پژوهش حاضر اولین تلاشی است که از یک سو با اتخاذ رویکردی کمّی-رایانشی، و از سوی دیگر با رویکردی کل گرایانه سعی در بررسی گونه های زبان مازندرانی (طبری) و ترسیم چشم اندازی نسبتا روشن از وضعیت پیوستار گویشی این منطقه در چارچوب مطالعات گویش سنجی دارد. برای تدوین اطلس زبانی 73 سایت در قلمرو گویشی گستردۀ پژوهش - که از شمال به شبه جزیره میانکاله و دریای مازندران، از جنوب به دامنه های رشته کوه البرز، از ...

پژوهش حاضر اولین تلاشی است که از یک سو با اتخاذ رویکردی کمّی- رایانشی و از سوی دیگر با رویکردی کل گرایانه، سعی در بررسی گونه های زبان مازندرانی (طبری) و ترسیم چشم اندازی نسبتاً روشن از وضعیت پیوستار گویشی این منطقه در چهارچوب مطالعات گویش سنجی دارد. برای تدوین اطلس زبانی 73 سایت در قلمرو گویشی گستردۀ پژوهش - که از شمال به شبه جزیره میانکاله و دریای مازندران، از جنوب به دامنه های رشته کوه البرز، ا...

هدف مقاله­ی حاضر آن است که با نگاهی تحلیلی، چگونگی کاربرد قاعده­کاهی گونه‌ای جغرافیایی را به­عنوان یک «هنرسازه» و جلوه­ی بومی زبان در غزل معاصر نشان دهد. سوال مقاله این است که انگیزه­های غزل­سرایان امروز از بهره­گیری از گویش منطقه­ای و لهجه­های محلّی در غزل معیار امروز و اشکال و انواع آن چه بوده است؟ بدنه­ی اصلی مقاله را تحلیل رویکرد غزل­سرایان معاصر به قاعده­کاهی جغرافیایی و نمود جلو...

نگرش زبانی که ناظر بر هرگونه احساس و تلقی یک فرد از زبان خود یا دیگری است، با مفاهیمی مانند فرهنگ، هویت و سازوکارهایی همچون برنامه‌ریزی زبان سروکار دارد. در این پژوهش براساسِ سه شاخص «تفاوت گویشی»، «صحیح‌بودن» (اعتبار اجتماعی) و «خوشایندی»، نگرش شهروندان تبریز در خصوص تنوعات گویشی زبان ترکی آذری در سطح استان آذربایجان‌شرقی ارزیابی شده است. به این منظور پرسشنامه‌ای شامل سه نقشۀ استان در اختیار 38...

در دورۀ مشروطه و پس از آن، شاعران زیادی در سرزمین بختیاری پای در عرصۀ شعر و ادب نهاده‌اند که بسیاری از آنان ضمن تسلّط بر زبان و ادبیّات فارسی معیار و سرودن اشعار خود به زبان فارسی، آثاری نیز با گویش بختیاری ارائه نموده‌اند و در این میان، تعدادی از شاعران بختیاری نیز به ‌صورت ویژه به سرودن اشعار خود به گویش بختیاری پرداخته‌اند. از پیشگامان برجسته و مشهور شعر بختیاری در این دوران، می‌توان از «مُلا زُ...

هدف از پژوهش حاضر، ارائۀ اطلس زبانی نمادی- مکانی برای استان یزد (15 جایگاه در 8 شهرستان)، و محاسبۀ فاصله های گویشی و میزان شباهت و تفاوت­های گویشی بر مبنای اصول گویش­سنجی است. این پژوهش از نوع توصیفی–تحلیلی است. ابزار پژوهش پرسشنامه­ای است متشکل از حدود 150 واژه و عبارت و 44 جملۀ پایه. گردآوری داده­ها به شیوۀ میدانی از مجموع 15جایگاه در هشت شهرستان­ابرکوه اردکان، بافق، بهاباد، تفت، صدوق، مهریز ...

هورامی یک گویش گورانی و زیر مجموعه ی شاخه ی زبانی گورانی- زازا است و یکی از گویش های ایرانی شمال غربی به شمار می آید. هورامی گویشی محافظه کار است و ویژگی های آوایی و صرفی کهن را حفظ کرده است، از این رو بررسی ریشه-شناختی این گویش مارا به نکات مهمی در شناخت دقیق تر زبان های ایرانی رهنمون می شود. در این رساله دستگاه فعلی گویش هورامی مورد بررسی قرار گرفته است؛ این بررسی عبارت است از توصیف همزمانی و...

زبان های ایرانی و بویژه زبان فارسی با توجه به گستردگی حوزه جغرافیایی رواج آن، در طول تاریخ با شرایط جغرافیایی و اجتماعی مختلفی منطبق شده است. مطابق با این شرایط، تغییرات گوناگون آوایی، صرفی، نحوی و معنایی نیز در زبان ها و گویش های ایرانی کهن به وجود آمده، سبب شکل گیری گویش های ایرانی و گونه های زبان فارسی نو شده است. اما اطلاعات و پژوهش های اندکی در زمینه گویش شناسی کهن فارسی وجود دارد و این اط...

چکیده: قرآن قدس، نسخه ای خطی است از قرآن با ترجمه ای منحصر به فرد به فارسی که در موزه ی آستان قدس رضوی نگهداری می شود و نیز چاپ عکسی آن در سال 1364 توسط دکتر علی رواقی در دو جلد منتشر شده است. زبان این برگردان، که از متون دوره ی تکوین است، آمیزه ای است از فارسی، عربی و عناصر گونه ای و گویشی. این متن به دلیل برخورداری از ویژگی های زبانی بی نظیر از جمله واژه های گویشی و واژه های کمیاب و نایاب، ...

در این مقاله ، کوشش شده است تا دو ترجمه آغازین از ترجمه‌های قرآن با دو گویش مورد بررسی و مقایسه از نظر زبانی و واژگانی قرار گیرد. ترجمه اول، ترجمة قرآن قدس با گویش سیستانی و دیگر ترجمه قرآن پاک با گویش خراسانی، است. در هر دو ترجمه واژه‌های مشترک وجود دارد چرا که زبان دری زبان پایه و معیار بوده است امّا در بعضی موارد می‌بینیم که در ترجمه واژه عربی قرآنی به زبان فارسی، گویش خاص منطقه دخیل است. در ...