چکیده روسیه و منطقه خاورمیانه از روابط تاریخی بسیار دیرینه‌ای برخوردارند. این روابط طی سده ها و قرن های متمادی ادامه داشته و در هر دوره دارای ویژگی های خاص خود بوده است. به نحوی که روابط روسیه با منطقه خاورمیانه را می توان به دوره های مختلفی تقسیم کرد. در این بین وقوع قیام های مردمی و تحولات موسوم به بهار عربی، برای روسیه نیز همانند سایر قدرت های بزرگ، نگرانی ها و چالش هایی را در بر داشته است....

تغییر شکل نظام روابط بین‌الملل در سطح منطقه‌ای بر اثر وقوع انقلاب‌های عربی، ظهور تنش‌های جدید از جمله تشدید تقابل شیعی-سنی، و سطح بالای ناپایداری در منطقه، منافع روسیه را تحت تاثیر قرار داده‌ است. روسیه با جهان عرب روابط نظامی-سیاسی و تجاری دارد که تاثیرات "انقلاب‌های عربی" باعث محدود شدن این روابط شده است.  این وضعیت به طور غیرمستقیم وضعیت روسیه و سایر جمهوری‌های شوروی سابق را تحت تاثیر قرار م...

علاوه بر اهمیت اقتصادی روابط با ایران از نگاه روسیه، ایران تأثیر به‌سزایی در تحولات جهان اسلام دارد و همکاری با این کشور می‌تواند موازنه لازم برای روسیه در محیط پیرامونی آن که توسط کشورهای اسلامی احاطه شده است را به وجود آورد. در همکاری‌های ایران و روسیه عوامل بسیاری دخالت دارند. علاوه بر وضعیت سیاسی، عوامل دیگری از قبیل  ثروت‌های طبیعی عظیم موجود در دو کشور به ویژه نفت و گاز، نیروی انسانی، توا...

با شکل¬گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه¬ای و فرامنطقه¬ای بر اساس منافع و علایق خود جهت-گیری¬های متفاوتی را در رابطه با این کشور که اهمیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خاصی در منطقه خاورمیانه دارد، اتخاذ نموده¬اند. در این میان تلاش پیگیر برخی دولت¬ها برای ساقط کردن حکومت اسد از جلوه¬های بارز تحولات سوریه محسوب می¬شود که بر پیچیدگی اوضاع این کشور افزوده است. بحران سوریه باعث بر هم خوردن معاد...

از سال 2004 و با آغاز دوره دوم ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین ،روسیه سیاست خارجی متمایز، فعال و ابتکار آمیزی را در منطقه خاورمیانه اعمال کرده است. ماهیت متوازن و چند جانبه سیاست خارجی روسیه در این دوره در خاورمیانه از ویژگی های متمایز آن است. روسیه تحت تاثیر موقعیت آسیب پذیری سرزمینی و برخورداری از تنوع نژادی، قومی و مذهبی ، سیاست خاورمیانه ای فعالی را در این دوره به اجرا گذاشته است و به دنبال احی...

در این پژوهش تلاش شد پاسخی برای این سوال که چرا اتحادیه اروپا همچنان روسیه را یک تهدید امنیتی می داند، داده شود و در همین راستا فرضیه هایی مطرح شد و در فصل های مختلف مورد بررسی قرار گرفت، در فصل نخست، ساختار پژوهش بیان شد. در فصل دوم، چارچوبی نظری برای درک تیوریک چگونگی شکل گیری سیاست امنیتی دولتها و اتحادها ارایه شد. در فصل سوم، روند شکل گیری اتحادیه اروپا و سیاست امنیتی آن در مقابل روسیه تشری...

به دنبال فروپاشی اتّحاد جماهیر شوروی، کشور روسیه به دلیل مشکلات داخلی برای مدت کوتاهی از توجه جدی به مسایل آسیای مرکزی و قفقاز بازماند. این امر که سبب خلاء ژئوپولتیکی در این منطقه شد، فعالیت گسترده بازیگران منطقه‌ای مانند ایران، ترکیه، پاکستان و اسرائیل و نیز بازیگران جهانی مانند ناتو را به دنبال داشت. اما تعریف رهبران روسیه از آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان «خارج نزدیک» و نیز پیوندهای سیاسی، اقتص...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تأثیرات متفاوت و پیش بینی نشده ای را براوضاع سیاسی جهان، به خصوص بر مناطق همجوار این کشور از جمله آسیای مرکزی برجای گذاشت. دراین زمینه می توان ازفعال شدن قدرتهای منطقه ای و جهانی که تا آن زمان به علت حضور موثر شوروی قادر به ایفای نقش اساسی دراین منطقه نبوده اند؛ اشاره کرد. این شرایط در حالی به وقوع پیوست که منطقه ی آسیای مرکزی با عدم وجود سازمان ها و نهادهای منطقه ای ...

جمهوری گرجستان به دلیل واقع شدن در منطقه ی مهم قفقاز همواره از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده است. قدرتهای بزرگ، کوشیده اند تا با تسلط براین منطقه از منابع سرشار آن بهره گیرند. تقابل منافع روسیه و آمریکا، همراه با اختلافات داخلی موجود در گرجستان، این کشور را با بحرانهای متعددی روبرو کرده است. آنچه در اوت 2008 روی داد، ناشی از همین اختلافات داخلی و نیز تقابل منافع آمریکا و روسیه در این کشور ک...

اتحادیه اروپا برای استمرار رشد اقتصادی، نیاز فراوانی به انرژی دارد. از آنجا که اتحادیه اروپا منطقه ای فقیر از لحاظ منابع انرژی است و صنایع اروپایی بر نفت وگاز تکیه دارد؛ با نیاز روز افزون به واردات انرژی مواجه است. مهمترین تامین کننده این منابع، روسیه با دارا بودن 5/12 درصد ذخایر نفت و 9/19 ذخایر گاز طبیعی دنیا است. روسیه به وسیله شبکه گسترده خطوط انتقال انرژی توانسته است نیاز روز افزون کشور...