ادبیات حضرت علی (ع) مدرسه زیبایی شناسی و هنر بیان است. تشبیه یکی از پرکاربردترین مباحث زیبایی شناسی در راستای دستیابی به درک معنی شناخته می شود و از این طریق است که توان تصویرپردازی، گسترش می یابد و از عناصر برجسته در کلام آن حضرت از ویژگی ها و امتیازات منحصر به فرد است. سخنان امام علی (ع) چند بعدی است و از بند زمان و مکان خارج است؛ از این روست که همیشه زنده و ماندگار و پویاست و هر نسلی در هر د...

گرایش به خدا در فطرت انسان ها قرار داده شده و آدمی در طول تاریخ در پی شناختن خدای خود بوده و بسا که در این مسیرْ مصادیق ناشایست را به عنوان خدا پرستیده است. برخی برای شناخت خدا او را به انسان یا موجودات دیگری تشبیه می کنند و حتّی قائل به تجسّم خدا می شوند، و برخی دیگر برای در امان ماندن از تشبیه دچار تنزیه مطلق می گردند و می گویند که ما را راهی برای شناخت خدا نیست. امام علی (ع) تشبیه را ردّ کرده و ...

نیما به عنوان بنیان گذار و پدر شعر نو فارسی همواره مورد توجه ی دانش پژوهان بوده و اشعارش از جوانب مختلف بررسی شده است. از میان آرایه های ادبی، تشبیه به عنوان عنصر اصلی زیبایی شناسی، برجستگی قابل توجهی در اشعار نیما دارد. هدف از این تحقیق بررسی انواع تشبیه در شعر نیما و ارائه ی فرهنگ تشبیه در دیوان نیما می باشد. روش تحقیق، نظری و به صورت پژوهش کتابخانه ای بوده و بر اساس این تحقیق، در اشعار نیم...

پایان نامه ی حاضر ، تلاشی است هرچند نارسا ، جهتِ نشان دادن جلوه هایی از تصاویر شعری در دیوان ادیب الممالک فراهانی. این رساله شامل چهار بخش است که بخش اوّل و دوم، هر یک به چهار فصل تقسیم می شود. در بخش اوّل رساله به معرّفی شاعر، ویژگی های شعری او و بیانِ دیدگاه های مختلف پیرامون وی پرداخته شده است . در بخش دوم، اشعار ادیب الممالک از دیدگاه بیان بررسی شده و ضمن بررسی مباحث، بهترین نمونه های شعری موجود...

منوچهری دامغانی (432 - ؟ ه.ق) قصیده‏سرای مشهور قرن پنجم هجری است. سبک شعری او سبک معمول آن روزگار یعنی سبک خراسانی است، اما برخی ویژگی‏های خاص به زبان و سبک او نوعی تشخّص بخشیده که به‏خصوص در گزینش لغات و تعابیر و نیز نحو زبان و جنبه‏های بلاغی دیده می‏شود. در شعر او، از بین صورت‏های خیالی، تشبیه بیش‏ترین بسامد را دارد. به شیوه هم‏عصرانش تشبیهات را در یک یا چند بیت می‏گسترد؛ از این‏رو تزاحم صور خ...

این پژوهش با هدف بررسی بازتاب تلمیح و تشبیه به حضرت عباس(ع) در اشعار دفاع مقدس شعرای معاصر انجام گرفت. روش،کتابخانه‌ای است که به بیان نمونه‌هایی از جلوه‌های ادبی تلمیح و تشبیه نسبت به حضرت عباس(ع) در اشعار دفاع مقدس در موضوعات اعتقاد قلبی به حضرت عباس(ع)، غیرت، جانباز و جانبازی، سقای کربلا، عباس‌های جبهه، جامعۀ پس از جنگ، خون‌خواهی آب، عنایت حضرت و دشت عباس پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌دهد نگا...

در این مقاله تشبیهات 50 غزل عاشقانۀ سعدی شیرازی و دفتر «غزل برای گُل آفتابگردان» شفیعی‌‌کدکنی، از منظر «مشبّه و مشبّه‌‌به»، «تکرار در تشبیهات» و «شیوه‌‌های نو کردن آن» مورد تطبیق و بررسی قرار گرفت. مقایسة تطبیقی تشبیهات این دو نمایندة دیروز و امروز، آشکار کنندۀ برخورد دو نگاه و دو تجربه در عرصة تشبیهات است. ازاین رو در این مقاله با دسته‌‌بندی کردن عناصر، تطبیق و تحلیلِ تشبیهات و ارائة نمودارهایی، م...

یکی از موارد برجسته­سازی در شعر، هنجارگریزی معنایی است. در این نوع هنجارگریزی، شاعر براساس قواعد معنایی حاکم بر زبان هنجار، از دو روش همنشینی و جانشینی کمک می­گیرد. با توجّه به اینکه حوزۀ معنا بیش از دیگر سطوح زبان در برجسته­سازی مورد نظر است، هر شاعری که بتواند بر حسب توانایی­های ذوقی و علمی خود در این زمینه موفّق باشد، از اشعار ناب­تری برخوردار خواهد بود. در این پژوهش گونه­های مختلف هنجارگریزی ...

یکی از معیارهای ارزیابی مهارت شعرا در بلاغت، کاربرد زینت‌های بلاغی است و تأکید بر نوع خاصّی از آن، سبک شاعر را در هر دورۀ ادبی متمایز می‌کند، امّا همیشه عنصر سبک‌ساز به شمار نمی‌آید. مثلاً اسلوب معادله که در گسترۀ سبک خراسانی تا هندی کاربرد داشته به دلیل بسامد بالای آن در سبک هندی، مشهورترین عنصر سبک‌ساز هندی دانسته شده و چون این اسلوب با تشبیه تمثیل قرابت‌هایی دارد، بعضاً با اغماض ظرافت‌های آن‌ها،...

 تشبیه پرکاربردترین صورخیال در روح‌الارواح و ابزاری است که نویسنده برای تبیین و توضیح اندیشه‌های خود از آن استفاده کرده است. بیشترین تشبیهات روح‌الارواح از نوع معقول به محسوس و نیز از نوع بلیغ است که به‌صورت اضافه تشبیهی به‌کاررفته است. با توجه به اینکه  از میان عناصر تشبیه، مشبه‌به بیشترین نقش را در بیان جهان‌بینی نویسنده دارد، مقاله حاضر با تأکید بر این عنصر به بررسی و تحلیل تشبیهات روح‌الارو...