هدف: دانشمندان بسیاری بر اساس معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی خود به طبقه‌بندی علوم پرداخته‌اند. هدف این مطالعه تبیین و مقایسۀ رده‌بندی‌های علوم در تمدن اسلامی و تمدن غرب و کشف تفاوت‌ها و تشابهات آنهاست. روش: این مطالعه از نوع تحلیلی و به روش مرور متون انجام شده است. یافته‌ها: دانشمندان مسلمان ملاک‌هایی «بومی» برای طبقه‌بندی علوم در نظر گرفتند. آموزه‌های وحی، تعالیم نبوی و اعتقاد به معاد این طبقه‌بندی...

نیما یوشیج و خلیل مطران، از پیشگامان شعر نو، در ادبیات فارسی وعربی به شمار می­روند. روحیه متفاوت آن دو، سبب شده تا پدیده­های طبیعی، در شعر هر یک از این دو، رنگی ویژه به خود بگیرد. هر کدام، در عالم خیال شاعرانه، از «شیر»، نمادی متناسب با احساسات درونی خود خلق نموده­اند که یکی ناتوان و گریان، و دیگری، شجاع و غرّان است. شیر در قصیده­ی نیما، نمادی از آزادی­خواهان در بند است و رنگی به شدت واقعگرایانه...

فقدان حجاب شرعی برای زنان، به مثابۀ ترک واجبی الاهی در جامعه اسلامی، عنوان مجرمانه‌ای است که در قانون برای آن مجازات منظور شده است. از این رفتار و مصادیق آن در روایات اسلامی به "تبرّج" یاد می‌شود. نوشتۀ پیش رو، فارغ از نگاه کسانی که به پیروی از روشن فکرهای سدۀ اخیر، تبرّج را چندان مذموم نمی‌دانند، به دنبال جست‌و‌جوی حکم رفتار مزبور از رهگذر آیات و روایات مربوط است. با جست‌وجو و تأمل در منابع و مس...

استدلال اصلی مقاله، این است که رفتار ایالات متحده در قبال ایران در دوره ریاست جمهوری دوایت آیزنهاور، دچار تحول اساسی شد و از «مداخله گرایی محدود» به «مداخله گرایی فزاینده» تغییر یافت. مشی سیاسی ایالات متحده در آن دوران که به «نگاه نو» و سیاست «مقابله به مثل با تمام قدرت» شهرت یافته است، سبب شد تا آن کشور به بزرگ ترین مداخله سیاسی خود در امور داخلی ایران دست زده و از آن پس با انجام مداخلات سی...

از نگاه فیلسوفان و مفسران آثار افلاطون، مُثل اموری کلی است که معرفت ما از آنها به صورت تعریف­های عام عرضه می‌گردد. در رأس آن فیلسوفان، ارسطو جای دارد. وی درآثار خویش، مُثل افلاطونی را تحت نام کلیات معرفی و نقد می‌نماید. این نوشته می‌کوشد تا با نقل سخنان افلاطون در محاورة مهمانی، به نوعی بازنگری و بازنمایی از متن افلاطون دست یازد. این بازخوانی اساساً بیشتر از آنکه تفسیر باشد، از نو دیدنِ آن چیزی اس...

در این نوشتار، در پی تبیین روشمند جایگاه عهدین در تفسیر قرآن، نخست، درباره الگوی نشانه‌شناختی بینامتنیت سخن گفته‌ایم.بر پایه این الگو، هر متنی بر اساس متن‌های پیشین استوار می‌شود و بدین ترتیب، هستی و پیشینه متن و نشانه‌ها از آنچه تاکنون پنداشته می‌شد، بسیار ژرف‌تر و گسترده‌تر است.متن‌های دینی و از جمله قرآن‌ کریم نیز از این قاعده جدا نیستند و مفسر توانا باید بتواند از منابع بینامتنی، برای تفسیر...

شاهکارهای ادبی هم چون منشوری است که از هر طرف بدان نگاه کنیم طیفی از رنگ ها و دنیایی نو در آن می بینیم. نمادها و تمثیل های به کار رفته در مثنوی معنوی نیز چنین است. به هر قصه ی مثنوی می توان از دیدگاهی ویژه و متفاوت نظر انداخت و به اندازه ی درک و بینایی خویش منظره ای شگرف و شگفت دید. نمادها و تمثیل ها در آثار عرفانی کاربرد گسترده ای دارند که تحلیل و بررسی آنها باعث گشوده شدن بسیاری از گره ها و ا...

" کتب ضلال "از جمله موضوعاتی است که در نگاه فقها از جهت موضوعی و حکمی اختلافات بسیار زیادی را متحمل شده است. تا جایی که بزرگانی از فقها به اتّصاف آرای یکدیگر به وصف ضلالپرداختهاند و این حکم را مبنای جلوگیری از نشر افکار دیگران قرار دادهاند. نوشتار حاضر در پی آناست تا با تبیین دقیق موضوع، حکم و متعلّق آن، رهیافتی ارائه نموده تا اولاً؛ در فهم مفهوم ضلال وآثار ضاله نظر به مبانی فقهی و دیدگاههای فقها...

این پژوهش تلاشی است برای به‌دست دادن توصیفی نظام‌مند از وضعیت کنونی دین‌داری جوانان در شهر تهران. توصیف وضعیت کنونی برمبنای فراتحلیل نتایج 15 تحقیق متأخر درباره‌ی ابعاد مختلف دین‌داری جوانان تنظیم شده است؛ بدین‌ترتیب که نتایج کمّی به‌دست آمده از ترکیب این 15 تحقیق، با تکیه بر مفاهیم و گزاره‌هایی که از نظریات مطرح در مطالعات ‌فرهنگی استخراج‌ شده‌اند، بازخوانی شده و از نو سازماندهی گردیده‌اند. با ...

دعا یکی از عمیق‌ترین انواع ارتباطی انسان‌ها با خدا است. هر انسانی به فراخور میزان درک فقر ذاتی خویش به معناشناسی و مسائل پیرامون آن پرداخته است. نگاه صدرا به مسئله دعا، گسسته از مبانی انسان‌شناسی وی نیست. حرکت جوهری اشتدادی نفس، نحوه استکمال انسانی، انسان کامل، فقر وجودی انسان و اصل اختیار، اهم مبانی صدرا در تبیین مسئله دعا است. در این نوشتار با توجه به مبانی انسان‌شناسی صدرا (در دو نظا...