چکیده: زیربنایی که ساختار این پایان نامه را منسجم نگاه می دارد، «سوژه» یا همان «خود» است و نگارش آن با خلاصه ای از نظریه سوژه –محور دکارت در شناخت، آغاز شده و بحث های متعاقب آن در آثار کانت و شوپنهاور به اختصار توضیح داده شده است و در ادامه ی آن رویکردی بر برداشتی اجتماعی و تاریخی، زیباشناسانه و روانشناسانه، از شناخت را مورد بحث قرار می دهد که متفکرانی همچون نیچه، فروید و مارکس ارائه کرده اند....

استنلی گرامن واینبام، نویسندة علمی-تخیلی دهه‌های 1920 و 1930 در آمریکا، واقعیت مجازی را در ابتدای شکل‌گیری این گونة ادبی در داستان‌هایش پیش‌بینی کرد. در آثار واینبام، ماشین در تولید فضا و زمان‌های مجازی نقش بسزایی دارد. اختراعات داستانی واینبام زمینه را برای فرار ذهن فراهم می‌کند، اما این سفر نیازی به حضور فیزیکی مسافر ندارد. همچنین، فضا و زمان‌های مجازی در آثار واینبام آرمانی نیستند، هرچند به ...

چکیده معرفت شناسی پایه و اساس هر نظام فلسفی یا نظام معرفتی است. یکی از پرسش های مهم پیش روی معرفت شناسان کنونی راه های دست یابی به معرفت و شناخت موانع آن می باشد. بحث درباره موانع معرفت جایگاه مهمی در فلسفه به خود اختصاص داده است که اوج آن در مکتب فلسفی «حکمت متعالیه» در اندیشه فیلسوف بزرگ، صدرالمتألهین شیرازی و هم چنین در اندیشه فلسفی فرانسیس بیکن تجلی یافته است. ملاصدرا اساس معرفت حقیقی را...

دانش و خردافزاری در یک دوران، اکسیر زندگی آدمی و دریچه‌ای به سوی روشنایی و جستجوی حقیقت شناخته می‌شود و در دوران دیگر، ویرانگر و جهنّمی. فرانسیس بیکن در آرمانشهر خویش با چراغ دانش به دنبال سروری بر جهان است؛ این در حالی است که در قرن نوزدهم ویلیام بلیک در سردرگم آباد جهنم بر سرنوشت شومی که کارگاه بزرگ خرد گریبانگیر پویندگی خیال و اندام‌وارگی هستی جاودان کرده‌ بود، می‌گرید. این مقاله با گذر از ...

یکی از زمینه‌های پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوزة فرهنگ، مطالعات مربوط به نسبت دین و هنر است. به‌واقع می‌توان دوره‌هایی در تاریخ هنر مشاهده کرد که نقطه امتزاج مذهب و هنر هستند. هرچند این درهم‌آمیختگی هنر و مذهب همیشه در یک سطح نبود، اما بی‌شک مذهب یکی از بسترهای مهم خلق اثر هنری محسوب می‌شد. در دوران مدرن و پست‌مدرن اوضاع تغییر کرد­و­ مذهب ­و­ هنر دیگر همسو نبودند. دراین‌بین هنرمندانی بودند که نش...

دانش و خردافزاری در یک دوران، اکسیر زندگی آدمی و دریچه ای به سوی روشنایی و جستجوی حقیقت شناخته می شود و در دوران دیگر، ویرانگر و جهنّمی. فرانسیس بیکن در آرمانشهر خویش با چراغ دانش به دنبال سروری بر جهان است؛ این در حالی است که در قرن نوزدهم ویلیام بلیک در سردرگم آباد جهنم بر سرنوشت شومی که کارگاه بزرگ خرد گریبانگیر پویندگی خیال و اندام وارگی هستی جاودان کرده بود، می گرید. این مقاله با گذر از آ...

منطق ارسطویی به مثابه بخشی از فلسفه اسلامی، در میان مسلمانان مخالفان بسیاری داشته است که می‌کوشیده‌اند بی‌اعتباری منطق را بر ملا کنند. در نتیجه بخشی از فعالیت فیلسوفان و منطقدانان مسلمان دفاع از منطق و اعتبار آن در برابر مخالفان بوده است. در کنار انتقادات رایج و کهنی که در کتاب‌های مدافعان منطق پاسخ‌ آنها را می‌توان یافت، به تازگی برخی مدافعان مکتب تفکیک به نام علم جدید و روش علمی مقبول در نظام...

عین الله خادمی*      از سقراط و حتی در نزد افلاطون به صورت یک مسأله جدی و واضح فلسفی مطرح نبوده است، گرچه می‌توان در آثار آ‌ن‌ها، برای این نظریه مؤیداتی یافت. ارسطو به صورت واضح و جدی نظریه غایت انگاری را مطرح کرده و نظریه او تقریباً بلامنازع تا پایان قرون وسطی به حیات خویش ادامه داده و از سوی فیلسوفان مدرسی به ویژه سن...

منطق ارسطویی به مثابه بخشی از فلسفه اسلامی، در میان مسلمانان مخالفان بسیاری داشته است که می کوشیده اند بی اعتباری منطق را بر ملا کنند. در نتیجه بخشی از فعالیت فیلسوفان و منطقدانان مسلمان دفاع از منطق و اعتبار آن در برابر مخالفان بوده است. در کنار انتقادات رایج و کهنی که در کتاب های مدافعان منطق پاسخ آنها را می توان یافت، به تازگی برخی مدافعان مکتب تفکیک به نام علم جدید و روش علمی مقبول در نظام ...