رشد جمعیت و گسترش شهری در دهه‌های اخیر در شهر مراغه باعث تغییر پوشش/ کاربری زمین در اطراف شهر شده، به‌طوری که مساحت شهر از 350 هکتار در سال 1353 به حدود 1799 هکتار در سال 1390 رسیده است. شناخت عوامل مؤثر در گسترش شهری و مدل‌سازیِ تأثیر آنها در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری ضروری است. عوامل تأثیرگذار را می‌توان به دو دستة متغیرهای بیوفیزیکی و اجتماعی- اقتصادی تقسیم کرد. با توجه به قابلیت‌های مدل رگرس...

فضای شهری قسمتی از بافت شهر است که عموم مردم به آن دسترسی فیزیکی و بصری دارند و بستری برای فعالیت های انسانی و برقراری تعاملات اجتماعی است. از آنجایی که متعاملین مستقیم فضاهای شهری مردم می باشند، تاکید بسیاری بر مشارکت مردم در برنامه ریزی، طراحی و توسعه این فضاها وجود دارد. با این وجود تاکنون روش مدونی برای انعکاس خواسته ها و تمایلات مردمی در فضاهای شهری وجود ندارد. این پژوهش به کالیبره نمودن ر...

تحلیل تناسب زمین برای توسعۀ شهری عمل بسیار مهمی است که برنامه‌ریزان و مدیران شهری با هدف تعیین مناسب‌ترین الگوی فضایی برای توسعۀ شهری به‌کار می‌گیرند. گسترش کالبدی شهر تبریز طی دهه‌های اخیر در نواحی نامناسب توسعه، مثل شیب‌های تند، مجاورت با گسل، مجاورت با صنایع بزرگ، یا در اراضی باغی و زراعی مرغوب اطراف شهرها صورت گرفته است. بنابراین در راستای کاهش آثار منفی گسترش نامناسب توسعۀ شهری و دستیابی ب...

چکیده یکی از الگوهای سکونتی در ساختار شهرهای امروز رشد و گسترش سکونتگاههای غیر رسمی است . به دنبال گسترش فزاینده فقر در کشورهای در حال توسعه و پدیده شهری شدن فقر اسکان غیر رسمی به مثابه جلوه کالبدی فقر به مشخصه بسیاری از شهرها به ویژه شهرهای بزرگ این کشورها بدل شده است . در تبیین علل شکل گیری این مسأله از مکاتب لیبرال ، وابستگی ، جامعه گرایان جدید و مکتب شیکاگو نظریه های مختلفی ارائه گردیده ا...

در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده و در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده اند. شهر زاهدان نیز طی دوران حیات 100 ساله اش به طور نامتوازنی رشد کرده و گسترش شتابانی را به خود دیده است. رشد 5/32 برابری جمعیت شهر و رشد 34 برابری وسعت آن نسبت به اولین سرشماری بیانگر این مسأله می باشد. به طوری که توسعه این شهر در جهت افقی بوده و گسترش مداو...

از معضلات اساسی شهروندان، به‌ویژه در کلان‌شهرهای ایران، «ترافیک شهری» است. با توجه به رشد جمعیت و ناوگان، افزایش زیرساخت‌ها بیش از این پاسخ‌گوی جابه‌جایی نبوده و زمینه‌های رشد بیشتر آن نیز فراهم نیست. بنابراین، مدیریت تقاضای حمل‌ونقل در سال‌های اخیر اهمیت ویژه‌یی یافته است. هدف این نوشتار، مقایسه‌ی راهکارهای مدیریت مصرف سوخت حمل‌ونقل شهری در ایران با یافته‌های یک روش رده‌بندی کمی است. بدین‌منظو...

امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن دیگر قابل‌تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی‌های معضلات زیست‌محیطی آن‌ها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب‌ناپذیر کرده است. بدین منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و نیازهای ‌مبرم‌ در وضعیت ‌مطلوب در نتیجه ‌ارائه ‌الگویی ‌بهینه ‌در وضعیت ‌موجود سرلوحه کار این پژوهش قرار گرفته است. بر این اساس روش انجام این پژوهش توصیف...

پراکندگی ﺷﻬﺮی ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ دوم به‌صورت ﭘﺮاﻛﻨﺶ ﺷﻬﺮی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺖ، ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎی ﻧﺎﮔﻮار زﻳﺎدی را ﺑﺮای ﺷﻬﺮﻫﺎ ﭘﺪﻳﺪ آورد. عمدۀ مشکلات شهرهای کشور، در‌هم‌تنیدگی کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی ناشی‌از گسترش افقی بی‌برنامه است. با وجود همۀ مشکلات، این واقعیت را نیز باید قبول کرد که گسترش افقی شهرها امری اجتناب‌ناپذیر است؛ ازاین‌رو در دهه‌‌های اخیر در ایران، گسترش شهرها به‌صورت نوعی معضل درآمده و...

امروزه شهر و برنامه ریزی شهری بیش از هر چیزی با مباحث کیفی روبروست. شکلگیری و رشد و گسترش مفهوم کیفیت زندگی در طی نزدیک به نیم قرن اخیر، به مفهومی کلیدی و مهم در عرصه مباحث جهانی و مسایل انسانی تبدیل شده است. گسترش این مفهوم و گسترش کمی و کیفی شهرها به عنوان شکل غالب زندگی بشر، باعث رشد و توسعه مفهوم جدید و تخصصی کیفیت زندگی شهری شده است. کیفیت زندگی شهری همواره با وجود شاخصهایش مورد بررسی، پای...