آدمی همواره در تلاش است تا برای رهایی از وضع نامطلوب کنونی خود جایگزینی پیدا کند او مطلوبش را گاه با جستجوی گذشته و گاه با رویای آینده می یابد. حسرت گذشته و دلتنگی برای آنچه از دست رفته که یکی از حوزه های معنایی پدیده ی نوستالژی است هماره ذهن بشر را درگیر خود کرده است. شاعران در چکامه های خود به نحوی حسرت گذشته و دلتنگی حاصل از آن را با ابزارهای زبانی و تصویرهای شعری گوناگون بیان کرده اند. این ...

شاعران در طول تاریخ به اقتضای زمان ، محیط ، شرایط جامعه ی خود از زبانی خاص برای بیان اهداف خود و هدایت جامعه بهره برده اند . با توجه به تنش های عصر معاصر و حوادث تلخ آن و محیط خفقان در کشورهای عربی بهترین ابزار برای بیان اهداف ، زبان رمزی می باشد که این نوع گرایش دارای زبانی منتقد اما پنهانی و رمز گونه می باشد و رمز همان بیان سخن به روش غیر صریح و اشاره ای است که کاربردآن در میان شاعران معاصرعر...

شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب ها و برتری های آن در مقایسه با شعر سنتی وجود دارد. برخی عقیده دارند شعر آزاد زبان عربی ریشه در موشح- نوعی شعر عامیانه که در آندلس پیدا شد- دارد. عده ای دیگر معتقدند ریشة شعر آزاد به «بند»- اگرچه پیدایش دقیق بند نیز مشخص نیست- می رسد،...

احمد شاملو و نزار قبانی به عنوان دوتن از بزرگترین ادبای معاصر در قلمرو پهناور دو ادب فارسی و عربی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده اند. شاملو یکی از برجسته ترین شاعران غنایی معاصر محسوب می گردد و در اشعار عاشقانه بسیار موفق است. او در پی یافتن ماهیتی غیرزمینی برای عشق است. در دنیای ادبیات عرب، نزار قبانی یکی از نزدیکترین شاعر به شعر معاصر فارسی است. قبانی نیز همچون شاملو تعریف جدیدی از عشق ...

در حیطه ی ادبیات فارسی ، نویسندگان و شاعران زیادی ،اندیشه ها و عواطف سازنده و خلاق خود را در اثنای شعر یا نوشته ی خود بیان کرده اند ،زیرا این حیطه ،جایگاه خوبی برای بیان مسائل سیاسی ،اجتماعی ،تاریخی ،اخلاقی ،تعلیمی و ... بوده است . هر یک از قالب های ادبی نقش بسزایی در روند رو به رشد آگاهی فکری و اجتماعی جامعه داشته اند و شعر به عنوان یکی از این قالب ها تا به امروز بخش بزرگی از ادبیات را به خود ...

شعر فاطمی شیوه ی نوینی در ادبیاّت عصر انقلاب اسلامی م یباشد و حضرتفاطمه)س( از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این راستا شخصّیت حضرتزهرا)س( برای روشن نمودن جایگاه زن در جامعه نقش الگویی به سزایی داشته وباعث پویا و فعّال شدن نقش زن در ادبیاّت انقلاب شده است. بسیاری از شاعرانانقلاب مضامین مکرّر را در قالب های گوناگون از جمله نو و با زبانی جدیدبدون تقلید جهت شناخت حضرت زهرا)س( به کار برد هاند. در این مق...

ابوالقاسم شابی(1909-1934م) یکی از شاعران برجستۀ معاصر تونس در ادب عربی به شمار می آید که شعر و اندیشه اش را در خدمت انسان و ارزش های انسانی قرار داده است. یافته­های این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بیانگر این است که شعر او توانسته است به عنوان الگوی دیگر شاعران معاصر عرب در مسیر انسانیّت حرکت نماید. وی برآن بود تا در چارچوب هنر شعری ، تجسّم کننده آرزوها و رؤیاهای ناب انسانی باشد.شابی برای رسیدن به چنین ...

ادبیّات پایداری از مهمترین سنگرهای فرهنگی شاعران متعهّد به­شمار می­رود که امروزه بخشی از آثار ادبیّات معاصر را به­ خود اختصاص داده­­است. این رویکرد در جهان عرب، به تدریج پس از آگاهی اعراب­ از جنبش­های شکل­گرفته در اروپا از اواخر قرن نوزدهم میلادی مطرح گردید. در این میان سرزمین فلسطین به­دلیل تاخت­و­تاز اشغالگران و فجایع انسانی رخ داده در آن همواره در کانون توجّه شاعران و نویسندگان بسیاری قرار داشته...

میخائیل نعیمه، از ادیبان برجسته معاصر عرب، در سال 1889 م. در لبنان دیده به جهان گشود. شرایط جامعه عرب و سفرهای پی در پی، از او فیلسوفی صوفی مسلک، نویسنده ای منقد، مصلحی اجتماعی و شاعری نوگرا ساخت. با وجود این که منتقدان زیادی در میدان نقد ادبی معاصر عربی حضور داشتند و دارند ولی دنیای عرب، نقد ادبی معاصر را با «میخائیل نعیمه» و کتاب مشهور «الغربال» می شناسد. به رغم وجود ناهمگونی در دیدگاه های وی...

واژه مقاومت وبیداری اسلامی همواره با ظلم و ستم حاکمان عجین بوده وگسترش ظلم وبی‌عدالتی وتقویت انگیزه دفاع از حق در شکل‌گیری و احیای آن نقش بسزایی داشته است. در میان شاعران پارسی و عرب زبانِ معاصر، میرزا محمد فرخی یزدی و ابوالقاسم الشابی، با تحت تأثیر قرارگرفتنمحیط سیاسی‌ـ اجتماعی عصر خود، اشعاری با هدف مقاومت وبیداری اسلامی و مردمی در برابر تجاوز کشورهای استعمارگر و استقامت در برابر ظلم و ستم آنه...