نام پژوهشگر: عامر قیطوری

بررسی عوامل موثر در عدم انتقال گویش کردی کلهری به بچه ها در بعضی خانواده های کرمانشاهی براساس دیدگاه جامعه شناختی زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  جواد یاراحمدی   مصطفی حسرتی

تحقیق حاضر می کوشد عوامل جامعه شناختی زبان (مانند مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) را که باعث شده اند بعضی والدین کرد کرمانشاهی فارسی را به عنوان زبان اول بچه هایشان انتخاب کنند، مشخص کرده و تبیین نماید. برای یافتن عوامل مهم در این امر، چندین مصاحبه اولیه انجام شد. مصاحبه شوندگان تعدادی از گویشوران کرد کرمانشاهی بودند که زبان محلی خود ( کردی کرمانشاهی) را به بچه ها یشان منتقل نمی کردند. بر اساس این مصاحبه ها، و چند مصاحبه ثانویه که انجام گرفت،یک پرسشنامه تهیه و بین صد نفر از والدین کرد کرمانشاهی که با بچه هایشان به فارسی حرف می زدند، توزیع شد. شرکت کنندگان به دو گره مساوی متشکل از 50 مرد و 50 زن تقسیم شدند. هم چنین این طبقه بندی از نظر سنی، تحصیلی، و شغلی هم انجام شد. پرسشنامه شامل سوالاتی در مورد علایق و تمایلات شخصی شرکت کنندگان نسبت به زبانهای کردی و فارسی، مسائل اجتماعی و اقتصادی بود.بر اساس یافته های تحقیق بعضی از این عوامل موثرتر از دیگر عوامل بودند؛ که در این میان مساله اقتصاد مهمترین مسئله بود.هر چند مسایل دیگر مانند مسائل اجتماعی و فرهنگی هم تاثیر خاص خود رادر میان والدین داشتند. به صورت کلی می توان گفت که زنان در مقایسه با مردان نمرات بالاتری بدست آوردند که بدین معنا ست زنان بیشتر از مردان علاقه مند به صحبت کردن به فارسی با فرزندانشان بودند. بر اساس یافته های تحقیق، هر دو گروه اصلی ترین توجیه خود را درانجام این امر برمسائل اقتصادی قرار دادند. یکی از مهم ترین نتایج این تحقیق آن بود که یک عامل(اقتصادی، اجتماعی یا فرهنگی) نمی تواند به تنهائی تعیین کننده این تغییر زبانی باشد، بلکه تمامی عوامل در این فرایند تاثیر گذارند.

آواشناسی زبان اورامی(پاوه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - پژوهشکده ادبیات 1388
  سعدی سپنجی   خسرو غلامعلی زاده

یکی از راه های حفظ زبان ها و گویش ها کوشش برای ثبت علمی دقیق آنهاست . در این پایان نامه سعی شده است ویژگی آوائی زبان اورامی ( گویش پاوه ای ) مورد بررسی قرار گیرد . اورامی یکی از گویشهای اصلی زبان کردی است که در مناطق پاوه ، نودشه ، نوسود و روستاهای اطراف آن در استان کرمانشاه و در شهرهای مریوان ، ژاورود و روستاهای اطراف آنها در استان کردستان به آن صحبت می شود . داده ها در این پایان نامه ، به چندین روش گردآوری شده اند . آشنایی کامل با گویش مذکور که زبان مادری نگارنده است ، گفتگو با گویشوران سالمند محل ، استفاده از گویشوران با سواد و آگاه به زبان محلی و مطالعه ی برخی کتاب ها و پایان نامه ها در این مورد بوده است . به طور کلی این پایان نامه تلفیقی از مطالعات میدانی ـ کتابخانه ای است . دستگاه واجی گویش پاوه ایی شامل 44 واج ، متشکل از 29 همخوان و 15 واکه ی ساده و مرکب است که با استفاده از تلفظ گویشوران استخراج شده و سپس با استفاده از الفبای آوانگاری ، جفت های کمینه را ضبط و ثبت کرده و مورد تحلیل و توصیف قرار داده است . پس از معرفی واجها و واجگونه های گویش اورامی ساختار هجایی که به صورت است مشخص شده و سپس واحدهای زبر زنجیری مورد بررسی قرار گرفته و در پایان از قواعد تغییرات آوایی واژه ای مشترک فارسی و اورامی سخن به میان آمده است . واژه های کلیدی : آوا، واج، واجشناسی، آواشناسی، اورامی .

