با توجه به رشد سریع شهر نشینی در کشور، الگوی های ساختاری در محیط های شهری به شدت دستخوش تغییر است  فضای سبز شهری نیز مصون از چنین تغییراتی نیست. بنابراین مطالعه در زمینه الگوی فضایی و پراکنش فضاهای سبز به منظور شناسایی ضعف ها و کمبودها امری ضروری محسوب می شود. در این مطالعه به منظور بررسی توزیع فضای سبز شهری از تحلیل گرادیان و سنجه های سیمای سرزمین استفاده شد. به این منظور در طول شش جهت جغرافیا...

افت کیفیت محیط زیست شهر تهران در چند دهة اخیر باعث شده است این شهر همواره در صدر آلوده ترین کلانشهرهای دنیا قرار گیرد. رشد سریع جمعیت، گسترش شهرنشینی و در نتیجه تغییرات زیاد کاربری ها و پوشش اراضی سبب تخریب شدید بنیان های اکولوژیکی سرزمین، کاهش ظرفیت جذب آلودگی ها و در نتیجه تشدید آلودگی ها در این شهر شده است. در این تحقیق، با استفاده از رهیافتی جامع نگر و فرایند گرا که تمرکز اصلی آن بر روابط س...

جوامع شهری، سیماهای سرزمین پیچیده‌ای هستند که بر اثر افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی با رشد نامتوازن و برون‌زا مواجه شده‌اند و به سرعت در حال تغییرند؛ به طوری که زمین‌های غیرشهری و بزرگ به مصرف شهرها و ساخت‌وسازهای شهری رسیده و با گذشت زمان، به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌شوند. لذا پژوهش حاضر با هدف آشکارسازی و ارزیابی تغییرات صورت‌گرفته در ساختار سیمای سرزمین کلان‌شهر تبریز و بررسی کارایی متریک‌های س...

افزایش جمعیت شهرنشین در شهر کرمانشاه در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسان ساخت شده است و در صورت ادامه این روند، تخریب سیمای سرزمین، تغییر الگو و ساختار اکوسیستم های طبیعی و نیمه طبیعی این منطقه قابل انتظار خواهد بود. این تحقیق با هدف بررسی روند تغییرات کاربری/ پوشش زمیـن با رهیافت بوم¬شناسی سیمای¬سرزمین در شهر کرمانشاه انجام شد. بر این اساس پایش تغییرات کاربری/ پوشش زمین، پایش تغییرات سی...

سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال­های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه­های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه­ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه­های شهری شهر گرگان در سال­های 1987 و 2001 با...

کمّی‎کردن الگوی سیمای سرزمین شهری برای ارزیابی و پایش کارکردهای اقتصادی ـ اجتماعی و زیست‎محیطی شهری ضرورت دارد. در این مطالعه از ترکیب روش تحلیل گرادیان و متریک‎های سیمای سرزمین، برای کمّی‎کردن الگوی سیمای سرزمین شهر اصفهان استفاده شده است. بدین منظور نقشه‎ی کاربری اراضی سال 1386 در شش طبقه‎ی انسان‌ساخت، کشاورزی، فضای سبز، بایر، جادّه و رودخانه تهیّه شد. برای انجام تحلیل گرادیان دو ترانسکت در جهت ش...

رشد سریع جمعیت جهان که در شروع قرن بیستم یک میلیارد نفر برآورد شده بود، درطول پنجاه سال اول قرن (تا سال1950) 5/2 برابر شد و در مدت 50 سال دوم قرن بیستم این جمعیت به بیش از 6 میلیارد نفر رسید. پیش بینی می شود این رقم در سال 2010 به حدود 000/000/000/7 نفر افزایش یابد. به عبارت دیگر در دوره اخیر به طور میانگین در هر سیزده سال یک میلیارد نفر به جمعیت کره زمین اضافه شده است. اگر این حقیقت را به آمار...

توسعۀ سنجه‏های سیمای سرزمین در اواخر دهۀ 1980 و پیشرفت‏های فنون سنجش از دور و سامانۀ اطلاعات جغرافیایی توانستند بعد جدیدی در مطالعات اکولوژی سیمای سرزمین به خصوص در زمینۀ ارتباط بین الگوهای مکانی و فرایندهای اکولوژیکی به وجود آورد. با این حال وابستگی برخی سنجه‏های سیمای سرزمین به عامل مقیاس و قدرت تفکیک‏های مختلف سامانه‏های سنجش از دور سبب شد توجه ویژه‏ای به انتخاب مقیاس مناسب در مطالعات اکولوژ...

در دهه‌های اخیر توسعۀ شهری سبب تغییرات زیر بنایی در ساختار و کارکرد اکولوژیکی سیمای سرزمین شده است. یکی از مهم­ترین اثرات افزایش سطوح شهری بر محیط‌زیست شکل­گیری جزیرۀ حرارتی شهری (UHI) است. درک اثرات الگو و ساختار سیمای سرزمین بر جزیرۀ حرارتی شهری برای بهبود شرایط اکولوژیکی ضروری است. هدف از این مطالعه بررسی رابطه میان سنجه­ها و دمای سطح زمین که بتواند به‌طور مؤثری اثر ساختار سیمای سرزمین شهر ن...

تکه‌تکه‌شدن سیمای سرزمین، مهم‌ترین چالش توسعۀ شهری است که مانع گسترش جریان مواد و انرژی در منطقه می‌شود. این تغییرات، ویژگی‌های بوم‌شناختی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ در نتیجه، شبکه‌های بوم‌شناختی به‌عنوان ابزارهایی برای برنامه‌ریزی حفاظت بررسی می‌شود. در این راستا، به‌منظور ارزیابی شبکه‌های بوم‌شناختی سیمای سرزمین کلان‌شهر کرج از تصاویر ماهواره‌ای در سال‌های 1385، 1390 و 1396 استفاده شد. طبقه‌بن...