناحیه معین اتفاق می­ افتد از جمله تعیین ارتفاع متوسط در محدوده­ ای به شعاع پنج کیلومتری یک نقطه، دیاگرام ­های فرکانس که...

[ 75 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی کاربرد سنجش از دور در شهرسازی(2) - قسمت هفتم

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه­ گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده ­ای را نسبت به اشیاء و پدیده­ های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره­ برداری از طریق اندازه­ گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می ­باشد که به وسیله سنجنده ­ای که برروی ماهواره­ ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می­...

[ 76 ] - اشاره

در میان ابداعات و تکنیک­ های پیشرفته، تهیه و تولید نقشه، بیش از همه دستخوش تحول شگرف قرار گرفته است. پیشرفت و توسعه نقشه به کمک کامپیوتر تا جایی است که هم اکنون برنامه­ های میکروکامپیوترها، کاربران را توانا ساخته تا با ارتباط متقابل، به طراحی و ساخت انواع نقشه­ ها بپردازند. برنامه­ های فعلی و جاری تهیه نقشه، هماهنگ با سیستم ­های سخت افزاری طراحی و ترسیم موارد عمومی کارتوگرافی می­ باشند که فایل...

[ 77 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی کاربرد سنجش از دور در شهرسازی (1) قسمت اول

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه­ گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده­ ای را نسبت به اشیاء و پیده­ های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره­ برداری از طریق اندازه­ گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به وسیله سنجنده­ ای که بر روی ماهواره ­ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می ...

[ 78 ] - اشاره

در فرآیند چاپ نقشه و تصویر، عوامل متعددی در کاهش دقت و زیبایی مؤثر هستند. نقاط نیمه تن در کارهای چاپی بسیار خوب، قطری حدود 2/0 میلی متر دارند که همانند بسیاری از اشیاء ریز، نقاط نیمه تن در دنیای بزرگ، مقایس انسانی و فیزیکی دستخوش تغییر شکل و پیچیدگی می­ شوند. زمانی که پیکسل­ ها و نقاط نیمه تن از شبکه نشانی به صفحه چاپ منتقل می شوند اشکال ریاضی تحت تأثیر ماشین آلات فیزیکی قرار می­ گیرند. مراحل ل...

[ 79 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی کاربرد سنجش از دور در شهرسازی (2) قسمت پنجم

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه­ گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده ­ای را نسبت به اشیاء و پدیده­ های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره­ برداری از طریق اندازه ­گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به وسیله سنجنده­ ای که برروی ماهواره ­ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می­...

[ 80 ] - اشاره

در تکثیر و چاپ یک تصویر، امکان تهیه تصویری همانند تصویر اولیه میسر نبوده و نیازی هم به آن نمی­ باشد. برای ارایه یک تصویر قابل قبول، چیزی که به آن نیاز است ارایه یک نمایش تن خواهد بود. در این عمل، چشم و مغز به کمک می­ آیند(1)؛ تا اختلاف نور دامنه تن و زمینه­ های رنگی را جبران نمایند. قبل از این که به یک تصویر تن قابل قبول دست یابیم، لازم است سیستم تکثیر تصویر و ویژگی­ های آنها مورد بررسی قرار گ...

[ 81 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی قسمت چهارم

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه­ گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده ای را نسبت به اشیاء و پدیده­ های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره ­برداری از طریق اندازه ­گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به وسیله سنجنده­ ای که بر روی ماهواره­ ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخرا...

[ 82 ] - اشاره

یکی از نکات با اهمیت در نمایش عوارض نقشه، تن و رابطه ­هالی تنی است. آنچه در نقشه ارتباط تهیه کننده و کاربر را برقرار می­ نماید و پیام را ارائه می­ کند مجموعه ­ای از علایم، نمادها و رنگ هاست. علایم و نمادهای هر نقشه را می­ توان به دو دسته علایم حقیقی و مجازی تقسیم نمود که هر دسته شامل نشانه­ های نقطه ­ای (یامکانی)، خطی و سطحی می­­ باشند. · علایم حقیقی نقطه­ای مانند نقاط ژئودزی و ترازیابی، فا...

[ 83 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی قسمت سوم

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه ­گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده­ ای را نسبت به اشیاء و پیده ­های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره ­برداری از طریق اندازه­ گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به وسیله سنجنده­ ای که برروی ماهواره­ ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می­ ...

