شبرنگ نامه یکی از منظومه های حماسی دربارۀ شبرنگ فرزند دیو سپید است. شبرنگ پس از آن که به کشته شدن پدر خود به دست رستم پی می برد تصمیم می گیرد تا کین پدر را از ایرانیان بگیرد، امّا با همۀ تلاشی که در این راه می کند کاری از پیش نمی برد و سرانجام به سوی توران گریزان می شود. دربارۀ گوینده و سدۀ سرایش شبرنگ نامه هیچ آگاهی نداریم امّا برخی ویژگی های سبکی این منظومه نشان دهندۀ آن است که احتمالاً پیش از ح...

شبرنگ­نامه یکی از منظومه­هایِ پهلوانیِ پس از شاهنامه است که به موضوعِ کین­خواهیِ شبرنگ، پسر دیو سپید، از ایرانیان و نبردهای او با رستم و ایرانیان می­پردازد. با اینکه از شناسایی و معرّفیِ این اثر حدودِ صد و بیست سال می­گذرد آگاهی­ها و تحقیقاتِ موجود دربارۀ آن بسیار اندک است و متنِ مصحَّحِ آن نیز به­تازگی منتشر شده است. شبرنگ­نامه که سَرایندۀ آن ناشناخته است 2877 بیت دارد و احتمال داده­اند که از منظومه­هایِ سد...

این جستار، به اختصار، جادوپزشکی را در شاهنامه بررسی می‌نماید، در مقدمه پیرامون جادو پزشکی و جادو درمانی شرحی می‌آید، سپس درمانگری‌های شگفت و جادویی در شاهنامه بررسی می‌شود، بیشترین درمانگری‌های شگفت انگیز در شاهنامه، مربوط به سیمرغ است، در قسمت اول مقاله، زادن رستم، گیاهان جادویی و نوشدارو، نقش موبدان در جادو کاری، درمانگری جادویی سیمرغ و مداوای رستم و رخش در نبرد رستم با اسفندیار مورد بحث قرار...

شبرنگ‌نامه یکی از منظومه‌های حماسی دربارۀ شبرنگ فرزند دیو سپید است. شبرنگ پس از آن‌که به کشته شدن پدر خود به دست رستم پی می‌برد تصمیم می‌گیرد تا کین پدر را از ایرانیان بگیرد، امّا با همۀ تلاشی که در این راه می‌کند کاری از پیش نمی‌برد و سرانجام به سوی توران گریزان می‌شود. دربارۀ گوینده و سدۀ سرایش شبرنگ‌نامه هیچ آگاهی نداریم امّا برخی ویژگی‌های سبکی این منظومه نشان دهندۀ آن است ک...

ریخت‌شناسی قصه‌های عامیانه در سال 1928م. توسط فرمالیست روسی «ولادیمیر پراپ» آغاز شد. اساس کار وی بر پایۀ اعمال شخصیّت‌های قصه نهاده شده‌ و در سال‌های اخیر، یکی از شیوه‌های رایج در تحلیل ساختاری قصه‌ها بوده‌است. در این مقاله، هفت‌خوان رستم که از جمله قصه‌های پرماجرای شاهنامۀ فردوسی بشمار می‌رود و موضوع آن یاری رساندن رستم به کیکاووس برای رهایی از بند دیو سپید است، مورد بررسی قرارگرفته‌ است. برای ...

شبرنگ‌نامه یکی از منظومه‌های پهلوانی است که تا چندی پیش شهرتی نداشت و کمتر مورد توجّه پژوهشگران بود. موضوع این منظومه، داستان نبرد شبرنگ پسر دیو سپید با ایرانیان در کین‌خواهی از خون پدر است که علی‌رغم کوشش‌هایی که در این راه از خود نشان می‌دهد ناکام می‌ماند و در نهایت به توران گریزان می‌شود و دیگر از سرنوشت او سخنی به میان نمی‌آید. اگرچه روایت این منظومه برگرفته از کتاب نامۀ خسروان آزاد‌سرو است ...

موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): موضوع پژوهش پیش رو بررسی عناصر شر یا به عبارتی دیوان و دروجان در متون دینی دوره میانه می باشد. عناصر شر از دوره اوستا تا دوره میانه با تاکید بر دو مقوله کمی و کیفی مورد بررسی قرار می گیرند. در حقیقت روند افزایشی دیوان در دوره میانه نسبت به دوره اوستا به همراه علت افزایش و گستردگی عملکرد آنان در دوره میانه مد نظر گرفته می شود. رویکرد تنظیم این رساله به مسأل...

داستان نبرد رستم و اکوان دیو یکی از روایات مستقل و در عین حال کوتاهِ شاهنامه (186 بیت در تصحیح دکتر خالقی مطلق) است که احتمالاً به دلیل این اختصار، کمتر از روایاتِ پهلوانیِ رستم، در ادب رسمی و عامیانه مورد توجّه قرار گرفته است. با این حال ظاهراً اکوان دیو در سنّت داستان های ایرانی نقش و حضور بیشتری داشته و نشانه هایی از این تنوّع و تعدّد را هرچند به صورت پراکنده و کلّی می توان بازشناسی کرد. از جمله گویا ...

«دیو» نام عمومی و لقب همة موجودات مافوق طبیعی و درعین حال موجودی مستقل و منفرد است و همسان هایی مانند جن در فرهنگ عربی دارد که در روایت های مکتوب و شفاهی، تفاوتی میان آنها گذاشته نمی شود. مفهوم دیو در طول تاریخ با فرازها و فرودهای فراوانی روبه رو بوده است، چنانچه زمانی درمقام خدایان پرستش می شده اند و طی دورانی بس طولانی به مثابۀ اهریمن و شیطان در آمده اند و تمامی جلوه های زشت و پلید به آن ها ن...

یک r-مدول راست m را قویا دیو می نامیم هرگاه برای هر زیرمدول n از m، tr(n,m)=n. شرایط معادل برای این که یک مدول قویا دیو باشد، بررسی شده است. اگر m کاهشی و قویا دیو باشد، آنگاه end(m ) یک حلقه منظم قوی است و عکس این مطلب اگر r یک حوزه صحیح ددکیند و m تابی باشد درست است. اگر حلقه r یک حوزه صحیح ددکیند باشد،آنگاه m قویا دیو است اگروتنهااگر m?r یا m یک مدول تابی و دیو باشد. روی حلقه های تعویضپذیر، ...