در ادبیات فارسی، شاعران و نویسندگان، کمابیش به دانش جغرافی و شناخت اقالیم، کشورها، شهرها، کوه¬ها، رودها و... توجّه خاصی داشته¬اند و با این عناصر، مضامین و تصاویر شعری آفریده¬اند. اَعلام جغرافیایی که به دو بخش عَلَم عام و عَلَم خاص تقسیم می¬شوند، در شعر معاصر نیز بازتاب قابل توجّهی دارد. این پژوهش به روش کتابخانه¬ای و إسنادی انجام گرفته¬ و در شش فصل تدوین شده است. در این پژوهش اَعلام جغرافیایی در غزلِ چه...

ادبیات نمایشی و تئاتر همواره نقش اساسی در تخیل و واقعیت مخاطب خود دارند. لوئیجی پیراندلو و ساموئل بکت در زمرۀ نمایش¬نامه نویسانی قرار دارند که در آثارشان مباحث فراوانی در راستای مسئلۀ واقعیت و خیال پدید آورده¬اند. در طول حرفۀ ادبی خود، بکت و پیراندلو برخی از ابعاد فلسفی انسان را مورد خطاب قرار داده¬اند. ژاک دریدا به عنوان یکی از بزرگترین اندیشمندان قرن بیستم در مورد برخی از بنیادی¬ترین مفاهیم م...

0

در میان اغراض و معانی شعر فارسی و عربی آنچه از زیربنـای عـاطفی بـسیار اسـتواربرخوردار است و در عین حال از تخیل یعنی مهمترین عنصر شعر به کمال بهره دارد، مرثیـهاست . خاصه مرثیه در سوگ فرزندان، این گونه مراثی بی هیچ گونه اغراقی نمودی بیرونـی ازعواطف متراکم است که با آمیزه هایی از ابداعات مخی ل، امکان تجلّی پیدا کرده است و ایـنمقاله کوششی است در راه شناساندن بخشی از این قسم شعر، در ادبیات فارسی و ع...

جنگ تحمیلی علیرغم فراز و فرودهای گوناگون، تاثیری مثبت و سازنده بر ادبیّات معاصر داشت، اگر چه ادبیّات هم در بازتاب رویدادهای جنگ با خوانشی دیگرگون تأثیر قابل توجهی داشته و به خوبی ایفای نقش کرده است. یکی از ژانرهای جریان ادبی نوپای دفاع مقدس، ادبیات داستانی است؛ چون داستان متشکل از عناصری است که در شگردهای داستان نویسی پرورده شده و از تأثیر شگرفی در انتقال موضوع برخوردار می باشد. احمد دهقان از نوی...

از نظر ابن سینا کثرت نزد تخیل انسان‏ها و وحدت نزد عقل انسان‏ها اعرف است. این دیدگاه این گونه مورد اشکال قرار گرفت که اگر وحدت و کثرت به عنوان دو مفهوم کلی در نظر گرفته شوند، در عقل حضور دارند و اگر به عنوان آن چه در محسوسات حاصل اند ملاحظه گردند، در تخیل حضور دارند؛ از این رو تخصیص اعرفیت هر یک از آن ها به یکی از دو قوه خیال و عقل وجهی ندارد. با توجه به جایگاه والای علمی ابن سینا و دقت او در طر...

این مقاله مبانی نظری و مسائل روش شناختی بلاغت سنتی را بررسی می کند، و بر آن است تا نقاط ضعف و قوت این نظام بلاغی را در تحلیل زیبایی سخن ادبی و قدرت تأثیر بررسی کند. برای این منظور در بخش نخست مبانی نظری این بلاغت را به بحث می گذارد: قائل شدن به دو قطب حقیقی و مجازی برای جهان و زبان، تفکیک نقش لفظ و معنی، جستجوی معانی قطعی، ترجیح وضوح بر ابهام، محدودیت تخیل در قلمرو ادراک حسّی، بنیاد ایدئولوژیک، ...

هنر یکی از فرآوردَه‎‎های انسانی است که از پنهان‎ترین زوایای ضمیر انسان سرچشمه می‎گیرد و می‎تواند آینة تمام نما از فرهنگ، تفکر، عاطفه و درک و خلق زیبایی را به خوانندگان ارایه نماید. شعر نیز به عنوان یکی از تجلیات هنر همواره در طول تاریخ مورد توجه زیباپسندان قرار گرفته است از این رو پژوهش و تفحص در ساختارهای شعر  پارسی ضروری می‎نماید. نگارنده در این پژوهش سعی دارد شناخت‌نامه‎ای مختصر از ساختارهای ...

چکیده در این مقاله قصد نگارنده این است که هنر شاعری عبدالرّزّاق بیگ دنبلی، متخلّص به مفتون را در دو منظومة عاشقانه‌اش از زوایای مختلفی از قبیل عاطفه، تخیل، موسیقی، زبان و شکل مورد بررسی قرار دهد و توان شعری، میزان تقلید یا ابتکار، و در نهایت درجة اعتبار و اصالت شعر او را با تکیه بر شواهد گوناگون آشکار سازد. و در ضمن این تحلیل، خوانندگان آثار ادبی را با دو مثنوی فوق-که اخیراً به زیور تصحیح آراسته ش...

هدف از این پژوهش، تحلیل نظریه آر.جی. کالینگوود درباره تاریخ برای نشان دادن ابهام‌هایی اساسی در آن است. ابهام‌هایی که به باور نگارنده، دال بر وجود تعارضی ناگزیر میان دو اصل بنیادین معرفت‌شناسی کالینگوود است؛ یعنی قول به تاریخیت ذهن و حیات آدمی و باور به امکان بازآفرینی دقیق گذشته از طریق عنصر پیشینی تخیل تاریخی. با وجود این، با علم به تفسیری بودن نتایج خویش، راه را برای تأملات بیشتر باز خواهیم د...