این پژوهش بر آن است که، مناسبات و علل چالش میان دستگاه سیاسی کشور و بخش هائی از روحانیت شیعه را در طی دوره قاجار بالاخص از دوره محمدشاه (1250ق) تا سلطنت محمدعلی شاه (1327 ق) را مورد بررسی قرار دهد. در این دوره عللی منجر به رویارویی علمای دینی با حکومت گردید؛ که متأثر از مقتضیات زمان و گذر جامعه از سنت به مدرنیته، توسعه نهادهای اداری و تحولات فرهنگی، اجتماعی بوده است. این تحولات نه تنها باعث، ...

فرایند مهاجرت نخبگان ایرانی به شبه قاره ی هند از زوایای مختلف مورد توجه محققان قرار گرفته است لیکن مطالعه و پژوهش در چگونگی، چرایی و تأثیرگذاری مهاجرت پزشکان ایرانی به عنوان جمع خاصی از این مهاجران خواست مقاله ی حاضر است. مطالعات مقدماتی نشان داد که حرکت رو به رشد این مهاجرت ها از یک سو متأثر از وجود عوامل دافعه در ایران و از سوی دیگر عوامل جاذبه در هند بوده است. با رصدکردن  چگونگی ورود پزشکان ...

مساجد شاهی یا سلطانی، یکی از انواع مساجدی هستند که در دوره­ی صفویه ظهور نمودند. سازندگان این مساجد، مرکز ثقل امور دینی را از مساجد جامع به این گونه مساجد منتقل کردند، تا آنان که نامشان با مسجد همراه بود نیز، در مرکز توجّه عموم قرار گیرند. ساخت مساجد شاهی در دوره­ی قاجار، به­خصوص در دوره­ی حکومت فتحعلی شاه قاجار، توسعه و گسترش بسیاری یافت، به­گونه ای که در پنج شهر قزوین، تهران، زنجان، بروجرد و سم...

نخستین حکومتی که در ایران بر پایه ی مذهب شکل گرفت، سلسله ی ساسانیان بود. با توجه به رسمیت یافتن دین زرتشتی بوسیله ی اردشیر بابکان، پایه های قدرت دین استوار گشت و کسب قدرت و شکل گیری نهاد دین آغاز شد. هرچند در دورانی خاص، اتحادی بین دو نهاد حاکمیت و دین، دیده می شود، اما در بیشتر موارد، شاهد تضاد بین آنها نیز هستیم. توجه به بروز این اختلافات و علل بوجود آورنده ی آنها از جمله مسائلی است که به آن ...

فروغی بسطامی از شاعران به نام و توانای عصر قاجار و قرن سیزدهم هجری است. وی مدتی از عمر خود را به مدح شاهان قاجاری به ویژه ناصردین شاه گذراند. در فن غزل سرایی از استادان مطرح این دوره است، و در این شیوه دنباله رو نام آوران غزل فارسی (سعدی و حافظ) است. عشق، عرفان، و مدح مضامین اصلی غزل های فروغی بسطامی را تشکیل می دهد، وی مضامین عاشقانه را از سعدی و مضامین عارفانه را از حافظ وام گرفته است و بسیار...

این نوشتار، به بررسی علاقه بابر و همایون به فرهنگ ایرانی و تأثیر این موضوع بر رابطه این شاهان با ایرانیان می‌پردازد.در این مقاله، با اتکا به اطلاعات موجود در منابع تاریخی و ادبی و با رویکردی توصیفی- تشریحی، تاثیرپذیری اندیشه دو شاه نخست سلسله تیموریان هند از فرهنگ ایرانی بررسی شده است.مقاله، این پرسش اساسی را مطرح می‌کند که؛ رابطه بابر و همایون با ایرانیان، بیشتر متأثر از چه عواملی بوده است؟در ...

علم فراست که در متون دورۀ اسلامی با عناوین علم قیافه و قیافه‌شناسی نیز آمده است، یکی از اقسام علوم غریبه است که اکثر دانشمندان اسلامی آن را ذیل فروع حکمت طبیعی قرار داده‌اند. فراست، دانشی است که به کمک آن می‌توان از نشانه‌های ظاهری و علائم صوریِ فرد به باطن و سیرت او راه یافت، دانشی که پیشینۀ آن را به قرن پنجم و چهارم پیش از میلاد و به دورۀ بقراط و ارسطو رسانده‌اند. موضوع این مقاله، فراست‌نامه‌ا...

این پژوهش به بررسی نقش شکار و شکارگاه در عرصه فرهنگ و هنر ساسانی می پردازد و می کوشد تا با گردآوری و بررسی نقوش شکار در این دوره به تحلیلی همه جانبه از این نقوش پرداخته و جایگاه آن را در مجموعه ی هنرهای تصویری ساسانیان نشان دهد،دراین دوره،هنرمندان موضوع شکار را با ضرورت ها و کاربری های اجتماعی در فرم های هنری گوناگون و بر ظروف زرین و سیمین،گچبری ها،نقش برجسته ها،نقاشی دیواری،موزاییک و مهر به نق...

فروغی بسطامی از شاعران مشهور و توانای عصر قاجار و قرن سیزده هجری ¬است. وی مدتی از عمر خود را به مدح شاهان قاجاری، به¬ویژه ناصرالدین¬شاه پرداخت. در فن غزل¬سرایی از استادان مطرح این دوره¬ است و در این شیوه دنباله¬رو نام¬آوران غزل فارسی«سعدی و حافظ» است. عشق، عرفان و مدح مضامین اصلی غزل-های فروغی هستند. اشعارش ساده، روان، طبیعی و به¬دور از ابهام و پیچیدگی و سرشار از تصاویر شعری و زیبایی¬های بدیعی ...

عمر ابوریشه و عارف قزوینی دو تن از چهره های شاخص شعر معاصر هستند که در روزگاری پر از آشوب و ظلم می زیستند که زندگی آن ها با حوادث و رخدادهای آن عصر، پیوندی محکم خورده بود، اوضاع آشفته ی سوریه و ایران، این دو شاعر را به سمت و سوی دفاع از میهن سوق داد، آن ها با سلاح تیز و برّنده ی شعرشان بر ضدّ بیدادگری ها و ستم های زمانه ی خویش به مبارزه برخاستند و دفاع از ارزش های میهنشان را به طور گسترده در اشعا...