جابه‌جایی واجی ـ فرایندی که در آن ترتیب واج‌ها معکوس می‌شود ـ موضوع مطالعات بسیاری بوده است. جابه‌جایی واجی می‌تواند منظم یا غیرمنظم باشد. این فرایند در حوزۀ واج‌شناسی، مطالعۀ همزمانی را به مطالعۀ در زمانی پیوند می‌دهد. هدف این مقاله، بررسی جابه‌جایی واجی در زبان فارسی معاصر و نیز به طور درزمانی در زبان پهلوی (ایرانی میانه) و فارسی معاصر است. پس از مقدمه، ماهیت فرایند جابه‌جایی واجی از دیدگاه‌ه...

زبان لکی از جمله زبان­ های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان­وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می­ کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه­ ها دچار دگرگونی ­هایی در ساختار می ­شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ­ها و واژه­ های آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش، آن ­است تا فرایند تغییر واژه­ های پهلوی- لکی را از دیدگاه تغییر واج­ ها و جایگاه و شیوۀ  ادای واج­ ه...

زبان مهمترین وسیله­ی ارتباطی انسان و پایه­ی همه­ی نهادهای اجتماعی و پدیده­ای است که در هر زمان در حال تغییر و تحول است. تحولات واجی از قدیمترین ایام تا کنون مورد توجه زبانشناسان بوده است. در آغاز رواج زبان فارسی دری هنوز تلفظ بسیاری از کلمات و املای آنها صورت ثابت و واحدی پیدا نکرده بود، لذا یک کلمه به صورتهای گوناگون تلفظ و نوشته می­شد. مطالعه­ی دیوان ظهیر فاریابی(متوفی به سال 598)، شاعر با ذو...

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل خطاهای نوشتاری فارسی آموزان آلمانی زبان در سطح مقدماتی است؛ به­ همین­ منظور، خطاهای موجود در نگارش نویسه های نوشتاریِ 34 زبان آموز مقدماتی زبان فارسی به روش خودانگیخته گردآوری و با توجه به طبقه بندی های فیزیاک (1981)، کشاورز (1999) و ضیاحسینی (1994) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده های تحقیق شامل 850 خطا، موسوم به خطاهای املایی-واجی است که مربوط به نویسه ها و حروف...

تشدیدزدایی فرایندی واجی است که در بعضی از زبان ها از جمله فارسی مشاهده می شود. از آنجا که مطالعات تاریخی از گرایش زبان ها به این فرایند حکایت می کند و از سوی دیگر تاکنون در زبان فارسی، پژوهش جامعی در این زمینه صورت نگرفته است؛ هدف این تحقیق، معرفی فرایند تشدیدزدایی و بیان ویژگی های آن در زبان فارسی و گویش های آن است. در این مقاله، رابطه تشدیدزدایی و تشدید با فرایندهای واجی نظیر تضعیف، تقویت، هم...

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل خطاهای نوشتاری فارسی‌آموزان آلمانی‌زبان در سطح مقدماتی است؛ به­ همین­ منظور، خطاهای موجود در نگارش نویسه‌های نوشتاریِ 34 زبان‌آموز مقدماتی زبان فارسی به روش خودانگیخته گردآوری و با توجه به طبقه‌بندی‌های فیزیاک (1981)، کشاورز (1999) و ضیاحسینی (1994) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده‌های تحقیق شامل 850 خطا، موسوم به خطاهای املایی-واجی است که مربوط به نویسه‌ها و حروف...

واج‌شناسی خودواحد، ادامۀ تحقیقات در چارچوب واج‌شناسی زایشی است که اولین بار «گلداسمیت» در سال 1976 آن را مطرح کرد. در واج‌شناسی خودواحد، بازنمایی واجی از حالت خطی بیرون آمده، به صورت شبکه‌ای و سلسله‌مراتبی تبیین می‌شود. بر اساس این، فضای بازنمایی واجی، شامل مشخصۀ مستقل (خودواحد) است. در واج‌شناسی خودواحد، کانون توجه بر تغییراتی قرار گرفته است که قوانین واجی می‌توانند بر سازمان‌بندی بازنمای‌های ...

انطباق واجی به تغییراتی گفته می‌شود که بر وام‌واژه‌های زبان اِعمال می‌شود تا ساخت واجی وام‌واژه‌ها با نظام آوایی آن زبان هماهنگ شوند. در پژوهش حاضر، نحوة انطباق واجی واکه‌های زبان انگلیسی با فضای واکه‌ای زبان فارسی در چارچوب نظریة همگونی شنیداری بررسی شده است. نظریة همگونی شنیداری، انطباق واجی را نوعی تغییر واجی در زبان وام‌گیرنده می‌داند که با حداقل تغییرات آوایی در فضای آکوستیکی گفتار همراه اس...

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از فرایندهای واجی پربسامد در زبان ترکی بیجار، بر اساس گونۀ زبانی روستای "اوچگنبد سلطان" می پردازد. بدین منظور، از چهار گویشور زبان ترکی بیجار و ضبط چهار ساعت مکالمه و طرح پرسشنامۀ از پیش تعیین شده بر مبنای مطالعۀ گویش ها استفاده شده است. همچنین یکی از نگارندگان به عنوان یک گویشور ترک زبان، از صحت اطلاعات کسب شده اطمینان حاصل کرده است. هماهنگی واکه ای در پسوند جم...

چکیده : تحقیق حاضر تلاش داشت به بررسی و تحلیل فرایند های واجی و آوایی حاکم بر زبان کردی(گویش کردی کلهری) بپردازد. فصل اول با داشتن عنوان مقدمه ابتدا به معرفی اجمالی زبان کردی و گویش کلهری می پردازد. بخش های دیگر از این فصل به بیان مسأله، فرضیات، پرسش ها، اهداف و شیوه ی انجام تحقیق اختصاص داده شده است. فصل دوم، معرفی اجمالی تحقیقات پیشین مرتبط با فرایند های واجی-آوایی و نتایج حاصله از این تحقیق...