[ 84 ] - اشاره

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مانند دیگر سیستم ­های اطلاعاتی، از سیستم­ های فرعی تشکیل یافته است. · سیستم فرعی ورودی داده ­ها؛ · سیستم فرعی ذخیره داده­ ها و بازیاب آنها؛ · سیستم فرعی پردازش و تجزیه و تحلیل داده ­ها؛ · سیستم فرعی خروجی اطلاعات. سیستمی را می­ توان یک GIS دانست که سیستم نرم افزارش شامل تمامی چهار عملکرد فوق باشد. بیشتر سیستم ­های دیجیتالی تهیه نقشه، سیستم­ های سنجش از دور...

[ 85 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی قسمت دوم

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه­ گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده ­ای را نسبت به اشیاء و پیده ­های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره­ برداری از طریق اندازه­ گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به وسیله سنجنده­ ای که برروی ماهواره­ ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج...

[ 86 ] - اشاره

نگرش به نقشه به عنوان یک روش ارتباطی و زبان کارتوگرافی طی چهار دهه اخیر در حال تحول بوده است. کارتوگراف ضمن این که تلاش خود را صرف تکنیک­ های مختلف تهیه نقشه می ­کند و در پی سازگاری و هماهنگی با پیشرفت­ ها تکنولوژی است، باید عملکرد و منظور نقشه ­ها را مورد بررسی قرار دهد. به این طریق، کارتوگرافی به دانش پیام رسانی اطلاعات جغرافیایی تبدیل می ­گردد. پژوهش و تحقیقات پیام رسانی و ارتباط کارتوگراف...

[ 87 ] - اشاره ای به مبانی و اصول دورکاوی قسمت اول

دورکاوی یا سنجش از دور دانشی است که با اندازه­ گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده­ ای را نسبت به اشیاء و پیده ­های زمین ارائه می­ نماید. در دورکاوی، اطلاعات قابل بهره ­برداری از طریق اندازه ­گیری و ثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به وسیله سنجنده­ ای که بر روی ماهواره ­ها تعبیه شده، دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می ...

[ 88 ] - اشاره

سیستم اطلاعات کارتوگرافی (GIS) نقشه تولید می­ نماید و خروجی می­ تواند ترسیمی یا چاپی و یا نقشه­ هایی بر روی صفحه نمایش کامپیوتر باشد. نقشه­ ها به طور کلی از حیث ظاهر و ابعاد با هم متفاوت هستند. گاهی اوقات مشکل بتوان گفت که یک محصول یا خروجی، تصویر است یا نقشه بر روی صفحه نمایش کامپیوتر با نقشه بر روی کاغذ دارای نام متفاوتی می­ باشد. در تاریخ کارتوگرافی اتوماتیک اصطلاح «نقشه موقتی» و «نقشه دائمی...

[ 89 ] - اشاره

ساختار سیستم مبتنی بر کامپیوتر، بیشتر سلسله مراتبی است و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک ساختار سلسله مراتبی می­ باشد که از سیستم ­های فرعی متعددی در سطوح مختلف ساخته شده و هر سیستم فرعی دارای عملکرد معینی است. مجموعه عملکردهای لازم برحسب نوع GIS متفاوت می ­باشد. نمونه­ هایی از یک سیستم فرعی عبارتند از عملکرد داده ­های ورودی و دستگاه ­ها، عملکرد تحلیل داده ­ها و عملکرد مدیریت داده­ ها. نمایش ...

[ 90 ] - اشاره

هزینه گردآوری اطلاعات پایه، قریب هفتاد و پنج درصد کل هزینه سیستم های اطلاعات جغرافیایی است. تصاویر ماهواره­ ای ضمن توانایی کاهش محسوس هزینه تهیه اطلاعات جغرافیایی، ترتیب منظم بازنگری و به روز درآوردن اطلاعات را بهبود می­ بخشد و به لحاظ تکنیکی تصاویر ماهواره­ ای شرایطی از جمله : · دید جامع و یکنواخت از هر ناحیه زمین؛ · توانایی بازنگری و به روز درآوردن منظم و پیوسته اطلاعات جغرافیایی؛ · تصا...

