رویکرد نهادگرایی در دانش اقتصاد از مهم‌ترین نحله‌های این دانش است که قدمت آن به اوائل قرن بیستم می‌رسد. از آن زمان تاکنون مسأله چیستی نهاد و تبیین آن مورد توجه فیلسوفان علوم اجتماعی و از جمله فیلسوفان علم اقتصاد بوده است. توجه به ویژگی‌های نهاد در دو رویکرد نهادگرایی متقدم و نهادگرایی متأخر و تبیین آنها در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته و در آن به عناصر «عادت»، «وابستگی نهادها به افراد»، «شکل...

چکیده رهیافت نهادی به عنوان یکی از مکتب هایی که در آن نظریه و روش وجود دارد به ارایه ی گزاره هایی در مورد علل و نتایج نهادهای سیاسی می پردازد، و به ارزش های سیاسی لیبرال ـ دموکراسی اعتقاد دارد. نهادگرایان تصمیم افراد را در ساختار نهادها تحلیل می کنند و در تحلیل های خود برای «نهاد» اولویت قائل می شوند. ویژگی های اصلی نهادگرایی قدیم عبارتند از: قانون گرایی، ساختارگرایی، کل گرایی و تحلیل هنجاری. ...

نهادگرایی جدید جامعه شناختی نهادها را تولید کننده منافع، هویتها و الگوهای مناسب کنش درنظر میگیرد که خود در زمینههای گستردهتر اجتماعی  فرهنگی شکل گرفتهاند. این رهیافت باتاکید بر اولویت فرهنگ، در پی توضیح این مسأله است که چگونه ساختارهای اجتماعی، منابع ومعناها خلق میشوند و نتایج با اهمیت به بار میآورند. نوشتار حاضر تلاش میکند با مرور ادبیاتمربوط به نهادگرایی جامعه شناختی، مفاهیم، نظریهها و دیدگاه...

هدف اصلی این مقاله ارائۀ رویکردی مقایسه‎ای از مفهوم و ماهیت بنگاه در چهارچوب‎های نظری نئوکلاسیکی و نهادگرایی جدید است. در این رویکرد، اطلاعات نامتقارن زمینه‎ساز هزینه‎های مبادلاتی بوده که موجب تغییر ماهیت بنگاه از تابع تولید در رویکرد اقتصاد مرسوم به بنگاه به‎عنوان سازمان در نهادگرایی جدید گردیده‎است. بر این اساس، بنگاه به‎عنوان سازمان با دو گروه هزینه‎های مبادله و هزینه‎های تبدیل مواجه گردیده ...

  چکیده در عرصه علم اقتصاد همواره شاهد هماوردی میان دو سنت فکری مهم، یعنی اقتصاد نئوکلاسیک و اقتصاد نهادگرا بوده‌ایم. این جدال فکری در سطوح مختلفی صورت گرفته است. از بنیادی‌ترین سطوح، یعنی مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی گرفته تا سطوحی همچون دلالت‌های سیاستی. این مقاله قصد دارد به برخی از ابعاد و چالش‌های به وجود آمده در این چالش‌های فکری بپردازد. یکی از اتهامات مهم نئوکلاسیک‌ها در برابر نهادگ...

هدف این مقاله ارائه تصویری از مدل تبیینی نهادگرایی است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده، سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر گردیده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می توان گفت نهادگرایان توسعه را با نگاهی روشمند و متکی به ابزارهای تحلیلی اقتصادی و ب...

در سال های اخیر، به دلایل گوناگون شاهد هستیم بیشتر اندیشمندان اقتصادی به تغییرات اجتماعی (ارزشی و نهادی) برای درک بهتر تغییرات اقتصادی توجه می کنند. نهادگرایی و تئوری های گفتمانی، دو پارادایم مهم در زمینه ی بررسی تغییرات اجتماعی هستند. در این مقاله، برای درک بهتر این پارادایم ها به بررسی آرای نورث، ویلیامسون وگریف، از اندیشمندان پارادایم نهادگرایی و لاکلو و موف، از نظریه پردازان گفتمانی می پردا...

این پژوهش در پنج فصل سازماندهی شده است. فصل اول به کلیّات پژوهش مربوط است. در فصل دوم به بررسی نظریه حکمرانی خوب و توصیف شش شاخص آن می پردازیم. فصل های سوم و چهارم به توضیحی در مورد ایران و ترکیه، سپس به تحلیل آمارهای موجود درباره شش شاخص نظریه حکمرانی خوب در این کشورها می پردازیم. و فصل پنجم و نتیجه گیری به مقایسه ی جایگاه حکمرانی خوب در ایران و ترکیه و ارائه موانع و راهکارهایی در جهت توسعه شاخ...

هدف این مقاله ارائه تصویری از تعامل و همگرایی جامعه شناسی و اقتصاد در رویکرد نهادگرایی به توسعه است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد، دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر شده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می توان گفت که نهادگریان، توسعه را با نگاهی...

یکی از موضوعاتی که اخیراً توجه اقتصاددانان نهادگرای جدید را به خود جلب کرده است، آزمون تجربی تئوری های آن ها است. تحلیل شده است که مقوله ی فرآیندهای سیاسی بر آزادی اقتصادی تأثیر می گذارد. هر چند پیش از این با انتخاب شاخص هایی ارتباط بین این دو حوزه بررسی شده است، اما کمتر بحث شده است که مولفه های دموکراسی بر مقوله های مختلف آزادی اقتصادی به چه شکل تأثیر می گذارند و به طور کلی بر تسریع آزادی اقتص...