یکی از ویژگی‌‌های مهم شعر شفیعی‌کدکنی، پیوند عمیق آن با ادبیات و گذشتۀ تاریخی و فرهنگی ایران است. نمود این ویژگی را بیش از همه، در دو حوزۀ اسطوره و عرفان می‌‌توان دید. بنابر اظهارات منتقدان، این دو در کنار مضامین اجتماعی، مهم‌‌ترین دلالت‌‌های معنایی شعر شفیعی را تشکیل می‌‌دهند. هدف مقالۀ حاضر، بررسی نظام تصاویر شعر شفیعی‌کدکنی و تبیین ارتباط آن با سه حوزۀ معنایی یادشده است. ازاین‌رو با معرفی تص...

دنیای عرفان، مملو از تقابل­هاست؛ این عناصر متقابل که برگرفته از ویژگیِ کلِ هستی و جلوه­های متفاوت آن و نیز حالات و تجربیات روحانی شدید و متفاوت عرفا در شرایط روحی مختلف می­باشد، زبان عرفان را برای بیان این حالت متناقض، به سوی تقابل سوق داده­است. حیرت و یقین، از جمله تقابل­های عرفانی و یکی از مراحل سیر و سلوک عارفانه است که در آثار شعرا و عرفا به­گونه­های مختلف تجلّی یافته­است. عطار نیز به­عنوان شا...

نشانه شناسی از جمله روش های جدید نقد برای تحلیل شاخه های مختلف هنر از جمله عکاسی است که در آن برای رسیدن به خوانشی از معنای نهایی متن، هر یک از عناصر سازنده متن به عنوان یک لایه معنایی در نظر گرفته شده و در هم نشینی با سایر عناصر متن تحلیل می شود. بدین ترتیب عناصر و نشانه ها در یک تصویر معنای خویش را به شکل صوری از رابطه هم نشینی، جانشینی و تقابل های دوگانه می گیرند و نه از روابط ذاتی دال و مدل...

پس از جنگ جهانی اول، نسل نویسندگانی که دوره جنگ را تجربه و سپری کرده بودند، اصول اجتماعی-فرهنگی و پایه های ایدئولوژیک را که هویت غرب بر آن اساس نهاده شده، زیر سوال میبرند. ایشان ارزشهای فراموش شده جامعه غرب را در سرزمینهای دوردست جستجو میکنند، که از آن بین، آسیا جایگاه متفاوت و ویژه ای را دارا میباشد. آندره مالرو، نویسنده ای که بواسطه شور و هیجان مضاعف جهت ارزش نهادن این فضای عرفانی و حتی افسا...

مقوله شناخت واقعی و ابزار شناخت که انسان را به حقیقت رهنمون می سازد از دیرباز برای فیلسوفان و اندیشمندان علوم مختلف ارزشی زیاد داشته است. تعدادی از اندیشمندان را اعتقاد بر این است که از طریق حواس ظاهری می توان به شناخت رسید. اما عده ای دیگر این حواس را فاقد اعتبار دانسته و اعتقاد دارند که چون حقیقت، واحد است و ابزار حواس متعدد، لذا حواس ظاهری برای رسیدن به شناخت واقعی اعتبار ندارند. تا زمانی که...

چکیده: متناقض نما به عنوان یکی از ویژگی های بارز کلام عطار، برآمده از تجربیات و مکاشفات عمیق درونی اوست که در پی فراتررفتن او از دنیای مادی و مواجه با حقایق برتر به دست می آید. گستره ی عرفان عطار بسیاری از حقایقی را که ما آن ها را در تضاد هم می بینیم درکنار هم تعریف می کند و زبان عرفان که گویای ناب ترین لحظات عارف است در پی خصلت متناقض نمای تجربه ی عرفانی، پارادوکسیکال می شود. به این ترتیب تأ...