فارس از حوزه های بسیار مهم جغرافیایی و فرهنگی در مطالعات باستانشناختی و تاریخی ایران است. وجود مرزبندی های جغرافیایی اقلیمی و فرهنگی فارس در ابعاد مختلف اهمیت بسیاری در روند مطالعات باستانشناختی دارد و این روند در شاخه های مختلف، مطالعه و تحلیل داده های فرهنگی به صورت بارز قابل مشاهده است. حوزه ی سرزمین فارس با توجه به ظرفیت های وسیع منابع زیستی، خاستگاه ظهور دوره های فرهنگی مهمی بوده است و این...

راه ها، مهم ترین نمود توسعه ی جوامع هستند که موجب سودمند ساختن انرژی با جهت دادن به حرکت می باشد. توسعه ی راه ها بازتابی از افزایش پویایی نقاط است که خود به مرور زمان به کنش متقابل وسیع تری منجر می گردد. با تأسیس سلسله ی ساسانی یکی از قدرتمندترین دولت های ایرانی، به منصه ی ظهور رسید. بازرگانی و تجارت از شریان های اصلی این سلسله بود. تمامی شهرهای فلات ایران در امر تولید و تجارت فعال بودند. دو شه...

هنر دورهی ساسانی از زیباترین هنرهای دورهی تاریخی است، هرچند برخی از عناصر هنری خود را از سایر ملل مجاور به عاریت گرفته است. موزاییک از هنرهای شاخص دورهی تاریخی یونان است و پیشینهی آن به چندین هزار سال قبل برمیگردد. در ایران و میانرودان نیز در محوطههایی چون گنجدره، اوروک و تپّه ربط، نشانههای ابتدایی این هنر بهصورت سنگفرش، کفرنگی، تزیینات دیواری و یا در مارلیک، در ساخت ظرف گلدانی شکل ت...

آثار تاریخی بیشاپور که در اوایل دورۀ ساسانی شکل گرفته و گسترش یافته، همواره در معرض تهدید و تخریب و فرسایش قرار داشته است. گروه های تحقیقاتی ای که اقدام به مطالعه و کاوش در این محوطۀ باستانی کرده اند، در حیطۀ بینش و توان خود دست به اقدامات حفاظتی و مرمتی زده اند. اولین دیدگاه در مورد نحوۀ محافظت از آثار، استخراج و انتقال قطعات یافته شده و اجزای تزیینات معماری به موزه ها بود که توسط فرانسویان صو...

شهر باستانی بیشاپور دومین پایتخت ساسانی است که توسط شاپور برپا گردید. این مقاله به دنبال توصیف روشن و معرفی ویژگیهای سازمان فضایی این شهر تاریخی بصورت مستند و بر اساس یافته های ملموس کاوش های باستان شناسی است. چهره اصلی شهر بیشاپور که در این مقاله به توصیف آن پرداخته شده در کاوش های باستان شناسی انجام شده طی سالهای 1347 تا 1357 بدست آمده است. طی این کاوش ها ارگ حکومتی شامل کاخ و معبد آناهیتا و ...

واقعیت مجازی، ابزار و امکانی در اختیار معمار قرار می دهد تا با توجه به اطلاعات تاریخی و داده های باستان شناسی، فضایی را که از قرن ها پیش وجود داشته و امروز یا کاملاً از بین رفته و یا با گذشت زمان تحولات بسیاری در آن روی داده است را بازنمایی نماید، و حتی خود در داخل فضا قرار گیرد. در این پژوهش با استفاده از ابزاری که این فناوری در اختیارمان میگذارد، به بازتعریف شهر باستانی بیشاپور در محیطی مجازی،...

بیشاپور و کازرون به همراه هم توانستند یکس از مهمترین کوره های ولایت فارس را به و جود بیاورند که در اواخر حکومت ساسانی و همزمان با ورود اعراب در بطن جریانات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار گرفتند.در اواخر حکومت ساسانی طرفدار حکومت مرکزی بودند و به همین خاطر اعراب در این شهر با مقاومت سرسختانه مردم روبرو شدند.از نظر اقتصادی و فرهنگی نیز این دو شهر در جایگاه ویژه ای قرار داشتند که در پایان ن...

در حفاری های گروه باستان شناسی دکتر علی اکبر سرفراز، در شهر «بیشاپور» در سال 1382، سنگ نگاره ای کشف شد که هویت فرد تصویرشده بر آن ناشناخته است. دکتر «فریدون آورزمانی» در کارگاه  نظریه های نو در تاریخ 16 آذر 1393 نتایج بررسی های خود از رمز گشایی این سنگ نگاره را عرضه کرد.

انسان در طول هزاران سال حیات بر روی کره خاکی آثار و بقایای فراوانی از خود به یادگار گذاشته که نشان از شیوه زندگی او دارد. این آثار متنوع بازتاب آثار مادی و معنوی اوست که فرهنگ او را نشان می دهد. هنر تجلی فکر و اندیشه آدمی در طی هزاران سال است. تاریخ و تمدن سرزمین ایران دوره پرفراز و نشیبی را گذرانده است. ساسانیان یکی از امپراتوری های بزرگ تاریخ جهان بوده که از خود هنر بس شکوفایی را به جا گذاشت...

هنر موزاییک بخشی از هنر نقاشی دیواری به حساب می آید که از کنار هم قرار دادن قطعات کوچک و رنگین شیشه و سنگ و کاشی و … در لایه ضخیمی از ملات و سیمان به وجود می آید و به عنوان هنری تزیینی از دیرباز در تمدن های مختلف مورد توجه قرار گرفته است. پیشینه این هنر به بین النهرین برمی گردد و پس از رشد و شکوفایی این هنر در یونان و روم، اوج این هنر را در بیزانس شاهد هستیم. بهترین نمونه های موزاییک ایران از د...