ترابط ذات و صفات الهی یکی از مهم¬ترین مسائل فلسفی و کلامی است. اندیشمندان مسلمان درباره¬¬¬ی آن بحث و اظهار نظر کرده¬اند و بیشترین نزاع در مورد صفات ثبوتی ذاتی حقیقی و ذات اضافه و حالت مصدری آن¬ها مانند حیات، قدرت و علم صورت گرفته است. ولی نکته¬ی در خور تأمل در اینجا این است که صاحب نظران مسلمان با تمام تنوّع مکتبی و مسلکی، در زائد بودن صفات فعل و صفات اضافه¬ی محض تفاوت جوهری ندارند. نفی صفات از ...

اندیشمندان مسلمان در عرصه حکمت عملی، نظریه هایی برای تبیین و تفسیر پدیده های فرهنگی، مطرح نموده اند که قابلیت و ظرفیت فراوانی برای به کار گیری در عرصه علوم اجتماعی دارد. مسکویه اندیشمند ایرانی قرن چهارم و پنجم قمری، از جمله فیلسوفانی است که با رویکردی اخلاقی به بررسی معنا، رذایل، فضایل و ارزش‌های اخلاقی، سنن و تاثیر آن بر کنش‌ متقابل پرداخته است. در این مقاله با روش تحلیلی به دنبال استخراج و تد...

فلسفه هنر وزیبایی شناسی که امروزه شاخه مهمی از فلسفه های مضاف به حساب می آید، در بردارنده مسائل فراوانی است که می توان بسیاری از آنها را با مدد گرفتن از مبانی اساسی(وجود شناسی(ابن عربی و ملاصدرا)، ماهیت شناسی (سهروردی)، نفس شناسی و معرفت شناسی)، بازشناسی و بازخوانی کرد، دیدگاه این سه حکیم درباره قوه خیال نیز یکی از مسائل نفس شناسی است که نقش آن در آفرینش آثار هنری بررسی خواهد شد. بنابر مبانی نف...

اعتقاد به خلود مسأله¬ای است که از طرف فیلسوفان، متکلمان، اندیشمندان و نیز در شرع مقدس طرح گردیده است. خلود به معنای زیستن جاودانه و همیشگی انسان¬ها در عوالم پس از مرگ است. بدان معنا که برخی از آنان برای همیشه در بهشت بوده و از نعمت¬های خداوند بهره¬مند خواهند شد و گروهی نیز اهل دوزخ و عذاب¬اند که پیوسته در رنج و عذاب به سر خواهند برد. در مورد گروه اول و نعمت جاودانه بهشت، اعتراضی صورت نگرفته و آ...

قرن اول هجری از قرون مهم سیر تحولات تاریخی در تاریخ اسلام است. از آنجا که هیچ نظام حکومتی فراگیر و مقتدری در منطقه حجاز تا پیش از ظهور اسلام وجود نداشت؛ خاندانهای اشرافی عرب که سابقه حکومتی داشتند، وارد جامعه اسلامی شدند و سعی در احیاء عظمت گذشته خود نمودند. یکی از این خاندانهای اشرافی خاندان اشعث ابن قیس کندی است که نسب خود را به حارث پادشاه مشهور کنده در قرن ششم میلادی می رساند. افراد این خان...

یکی از راههای آشنایی¬زدایی و غرابت بخشیدن به سخن، استفاده از بیان متناقض¬نماست. شاعر به وسیله این ترفند، زبان خبری، تکراری و روزمره را تبدیل به زبان ادبی می¬کند. زیبایی و شگفت¬انگیزی و تأثیر تصاویر و مفاهیم خلق شده متناقض¬نما بستگی دارد به وسعت خیال، طرز تفکر و احساسات و عواطف گوینده آنها. در ادب فارسی در تمام دوره¬ها چنین تصاویر و مفاهیمی توسط شاعران گوناگون خلق شده است، اما سنایی¬غزنوی اولین ...