بررسی زبان آگهی های تبلیغاتی درزبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  میرصفر سیدمجاوری   مصطفی حسرتی

چکیده: زبانشناسی، زبان و ویژگی های مختلف آن را از جنبه های گوناگون مور مطالعه قرار می دهد. از آنجاییکه زبان یک مفهوم خیلی وسیع برای مطالعه و تحقیق می باشد، هر کسی بسته به علایق خود یک ویژگی خاص از آن را مطالعه می کند.و در این پایان نامه ما سعی کرده ایم زبان آگهی های بازرگانی را در زبان فارسی را بر اساس مطالعات آنها در آگهی های انگلیسی مورد بررسی قرار داده ایم. برای این کارما اساس مطالعاتمان را روی سه محور قرار داده ایم.ابتدا ساختار نحوی و واژگانی اگهی های بازرگانی رادر بخش 3 مورد بررسی قرار داده ایم . سپس جنبه های دیگر آن مثل سبک و تغییر سبک زبانی با توجه به سن ، جنس و نوع محصول، را در آگهی های بازرگانی بحث کرده ایم.ودر نهایت نقش معنا و ویژگیهای نشانه شناسی زبان آگهی ها را مورد توجه قرارداده ایم. متد های عمده برای جمع آوری اطلاعات اساسا مطالعات کتابخانه ای، جمع آوری آگهی نامه هاو اینترنت بوده اند.علاوه برجمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات تحقیق و اطلاعات نظری مربوط به آن آگهی هایی از تلویزیون، و رادیو نیز ضبط گردید و از مجلات و دیوار نوشته ها نیز مقداری راثبت کردیم.ودر نهایت نتیجه این تحقیق این است که این نوع زبان را می توان به عنوان گونه ای گفتگو در نظر گرفت که هر کسی می تواند آنرا خوانده بدون اینکه تحت تاثیر آن قرار بگیرد ازاین نوع ژانر نیز لذت ببرد. کلمات کلیدی. تجزیه و تحلیل کلام، انواع پیام،تبلیغات، ساختار نحوی، تجزیه تحلیل واژگانی، تغییر سبک، نشانه شناسی

بازتاب نقش ایران در روزنامه ی نیویورک تایمز قبل و بعد از اوباما
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  دیاکو رحمانی   عامر قیطوری

مطالعه حاضر به بررسی بازتاب ایران و رودایدهای مربوط به ایران در روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در دو دوره زمانی قبل و بعد از باراک اوباما می پردازد. در این راستا با استفاده از ابزارهای تحلیلی تحلیل کلام انتقادی و نیز دستور زبان نقش گرای هالیدی سرخط های خبری و متن خبرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند که نتایج این تحلیل حاکی از این است که همزمان با تغییر در سیاست های راهبردی دولت آمریکا در دو دوره ی قبل و بعد از اوباما ساختار زبانی روزنامه نیز دچار تغییر و تحول شده و در همان جهت سیاست های حکومتی شکل گرفته است. این مسئله گویای رابطه ی میان کانون های قدرت و رسانه ها ست و تاکیدی مجدد بر این گفته ی متفکران تحلیل کلام انتقادی است که معتقدند ساختار زبان در متاثر از ساختار قدرت است.

a genre analytic study of research papers written by bilingual writers and their beliefs: a case of persian-english writers
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - پژوهشکده ادبیات 1389
  پروین رضایی   مصطفی حسرتی

تحقیق حاضر گزارشی است از تحلیل بخش مقدمه دو دسته از مقالات که عبارتند از: 11 مقاله از دو نویسنده دوزبانه فارسی زبان, که شامل مقدمه 4 مقاله به زبان انگلیسی و چاپ شده در مجلات بین المللی, مقدمه 3 مقاله به زبان انگلیسی و 4 مقاله به زبان فارسی چاپ شده در مجلات داخلی می شود؛ و 12 مقاله از محققان خارجی که در مجله applied linguistics به چاپ رسیده است. مبنای تئوری این تحلیل ها نظریه سوئلز (1990) یا همان مدل ایجاد جو تحقیقاتی (cars) است. نتایج تحلیل ها حاکی از آن است که در حرکات 1, 2 و 3, همراه با گام های تشکیل دهنده آنها, و میزان مطابقت آنها با مدل (cars) و ساختار حرکتی مقالات بررسی شده تفاوت معناداری در مقدمه های این دو دسته از مقالات وجود ندارد؛ به جز در مورد رخداد زیر- حرکت در حرکت 3 در مقدمه یکی از مقالات نوشته شده توسط محققان ایرانی که در مجلات بین المللی به چاپ رسیده است. علاوه بر این, نیاز به تحقیقات بیشتر در مدل (cars) و ارائه ساختی باز و با انعطاف پذیری بیشتر مبرهن است که به جای آنکه به تحمیل الگوهای موجود بپردازد, تنها با ارائه اساس کار دست نویسنده را برای به کارگیری یا حذف گام ها باز بگذارد. از جمله مزایای چنین رویکردی, که در راستای پست مدرنیزم نیز می باشد, این است که شرایطی را در اختیار نویسنده قرار می دهد که طبق آن گام ها نقش ها و جایگاه های تعریف شده محدودی در ساختار کلی ندارند بلکه چندنقشی بوده و می توانند بر اساس نقشی که در ساختار کلی ایفا می کنند, جایگاه های متفاوتی را به خود اختصاص دهند. واژگان کلیدی: گونه, تحلیل گونه ای, مقاله, مقدمه, مدل cars, حرکت, زیر- حرکت

constructing gender identity through narratives based on hallidays metafunctions
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  مریم کریمی   عامر قیطوری

