ترجمه بیان دوبارة اندیشه و انگیزة نویسنده یا گوینده از زبان مبدأ به زبان مقصد است و در آن مهارت در فهم این اندیشه و انگیزه در کنار امانت‌دارای و پایبندی به سبک قرار می‌گیرد، به گونه ای که متن ترجمه شده در خواننده یا شنونده تأثیر بگذارد. در این مقوله، بافت به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر فهم متن، نقش ویژه‌ای در دریافت متن دارد. مطابق نظریّة بافت زبانی، معنی بر پایة روابط همنشینی و جانشینی مورد برر...

نفس از واژه‌های کلیدی در حوزة انسان‌شناسی است؛ ازاین‌رو، از دیرباز مکاتب کلامی، عرفانی، تفسیری و روایی به آن توجه کرده‌اند. این پژوهش با استفاده از روش معناشناسی، مفهوم نفس از دیدگاه قرآن کریم را تبیین کرده است؛ زیرا معناشناسی به‌دلیل نگاه تحلیلی و دقیق به متن، روشی سودمند برای دستیابی به معنای حقیقی کلمه است. با بررسی واژة نفس با رویکرد هم‌زمانی، روشن شد نفس بر محور همنشینی صفتی با مفاهیم واحد...

پژوهش حاضر به بررسی اثر پسماند جانشینی پول در کشور ایران با استفاده از مدل پول در تابع مطلوبیت با حضور پول داخلی و پول خارجی می‌پردازد. در این راستا، برای برآورد حجم دلارهای در گردش در اقتصاد ایران از تعریف دیویژیای حجم پول بهره گرفته شده است. همچنین برای تحلیل تجربی روابط بلندمدت، مدل‌های مورد نظر با استفاده از روش خود رگرسیونی برداری با وقفه‌های توزیعی و رویکرد آزمون کرانه‌ها که پسران و همکار...

چکیده معناشناسی «بین» در قرآن بر اساس روابط همنشینی و جانشینی معناشناسی واژگان قرآن از مهمترین ضرورت ها و رسالتی بر دوش پژوهشگران زبان عربی است، که برای درک و فهم قرآن، لازم و ضروری است، گرچه خرد و عقل بشری از دسترسی آن معانی والا، قاصر و ناتوانند و تنها دیدگان روشن و دارای بصیرت می‌توانند به محاسن انوار آن دست یابند که «لا یمسه إلا المطهرون»، ولی این مطلب از ارزش و ضرورت و اهمیت کاوش‌های قرآنی...

   ترکیب واژگانی «قول سدید» از نظر معنا و مفهوم یکی از واژه­های مهم قرآنی است که تاکنون با رویکرد معناشناختی بررسی نشده است. از طرفی هر گاه واژة سدید با واژة قول در کنار یکدیگر به کار رفته است، به واژة قول سرایت کرده و «قول سدید» را به معنای قولی محکم و بدون خدشه و شک، تبدیل می­کند. ترکیب «قول سدید» در قرآن کریم از دایرة تنوع گسترده معنایی از قبیل قول معرو...

معناشناسی به عنوان یکی از شاخه‌های دانش زبان‌شناسی به تحلیل معنایی واژه‌ها و جمله‌های یک متن می‌پردازد و با آن می‌توان جایگاه دقیق کلمه‌ها و ترکیب‌های آن را از طریق نظام معنایی به دست آورد. یکی از واژه‌های بسیار مهم قرآنی که از این منظر مورد مداقّه قرار گرفته، کلمة «جهاد» است. این عبارت از مفاهیم پیچیده‌ای است که از گذشته تا حال مورد توجه مکاتب اسلامی و الهی بوده است و تکرار آن در جای‌جای قرآن ک...

واژه پژوهی از روش‌های مورد استفاده در تفسیر موضوعی برای کشف و استخراج نظریه قرآن  می‌باشد. که امروزه مورد توجه زیادی واقع شده، به ویژه در علم زبانشناسی و در حوزه معناشناسی؛زیرا از طریق این شیوه می‌توان در شبکه معنایی قرآن با بررسی واژگان در سیاق آیات به معنای جدیدی از واژه دست یافت که با معانی قبلی و خارج از شبکه قرآن اگر چه در مواردی هم‌پوشانی داشته، در مواردی نیز یک معنای نو و ابداعی که مختص ...

یکی از مفاهیم پرکاربرد در قرآن کریم مفهوم «رزق» است. رزق در برخی اوصاف خدا ازجمله «الرزّاق» تجلی می‌یابد و با برخی مفاهیم اساسی در نظام معنایی قرآن کریم پیوند دارد. در این نوشتار سعی شده است با روش اسنادی - کتابخانه‌ای و با توجه به بافت زبانی و دقت در مقتضای آیات، روابط مفهومی رزق با دیگر مفاهیم همنشین و جانشین در قرآن کریم، تحلیل و تبیین معناشناختی شود. روابط همنشینی مفهوم رزق براساس فاعل رزق، ...

حافظ با جانشین کردن دو مفهوم در دو مصرع یک بیت، براساس روابط مجازی میان آن­ها، مجازهای تازه با معانی بدیع می­آفریند؛ به­صورتی­که مجاز در مصراع دوم با یک رابطۀ مجازی جانشین حقیقت در مصراع نخست می­شود. جانشینی مجاز و حقیقت، تسویه و برابری این دو امر را در پی دارد. مجاز علاوه­بر معنی مجازی، دلالت اصلی و مستقل نیز دارد؛ که موجب دوبعدی شدن کلام و گسترده­شدن دامنۀ معنی بیت می­شود. معنای حاصل از این ر...

دانش معنا‌شناسی مطالعۀ علمی معنا است که به تحلیل معنا‌ی واژه‌ها با توجه به نظام معنایی آن می‌پردازد‌. از مهم‌ترین راه‌هایی که امروزه در علم معناشناسی مورد توجه ادب‌پژوهان واقع شده، تکیه بر روابط هم‌نشینی و جانشینی است؛ زیرا از طریق شبکه معنایی با بررسی واژگان در سیاق آیات می‌توان به معنای دقیقی از واژه دست یافت. واژۀ «عذاب» یکی از پر‌‌بسامد‌ترین واژگان قرآنی محسوب می‌شود. در پژوهش حاضر در پی آن...