با نگرشی عمیق در میان متون کهن نثر فارسی نفثه‏المصدور نسوی به عنوان یکی از بهترین نمونه‌های نثر فنی فارسی به زیبایی می‌درخشد این اثر که از معروف‌ترین کتب ادبی ـ تاریخی قرن هفتم و نمونة عالی نثر فنی، متکلف محسوب می‌شود روایت‌گر یک برهه تاریخ است. این اثر با برخورداری از عناصر زیباشناختی آثار شعری نظیر تکرار و توازن، برجسته‌سازی، توصیف‌های بی‌اندازه، جملات معترضه، استشهادات عربی تا حد یک اثر منظ...

نفثة­المصدور، اثر ماندگار ادب فارسی در عرصة نثر متکلف، مورد عنایت شارحان قرار گرفته است. از این جمله، شرحی است که حاصل مساعی امیر حسن یزدگردی است. علی رغم کوشش شارح، امکان بازبینی برای ناقدان دیگر وجود دارد. این پژوهش از نوع توصیفی و با روش کتابخانه­ای تهیه گردیده و بنا به نیاز، به اسناد معتبر و قابل اعتماد مراجعه شده است. در این پژوهش ابتدا عباراتی که در شرح آن اشکالی وارد بود، مشخص و...

بختیارنامه1 (راحه‌الارواح فی سرورالمفراح)، از متون نثر فارسی، منسوب به دقایقی مروزی و در زمرة داستان‎های روزگار ساسانیان است که به دوران اسلامی، با نثری مصنوع و متکلف، نامی نو پذیرفت و با عنوان لمعه‌السراج لحضره التاج تحریری دیگرگونه یافت. در این جستار ضمن معرّفی و تشریح ابعاد و جزئیّات بیشتری ازبختیارنامه، سعی شده از حیث محورهای زبانی، ادبی و فکری، نقدی سبک‎شناسانه از آن به دست داده شود؛ لذا ابت...

فن مقامه نویسی یکی از قالبهای نثر فنی است و در دوره ای از ادوار نثر عربی پا به عرصه وجود گذاشته که نثرنویسی در غایت تکلف و تصنع بوده است و نویسندگان در پی آن بوده اند تا موضوع جدیدی را ابداع کنند که در قالب آن بتوانند اقتدار لغوی و مهارت خویش را در بکارگیری صنایع لفظی و اسلوب های مختلف زبانی به ظهور برسانند . با ابداع قالب مقامه نویسی در قرن چهارم هجری این زمینه برای نثر نویسان متکلف هموار گش...

چکیده شرح احوال ابن بی بی و دشواری های کتاب الأوامر العلائیه فی الامور العلائیه ( از آغاز کتاب تا آغاز سلطنت کی خسرو بن قلج ارسلان) به کوشش لیلا بهروز محتوای این پایان نامه شرح احوال ابن بی بی و دشواری های کتاب الاوامرالعلائیه فی الامور العلائیه ، معروف به تاریخ ابن بی بی ( از آغاز کتاب تا آغاز پادشاهی کی خسرو اول برای بار دوم ) است . موضوع کتاب در مورد تاریخ سلاجقه ی روم در سالهای 58...

"لمعه‌السّراج لحضره التاج" روایتی است از قصّۀ معروف بختیارنامه که ظاهراً در اواخر قرن ششم یا اوایل قرن هفتم هجری به دست نویسنده‌ای ناشناس نگارش یافته است. بختیارنامه که به ادبیات داستانی پیش از اسلام تعلق دارد، قصّه‌ای معروف بوده و از حکایت‌های تودرتو تشکیل شده است. قصّۀ لمعه‌السّراج حکایت گرفتاری‌های یک شاهزاده است که به دام حسادت ده تن از وزیران پدر افتاده و پادشاه قصد اعدام او را کرده است. او در د...

پس از گزینش نثرهایی از آثار نویسندگان برجسته ی معاصر چون زرین کوب ، یوسفی،اسلامی ندوش ، مسکوب ، نفیسی و شریعتی ، هر یک از این آثار از جهات علوم بدیعی ، بیانی و معانی مورد بررسی قرار گرفت . در گزینش نثرها ملاک نثرهایی است که با رویکرد ادبی نگاشته شده اند . پس از بررسی آثار از سه جنبه ی ذکر شده و یافتن صنایع و شگردهای ادبی در آن ها سعی بر آن شده است دلایل تأثیر گذاری هر یک از این شگردها تا حدی مو...

«مقامات حریری» و «مقامات حمیدی» از جمله کتاب‌های نثر فنی و متکلف در دو زبان عربی و فارسی هستند که در این پژوهش «داستان سمرقندیّه» در هر دو اثر، از جهت ویژگی‌های داستان‌پردازی، چون پی‌رنگ، ساختار، بُن‌مایه، زاویه دید، صدا، زمان و مکان، توصیف، لحن، گفت‌وگو، شخصیت‌پردازی و درون‌مایه، مورد بررسی قرار گرفته و وجوه اشتراک و افتراق این داستان‌ها بیان شده است. داستان سمرقند در «مقامات حریری» درباره پیرِ ر...

«مقامات حریری» و «مقامات حمیدی» از جمله کتاب‌های نثر فنی و متکلف در دو زبان عربی و فارسی هستند که در این پژوهش «داستان سمرقندیّه» در هر دو اثر، از جهت ویژگی‌های داستان‌پردازی، چون پی‌رنگ، ساختار، بُن‌مایه، زاویه دید، صدا، زمان و مکان، توصیف، لحن، گفت‌وگو، شخصیت‌پردازی و درون‌مایه، مورد بررسی قرار گرفته و وجوه اشتراک و افتراق این داستان‌ها بیان شده است. داستان سمرقند در «مقامات حریری» درباره پیرِ ر...

تاریخ یمینی نوشته ابو نصر عتبی م. 427ه.ق به زبان عربی و با ترجمه فارسی ناصح بن ظفر جرفادقانی در آغاز قرن هفتم هجری (603) به دستور ابوالقاسم علی بن الحسین بن محمد بن ابی حنیفه و زیر جمال الدین آی ابه الغ باربک از اتابکان آذربایجان، بیانگر گوشه هایی از تاریخ سامانیان، آل بویه، آل زیار، فریغونیان و پادشاهان غرشستان و خانیان است ، همچنین این کتاب که مولف آن را به مناسبت لقب محمود غزنوی (یمین الدوله...