هویت, شکل دادن و بازنمایی آن در گفتمان, توجه بسیاری از محققان این رشته را به خود جلب کرده است. تحقیق حاضر بر شکل دادن به هویت جنسیتی هشت تن از دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در دوره کارشناسی ارشد از طریق بررسی روایات آنان از تجربیات شخصی, متمرکز شده است. تحلیل داده ها در این تحقیق مشتمل بر سه بخش است: بخش اول شامل کدگذاری موضوعی روایات است که بر اساس آن هویت جنسیتی شرکت کنندگان در تحقیق بر اساس تحلیل محتوای روایات آنان شکل داده می شود؛ بخش دوم تحلیل شامل بررسی هویت شرکت- کنندگان بر اساس چارچوب پسامدرنی است که نورتن پیرس (1995) معرفی کرده است؛ مرحله آخر تحلیل داده ها, تحلیل روایات بر اساس سه فرانقش زبان هلیدی (1985) است تا ببینیم چگونه این فرانقش ها می توانند به ما در شکل دادن به هویت جنسیتی شرکت کنندگان کمک کنند. بر اساس این تحلیل ها, نگارنده به این نتیجه رسیده است که شرکت کنندگان خانم و آقا هویت جنسیتی خود را به گونه متفاوتی شکل می دهند و طرز شکل دادن آنها به هویت جنسیتی شان تا حدی مربوط به فرهنگ حاکم بر جامعه ای است که در آن زندگی می کنند. همچنین, می توان نتیجه گرفت که هویت شرکت کنندگان نه تنها ثابت نیست, بلکه در طول زمان تغییر می کند, ممکن است متعدد یا حتی متناقض باشد, و یا محل کشمکش باشد. علاوه بر این, نتایج بررسی ها نشان می دهند که از فرانقش های بینافردی و متنی می توان برای شکل دادن به هویت جنسیتی استفاده کرد. همچنین, از آنجا که زبان فارسی یک زبان ضمیرانداز است, می توان در آن شاهد بندهایی باشیم که در ظاهر مبتدا ندارند. بعلاوه, می توان نتیجه گرفت که شرکت کنندگان خانم از رابطه بین فردی بین راوی و خود, و همچنین رابطه بین راوی و مصاحبه کننده, بیش از شرکت کنندگان آقا در روایات خود استفاده کرده اند. واژگان کلیدی: هویت جنسیتی, روایت, هویت, فرانقش بازنمودی, فرانقش بینافردی, فرانقش متنی.

بررسی تصویر مهاجران افغانی در مطبوعات ایران از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  فرشته ساکی   عامر قیطوری

با توجه به حقیقت اجتماعی زبان? زبان شناسی که سالها بر ساختار درونی جملات متمرکز شده بود از توجه صرف به زبان و ساختار درونی آن فراتر رفته و به رابطه ی زبان با غیر زبان پرداخت? رابطه ی زبان با جامعه و گروه های اجتماعی? رابطه ی زبان و متن و بالاخره رابطه ی زبان با مسائلی همچون قدرت? ایدئولوژی? جهان بینی ها و نگرش ها? که بررسی اخیر در حیطه ی کار شاخه ی جدید زبان شناسی یعنی "تحلیل گفتمان انتقادی(تگفا)" قرار می گیرد. از جمله مواردی که در آن زبان یا به طور دقیق تر? راهکارهای کلامی وسیله ای برای القای ایدئولوژی ها و نگرش های خاص فراهم می آورند و به همین دلیل شایسته ی تحلیل انتقادی هستند? رسانه های گروهی می باشند? زیرا رسانه ها و نهادهای اجتماعی نماینده ی فرهنگ و سیاست و زندگی اجتماعی مردم بوده و نیز? نحوه ی شکل گیری فرآیند های اجتماعی را بیان می کنند و از طرفی دیگر در شکل گیری آنها موثرند . از میان رسانه های گروهی? مطبوعات نقش مهم و غیر قابل انکاری در شکل دهی نگرش جامعه در خصوص مسائل مختلف دارند. از این رو پژوهش حاضر عناوین و متون دو روزنامه ی اعتماد و کیهان را در یک دوره ی 3 ساله(87-85) در خصوص مهاجران افغانی ساکن ایران و نحوه ی تصویرسازی این دو روزنامه از این گروه اقلیت را از دیدگاه تحلیل کلام انتقادی تحت بررسی قرار داده و به کنکاش این مساله پرداخته که چگونه روزنامه ها با به کار گیری استراتژی های کلامی گوناگون قادر به القای نگرشی خاص نسبت به یک پدیده ی اجتماعی در جامعه می باشند. برای یافتن پاسخ سوال اول? یعنی تاثیر به کارگیری واژه ها و ساختارهای نحوی خاص در شکل دهی نگرشی خاص نسبت به مهاجران افغان ساکن در ایران? واژه ها و ساختارهای گزینش شده در عناوین و متون اخبار و گزارشات دو روزنامه ی اعتماد و کیهان مورد تحلیل قرار گرفت.از مجموع تحلیل های انجام شده روی داده های به دست آمده از این دو روزنامه می توان چنین نتیجه گرفت که تصویری که دو روزنامه ی اعتماد و کیهان از مهاجران افغانی مقیم ایران در ذهن خواننده ترسیم می کنند تصویری منفی است و واژه ها و ساختارهای نحوی به کارگرفته شده در این دو روزنامه تصادفی نبوده و کاملاً هدفمند و در راستای انتقال نگرشی نامطلوب نسبت به اقلیت مهاجر افغان در نزد مخاطب ایرانی بوده است. برای سوال دوم تحقیق ?آیا در اخبار مربوط به جامعه ی مورد نظر? رخدادهای یکسان?در صورت وجود?به صورت یکسان به تصویر کشیده شده اند؟? نگارنده با هیچ رخداد یکسانی که در دو روزنامه ی تحت بررسی منعکس شده باشد مواجه نشد.

