نقش تاثیرگذار و تعیین­کننده ی دین در سده­های اخیر تاریخ ایران، در تحولات سیاسی- اجتماعی غیرقابل انکار است و نمی­توان آن را در سطح عوامل فرعی و حاشیه­ای تقلیل داد. پیرو اهمیت این موضوع، مقاله حاضر بر آن است تا معرفت شناسی باور دینی را در اندیشه ی سیاسی شهید مطهری، با تأکیدبر نسبت دین و سیاست، بررسی کند. نویسنده معتقد است استاد مطهری در پرداختن به مقوله ی دین و دولت رویکرد درون دینی دارد. فرضیه ی...

تمام اشکال دین­داری در بطن «جماعت دینی» نشو­ونمو می­یابند، و «جماعت دینی» همواره برخوردار از سطحی از سازمان­یافتگی است. در «جامعه­شناسی دین» بررسی سازوکار­های اجتماعی مرتبط با جماعت دینی ذیل مفهوم «سازمان دینی» تعریف می­شود. از دیرباز یکی از دغدغه­های جامعه­شناسی دین بررسی و شناخت اشکالِ متنوعِ شیوه­های سازمان­یافتگیِ جماعت­های دینی است. این مقاله می­کوشد با بررسی تحلیل­ـ­توصیفیِ رویکرد­های مختلف و...

چکیده: مصلحت در لغت به معنای خیر و صواب، و مقابل آن مفسده به معنای شر می باشد. می دانیم که اسلام، دینی حاوی معارف، جامع و کامل است که در آن پاسخ گویی به نیازهای بشر در هر عصر و مصری نهفته است. و هم چنین پروردگار متعال، پروردگاری حکیم است که در هر کار و حکمش، حکمتی و غایتی نهفته است و بیهودگی و عبث بودن به فعل و ذات او راه ندارد. لذا مصلحت و مفسده را در احکام خود ملاحظه نموده است. موضوع رابطه ف...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در صورتی که به عنوان سندی بررسی شود که مورد تأیید جمع کثیری از فقها و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، حاوی مباحث صریح و مشخصی در زمینه سیاست اجتماعی است. بنابراین، مرور این قانون ما را با مجموعه‌ای از سیاستهای اجتماعی آشنا می‌سازد که به تأیید مراجع دینی نیز رسیده است. از سوی دیگر، تحول مفاهیم در حوزه‌های سیاست اجتماعی و مقایسه آن با منابع دینی نیز حاکی از همسوی...

شبکه های اجتماعی سایبری شرایط جدیدی را در زندگی انسان بوجود آورده اند و از آنجایی که دین در همه ابعاد زندگی افراد جاری می شود، لازم است قواعد رفتاری و اخلاقی فعالیت در شبکه های اجتماعی از منظری دینی بازتولید شود. نظام سازی هنجاری برای رفتارها، در جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی که داعیه دار تمدن اسلامی و تعین رفتارهای دینی در همه سطوح زندگی مردم است، امری ضروری است. در این مقاله با تمرکز بر ا...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در صورتی که به عنوان سندی بررسی شود که مورد تأیید جمع کثیری از فقها و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، حاوی مباحث صریح و مشخصی در زمینه سیاست اجتماعی است. بنابراین، مرور این قانون ما را با مجموعه‌ای از سیاستهای اجتماعی آشنا می‌سازد که به تأیید مراجع دینی نیز رسیده است. از سوی دیگر، تحول مفاهیم در حوزه‌های سیاست اجتماعی و مقایسه آن با منابع دینی نیز حاکی از همسوی...

پژوهش حاضر در جستجوی آن است که با بررسی مولفه ها، آراء، ایدئولوژی و اهداف جریان های فکری فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی، به تبیین میزان و نوع اثرگذاری هر یک بر حقوق زن بپردازد. مسئله این تحقیق این است که با کدامین معیار یا بر اساس کدام مقسمی، می توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران به دست داد و از سوی دیگر چطور می توان همبستگی میان جریانات اجتماعی با حوزه های حقوقی را به درستی بیان کرد. برای ...

امام علی(ع) و رویکرد مردمی به مقوله حکومت و خاستگاه آن دکتر علی محسنی چکیده: این نوشتار درصدد آن است تا بنیانهای نظری و عملی مفهوم مردمسالاری دینی به عنوان یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران و مفاهیم نوینی که در ادبیات و گفتمان سیاسی کشورمان در سالهای اخیر مطرح شده را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور مؤلفه ها و لوازم تحقق مردمسالاری دینی نظیر تعلق حکومت به مردم و نقش تعیین کننده مردم د...

شبکه های اجتماعی سایبری شرایط جدیدی را در زندگی انسان بوجود آورده اند و از آنجایی که دین در همه ابعاد زندگی افراد جاری می شود، لازم است قواعد رفتاری و اخلاقی فعالیت در شبکه های اجتماعی از منظری دینی بازتولید شود. نظام سازی هنجاری برای رفتارها، در جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی که داعیه دار تمدن اسلامی و تعین رفتارهای دینی در همه سطوح زندگی مردم است، امری ضروری است. در این مقاله با تمرکز بر ار...

حجاب دستوری قرآنی و تکلیفی دینی است که به واسطه ماهیت اجتماعی آن، فراتر از ادای تکلیف فردی توسط دین‏مداران، هنجاری لازم‏الاجرا در جامعه دینی محسوب می­شود. تتبع در منابع نشان می­دهد که زنان در عموم ادوار و جوامع داشتن پوشش را رعایت می‏کرده­اند؛ اما حجاب (به معنای پوشش زن در برابر نامحرم با ملاحظه اعلام شده آن) از احکام تأسیسی اسلام است. از این رو تبیین حدود و ثغور مفهوم حجاب تنها با تکیه بر نصوص...