ناآرامی های خاورمیانه که در چند سال گذشته، فضای سیاسی و امنیتی منطقه را ملتهب ساخته است، به سربرآوردن و یا احیاء جریاناتی افراطی و تروریستی، دامن زده است که با ایدئولوژی ستیزه جو و مطلق گرای خود، ثبات و آرامش کشورهای درگیر چالش های سیاسی را به مخاطره افکنده است. افزون بر این، از آنجا که دگرگونی های سیاسی خاورمیانه منافع و امنیت بازیگران دولتی منطقه ای و فرامنطقه ای را درگیر می کند، فعالیت و سرن...

در این مقاله براساس ساختار اجتماعی که ونت در رویکرد سازه‌انگاری ارائه داده است، به تحلیل چگونگی شکل‌گیری و گسترش سلفی‌گری در کشور سوریه پرداخته شده است. براین اساس زیرساختارهای سه‌گانه معنایی، مادی و منافع در رابطه با کشور سوریه مورد تحلیل قرار گرفته‌اند تا بتوان نقش عوامل معنایی و هویتی، محیط مادی و نوع تفسیر بازیگران از آن و منافع چهارگانه شامل امنیت هستی‌شناسی، امنیت مادی، توسعه و شناسایی را...

مهم‌ترین گروه سلفی- جهادی که در غرب آفریقا تأثیر گذاشته، بوکوحرام است. این گروه، به دنبال شورشی بزرگ درسال 2009 به شهرت رسید. ایدئولوژی بوکوحرام، سلفی - جهادی است و معتقدند باید اسلام را از تغییرات بیرونی که بر آن وارد شده پاک کرد. این گفتمان در غرب آفریقا در صدد است تا هویت سلفی را ایجاد کند که در واکنش به گفتمان‌های دیگر با تأکید بر نشانه ها تفاوت‌ها را بپوشاند. هر یک از این نشانه‌ها در مفصل‌...

در نگاهی کلی به نظرمی رسد جنبش اسلام گرایی در اردن، ماهیتی واحد ندارد و چند جریان مهم شامل اخوان المسلمین، سلفی گرایی در دو رویکرد سنتی و جهادی / تکفیری و جریانی کوچک از نوگرایان عمل گرا و میانه رو، مانند حزب الوسط را دربرمی گیرد. «واکاوی ژرف تر جنبش اسلام گرایی در اردن، تلاش برای بازشناسی جریان های سیاسی اسلام گرا در این کشور، آرایش آنها در صحنه سیاسی و چالش های فکری درونی و مواضع آنها نسبت به...

چکیده در این پژوهش سلفی گرایی جهادی اسلامی، دلایل رشد آن و تأثیر آن بر آینده ثبات سیاسی منطقه خاورمیانه بررسی شده است. جریان فکری سلفی در نتیجه مسائلی مانند حمله شوروی به افغانستان (1979)، حمله آمریکا به عراق (1991 و 2003) و افغانستان (2001) جنبه نظامی و خشونت آمیزی به خود گرفت و در دو دهه اخیر فعالیت های آن افزایش پیدا کرده است. اما پس از خیزش های مردمی در جهان عرب که از سال 2010 شروع شد و بی ...

مهم‌ترین گروه سلفی- جهادی که در غرب آفریقا تأثیر گذاشته، بوکوحرام است. این گروه، به دنبال شورشی بزرگ درسال 2009 به شهرت رسید. ایدئولوژی بوکوحرام، سلفی - جهادی است و معتقدند باید اسلام را از تغییرات بیرونی که بر آن وارد شده پاک کرد. این گفتمان در غرب آفریقا در صدد است تا هویت سلفی را ایجاد کند که در واکنش به گفتمان‌های دیگر با تأکید بر نشانه ها تفاوت‌ها را بپوشاند. هر یک از این نشانه‌ها در مفصل‌...

این نوشتار به جریان‌شناسی سلفی‌گری اختصاص دارد. به منظور انجام این مهم، ابتدا ریشه‌ها و زمینه‌های تقسیم‌بندی سلفیان بررسی شده؛ سپس به تقسیم‌بندی جریان‌های مرکزی سلفی پرداخته خواهد شد. در بخش نخست، منشأ انشعاب و تقسیم سلفیان در سه حوزه سیاست، عقاید و روش شناسایی و به‌ صورت مجزا بررسی می‌شود. در بخش دوم نیز، جریان‌های سلفی در چهار گروه اصلی: تکفیری، جهادی، تبلیغی و سیاسی شناسایی و تقسیم‌ب...

پژوهش حاضر با هدف واکاوی تهدیدات امنیتی گروه سلفی جهادی داعش بر محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است و تلاش اصلی نویسندگان در این پژوهش ارائه پاسخی علمی و عینی بدین سؤال است که گروه سلفی جهادی داعش با عقایدی ضد شیعه چه تهدیداتی را می‌تواند علیه محور مقاومت وامنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟ فرضیه پژوهش حاکی از آن است که تهدیدات ناشی از این گروه در سطوح مختلف سیاسی، ...

در زمینه‌ی مطالعات بنیادگرایی، دو گونه تحلیل‌ رایج است. دسته‌ی نخست، که عمدتاً متاثر از روش‌شناسی مطالعات ژئوپلتیک و روابط بین‌الملل‌ است، تمایل دارد علت تفوق گروه‌های جهادی را در تلاش‌های ضدانقلاب برای مهندسی خیزش مردمی بجوید. دسته‌ی دوم که بیشتر در فضای آکادمی اروپا غالب است عموماً بنیادگرایی را به‌مثابه‌ی یک فرم تحلیل می‌کند و کمتر به تحولات محتوایی این عرصه توجه دارد. در هر دو شکل تحلیل، داعش...

پس از حمله آمریکا به عراق درسال 2003 که به سقوط رژیم صدام منجر شد، عراق همچون افغانستان به صحنة کارزار نیروهای سلفی ـ جهادی با اشغال گران آمریکایی تبدیل گردید. این نیروها که در افغانستان دارای تجربه و شبکه منظم و منسجمی برای مقابله با اشغال گری شوروی بودند در عراق نیز با اتکاء به این توانایی ها توانستند چالش ها و مخاطرات نظامی و امنیتی جدی برای آمریکا ایجاد نمایند و در ادامه نیز در تقابل با دول...