همه ی فرهنگ های بشری روابط خویشاوندی را در زبانشان بازتاب می دهند و به خویشاوندان مختلف بر چسب های مختلف می زنند. اما فرهنگ های مختلف، در این مورد، به شیوه های مختلفی عمل می کنند. به رغم تفاوت های ظاهری موجود، نظام خویشاوندی در زیرساخت، در همه ی فرهنگ ها، نظامی صوری است و خصلتی ریاضی گونه دارد. چگونگی مقوله بندی روابط خویشاوندی در زبان فرهنگ های مختلف به صورت نظامی که ذکر آن رفت، از دیر باز، مو...

به رغم مطالعات بسیاری که با هدف توصیف مسائل زبان شناختی زبان های ایرانی انجام گرفته­اند، مسائل معنی شناختی و مردم­شناختی این زبان ها تا حدی مورد غفلت بوده­است. این مسأله به ویژه در مورد زبان ها و گویش­های غرب کشور مصداق پیدا می­کند. مطالعۀ حاضر در پی آن است تا با بهره­گیری از مفاهیم نظری موجود در معنی شناسی و انسان شناسی، به ویژه آرای مورداک، واژگان خویشاوندی و مفاهیم مرتبط با آن را در زبان هور...

هدف از انجام این پژوهش، بررسی و توصیف مقولۀ جنس دستوری در زبان هَورامی(گویش هَورامان تَخت)، یکی از زبان¬های ایرانی نو شاخۀ شمال غربی، است. شیوۀ بازنمایی جنس دستوری، نوع مقولۀ آن، صورت بی¬نشان آن، تعداد جنس¬های دستوری و رابطۀ بین جنس دستوری و طبیعی، مواردی هستند که در این پژوهش توصیفی- تحلیلی به آنها پرداخته شده است. برای گردآوری داده¬ها، نگارنده از مصاحبه با گویشوران این گویش در رده¬های سنی مختلف ...

در این مقاله ساخت فعلی خاصی در گویش هورامی (پاوه‌ای) مورد بررسی قرار می‌گیرد که در این جستار ساخت استمراری-تأکیدی نامیده می‌شود و از پیوند نحوی افعال مضارع اخباری، ماضی استمراری و ماضی ساده با مصدر سازندة این افعال تشکیل می‌شود. ‎‎‏‏‏بروز برخی تبعات نحوی مترتب بر تشکیل این ساخت‌ها را (نظیر عدم امکان حضور مفعول صریح به صورت گروه اسمی آشکار در ساخت‌های متعدی غیرکنایی و نیز استفاده از نظام واژه ب...

به رغم مطالعات بسیاری که با هدف توصیف مسائل زبان‌شناختی زبان‌های ایرانی انجام گرفته­اند، مسائل معنی‌شناختی و مردم­شناختی این زبان‌ها تا حدی مورد غفلت بوده­است. این مسأله به ویژه در مورد زبان‌ها و گویش­های غرب کشور مصداق پیدا می­کند. مطالعۀ حاضر در پی آن است تا با بهره­گیری از مفاهیم نظری موجود در معنی‌شناسی و انسان‌شناسی، به ویژه آرای مورداک، واژگان خویشاوندی و مفاهیم مرتبط با آن را در زبان هور...

هدف از نگارش این مقاله، بررسی و توصیف فرایندهای واجی همخوانی در واژه­ های مشترک بین زبان فارسی معیار و زبان هورامی (گویش هورامان تخت)، یکی از زبان­ های ایرانی نو شاخۀ شمال غربی، است. برای گردآوری و ثبت داده ­ها، از ده گویشور بومی بی­سواد و با­سواد از زن و مرد در سنین بین 30 تا 80 سال در حدود 5 ساعت بهره گرفته شده است. از شمّ زبانی یکی از نگارندگان که گویشور بومی این گویش است و همچنین منابع مکتوب...

  ابیانه و گویش آن     مرضیه صناعتی [1]     تاریخ دریافت: 15/10/90   تاریخ تصویب: 19/4/91     چکیده   گویش ابیانه­ای یکی از گویش­های مرکزی ایران به­شمار می­رود و مانند دیگر گویش­های مرکزی دارای ویژگی­های منحصربه‌فردِ آوایی، صرفی (ساخت‌واژی) و نحوی است و در حوزه واژگان نیز نسبت به فارسی معیار، متفاوت و قابل‌بررسی است. در مقاله حاضر پس از مقدمه­ای کوتاه درباره ابیانه، به برخی از ویژگی­های آوایی، س...

در این مقاله ساخت فعلی خاصی در گویش هورامی (پاوه ای) مورد بررسی قرار می گیرد که در این جستار ساخت استمراری-تأکیدی نامیده می شود و از پیوند نحوی افعال مضارع اخباری، ماضی استمراری و ماضی ساده با مصدر سازندة این افعال تشکیل می شود. ‎‎‏‏‏بروز برخی تبعات نحوی مترتب بر تشکیل این ساخت ها را (نظیر عدم امکان حضور مفعول صریح به صورت گروه اسمی آشکار در ساخت های متعدی غیرکنایی و نیز استفاده از نظام واژه بس...

      جیرفتی یکی از گویش­های ایرانی نو است که در شهرستان جیرفتِ استان کرمان رواج دارد. ویژگی­های آوایی و ساخت دستوری این گویش نشان می­دهد که به شاخۀ زبان­های ایرانی جنوب غربی تعلق دارد. در این مقاله، منتخبی از واژگان گویش جیرفتی ریشه­شناسی شده­اند. در مورد هر واژه، با ذکر گونۀ فرضی ایرانی باستان و برابر آن واژه در زبان­های دورۀ میانه و دیگر گویش­های استان کرمان به ریشه­شناسی آن پرداخته شده است. ...