[ 91 ] - اشاره

تاکنون از GIS تعاریف زیادی شده است و همه درصدد آن هستند که بیان دارند چه چیزی GIS است؟ با این وجود سیستم­ های نوین امروزی GIS در دو شکل از اطلاعات به صورت برداری و شبکه­ ای مشترکند. نیاز کاربران به اطلاعات برداری/ شبکه ­ای از لایه­ های تصویری از جمله ارتوفتوی دیجیتالی به طور چشمگیری افزایش یافته است. در ارتباط با کاربرد GIS بحث­ های زیادی تاکنون صورت گرفته است، لیکن آنچه مورد تأکید می­ باشد زمی...

[ 92 ] - اشاره

هرسیستم اطلاعاتی می­ تواند به سادگی یک سیستم دستی و یا به پیچیدگی سیستم اطلاعات کامپیوتری باشد. در یک نگاه سیستم های اطلاعاتی که در موارد مختلف استفاده می­ شوند، متنوع به نظر می­ رسند. لیکن در واقع همه دارای هدفی مشترک می­ باشند که فراهم نمودن یک روش قراردادی جهت گردآوری، ذخیره سازی، پردازش و ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان بوده و به تعبیری می­ توان گفت که حجم محدودی از اطلاعات تخصصی را برای ...

[ 93 ] - اشاره

· اساس و جوهر اصلی GIS در دنیای امروز، تهیه و فراهم آوردن امکانات موثق و قابل اعتماد تصمیم­ گیری بر پایه اطلاعات جغرافیایی است. نظر به اینکه کاربرد GIS ابعاد گسترده ­ای پیدا نموده و قابلیت های جدیدی مورد کنکااش قرار گرفته، ضمن دست یابی، پویایی واقعیGIS، کارایی و عملی بودن آنرا بهبود بخشیده و بدین ترتیب، انتظار می­ رود که طیف کاربران GIS ابعاد وسیعی یابد. اساس و جوهر اصلی GIS ...

[ 94 ] - اشاره

برای درک آسان و دستیابی سریع، همه نوع اطلاعات جغرافیایی در نقشه ­ها به نمایش در می ­آید. زیرا نمایش اطلاعات به صورت گرافیکی در بسیاری از موارد از چند کتاب گویاتر است. انجام هرگونه تغییر و اصلاح یا به اصطلاح بازنگری اطلاعات در نقشه­ ها، مستلزم تهیه نقشه جدیدی با فرآیندی تقریباً همانند تهیه نقشه اول می­ باشد. در واقع اطلاعات روی نقشه همواره مورد بهره ­برداری نمی­باشد و تنها به صورت آرشیو ارزش کمی ...

[ 95 ] - اشاره

سنجش از دور دانشی است که با اندازه­گیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزنده­ای را نسبت به اشیاء و پدیده­های زمین ارائه می­نماید. همان طور که در شماره گذشته اشاره شد اطلاعات از طریق اندازه­ گیری و ثبت تغییرات در میدان های الکترومغناطیسی، ثقل و امواج صوتی میسر است، سنجش از دور اطلاعات قابل بهره­ برداری از طریق اندازه­ گیری وثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می­ باشد که به...

[ 96 ] - اشاره

توسعه و پیشرفت های علمی هر روز دامنه فعالیت و کاربرد دانش نقشه ­برداری را در علوم مختلف بیشتر می­ سازد. تکنولوژی جدید همواره کاربردهای جدیدی را برای این علم فراهم ساخته به طوری که در علوم پزشکی نیز شاخه ­ای از آن مورد بهره ­برداری قرار می­ گیرد. امروزه در علوم کاربردی و فعالیت های عمرانی که برروی زمین انجام می­ گیرد، کمتر اقدامی است که بی­ نیاز از شناخت محیط، موقعیت جغرافیایی، شرایط طبیعی و تو...

[ 97 ] - اشاره

یکی از مراحل اساسی در تهیه نقشه، فعالیتی است که تحت عنوان «عملیات طبقه ­بندی» نامیده می ­شود. عملیاتی که ضمن گویا نمودن عکس های هوایی، جمع­ آوری اطلاعات اسامی را دربردارد. عملیات طبقه­ بندی دارای مقررات و دستورالعمل فنی خاصی است که سازمان جغرافیایی در نشریاتی به همین نام به شرح و بیان آن پرداخته است که در این مختصر به اشاره­ ای بسنده می­ گردد. طبقه­ بندی عکس های هوایی عبارت است از اقداماتی که ...

