واپس‌ماندنِ ایرانِ دورانِ قاجار نسبت به پیش‌رفتِ فرنگستان، و کنش‌پذیربودنِ حکومتِ دودمان قاجاریه، سبب شد ماهیت روابط خارجی ایران، در کانونِ نگاهِ آسیب‌شناسانه‌ی ایرانیِ فرهیخته قرار گیرد. پدیدارشدنِ مقوله‌ی سیاست خارجی بایسته، در واکنش به نفوذپذیر/ تصمیم‌پذیربودنِ مناسبات فرامرزی ایران روزگار قاجار، بوده است. نگارندگان مقاله، با واکاویِ بسامدگونه‌ی رساله‌های ملکم‌خان ناظم‌الدوله، ویژگی‌های سیاست خارجی بایس...

طرح گفتمان اعتدال گرایی آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور دولت های یازدهم و دوازدهم به همراه رویکردهای تعاملی و انعطافی، با استقبال کشورهای اتحادیه اروپا روبرو شد و با شروع مذاکرات هسته ای که منجر به توافق هسته ای برجام گردید، فصل نوینی از همکاری ها و تعامل را با اتحادیه اروپا گشود. ارزیابی روابط طرفین از محدوده سال های 1392 تا کنون نشان می دهد که همه عوامل و متغیرهای تحول آفرین گفتمانی در سیاست ...

تبار شناسی مناسبات ایران و آمریکا از حیث شناخت موقعیت جهانی و منطقه ای، وضعیت سیاسی ایران در دو سده اخیر و وقوف بر دیپلماسیِ در دستور کار رجال ایرانی درخور توجه به نظر می رسد. نوشتار حاضر با تبیین مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر ماهیت مناسبات مذکور، در حد فاصل دوران سلطنت قاجار تا سال 1325ش/1947 م، برای پاسخ گویی به این سؤال تلاش می کند که: ضرورت های سیاسی اقتصادی دو کشور در ماهیت و چگونگی مناسبات م...

جامعه شناسی تاریخی در روابط بین الملل محمل مناسبی جهت تمرکز بر مقولۀ تاریخ است. از این نظر دیدگاه مذکور ضعف های چشم انداز خردگرا را در این زمینه پرمی کند. از سوی دیگر، پیشرفتی در رویکرد چشم انداز تأمل گرا نسبت به تاریخ محسوب می شود. در واقع، در ادامۀ چرخش اجتماعی، می توان از چرخش تاریخی در دانش روابط بین الملل صحبت به میان آورد. بدین اعتبار دیدگاه جامعه شناسی تاریخی در قالب بازاندیشی چرخش تاریخ...

مسأله ممالیک در سیاست خارجی عهد غازان[1] سیدابوالفضل رضوی[2] حمید کرمی‌پور[3] علاءالدین شاهرخی[4] چکیده مسلمانی و قدرت‌گیری غازان (694-702ق) که با اسلام پذیری گسترده‌ی مغول‌ها و رسمیت اسلام از سوی حکومت همراه بود نقطه عطفی را در تاریخ عصر ایلخانان رقم زد. این مهم موجبات هموار شدن روابط میان مردم و حکومت را فراهم آورد و در پرتو ملاحظات اسلامی‌و ایرانی اصلاحاتی را موجب شد که تا اندازه‌ای نابسامان...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عرصة تناوب میان­­منطقه­گرایی و بین­المللی­گرایی بوده است. در این میان، نومنطقه­گرایی رویکردی نوین در سیاست خارجی برای برقراری پیوند میان­­منطقه­گرایی و چندجانبه­گرایی­بین­المللی با توجّه به ویژگی­های عصر جهانی­شدن است. بر این اساس، مقاله حاضر معتقد است تقویّت روابط درون­منطقه­ای و سپس مناسبات میان­منطقه­ای می­تواند زمینه­ساز اتخاذ سیاست نومنطقه­گرایی در فرآیند جهان...

بررسی منابع تاثیر گذار بر روابط خارجی یکی از موضوعات بسیار حیاتی برای سیاست گذاران است. فهم ساختار کنش دولت ها در نظام بین الملل یک ضرورت اساسی است. محذورات و مقدروات دولت ها به درک ضرورت های ساختاری نظام بین الملل بستگی دارد. فهم ساخت یابانه سیاست خارجی ایران و ترکیه فرصتی پیش رو برای درک مناسبات، چالش ها و پیچیدگی ها بحران های بین المللی و نحوه مواجه شدن با آن است. تطبیق مقایسه ای روابط خارجی...

در جهان معاصر علم و فن‌آوری به عنوان ابزار تعامل و ایجاد ارتباطات بین‌المللی، سهم بالقوه‌ای در سیاست خارجی کشورها پیدا کرده است. در عصر حاضر تغییر جهت قدرت از بُعد سخت‌افزارانه به بُعد نرم‌افزارانه، ایجاب می‌نماید تا جمهوری اسلامی ایران از پیشرفت‌های چشمگیر علمی و فن‌آوری خود در سال‌های اخیر، برای تعقیب منافع ملی در فراسوی مرزهای بین‌المللی بیش از پیش استفاده نماید. از آنجا که تعاملات دوجانبه با ...