تحلیل سوره ی یاسین بر اساس نظریه ی سیستمی - نقشی هالیدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  هوشنگ باتمانی   عامر قیطوری

در این تحقیق، سعی بر آن است تا بندهای آیات سوره ی یاسین را از منظر اصول و مبانی نظریّه ی سیستمی- نقشی هالیدی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. نگارنده در این پژوهش، به هیچ عنوان در صدد دستیابی به مفاهیم ژرف ساختی قرآن و تحلیل لایه های مختلف معنایی آن برنیامده است، بلکه هدف اصلی تحقیق، آزمودن نظریّه ی مذکور و بررسی قابلیّت اعمال آن در حیطه ی داده های قرآنی است. بررسی سوره ی یاسین بر اساس نظریّه ی هالیدی، به این نتیجه انجامید که بر اساس فرانقش بازنمودی، بیشترینِ فرآیندها(16/27 درصد) از نوع کلامی است و سایر فرآیندها نیز به ترتیب فراوانی از نوع مادّی28/23درصد، رفتاری96/18درصد، ذهنی81/16درصد و رابطه ای79/13 درصد می باشد. در این تحلیل، نمونه ای از فرآیند وجودی مشاهده نگردید. به لحاظ فرانقش بینافردی، وجه غالب در اکثر بندهای این سوره بیشتر(32/82 درصد) از نوع خبری می باشد و بسامد سایر وجوه نیز به ترتیب : وجه امری71/7 درصد، وجه پرسشی09/6 درصد و وجه التزامی88/3 درصد مشاهده شده است. از نظر زمان نیز، وقوع فرآیند در 17/55 درصد بندها در زمان حال ساده و در 83/44 درصد نیز در زمان گذشته به انجام رسیده است. قطبیّت در بندها نیز به ترتیب 74/79 درصد مثبت و 26/20 درصد منفی مشاهده گردید. از منظر فرانقش متنی، ساختار مبتدا- خبریِ بیشتر بندها، بی نشان بود. امّا گاهی نیز به اقتضای تأکیدات قرآنی، ساخت مبتدا- خبریِ نشان دار به چشم می خورد، به گونه ای که ساختِ 12/96 درصد بندها، بی نشان و 88/3 درصد نیز دارای ساخت نشان دار بودند. همچنین، در تحلیل ساختارهای پیچیده معلوم شد که 50 درصد فرآیندها، کلامی می باشد و سایر فرآیندها نیز به ترتیب از نوع مادّی، رفتاری، ذهنی و رابطه ای بودند.

مقایسه ی فرم ارجاع دهی در پایان نامه های کارشناسی ارشد نوشته شده به انگلیسی توسط دانشجویان فارسی زبان دو رشته ی شیمی و زبانشناسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  فروزان جلیلی منظور   مصطفی حسرتی

