کلام امامان معصوم(ع) در کنار معانی والای انسانی که نشان از روحیه متعالی و اندیشه اسلامی ایشان دارد، مملو از واژگان و ترکیب های زیبا و تأمّل برانگیزند که روح آدمی را جلا می دهند. بیان ظرافت های بلاغی در کلام این بزرگان، امری ضروری است. از این روی شرح و بسط این موضوع از تکالیف مهم دانسته شده و در نوشتار حاضر به موازنه محسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع) همت گماشته شده است تا توانایی این بز...

زیبایی و فخامت در سخن دو منشأ دارد که یکی به آهنگ و طنین واژه ها و دیگری به نیروی لذّت زای تداعی آن ها مربوط می شود که به میزان زیادی ماحصلِ به کارگیری صناعات بدیعی است. در این راستا، عبدالواسع جَبَلی از شاعران مشهور پارسی گوی در قرن ششم هجری می باشد که برای زیباسازی و افزودن حسن تأثیر کلام شعری خود به کاربرد این دسته از علوم بلاغی (بدیع) توجّه فراوان داشته است. این پژوهش برآن است تا با روش توصیفی ـ...

بر خلاف آنچه که عده ای پنداشته اند که در عصر حضرت موسی-علیه السلام- تورات وجود نداشته است بر اساس آیات قرآن شکی در آن نیست که تورات کتاب آسمانی است که بر حضرت موسی-علیه السلام- نازل شده است و همچنین با توجه به آیات قرآن شکی وجود ندارد که تورات تحریف شده است. ولی با توجه به در اختیار نبودن متن اصلی تورات، نمی توان اثبات کرد که تحریف، لفظی است یعنی کاستن از متن اصلی و یا افزودن بر متن اصلی از نظر...

تضمین، یکی از شگردهای زبانی است که همانند بسیاری از فنون ادبی، در ادوار تاریخ بلاغت مورد بی ­توجهی محققان و ناقدان قرار­گرفته­ است، به­ گونه ه­ای که در شناسایی این آرایه بدیعی تنها به یک جنبه از آن، یعنی آوردن مصراع، بیت یا ابیاتی از دیگری در شعر خویش اکتفا شده ­است. از این رو، این پژوهش بر­آن است با نگاهی به سیر تاریخی صنعت تضمین و جایگاه آن در مباحث بلاغی عربی و فارسی، ضمن شرح و تفسیر دیدگاه ...

زیبایی و زیباشناسی در شعر از زمان های بسیار دور مورد توجّه ادیبان و شاعران بوده است. از آن جایی که هر اثر ادبی در بنیان خود زیباست، می توان آن را از دیدگاه زیبایی شناسی بررسی کرد. زیبایی شناسی حوزه ی بسیار وسیعی را در برمی گیرد؛ صاحب نظران عواملی چون عاطفه، احساس، صور خیال و موسیقی مناسب و هماهنگ شعر را موجب زیباتر شدن آن می دانند اما در این میان نقشی چشمگیر برای صنایع بدیعی قائلند. اعراب از زما...