پژوهش حاضر که اولین بررسی زبان شناختی گویش خارتورانی است به بررسی و توصیف نظام آوایی، ساخت واژی و نحوی این گویش رو به نابودی احتمالی می پردازد. در نظام آوایی که شامل آواشناسی، دگرگونی های آوایی و واحدهای زبرزنجیری می شود، در گویش خارتوران، 22 همخوان، 6 واکه ی ساده و واکه ی مرکب /ow/ شناسایی شد؛ همخوان «h/ ح» دارای واج گونه ی [h?] است که در بعضی واژه ها شبیه حرف «ح» در زبان عربی تلفظ می شود. واج...

از آنجایی که نام بخش مهمی از هویت فرهنگی و اجتماعی هر انسانی است، پژوهش حاضر به مطالعه ی اسامی کوچک اشخاص (مذکر و مونث) در شهر ترکمانچای واقع در استان آذربایجان شرقی در سه گروه سنی متفاوت پرداخته است. برای این منظور نام ها در دو سطح زبان شناختی و جامعه شناختی مطالعه شده اند. در سطح زبان شناختی، نام ها از نظر ساختواژی و آوایی بررسی شده اند. در بخش ساختواژی نام های بسیط و غیربسیط در تمامی گروه ها...

خسروخان اردلان معروف به «والی ناکام» از حکام کُردستان در قرن سیزدهم هجری قمری بوده است. خسروخان هر چند در جوانی (29 سالگی) فوت کرده و باوجود والی بودن، فرصت چندانی برای پرداختن به شعر و شاعری و یا بروز استعداد هنری خود نداشته است، امّا با وجود این از وی غزلیاتی به‌جای مانده که بیشتر به تقلید و استقبال از خواجه حافظ شیرازی سروده شده‌اند. از آنجایی که تا کنون پیرامون زبان شعری او پژوهشی صورت نگرفته...

واژه به عنوان مهمترین سطح زبانی، بیانگر واقعیت‌های پیرامون بشر، دنیای درونی وی می‌باشد و رفتار زبانی را تنظیم می‌کند. ساختار لغوی زبان ویژگی‌های ملی و فرهنگی را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کند. واژگان زبان روسی در حال تغییر دائمی هستند. این واژگان در طی چند قرن شکل گرفته‌اند. روند شکل‌گیری ساختار لغوی، یک روند طولانی و پیچیده است و با تاریخ پیشرفت ملت روسیه ارتباط تنگاتنگی دارد. زبان فارسی در ...

در این مقالة به بررسی و تحلیل ساخت­ بندهایی در زبان فارسی می‌پردازیم که در آنها گروه‌ فعلی (گزاره) محذوف/مفقود است. این بحث، به لحاظ نظری در قالب دو دیدگاه ساختاری و غیرساختاری مطرح می­گردد. با بهره گرفتن از داده­ها و شواهدی از زبان فارسی و با اعمال آزمون­های نحوی مستقل و استانده، به­طور مشخص استدلال خواهد شد که ‌در جایگاه حذف، ساخت نحوی متداول وجود دارد اگر چه در صورت آوایی زبان دارای بازنمون ...

اشعار بیدل دهلوی با صفت «غرابت» توصیف می­شود، اما غزل های او، از نظر وزن، تا حد زیادی «معمولی» است، زیرا اوزان پربسامد آن مجموعه، که چهارپنجم غزل ها در آنها سروده شده، مطابق سنت شاعری آن دوره است؛ با این حال در اوزان کم­بسامدتر غزل های او، وزن­های نادر یا بی­سابقه­ای وجود دارد که او را از دیگر غزل­سرایان متمایز می­کند. بهره­گیری بیدل را از این وزن ها، می­توان با توجه به فرهنگ محیط زندگی او تحلی...

مقالۀ حاضر به معرفی، بررسی و نقد کتاب نظام آوایی زبان فارسی، تألیف محمود بی جن خان می پردازد. کتاب اثری ارزشمند در حوزۀ آواشناسی و واج شناسی زبان فارسی است و امتیازات و نوآوری های فراوان و ساختار منسجمی دارد. مؤلف در فصل اول، مسئلۀ بازشناسی شنیداری گفتارِ پیوستۀ فارسی را ـ که موضوع اصلی تحقیق است ـ برگزیده و در فصل های بعد تلاش کرده است بر اساس روش شناسی آزمایشگاهی به سؤال اصلی تحقیق پاسخ دهد. ک...

پژوهش حاضر به شیوه مطالعه کتابخانه ای و میدانی، به مقایسه و بررسی دو گونه رستمکلایی و شیرودی از گویش مازندرانی پرداخته است. داده های این پژوهش در چهار بخش آوایی، صرفی، نحوی و واژگانی گردآوری و تجزیه و تحلیل شده اند. نتیجه تحقیق نشان داده است که گونه های فوق به رغم تعلق داشتن به یک گویش و تکیه بر قواعد مشترک ، از نظر آوایی، صرفی و واژگانی تفاوت هایی دارند که این تفاوت ها در بخش آوایی و صرفی تامل...

یکی از شیوه‌های مهم آشنایی زدایی زبان از نظر فرمالیست­ها، نظم و همنشینی واژگان در شعر است که بنیان آن آهنگ و موسیقی واج‌هاست و این عوامل به هر واژه تشخّص می‌بخشد. آثار ادبی در استفاده از عناصر موسیقی از معیارهای خاصی بهره می‌برند و کاربرد این عناصر در آثار منظوم و منثور؛ از ویژگی‌های خاصی برخوردار است. آثار فارسی احمد غزالی نمونه‌ای از شعر منثور است که عنصر موسیقی در آن، در القاء مؤثّر پیام کمک م...