اجزای صور خیال به­خصوص مشبهٌ­به و مستعارٌ­منه با ظرفیت وسیع و نامحدود واژگانی، معنایی، هنری و ادبی، نقشی کلیدی در ساختار تشبیه و استعاره دارند؛ امّا آیا این عناصر گنجایش آن را دارند که بار موضوع یک سروده را بر دوش بکشند؟ پژوهش حاضر بر آن است تا چگونگی و چرایی گزینش اجزای صور خیال را در شعر فارسی در ارتباط با حوزۀ موضوعی آن­ها، با روش تحقیق کیفی، از نوع تحلیلی- توصیفی و شیوۀ متن­پژوهی بررسی کند. یا...

صور خیال یکی از رایج­ترین اصطلاحات در نقد ادبی است و از جمله اصطلاحاتی است که بیشترین تکثّر معنایی را داراست. واکاوی صورخیال شاعرانه یکی از راه­های تشخیص افتراق و اشتراک آثار ادبی است. بررسی از این دیدگاه در نهایت، سبک و ارزش هنری را روشن کرده و میزان قدرت، نوآوری و بهره­گیری از میراث گذشتگان را مشخص می­کند.  بیدل دهلوی (و بالطبع شاعران سبک هندی به­ویژه شاخة رهرو خیال) با باریک­بینی و تیز­بینی، ...

بسیاری از بحث های کشفی، علمی و فلسفی را با محوریت خیال می توان تبیین، توجیه و حل کرد. کاربرد خیال در مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی عرفان همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است. در این میان، خیال نقش اساسی را در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف ایفا می کند. از نظر ابن سینا، خیال به دو روش در مکاشفة عرفانی اثرگذار است: اول. خیال سالک با ادراک صور کمالی و حقیقی و ...

چکیده: بررسی آثار ادبی از دیدگاه صورخیال، یکی از شیوه هایی است که می تواند در معرّفی افکار و اندیشه های گذشتگان ادب فارسی، برای نسل جوان امروز و آیندگان که میراث داران زبان و ادب فارسی هستند موثّر واقع شود. به این جهت که این آثار از جنبه ی زبانی، هنری، بلاغی، فکری و ... معمولاً با جوامع امروز تفاوت هایی دارند و خوانندگان وقتی این آثار را مطالعه می کنند به علت تفاوت دیدگاه ها، معیارها، ارزش های اج...

هایکو از جملة قالب­های شعری است که در دورة معاصر، به ویژه در حوزۀ شعرِ ادبیات پایداری مورد توجّه قرار گرفته است. علی­رغم  این­که یکی از اصول سرودن هایکو ساده­گویی و اجتناب از کاربرد صور خیال و آرایه­های شعری است، اما شاعران دفاع مقدّس در تلاش برای به تصویر کشیدن دلاوری­های رزمندگان اسلام در طی هشت سال دفاع مقدّس به کاربرد صورِ خیال و آرایه­های شعری در آن مبادرت ورزیده­اند. در این پژوهش که با هدف برر...

صور خیال که دست چینی از ترفندهای شاعرانه در بیان پندار ، اندیشه و احساس شاعر به هدف زیبا و خیال انگیز سخت گفتن است در واقع دریچه ای سحرآمیز به سوی دنیای گسترده و آکنده از احساس و عاطفه ادبیات می باشد که در چهار بخش تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه، پندار و ذهن رمز آلود شاعر را در ترازوی توانایی و مهارت قرار می دهد و وزن و پیمانه ی سخنوری و نوآوری وی را در گستره ی شعر و ادب، می سنجد. در واقع صور خیا...

خیال نزد فارابی قوه‌ای است که عهده‌دار حفظ صور محسوسات و تجزیه و ترکیب آنها و محاکات از محسوس و معقول توسط صور محسوس است. فارابی خیال را واسط میان ادراک حسی و عقلی و تنها راه دست‌یابی جمهور به حقایق معقول می‌داند و نیز خیال از دیدگاه وی تنها طریق هدایت مردم به سعادت عقلانی است. او خیال را در تبیین نبوت به کار برده است. حقایق و سعادت معقول به واسطة وحی به عقل و قوای خیالی نبی افاضه می‌شود. خیال...

چکیده :در این مقاله و با استفاده از روش تحلیل و استنتاج، تلاش شده است، طرحی از دیدگاهِ فلسفی ملاصدرا در باره رابطه خیال با معرفت، ارائه گردد. چنین طرحی می تواند تصویری از ماهیت رابطه خیال با معرفت و چگونگیِ مداخلاتِ خیال، در فرایندِ کسبِ معرفت، ارائه نماید. خیال به مجموعه ظرفیت های نفس برای مواجهه و کار با صورت های خیالی، اعم از ذخیره و نگهداریِ صور(مصوره)، تصرف درصور(متصرفه)، صورت سازی برای معقولات(...

بزرگ­ترین هنر شاعران آمیختن سخن به خیال و احساس است و تصویر، مهم ترین ابزار در این هنر است. این مقاله بر آن است تا به روش تحلیل محتوا به این سؤال اصلی پاسخ گوید که شگردهای تصویری در ذهن و زبان این شاعر کدام است؟ و به طور خاص او کدام نوع از صور خیال را به کار گرفته است؟ امرؤالقیس به عنوان اولین شاعر صاحب معلقه مطرح است؛ و صور خیال در شعر وی از ویژگی های منحصر به فردی بر خوردار است. طیف خیال در ا...

در این پایان نامه جلوه های گوناگون صور خیال در شعر لکی بررسی می شود. بدین منظور در فصل اول مقدمه و کلیات، در فصل دوم انواع شعر لکی و جلوه های گوناگون صور خیال در شعر غنایی لکی بررسی می شود در فصل سوم به جلوه های ظهور و بروز صور خیال در شعر شاعران: غلامرضا ارکوازی، ملا پریشان دلفانی و ملامنوچهر کولیوند پرداخته شده و در فصل چهارم تاثیر عوامل مختلف بر شعر لکی و مقایسه ی اشعار شاعران یاد شده از این...