دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- ...

دو روی کرد میلی و توصیفی در معناشناسی نام های خاصّ، هر کدام برآوردگار شهودهایی و در عین حال ناقض شهودهایی دیگرند. سینز بوری کوشیده است تا با معرفی نظریة دلالت بدون مدلول (rwr)، نظریه ای بینابین دو نظریة فوق ارائه دهد. در این مقاله، ابتدا به انگیزهای معرفی rwr، همچون حلّ برخی مشکلات در متون موجهه، به دست دادن معناشناسی ای درخور برای نام های تهی و وفاداری به نظریة معنای دیویدسون، پرداخته می شود و س...

پژوهش پیرامون نظریة دموکراسی کارل ریموند پوپر (1994-1902) و سنجش نسبت مبانی فلسفی و معرفت‌شناختی‌اش با آن، هدفی است که دانش‌پژوه در این مقاله دنبال می‌کند. اهمیّت این مبحث در نشان‌دادن پیوند و سازگاری منطقی میان مبانی علمی ـ فلسفی پوپر و موازین و آموزه‌های برکشیده از آن با مدل دموکراسی اوست. از این حیث، سعی برآن است تا با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی، مبانی و مقاصد دموکراسی و مؤلفه‌های برجست...

  حسن امیری‌آرا*   بر اساس نظریة خوداصلاح‌گری در بحث پیشرفت علم، علم از روشی استفاده می‎کند که با به‌کارگیری درست آن، می‌توان در گزاره‎ها و باورهای علمی جرح و تعدیل انجام داد و در نتیجة این روش خوداصلاح‌گر تقرب باورهای علمی به صدق روزبه‌روز بیشتر خواهد شد. چالرز ساندرس پرس، فیلسوف شهیر آمریکایی، یکی از مدافعان مشهور این دیدگاه است. او برای این روش خوداصلاح‌گر ساختاری سه‌مرحله‏ای قائل است: اس...

پژوهش حاضر می­کوشد نشان دهد اندیشة دکارت، لایب‌نیتس و ملاصدرا تا چه میزانی با رویکردها و نظریه­های رایج و مسلط در علوم شناختی شباهت و قرابت دارد. نتایج بررسی نشان داد که اگر چه فلسفة ذهن دکارت، ملاصدرا و لایب‌نیتس یک نگاه عمیق فلسفی و متافیزیکی است، اما همین نگاه عمیق، آغازی در جهت توسعة تبیین علمی از ذهن بوده که آثار و نشانه­های آن را در جای جای نظریه­های مطرح در علوم شناختی، به‌ویژه در قالب ر...

ارزیابی عملکرد، ضرورت بنیادین در رویارویی و سازگاری با تحولات و بهبود مستمر فعالیت هاست. دانشگاه نیز با وظیفه‌ی خطیر تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و بازار کار از این قاعده مستثنی نیست. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) کارایی گروه آموزشی مدیریت دانشگاه های دولتی در چهار بعد کمّیت آموزشی، کیفیت آموزشی، فعالیت پژوهشی و  خدمات علمی ارزیابی شده است. ارزش کارایی واحدهای تص...

    چکیده در مقالة پیش رو، به بررسی تطبیقی ماهیت آغازگر در دو ژانر علمی و ادبی فارسی از منظر نظریة نقشگرای نظام‌مند هلیدی پرداخته شده و وجوه اشتراک و افتراق دو ژانر یادشده، در باب مقولة آغازگر در زبان فارسی مشخص و تبیین شده است. در این پژوهش، پس از ملحوظ‌داشتن تفاوت‌های بارز متون مورد بررسی از منظر نوع آغازگر و بسامد رخداد آن، بر ساختار انواع بند و رابطة آن‌ها با آغازگر نیز تأمل‌ شده و ویژگی س...

گزاره‌های احتمالاتی دستة خاصی از گزاره‌ها هستند که در گفتار روزمره و علمی استفاده‌های فراوان دارند. تحلیل مفهوم و تعبیر احتمال برای بررسی جایگاه این گزاره‌ها در علم مسأله‌ای اساسی است. تدقیق مفهوم احتمال و تعبیر آن برای فهم و ارزیابی محتوای گزاره‌های علمی ضرورت دارد. در این مقاله پس از معرفی دستگاه استاندارد اصل موضوعی احتمالات معرفی می‌گردد و پس از آن اشارة مختصری به تعابیر متفاوت احتمال خواهد...

هر حوزه ی علمی نوظهوری با چالش تشریح موضوع متمایز و قلمرو نظری- مفهومی منحصر به فرد خود یا به بیان دیگر هویت علمی مواجه است. وجه تمایز حوزه های علمی در موضوع آن ها نهفته بوده و کارآفرینی نیز به عنوان یک حوزه ی علمی نوظهور از این قاعده مستثنی نبوده و در جهت نیل به هویت علمی متمایز خود ناگزیر به عبور از چالش تعریف موضوع خود به عنوان یکی از الزامات بنیادین فعالیت های هویت آفرینی است. تعریف موضوع ک...

کتاب قیاس‌ناپذیری پارادایم‌های علمی نوشتة دکتر غلامحسین مقدم‌ حیدری در سال 1385 ازسوی نشر نی به‌چاپ رسید. نویسندة کتاب بر آن است تا تصویر هم‌دلانه‌ای از نظریة قیاس‌ناپذیری کوهن در الگوی پارادایم‌ها ارائه کند. ساختار کتاب بر‌اساس تبیین مبانی نظری کوهن بر‌پایۀ انواع تاریخ‌نگاری‌ها و نگرش گشتالتی، شرح مفهوم قیاس‌ناپذیری، و درنهایت بررسی کارکرد این نظریه شکل گرفته است. با عنایت به تمام نقاط قوت کتا...