از پیشینه ی آثار مکتوب به گویش گیلکی، چندان اتلاع دقیقی در دست نیست. بیشتر آثار گیلکی از دوره ی مشروته به بدد نوشته شده است. گویا دانشمندان زیادی در قرون سوم و چهارم هجری به زبان های گیلکی و تبری بر قرآن تفاسیری نوشته اند. در عهد دیالمه نیز ن ر دیلمی متداوی بود و قدیمی ترین شاعران گیلکی زبان در عهد آی بویه بوده اند. پیر شرفشاه دولائی، قاسم انوار، قدیمی ترین شاعرانی هستند که به گویش گیلکی شدر سر...

این مقاله واکاوی نوشتاری است دربارة گیلکی که در جلد دهم دانشنامة ایرانیکا[1] زیر مدخل «گیلان ـ زبان‌ها»[2] آمده است. در این مقاله سعی شده است ضمن بازخوانی، نقد و بررسی آنچه در ایرانیکا آمده است، برخی از ویژگی‌های دستوری گیلکی ـ آن‌گونه که شایسته است ـ توصیف شود. برآمد این واکاوی نشان می‌دهد که توصیف عرضه شده از گیلکی در دانشنامة ایرانیکا آن‌گونه که باید از عهدة تبیین برخی از ویژگی‌های دستوری ...

در پژوهش حاضر به بررسی ساخت­های غیر­شخصی در گویش گیلکی شهرستان لنگرود در چارچوب نظریۀ کمینه­گرا می­پردازیم. هدف از این پژوهش، تعیین ماهیت عنصر غیر­فعلی و نحوۀ اطلاق حالت به گروه اسمی ابتدای این جملات و تبیین جایگاه زیر­ساختی و روساختی این سازه است. بررسی داده­های گیلکی نشان می­دهد که ساخت­های غیر­شخصی قالبی دارای گزارۀ مرکب­اند و فعل آن­ها از نوع نامفعولی است. عنصر غیر­فعلی به عنوان هستۀ گزاره،...

تحلیل فرایندهای آوایی گویش گیلکی بر مبنای اطلس زبانی     علی ­رضا قلی فامیان [1]   وحید بصیرت [2]     تاریخ دریافت: 10/6/90   تاریخ تصویب: 17/12/91     چکیده   در این پژوهش، می کوشیم ضمن تهیۀ اطلس زبانی استان گیلان به سه پرسش عمده پاسخ دهیم: (1) در سطح استان گیلان و در محدوده گویش گیلکی، چه فرایندهای آوایی رخ می دهد؟ (2) آیا تقسیم بندی سنتی گیلکی به گونه های بیه پس در مناطق غربی استان و بیه پیش...

  تحلیل فرایندهای آوایی گویش گیلکی بر مبنای اطلس زبانی     علی‌­رضا قلی فامیان [1]   وحید بصیرت [2]     تاریخ دریافت: 10/6/90   تاریخ تصویب: 17/12/91     چکیده   در این پژوهش، می‌کوشیم ضمن تهیۀ اطلس زبانی استان گیلان به سه پرسش عمده پاسخ دهیم: (1) در سطح استان گیلان و در محدوده گویش گیلکی، چه فرایندهای آوایی رخ می‌دهد؟ (2) آیا تقسیم‌بندی سنتی گیلکی به گونه‌های بیه‌پس در مناطق غربی استان و بیه‌پ...

چکیده محمدعلی افراشته (1338 - 1287) شاعری است آزادی خواه که تمام دوران زندگیش را در راه دفاع از حقوق طبقات زحمتکش صرف کرد. وی اشعار گیلکی و فارسی فراوانی سروده است. افراشته از زبانی ساده و وزن کلاسیک برای سرودن اشعار خود استفاده کرد. زبان روان شعر او آن قدر با زبان مردم جوش خورده که بسیاری از گفته هایش، ضرب المثل و زبانزد خاص و عام شده است. درونمایه و محتوای اشعار افراشته، نموداری از وضع اجتم...

این مقاله واکاوی نوشتاری است دربارة گیلکی که در جلد دهم دانشنامة ایرانیکا[1] زیر مدخل «گیلان ـ زبان ها»[2] آمده است. در این مقاله سعی شده است ضمن بازخوانی، نقد و بررسی آنچه در ایرانیکا آمده است، برخی از ویژگی های دستوری گیلکی ـ آن گونه که شایسته است ـ توصیف شود. برآمد این واکاوی نشان می دهد که توصیف عرضه شده از گیلکی در دانشنامة ایرانیکا آن گونه که باید از عهدة تبیین برخی از ویژگی های دستوری ...

تالشی و گیلکی از گویش‌هایی کنارة دریای خزرند، هرچند تالشی بیرون از گیلان هم گویش‌ورانی دارد. تالشی فقط از جهاتی به گیلکی شباهت دارد و به لحاظ تاریخی، از جهتی با لهجه‌های مرکزی ایران و لهجه‌های تاتی نزدیک است. با این حال، آن گویش‌های تالشی که در گیلان به آنها تکلم می‌شود، به لحاظ آوایی و واژگانی و دستوری، در ضمن تفاوت‌ها، شباهت‌هایی با گیلکی - مخصوصاً گویش‌های غربی گیلان- دارد. در این نوشته تفاوت...

اطلس زبانی مجموعه ای از نقشه است که تنوعات زبانی را در گستره ای جغرافیایی نشان می دهد. اطلس های زبانی از منظر گویش شناسی، برنامه ریزی زبانی و جامعه شناسی زبان اهمیت بسیار دارند. با توجه به فقدان چنین اطلسی برای گویش گیلکی، نگارندگان کوشیده اند ضمن تهیة اطلسی بر مبنای 100 واژه، به دو پرسش اساسی پاسخ دهند: 1- در گویش گیلکی چه فرایندهای آوایی رخ می دهد؟ 2- شهرستان های مرکزی استان با شهرستان های غی...

تالشی و گیلکی از گویش هایی کنارة دریای خزرند، هرچند تالشی بیرون از گیلان هم گویش ورانی دارد. تالشی فقط از جهاتی به گیلکی شباهت دارد و به لحاظ تاریخی، از جهتی با لهجه های مرکزی ایران و لهجه های تاتی نزدیک است. با این حال، آن گویش های تالشی که در گیلان به آنها تکلم می شود، به لحاظ آوایی و واژگانی و دستوری، در ضمن تفاوت ها، شباهت هایی با گیلکی - مخصوصاً گویش های غربی گیلان- دارد. در این نوشته تفاوت...