آریایی ها که یکی از اقوام بزرگ هندوایرانی (شاخه ای از اقوام اولیه هندواروپایی) هستند، نیاکان باستانی تاجیکان به شمار می آیند. در این مقاله به باورها و اعتقادات آریایی های ساکن در آسیای مرکزی که ریشه در باورهای اجدادشان، یعنی اقوام هندواروپایی دارد، اشاره شده است. نگارنده با تشریح نظریات دانشمندان و سیاحان مختلف ازقبیل آرتور کریستین سن، دانشمند دانمارکی، و سیوان تسزان، سیاح چینی، و همچنین بررسی ...

 در زمانهای  بسیار دور ، هنگامی که قبیله های ایرانی وهندی هنوز از یکدیگر جدا نشده بودند ودر دشتهای گسترده آسیای مرکزی بسر می بردند، دارای فرمانروای واحد بودند که هم رئیس قبیله ها وهم پیشوای مذهبی آنها بود. یکی از دلایل محکم ارتباط آنها نشانه های اسطوره ای است . قدیمی‌ترین اسطوره‌های آسیا که از آن مردم هند است بیشتر تصویرگر فرهنگ اقوام آریایی است که در حدود هزارة دوم ق.م به هند مهاجرت کردند. مرد...

در بیشتر باورها و اسطوره هایی که دربارۀ آفرینش انسان در میان اقوام گوناگون شکل گرفته، برای همۀ انسان ها وجود پدر و مادر مشترکی قائل شده­اند. ظاهراً در این اندیشه اقوام گوناگون اتفاق نظر داردند. تفاوت وقتی بروز می کند که سخن از خاستگاه این پدر و مادر مشترک و توالی خلق آن دو از نظر جنسیت به میان می آید و نیز وقتی که فلسفه ای برای خلق انسان تعریف می شود. به­منظور دستیابی به برخی از این بنیان های فک...

در سراسر مرزهای کشورایران مرزنشینانی سکونت دارند که درزندگی خود دارای مشکلات بسیارومتعددی هستند. عمده ترین آن ها عبارتنداز: بیکاری، فقر، کمبوددرآمد وسرمایه، مشکلات امنیتی- سیاسی ، کمبودزمین های کشاورزی ،آب، مراکز بهداشتی ، درمانی وآموزشی، کمبود راه های ارتباطی ، شرایط بدآب وهوایی و بسیاری از این مسائل، دراین مناطق قابل مشاهده است. وجود این مشکلات باعث دگرگونی وتحول بسیاری در زندگی این مردمان شد...

پیشینه ایلات و سلسله‌هایی که تا عصر پهلوی با اتکا بر قدرت ایلی و تبار خویش بر ایران حکومت می‌کرده‌اند نشان می‌دهد که عشایر نیروی اصلی  در جنگ با دشمن و حراست از مرزها حراست بوده‌اند. در جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران (1359 تا 1367 ه.ش) علاوه بر رزمندگان اعم از سپاه پاسداران، ارتش جمهوری اسلامی ایران، بسیج، ژاندارمری و نیروهای کمیته انقلاب اسلامی که در جبهه‌ها با دشمن می‌جنگیدند و از مرزهای...

فصل اول تحت عنوان « مطالعات قومی: مفاهیم ونظریات»، به بررسی واژه قومیت و نظریات و تعریف های متعددی که پیرامون آن بیان شده، سیر تحول نظری مفهوم قومیت، پیوند آن با نژاد و ماهیت فرهنگی آن و همچنین مسایل مرتبط با امنیت ملی و شکل گیری هویت ملی در ایران می پردازیم. در فصل دوم: « اقوام ایرانی و فرهنگ و تمدن مردمان آن را مورد بحث قرار میدهد. هدف از این فصل آن است تا جایگاه تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و س...

مطالعه و بررسی فرهنگ اقوام مختلف می تواند به طراحان شهری در جهت طراحی و ارائه فضاهای شهری باهویت، مناسب و مطلوب در دیار اقوام مذکور یاری رساند. توجه به بناهای قدیمی و ریتم و سبک و معماری ابنیه مذکور، همچنین بررسی موسیقی، رقص، پوشاک و رنگ در یک فرهنگ و استخراج عوامل مشترک مشابه در فرهنگ مذکور، نتایجی را در برخواهد داشت که با جمع بندی و هم پوشانی با یکدیگر اصول معینی را جهت طراحی یک بدنه یا فضای ...

با کشف آتش در دوره پارینه‌سنگی، از آنجا که این پدیده نقش به‌سزایی در پیشرفت و تداوم زندگی بشری داشت، به‌تدریج در باورهای دینی ملل باستان، به‌ویژه مشرق زمین، از جایگاه خاصی برخوردار شد. بدیهی است که ایرانیان باستان نیز از این امر مستثنی نبوده‌اند. اگرچه تاکنون تحقیقات علمی فراوانی در عرصه ایران‌شناسی انجام گرفته‌است، بیشتر این پژوهش‌ها درباره اقوام و دولت‌های آریایی بوده و کمتر به اقوام بومی فلا...

مردانگی محصول کنش های متقابل در زندگی روزمره است که به لحاظ اجتماعی و فرهنگی برساخته می شود، مفهوم جنسیت و به تبع آن مردانگی بیشتر تحت تاثیر گفتمان های فرهنگی و اجتماعی است. بر مبنای رویکرد هویتی، جنسیت و قومیت دو مفهوم اجتماعی اند هرچند کمتر انعطاف پذیرند ولی از خصلت تأملی نیز برخوردارند. به عبارت دیگر، جنسیت و قومیت امر ازلی و ابدی نیستند، بلکه با تغییر موقعیت ها بازتعریف می شوند. با توجه به ...

هدف توسعه، بهبود زندگی و توزیع عادلانه منابع است. توازن‌نداشتن توسعه در میان مناطق موجب شکاف و تشدید نابرابری منطقه‌ای و فضایی و مانعی در مسیر توسعه ملی محسوب می‌شود. با اعتقاد به اینکه توسعه متوازن می‌تواند همگرایی را در جامعه چند‌قومیتی تحکیم بخشد، این مقاله به تبیین رابطه توسعه‌یافتگی و همگرایی ملی در فضای جغرافیایی ایران بر اساس برنامه‌های توسعه اقتصادی‌اجتماعی کشور در چند سال اخیر می‌پرداز...