در دوره سلطنت رضاشاه، احزاب و جریان های سیاسی، به خصوص گروه های مارکسیستی، اجازه هیچ گونه فعالیتی نداشتند. بعد از سقوط رضاشاه، روشنفکران چپ گرا با استفاده از فضای باز سیاسی موفق به تشکیل حزب توده شدند. این حزب برای پیشبرد اهداف مارکسیستی خود، برنامه ها و پیشنهادهای مدونی را برای نفوذ در میان جمعیت توده ایران، به ویژه کارگران و دهقانان تدوین کرد. حزب توانست در شهرهای مختلف، موفقیت هایی در ایجاد ...

گروه های مختلف اجتماع نقش های متنوعی را در حفظ دستاوردهای فرهنگی، مذهبی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و مانند آن ایفا می کنند. دهقانان (دیهکانان) از طبقات برتر و با شرافت و اصالت در ایران پیش و پس از اسلام به شمار می روند که از احترام و ارج و قرب خاصی نزد مردم و دولت ها برخوردار بودند. آنان در نهایت سعه صدر و بزرگ منشی سعی می کردند تا فرهنگ ایرانی همواره پایدار بماند. در واقع دهقانان علاوه بر سهم بسیا...

این مقاله ادعا می‌کند که با وجود تغییراتی که در قرن بیست و یکم رخ داده، هنوز هم دهقانان باید مورد توجه صاحب نظران علوم اجتماعی قرار بگیرند. این مقاله در این راستا به تحولات پایگاه اجتماعی دهقانان ایرانی در یک گستره تاریخی می‌پردازد. صاحب نظران ایرانی مدت‌های طولانی مزیت‌های نظری دهقانان ایرانی به عنوان عنصری که به فهم سازوکارهای بازتولید شیوه‌های تولید کشاورزی سنتی حتی در دهه‌های اول قرن بیست و...

با ورود اعراب مسلمان به ایران و انقراضِ اشرافِ درجه اوّلِ ساسانی، دهقانان به عنوان حکّامِ محلی و کدخدایانِ روستاها ادارۀ بخش مهمی از جامعۀ ایران را به دست گرفتند. و از آنجا که آنان امیدی به بازگشتِ نظامِ قدیمیِ ساسانی نداشتند، تصمیم به برقراریِ ارتباط با نیروهای اسلامی گرفتند. اعراب مسلمان نیز که در ابتدا از دهقانان برای نظارت بر کشور یاری طلبیده بودند، با حکّامِ محلی صلح کردند و به آنان مسئولیتی را که در د...

جنبش مقاومت تبریز، برای اعادة مشروطیت شکل گرفت. مجاهدان به رهبری ستارخان و باقرخان به دفاع از مشروطیت برآمدند. مخالفان مشروطه در تبریز، با آگاهی از به توپ بستن مجلس، به دنبال محو آثار و نشانه های مشروطیت و سلطه بر شهر بودند. پایگاه اجتماعی مجاهدان، فرودستان شهر بود. از همان آغاز، روستاییان هم در معرض قتل و غارت مخالفان مشروطه قرار داشتند. دهقانان با ستارخان ارتباط برقرار کردند و دسته های مجاهدا...

با سقوط شاهنشاهی ساسانیان و ورود اسلام به ایران و تشکیل خلافت اسلامی توسط امویان و عباسیان، سامانیان اولین حکومت ایرانی بودند که موفق شدند ساختار اداری منسجم و کارآمدی را تأسیس کنند و معیار و الگویی برای حکومت‌های بعداز خود شدند.پرسش اصلی پژوهش پیشِ‌رو این است که نقش دهقانان و دبیران در انتقال سنت‌های اداری ساسانیان و سیاست سامانیان برای احیای ساختار اداری و مبانی نظری اندیشۀشاهنشاهی دربار ساسان...

اصلاحات ارضی یا بازتوزیع زمین و بهره برداری به نفع روستائیان منجر به تغییر در روابط تولید و ساختار جامعه از طریق انتقال قدرت ملی و محلی شد. همزمان با تصویب لایحه اصلاحات ارضی این موضوع بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت. این مطالعات، شامل کلیات اصلاحات ارضی تا الغای رژیم ارباب و رعیتی طی مراحل مختلف اجرای این لایحه می شد که حاصل آن در مطالعات شاخص پژوهشگران ایرانی و خارجی مشهود است. از جمله ی ...

تاریخ اجتماعی – اقتصادی در عهد ساسانی حکایت از مبارزه­ای مستمر میان اشرافیت ایرانی و پادشاهان است که جز با وقفه­های اندک تا پایان عمر دولت ساسانی ادامه داشته است تا جایی که می­توان یکی از علل مهم انحطاط و انقراض حکومت ساسانی را همین منازعه میان اشرافیت ایرانی و سلطنت دانست. این نوشتار با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به طور مشخص در پی تبیین این مساله است که رابطه اشراف و پادشاهان در حکومت ساسان...

انقلاب 1949 چین در زمر? بزرگترین انقلابات دهقانی جهان قرار دارد که جامع? چین را در هم? ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی متحول کرد. برای بررسی علل انقلاب 1949 ابتدا باید به مطالع? انقلاب 1911 پرداخت، که به عمر 2000 سال? امپراتوری چین خاتمه داد و باعث تحولات بزرگ و گسترده ای شد. شورش های دهقانی، تجاوزات کشورهای خارجی، قراردادهای نابرابر و از هم پاشیدگی نظام حکومتی همگی در وقوع این انقلاب نقش موثری د...

سازمان چریکهای فدایی خلق ایران از جمله گروههای سیاسی و مبارز در دوران حکومت محمدرضا پهلوی بود که با اندیشه مبارزه مسلحانه برای از پای در آوردن رژیم فعالیت خود را آغاز نمود .این سازمان در طول فعالیتهای سیاسی خود در دوران پیش از انقلاب فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر نهاد .اگر چه بسیاری از افراد این سازمان در همان سالهای اولیه توسط عوامل رژیم شناسایی و به قتل رسیدند ولی با این وجود کوشیدند در سال...