[ 98 ] - اشاره

با تکاپوی انسان برروی زمین، اندیشه در کجا بودن و به کجا رفتن، چگونه و به چه سوی رفتن، از هزاران سال پیش از آن در فکرش راه یافت. زندگی در طبیعت و تفکر درباره زمین و اشکال مختلف آن، انسان ها را به  اندیشه فرو برد، انسان برای زندگی و ادامه زیست مجبور بود محیط خود و پیرامونش را بشناسد. در گذشته­ های دور شناخت بشر از محیط زیست خود تا حدود مراکز انسانی معلوم آن روزگاران، امکان پذیر بود و تا جایی که ق...

[ 99 ] - اشاره

همزمان با تحولات عملی و تکنولوژی و تأثیر متقابل در بالا بردن کیفیت و توان علمی خدمات نقشه­ برداری، سازندگان دستگاه ها و تجهیزات فنی نیز با تلاشی سخت هر روز آثار جدیدی عرضه می­ نمایند. در طی سه سال گذشته و با خارج شدن دستگاه های فتوگرامتری آنالوگ (قیاسی) از بازارهای فروش و جایگزینی آنها با دستگاه های آنالیتیک (تحلیلی)، در زمینه نقشه ­برداری و کاربرد کامپیوتر در آن تغییر و تحول شگرفی پدید آمده اس...

[ 100 ] - اشاره

نمایش چهره زمین (تاریخ نقشه) از تحیل و نقشی های تصوری تا واقعیت و دقتهای هندسی و گرافیکی سیر تکاملی خود را رقم زده است. پیوند و همبستگی علوم ریاضی ، فیزیک و جغرافیای ریاضی با نقشه­ برداری و دانش تهیه نقشه (کارتوگرافی) همواره در بالا بردن دقت اندازه­ گیری­ ها، صحت محاسبات و ترسیمات هنری نقشه؛ تأثیر عمیق داشته است. مخصوصا ورود کامپیوتر و دورسنجی و امواج الکترومغناطیسی و الکترونیک در علوم جغرافیا ...

[ 101 ] - اشاره

دستیابی سریع به اطلاعات جغرافیایی (شناخت چهره زمین، موقعیت و شرایط جغرافیایی، پدیده­ های جوی، اجتماعات بشری و امثال آن) تلاشی است که امروزه مراکز عملی - فنی» جهان در پی آن می ­باشند. علوم جغرافیایی و نفشه­ برداری از معدود رشته­ های عملی می­ باشند که تمامی انسان ها را در قلمرو خود جای می ­دهند زیرا که همه به صورتی علاقه­ مند به شناخت محیط اطراف خویش و در جستجوی بهره­ گیری مناسب از آن می­ باشند ...

[ 102 ] - اشاره: کنترل و پردازش اطلاعات جغرافیایى از راه دور

علوم نقشه ­برداری، ریاضی، نجوم و جغرافیا از ابتدا پیوستگی عمیقی با یکدیگر داشته ­اند. در هر زمان این دانش­ ها توانسته ­اند با بهره­ گیری از تکنولوژی و امکانات فنی و درآمیختن آهن با هنر؛ در معرفی هر چه بهتر چهره زمین و تعیین موقعیت نقاط و معرفی شرایط جغرافیایی نقشی اساسی ایفا کنند. ریشه این علوم در سال های بسیار دور و قرن های قبل از میلاد (همزمان با پیدایش فکر تهیه نقشه) می­ باشد لیکن ظهور اسلام...

[ 103 ] - ارزیابی روش‏های تخمین تفاضل پوش به سیکل در سامانه‏ی زمین پایه لورن به منظور تعیین موقعیت دقیق و صحیح در شرایط بحران انسان‏ساخت

امروزه، جی پی اس متداول‏ترین سیستم تعیین موقعیت در جهان محسوب می‏شود، ولی ضعف‏های مختلف این سیستم از قبیل اختلالات اتمسفری طبیعی و مصنوعی، امکان هدف قرار دادن ماهواره‏های جی پی اس در فضا و . . . می‏تواند زیرساخت موقعیت‏یابی جهانی را خدشه‏دار کند. بنابراین سیستم تعیین موقعیت زمین پایه لورن، به‌منزله‌ی سیستم مکمل (در شرایط عادی) یا پشتیبان (در شرایط بحران) مطرح شد. عوامل مختلفی در افزایش دقت این ...