چکیده نگارش دانشگاهی و اهمیت آن در جوامع تحصیلکرده چنان بدیهی است که بسیاری از دانشمندان این رشته بر این تلاشند تا مشکلاتی را که ممکن است نو نویسندگان هنگام نگارش پایان نامه ها یا مقالات خود جهت جهانی کردن ادعاهای خود یا ملحق شدن به جامعه علمی بزرگتر با آنها مواجه شوند را یافته و نسبت به رفع آنها اقدام نمایند. آنها همچنین سعی دارند راههایی برای بهبود آن یافته ارائه دهند. همه تا کنون در جامعه ی دانشگاهی ما مطالعات زیادی روی نگارش دانشگاهی بطور اعم، و ارجاع دهی بطور اخص صورت نگرفته است. لذا تحقیق در این زمینه با هدف تسهیل ارتباط با جامعه ی علمی جهانی ضروری به نظر می رسد. با علم به این موضوع، اثر حاضر سعی دارد با تحقیق در پایان نامه های انگلیسی نوشته شده توسط دانشجویان فارسی زبان دو رشته ی زبانشناسی و شیمی الگوهای ارجاع دهی و فراوانی آنها را یافته و با الگوهای موجود در متون دانشگاهی بومی انگلیسی مقایسه کند. همچنین سعی دارد هیئت های علمی رشته های مختلف را از ضرورت تشکیل دوره ها ی آموزش نگارش دانشگاهی آگاه کند تا بدین ترتیب نگارش پایان نامه ها و مقالات برای حضور در عرصه ی جهانی ساده تر و سریعتر صورت گیرد. با تأثیر از آثار سوایلز (1981، 1990)، هایلند (1999، 2002) و چارلز (2006)، بررسی فصل ادبیات تحقیق 10 پایان نامه ی انگلیسی در دو رشته ی زبانشناسی و شیمی ( 5 پایان نامه از هر رشته) که توسط دانشجویان فارسی زبان این دو رشته در دانشگاه رازی نوشته شده است انجام شد و الگوهای مختلف ارجاع دهی در آنها کشف شد.ارجاع دهی در دو طبقه ی مرکزی ( محقق- محور) و پیرامونی (تحقیق- محور) رده بندی شد. سپس هریک از آنها با توجه به نقش ساختاری که در جمله ایفا می کنند به چند زیر طبقه رده بندی شدند. این نقش ها عبارتند از: مرجع در نقش فاعل، مفعول، مفعول حرف اضافه، توصیف کننده ی اسم و اسم خاص در نقش صفت. بعضی از این الگوها در هریک از این دو رشته فراوان تر از دیگری هستند. متداول ترین الگو در هر دو رشته "مرجع در نقش فاعل" است. بعضی الگوها نیز بندرت به چشم می خورند. مثلاً الگوی "نقل قول" در شیمی دیده نمی شود. و نیز الگوی " اسم خاص در نقش صفت" در زبانشناسی وجود ندارد. این پراکندگی در کاربرد الگوهای ارجاع دهی ناشی از عدم آشنایی دانشجویان با انواع الگوهای موجود است. مصاحبه با تعدادی از این دانشجویان نشان داد که آنها هیچ گونه آموزشی در این زمینه دریافت نکرده اند. آنها معترف بودند که نگارش پایان نامه هایشان به انگلیسی اولین تجربه ی آنها در طول دوره تحصیلشان بوده است. آنها با الگو برداری و تقلید از متون دانشگاهی اصلی انگلیسی، از طریق کتابها یا مقالات انگلیسی، ارجاع دهی را کپی کرده اند. کلید واژه ها: ارجاع دهی، مرجع، ارجاع دهی درون متنی، ارجاع دهی برون متنی، نگارش دانشگاهی، ارجاع دهی مرکزی، ارجاع دهی پیرامونی، محقق- محور، تحقیق- محور.

بررسی صفحات حوادث روزنامه های داخلی از دیدگاه تحلیل انتقادی گفتمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  مریم مرادی   عامر قیطوری

چکیده در این پژوهش، که در چارچوب رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان انجام گرفته است، اخبار حوادث هفت روزنامه ی داخلی بررسی و تحلیل شده است. تحلیل انتقادی گفتمان به عنوان یک شاخه ی بین رشته ای در زبان شناسی به مطالعه و بررسی کارکرد زبان در جامعه می پردازد. در واقع قصد عملی و کاربردی آن این است که با مطالعه و بررسی متونی چون کلام روزنامه ها، جهان بینی و روابط قدرت ناشناخته را برای عموم آشکار سازد. زبان جاری و ساری در اجتماع اعم از نوشتاری و گفتاری، منبعی ارزشمند در اختیار تحلیل گران انتقادی است تا با بهره گیری از فنون و الگوهای زبان شناسی و نگاهی موشکافانه و علمی، پرده از صورت ظاهر متون زبانی بردارند. از آنجایی که رسانه ها در تولید و باز تولید روابط و مناسبات قدرت و به طور کلی در شکل گیری و القای ایدئولوژی و نگرشی خاص در جامعه نقشی مهم و انکارناپذیر را عهده دار هستند، اتخاذ رویکردی انتقادی در مورد گفتمان روزنامه ها ضروری به نظر می رسد. زبان رسانه ها، ابزاری است در دست صاحبان جراید تا گاه با تغییر، تحریف و یا حذف حقایق، نگرش های مورد نظر خود را به جامعه القا کنند. در این پژوهش اخبار حوادث هفت روزنامه ی داخلی (ایران، کیهان، همشهری، جام جم، آفتاب یزد، مردم سالاری و اعتماد ملی) در دوره زمانی 12 اردیبهشت 1388 تا 1 مرداد 1388 بررسی کرده ایم. تمرکز ما به یافتن راهکارهای کلامی و غیر کلامی القایی به کار رفته در این روزنامه ها معطوف شده است. بررسی و تحلیل بیش از 7000 تیتر و متن خبر نشان می دهد که در روزنامه های پیکره ی پژوهش انواع راهکارهای کلامی چون تعمیم، بیش پردازی، الگوهای نقل قول، مبتداسازی، اسم سازی، مجهول سازی، معلوم سازی، ابهام، استعاره، جان بخشی، اغراق، حسن تعبیر، سوء تعبیر، نام دهی، خطاب و اعداد ارقام به منظور القای نگرش خاص هر روزنامه به کار برده شده اند. در کنار راهکارهای کلامی هر هفت روزنامه از راهکارهای غیرکلامی مانند نشانه های گرافیکی و نمایه های دیداری (عکس و رنگ) نیز در القای نقطه نظرات خود و جلب توجه مخاطبان سود جسته اند. تحلیل و بررسی تیترها و متن خبر روزنامه ها نشان می دهد که هر روزنامه درترسیم و تصویر سازی یک رویداد خاص، در راستای مواضع خاص خود از راهکاری کلامی و گاه غیر کلامی سود جسته است. در نتایج به دست آمده قطب بندی آشکاری میان گروه قدرتمند صحنه ی حوادث یعنی پلیس و نیروی انتظامی از یک سو و قربانیان، متهمان و مجرمان از سوی دیگر توسط برخی از روزنامه های پژوهش شکل گرفته است. برخی از راهکارهای به کار رفته در روزنامه های پیکره ی پژوهش، به عنوان راهکارهایی القایی که در مطالعات سایر تحلیل گران انتقادی مورد توجه قرار نگرفته اند، معرفی شده اند. راهکارهایی چون نام گذاری، بهره گیری از نام افراد، تضاد و سکوت به عنوان راهکارهای القایی خاص صفحات حوادث این هفت روزنامه شناخته شده اند.

