رشد سریع جمعیت جهان و تمرکز آن در شهرها، مفهوم توسعه پایدار شهری به عنوان مؤلفه اساسی تأثیرگذار بر چشم انداز بلند مدت جوامع انسانی مطرح کرده است. گسترش بیش از اندازه شهرها در چند دهه اخیر موجب بروز چالش های مختلف در حوزه های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی آن ها شده است. در این ارتباط شهر کرج نیز که در یک دوره کوتاه به یک کلان شهر تبدیل شده از گزند تحولات مورد اشاره دور نمانده و مطالعات م...

روند توسعه کالبدی - فضایی شهرهای ایران، دغدغه اکثر صاحبنظران و کارشناسان مسائل شهری و شهرسازی است . در این پایان نامه که موضوع آن تحلیلی بر روند توسعه کالبدی -فضایی شهر قوچان و برنامه ریزی آتی آن است ، سعی شده است تا روند تاریخی شکل گیری این شهر از ابتدا تا دوره زمانی کنونی براساس روش مطالعاتی و تحقیقی ( تحلیلی -تاریخی ) با تاکید بر مدلها و آمار و اطلاعات گوناگون مورد نظر قرار گیرد و با ارائه ف...

محل استقرار هر سکونتگاه انسانی تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه توپوگرافی و مورفولوژی زمین است که سکونتگاه بر مبنای آن محیط و وضعیت شکل گرفته و باعث مکان گزینی کاربری اراضی شهری با مورفولوژی خاص شده است. شناخت وضع موجود و مشکلات فعلی شهر و پیش بینی تغییرات آتی آن در گرو شناخت این عوامل، نیروها و مکانیزم عمل آنها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محیط طبیعی رودخانه های موقت شهری (هیدروژئومورفولوژی) و فر...

دسترسی عادلانه به کاربری های شهری و استفادة بهینه از آنها یکی از مؤلفه های اساسی در توسعة پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی- اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی نیز وسیع و غنی شده است. بنابراین، استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی، باید با برنامه ریزی اصولی انجام پ...

امروزه خسارت های فراوان مخاطره های طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها موجب شده است که مفهوم تاب آوری برای کاهش آثار سوانح، به حوزه ای مهم در عرصة مدیریت بحران تبدیل شود. این پژوهش کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، با هدف شناسایی شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری کالبدی محله­های شهری، سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی در محله­های منتخب شهر تهران و ارائة چارچوبی برای سنجش میزان ...

یکی از راه­های شناخت و مدیریت سیستم­های محیطی، مطالعه و ارزیابی مؤلفه­های مورفومتری و تعیین آلومتری بین آنها است. آلومتری مطالعه میزان نسبی تغییر در دو جزء از سیستم بوده و رشد قسمتی از سیستم را در مقایسه با رشد کل سیستم و یا بعضی قسمت­های دیگر آن بیان می­کند. بنابراین تسلط بر چنین علمی خواهد توانست بسیاری از مسائل مدیریتی حاکم بر رفتار سیستم­های محیطی و از جمله سیستم­های شهری را برطرف نماید. در...

امروزه ﺩﻭ ﭘﺪﻳﺪﻩ شهر با روستا، ﻣﺠﺰﺍ ﺍﺯ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﮏ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﺩﺭ ﻳـﮏ ﻓﻀﺎﻱ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﺧﺎﺹ ﻣﻄﺮﺡ ﻫﺴﺘﻨﺪ. پویایی یک سازمان فضایی، متأثر از نقش و کارکردهای سکونتگاه های شهری و روستایی و همچنین روابط، مناسبات و پیوندهای بین شهرها و روستاها می‌باشد، که به وسیله جریان افراد، کالاها، پول، اطلاعات و الگوهای متنوع شغلی انجام می‌پذیرد. پژوهش با هدف بررسی قابلیت های کالبدی و کارکردی با تاکید پیو...

الگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شـهر به عنوان الگوی فضایی فـعالیت­های انسان تـعریف می­­شود، در حال حاضر الگوی توسعه شهرها به دو دسته گسترش افقی یا پراکنده (Sprawl) و الگوی شهر فشرده (Compact) تقسیم می­گردد. شواهد نشان می­دهد که در دهه­های اخیر شهرها به صورتی بی­برنامه رشد کرده و محدوده­های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده­اند. به همین خاطر برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در سراسر جهان تلاش ...

زیارت ازآدابی است که درکشورهای مسلمان از جمله ایران به شدت قابل توجه می باشد. مخصوصاً درکشور ما ایران که درآن مسئله زیارت به دلیل وجود مذهب شیعه به شکل پررنگ جایگاهی ویژه دارد. از این رو فضای زیارتی می تواند مسئله ای با درجه اهمیت زیاد و بسیار قابل توجه باشد. فضای شهری،که البته فضای زیارتی از زیر شاخه های آن می باشد، در برخورد با فضای زیارتی دچار چالش شده است، چراکه در تلاقی این دو مفهوم با هم ع...

هدف از این پژوهش سنجش الگوی پراکنده رویی و شناسایی حوزه های عمل توسعه درون زا در شهر اهواز می باشد. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانه ای است. جهت سنجش پراکنده رویی در شهر اهواز ابتدا با استفاده از داده های مربوط به مساحت و جمعیت در دوره های اخیر و پردازش آن ها، تغییرات فضایی- کالبدی شهر نشان داده شد. با استفاده از آمار فضایی (موران ...