این مقاله بر آن است تا به توصیف وضع بیماری وبا در دوره پهلوی و شیوه های مقابله دولت با آن بپردازد. اگرچه وبا بیماری بومی ایران نبود اما از کشورهای همسایه به ایران وارد می شد و به سبب نابسامانی وضع قرنطینه ها و عدم رعایت بهداشت به شدت گسترش می یافت. در دوره سلطنت رضاشاه سه بار ایران با شیوع این بیماری مواجه شد و دولت برای مبارزه با بیماری مزبور به تجهیز انستیتوپاستور یاری رساند و با ایجاد قرنطین...

ناسیونالیسم یا ملی گرایی به عنوان ایدئولوژی، جنبش یا نظریه بیشترین توجهش را به ایجاد دولتی می کند که اعضای آن کانون وفاداریشان را ملت می دانند. آموزه ناسیونالیسم هیچ سیاستی را نه به صورت ایجابی تایید و نه سیاستی را به صورت سلبی نفی نمی کند، ولی مهمترین اهداف ناسیونالیسم ایجاد وحدت ملی با توسل به هویت ملی و نهایتاً استقلال ملی است. تنوع عناصر سازنده هویت ملی چون زبان، تاریخ مشترک، سرزمین، نژاد، ق...

محمد مصدق یکی از شناخته شده ترین سیاستمداران تاریخ معاصر ایران است. دوره ی زندگانی او (1261-1345) با بسیاری از رویدادهای مهم داخلی و خارجی همچون: انقلاب مشروطیت، کودتای 1299، جنگ جهانی اول و دوم، تغییر سلطنت از قاجار به پهلوی و... همراه بود که تأثیر بسیار مهمی بر تاریخ معاصر ایران داشتند. موقعیت خانوادگی و زندگی در میان اشراف و درباریان، پیش زمینه ی ورود وی به سیاست و حضور فعال وی در عرصه های ...

ناسیونالیسم یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین مکتبهای سیاسی جهان معاصرمیباشد. این مکتب سیاسی بعد از ورود به ایران در زمان قاجار موجب بیداری و هوشیاری ملی ایرانیان شد و سهم مهمی در جنبشهای عصر قاجار مخصوصاً انقلاب مشروطه داشته است.بعد از آنکه استقرار مشروطه در کشور دچار مشکل شد و بحران های فراوان کشور را به ورطه¬ی تجزیه و نابسامانی برده بود. ناسیونالیستهای ایرانی به ترویج اندیشه های ناسیونالیستی در...

با وقوع انقلاب اکتبر در 1917 میلادی در روسیه بلشویکی و خروج روسیه تزاری در معادلات سیاسی منطقه از جمله ایران، رویکرد دولت انگلیس نسبت به ایران دگرگونی اساسی یافت در همین راستا طرح ایجاد دولت متمرکز و مبارزه با جنبش ها و حرکت های مرکز گریز نخست در قرارداد 1919م، آنگاه در کودتای 1921م / 1299 ش به اجرا درآمد. یکی از جریانهای مرکزگریز که غالباً به دلیل ضعف دولت مرکزی که تا آن زمان کنترل نشده و سکو...

آلمانی­ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت­های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه­هایشان  بودند، ایران را علی­رغم نفوذ ابرقدرت­های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می­آمدند، به عنوان بازار هدف انتخاب کردند. حکومت ایران هم که می­خواست از نفوذ انگلیس و شوروی در خاک خود بکاهد و علاقمند به  نوسازی صنایع سنتی خود بود،ا...

چکیده تعلیم و تربیت یکی از اساسی ترین مسائل برای گسترش معارف و ترقی فرهنگی جامعه است. در عصر تجددخواهی ایران ما شاهد دو مرکز آموزشی، با محوریت تعلیم علوم دینی هستیم، مدرسه عالی سپهسالار که در دوره ی قاجار در اواخر عصر ناصری تأسیس شد، دیگری دانشکده ی علوم معقول و منقول که در اوایل حکومت پهلوی به دستور رضا شاه احداث گردید. میرزا حسین خان سپهسالار موسس مدرسه فوق، در دورانی که منصب حکومتی داشت د...

علم تاریخ ازجمله عرصه هایی است که به دلیل جذابیت و شکل روایت گونه خود، ازطرف پر مخاطب ترین و تأثیرگذارترین رسانه، یعنی سینما و تلویزیون، برای داستان پردازی و جذب مخاطب استفاده می شود. این گستردگی مخاطب، تعاملی دوسویه میان تاریخ و رسانه، درجهت ارائه صحیح تاریخ به مردم ایجاد نموده است. شیوه این تعامل دارای اهمیت و برای کارشناس تاریخ مهم است که همراه با صداقت و وفاداری فیلم ساز به متن تاریخ باشد. ...

هدف: بیکرز اسم قصبه‌ای در منطقه ماهور- میلاتی در استان فارس است. این منطقه در نقشه‌ها و آثار جغرافیایی ایران چندان از شهرت برخوردار نیست؛ اما گزارش‌های سالانه اسناد اداری انگلستان “Administration Report of Persian Gulf”، در دوره رضاشاه، اطلاعات پی‌درپی و مهمی را زیر عنوان بیکرز و درموردِ مسائل سیاسی و اقتصادی آن به‌ویژه مسائل مربوط به اکتشافات نفت دارد. هدف این پژوهش بررسی چرایی گزارش‌های این اس...

هدف: گفتار حاضر به بررسی نقش عبدالحسین تیمورتاش در منظومۀ دیپلماسی کشورمان و دورۀ رضاشاه و نقش دولت انگلیس در حذف وی از صحنۀ سیاسی ایران می‌پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: رویکرد این مقاله بررسی موضوع با اتکا به اسناد وزارت خارجۀ انگلستان است که تاکنون از آن بهره برده نشده است. یافته‌ها: تیمورتاش که در سمت وزارت دربار، سکان هدایت دستگاه دیپلماسی را نیز بر عهده داشت، با تکیه بر حمایت‌های رضاشاه وارد ...