efl home literacy practices of iranian middle school students: an ethnography
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  محسن فتحی   فردوس جمالی

موضوع آموزش زبان انگلیسی و کسب مهارت در آن همواره مورد توجه کارشناسان، خانواده ها و معلمان قرار داشته است. امروزه این مهم، با گسترش نیازها و تنوع کاربرد های آن، بیش از هر زمان دیگری به مطالعه و تحلیل نیاز دارد. بر اساس یک رویکرد فرهنگی- اجتماعی به آموزش و سواد، این مطالعه کیفی در پی آن است تا با شیوه قوم نگاری((ethnography، توصیف و تحلیلی از مجموعه فعالیت های آموزشی در خانه( (home literacy در انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی در شش نفر از دانش آموزان دبیرستانی و خانواده هایشان را در ایران ارایه دهد. هدف آن درک باور خانواده ها و چگونگی استفاده آن ها از شیوه های آموزش و یادگیری انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی در محیط های خانه و اجتماع است با ذکر این نکته که مجموعه این آموزش ها به دلایلی از جمله سن زبان آموزان، طبقه اجتماعی و اقتصادی خانواده، سطح تحصیلات والدین، تفاوت های فرهنگی و سطح توانش زبانی والدین و فرزندان از تنوع برخوردار است .

معنا شناسی واژگان خویشاوندی هورامی به روش تحلیل مولفه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  بیستون عباسی   عامر قیطوری

همه ی فرهنگ های بشری روابط خویشاوندی را در زبانشان بازتاب می دهند و به خویشاوندان مختلف بر چسب های مختلف می زنند. اما فرهنگ های مختلف، در این مورد، به شیوه های مختلفی عمل می کنند. به رغم تفاوت های ظاهری موجود، نظام خویشاوندی در زیرساخت، در همه ی فرهنگ ها، نظامی صوری است و خصلتی ریاضی گونه دارد. چگونگی مقوله بندی روابط خویشاوندی در زبان فرهنگ های مختلف به صورت نظامی که ذکر آن رفت، از دیر باز، مورد توجه پژوهشگران انسان شناسی و زبان شناسی قرار گرفته است. در بررسی هایی که به مطالعه ی نظام خویشاوندی می پردازند، انسان شناسی در پی یافتن بنیاد های ذهنی مشترک این نظام ها در میان فرهنگ های مختلف است، و زبان شناسی به دنبال دست یابی به الگوهای زبانی مشترک در آنها. و زبان شناسی انسان شناختی تلاش می کند از الگوهای زبانی مشترک به بنیاد های ذهنی مشترک برسد. یکی از موضوعات بسیار مورد توجه در این زمینه، معنای واژگان خویشاوندی در زبان های مختلف و کشف روشی واحد برای تحلیل معنایی این دسته از واژگان در همه ی زبان ها است. در این راستا، تحلیل مولفه ای، به عنوان روشی اساساً زبان شناختی و الهام گرفته از واج شناسی تروبتسکوی، توسط گودایناف و لونزبری وارد انسان شناسی شده و در حیطه ی مشترک این دو علم مورد استفاده قرار می گیرد. بر اساس تحلیل مولفه ای، از آنجایی که خویشاوندی یک نظام (در معنای سوسوری این اصطلاح) است، معنای واژگان خویشاوندی قابل تجزیه به عناصر ریز تر تشکیل دهنده ی آن است، که همان مولفه-های معنایی هستند. در پایان نامه ی حاضر واژگان خویشاوندی هورامی (گویش شهر پاوه) در چارچوب تحلیل مولفه-ای مورد بررسی قرار گرفته اند. هورامی زبانی است از خانواده ی گورانی-زازا و از زبان های ایرانی نو شاخه ی شمال غربی که در منطقه ی هورامان در غرب ایران و شرق کردستان عراق بدان تکلم می شود. داده های این پژوهش نخست به روش مشاهده و سپس مصاحبه گردآوری شدند. در پایان تعداد 63 واژه در چهار دسته ی مختلف شناسایی شدند: 27 واژه ی خویشاوندی نسبی، 18 واژه ی خویشاوندی سببی، 9 واژه ی خویشاوندی ناتنی و 9 واژه ی خویشاوندی جمعی. هر چهار دسته ی مذکور با روش مولفه ای تحلیل شده و نتایج به صورت پارادایم ارایه شدند. علاوه بر این کاربرد واژگان خویشاوندی به صورت واژگان خطاب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می-دهند که روش نام برده به خوبی از پس تحلیل واژگان خویشاوندی در دست بررسی برآمده است. این موضوع علاوه بر اینکه تأییدی دیگر بر کارایی این روش است، نشان می دهد که واژگان خویشاوندی هورامی، مانند دیگر نظام-های خویشاوندی موجود، نظامی صوری و با قابلیت تحلیل ریاضی گونه تشکیل داده اند.