[ 104 ] - تحلیل فضایی توزیع شاخص‌های رشد هوشمند شهری در سطح محلات مورد: شهر ملایر

در دو دهه گذشته راهبرد رشد هوشمند در چارچوب نظریه توسعه پایدار شهری و حمایت از الگوی شهر فشرده بنا شده است. در حقیقت، توجه به شهر فشرده و رشد هوشمند به عنوان یکی از راه­های رسیدن به این فرم شهری، به دلیل آثار نامطلوب الگوهای توسعه پراکنده در زمینه های سیاسی و زیست محیطی به صورت وسیعی افزایش یافته است. در این راستا هدف از این پژوهش، تحلیل فضایی توزیع شاخص­های رشد هوشمند در محلات شهر ملایر می­باش...

[ 105 ] - تحلیل الگوی گسترش شهری در شهرهای میانه‌اندام با استفاده از مدل‌های کمی (مطالعه موردی: شهر ملایر)*

با وقوع انقلاب صنعتی روند توسعه شهرنشینی در دهه‌های اخیر ، فزونی یافته و باعث تقدم شهرنشینی بر شهرسازی شده است. شواهد نشان می‌دهد که در دهه‌های اخیر شهرها به صورتی بی‌برنامه رشد کرده و محدوده‌های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده‌اند.گسترش بی رویه و کنترل نشده شهرها،آسیب زیادی به بافت شهر از لحاظ انسجام فضایی و هم چنین پراکندگی مناسب خدمات وارد کرده است. به همین خاطر برنامه‌ریزان و سیاست...

[ 106 ] - عمق یابی در سواحل با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنتینل2 (بندر صلاله عمان)

هیدروگرافی علمی است که با پایش منظم پارامترهایی نظیر عمق آب، زمین‌شناسی، ژئوفیزیک، جزر و مدّ، جریان آب، امواج و سایر ویژگی‌های فیزیکی آب دریا، امکان تهیه نقشه‌های مورد استفاده در عملیات دریانوردی را فراهم و سهم بسزایی در زیر ساخت‌های داخلی کشورهای ساحلی ...

[ 107 ] - ارائه‌ی مدل تهیه‎ی نقشه ی خطر لرزه ای در سیستم اطلاعات مکانی با درنظرگیری عدم قطعیت

کشور پهناور ایران در منطقه ای از پوسته ی زمین قرار گرفته که از دیر باز در اثر آزاد شدن انرژی‌های انباشته شده در آن، همیشه شاهد لرزش‌های بزرگ و مخربی بوده است. از این رو تحلیل مخاطرات طبیعی همواره لازم و ضروری است؛ زیرا بر اساس آن میتوان در تصمیم گیری‌ها و اولویت بندی اقدامات مدیریت بحران، گام‌های اساسی برداشت. هدف اصلی از این مقاله ارائه‌ی مدلی به منظور تحلیل خطر لرزه‌ای بر اساس هر دو خطر اصلی ...

[ 108 ] - پهنه بندی احتمال وقوع زمین لغزش با استفاده از مدل های آنتروپی شانون و ارزش اطلاعات در محیط GIS - مطالعه موردی: بخش رودبار الموت شرقی- استان قزوین

   زمین لغزش از انواع مهم‌ مخاطرات طبیعی است که امنیت جانی و مالی را مورد تهدید قرار می دهد و موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی می‌شود. تهیه  نقشه‌های پهنه‌بندی از جمله اقداماتی است که از طریق آن می‌توان مناطق حساس به ...

[ 109 ] - ارائه ی الگوی رتبه بندی شریا ن های حیاتی بر اساس آنالیز اجزای اصلی

پیشرفت های چشمگیر در تولید تسلیحات مدرن در سال های اخیر سبب شده که الگو و ماهیت جنگ ها به طور کلی تغییر یابد وامروزه دشمنان اصلی کشور، انگیزه ی بالایی برای حمله به مراکز ثقل و زیرساخت های حیاتی داشته باشند. هدف اصلی این مقاله،اولویت بندی زیرساخت های منطقه ی مورد مطالعه با توجه به معیارهای بالای جذابیت برای دشمنان و اعمال تهدید سخت نظامیهوایی است. الگوی ارائ هشده در این مقاله ب...

[ 110 ] - برنامه‌ریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی (مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)

  یکی از مهمترین دغدغه‌های برنامه‌ریزان شهری، نحوه تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر بر حسب نیازهای جامعه شهری می‌باشد. این مقاله با هدف برنامه‌ریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در سطح مناطق مختلف کلانشهر اهواز تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی بوده و از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره تاپسیس و از کاربست مدل ترکیبیSWOT-AHP استفاده شده است. یا...