انعکلس مساله ی هسته ای ایران در بی بی سی و سی ان ان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات 1390
  جمال مرادیان   نورالدین یوسفی

چکیده این تحقیق چگونگی انعکاس ایران و غرب در قبال مساله ی هسته ای ایران در خبرگزاری های بی بی سی و سی ان ان را نشان داده و این امر را در دوره ای بسیار حساس طی سالهای 2010 و 2011 میلادی مورد بررسی قرار می دهد. اهمیت این دوره ی زمانی در این است که در این مدت، گفتمان ها و مذاکرات هسته ای ایران و غرب اوج گرفته و همزمان با دور تازه ای از تحریم های سیاسی و اقتصادی غرب همراه می شود. علاوه بر این امر، در ایران نیز تحولات اقتصادی جدیدی در حال شکل گیری است و دولت حذف یارانه ها را به مرحله ی اجرا در?ورده و پرداخت یارانه های نقدی به مردم شکل عملی به خود گرفته است. با اتکا به اصول تجزیه و تحلیل کلام و دستور نقشی- نگاره ای هالیدی و همچنین بازبینی دنیای ساختاری- سیاسی رسانه های گروهی، تحقیق حاضر درصدد بررسی انعکاس های مغرضانه ی بی بی سی و سی ان ان در قبال مساله ی هسته ای ایران برمی ?ید. در همین راستا، در تجزیه و تحلیل اخبار مربوطه، ابزارهای تحلیلی این بررسی عبارتند از گذرپذیری و انسجام لغوی. با تکیه بر این دو ابزار تحلیلی، نتایج حاصله حاکی از ان دارد که هر دو خبرگزاری بی بی سی و سی ان ان در صدد ?ن می باشند که ایران را به عنوان تهدیدی جهانی جلوه دهند که در فعالیتهای مرموز، مخفی و خطرناک هسته ای بسیار درگیر و فعال است. برخلاف چنین تصویری از ایران، غرب به عنوان قدرتی جهانی انعکاس یافته است که علیه تهدید هسته ای ایران، جبهه ای جهانی و متحد را به وجود ?ورده و رهبری می کند. در پایان، این تحقیق در صدد ?ن بر می اید که چنین انعکاس های مغرضانه ای را با توجه به دنیای سیاسی رسانه های گروهی و نقش ?نها در به وجود ?وردن تصورات و افکار عمومی خاص توجیه کند. کلید واژه ها: رسانه های گروهی، تجزیه و تحلیل انتقادی کلام، دستور نقشی- نگاره ای، گذرپذیری، انسجام لغوی

بررسی نظام آوایی گویش لکی ترکاشونی در چارچوب واجشناسی زایشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مجید فریدونی   خسرو غلامعلی زاده

در این پژوهش به بررسی نظام آوایی گویش لکی ترکاشوندی در چارچوب واجشناسی زایشی پرداخته شده است .پژوهش حاضر از شش فصل تشکیل شده است . جامعه ی آماری نمونه شامل گویشوران بومی مرکز شهرستان کنگاور است . بعضی از محققان تعداد واژه های گویش لکی را تا سی هزار واژه تخمین زده اند . این گویش تا حد زیادی در برابر نفوذ زبانهای بیگانه مقاومت کرده و کمتر واژه های بیگانه در آن مشاهده می شود .گویشوران لکی علاوه بر شهرستان کنگاور در سایر مناطق ایران واستان کرمانشاه وحتی خارج از مرزهای ایران پراکنده شده اند . برای انجام پژوهش چندین هدف در نظر بوده است که از آن جمله محک خود نظریه واجشناسی زایشی و کارآیی آن در توصیف نظام آوایی گویش لکی است . هدف دیگر، ثبت گویش لکی امروز است طوری که نسلهای بعد از تغییراتی که در آن رخ داده است آگاه شوند . پژوهش حاضر پژوهشی است توصیفی ، بنابراین بیشتر داده های این پژوهش به صورت هدایت نشده می باشد .یعنی داده هایی هستند که گویشور از ثبت و ضبط آنها توسط محقق اطلاعی نداشته است و یا بعد از ضبط صدای گویشور به آنها اطلاع داده شده است . البته در این پژوهش از داده های هدایت شده نیز بهره برده شده است .علاوه بر منابع فوق از منابع کتابخانه ای نیز استفاده شده است . پس از بررسی نظام آوایی گویش لکی ترکاشوندی در چارچوب واجشناسی زایشی ، نتایج زیر محقق شد: 1)کلیه ی واج های این گویش با مکانیسم ششی برونسو ایجاد می شود . واج های این گویش شامل سی و هفت واج است که از این تعداد بیست و پنج واج، همخوان و دوازده واج، واکه هستند . همخوان های گویش لکی ترکاشوندی بر اساس شیوه ی تولید شامل شش همخوان انسدادی ، سه همخوان خیشومی ، چهار همخوان روان ، دو غلت ، هشت همخوان سایشی و دو همخوان انسایشی هستند . تمایز واج ها در هر کدام از دسته ههای طبیعی فوق به واسطه ی جایگاه تولید متفاوت و نیز واک داری و بیواکی ایجاد می شود . واکه های گویش را نیز در سه دسته ی طبیعی واکه های پیشین شامل هفت واج ، واکه های پسین شامل چهار واج و واکه ی مرکزی شامل یک واج مورد بررسی قرار داده ایم ، که تمایز آنها به واسطه ی ارتفاع زبان ، گردی لبها و کشش ایجاد می شود . در این گویش واکه ی مرکب وجود ندارد . 2) واج های گویش لکی با توجه به بافت آوایی ، دارای واج گونه های مختلفی بودند که این واج گونه ها و محیط آوایی رخ داد آنها به طور کلی به صورت زیر می باشند . ? کلیه ی واج های همخوانی در صورت ظاهر شدن قبل از واج هم جایگاه تولید خود بدون انجام می شوند . ? کلیه ی واج های همخوانی در صورت ظاهر شدن بعد از واج هم جایگاه تولید خود بدون آغاز می شوند . ? کلیه ی واج های همخوانی در صورت ظاهر شدن قبل از واکه ی گرد ، گرد تلفظ می شوند . ? کلیه ی همخوان های انسدادی بیواک در آغاز هجا و قبل از واکه ی گرد ، دمیده ی گرد هستند . ? کلیه ی همخوان های انسدادی بیواک نادمیده، قبل از واکه ها و در آغاز هجا دمیده می شوند . ? کلیه ی همخوان های واک دار در پایان واژه و یا قبل از همخوان بیواک واکرفته هستند . ? همخوان های انسدادی هم جایگاه تولید همخوان های خیشومی در صورت ظاهر شدن قبل از همخوان خیشومی هم جایگاه تولید خود دارای رهش خیشومی هستند . ? همخوان های انسدادی هم جایگاه تولید همخوان های کناری در صورت ظاهر شدن قبل از همخوان کناری هم جایگاه تولید خود دارای رهش کناری هستند . ? همخوان / n / در صورت ظهور بعد از همخوان دندانی به صورت دندانی ظاهر می شود . ? همخوان / m / در صورت ظهور قبل از همخوان لبی - دندانی سایشی به صورت لبی – دندانی تلفظ می شود . ? همخوان / v / در صورت قرار گرفتن بین دو واکه به صورت نیم واکه / ? / تلفظ می شود . ? کلیه ی واج های واکه ای قبل از همخوان های خیشومی ، خیشومی شده هستند . ? کلیه ی واج های واکه ای قبل از خوشه ی دو همخوانی پایانی بسیار کشیده هستند . ? کلیه ی واج های واکه ای قبل از همخوان واکدار با کشش اضافی تلفظ می شوند . 3) فرآیند واجی همگونی در ظهور واج گونه های واج های گویش لکی مشاهده می شود : خیشومی شدگی واکه قبل از همخوان خیشومی ، دندان شدگی همخوان/ n / قبل از همخوان های دندانی ، رهش خیشومی همخوان های انسدادی قبل از همخوان خیشومی هم جایگاه خود ، رهش کناری همخوان های انسدادی قبل از همخوان کناری ، گرد شدگی همخوان ها قبل از واکه های گرد ، لبی – دندانی شدگی همخوان/ m / قبل از همخوان لبی – دندانی ، ملازی شدگی همخوان/ n / قبل از همخوان ملازی ، نیم واکه شدگی همخوان/ v / بین دو واکه و نیز واکه رفتگی همخوان های واک دار قبل از همخوان بیواک را می توان مواردی از فرآیند همگونی دانست . چندین فرآیند صرفی – واجی ( واژ- واجی ) در هنگام ظهور پسوند های تصریفی در واژه های گویش مورد بررسی قرار گرفته اند : الف ) تک واژ جمع به دو صورت/ - / و/ ?- / با توجه به بافت آوایی دارای تنوع است . به طوری که در کلمات مختوم به همخوان/ - / ظاهر می شود . در کلمات مختوم به واکه در صورتی که واکه ی پایانی، افتاده باشد / ?- / و اگر واکه، غیر افتاده باشد پس از درج واج میانجی/ - / ظاهر می شود . ب) فعل ربطی " است " در گویش لکی با پسوند / ?- / نشان داده می شود که با اضافه شدن به کلمات مختوم به واکه جهت جلوگیری از با هم آیی دو واکه درج صورت می گیرد . در نوع همخوان درج شده تنوعاتی دیده می شود . در اکثر بافت ها، همخوان درج شده / j / است ، اما در صورتی که کلمه به واکه ی پسین گرد ختم شده باشد همخوان درج شده / w / است . پ) تکواژ معرفه در گویش لکی به صورت / ?- / است . در اضافه شدن آن به کلمات تنوعاتی دیده می شود . اگر کلمه به همخوان ختم شده باشد / ?- / ظاهر می شود . اگر کلمه به واکه ختم شده باشد در اکثر بافت ها پس از درج واج میانجی/ ?-/ اضافه می شود . اگر واکه ی پایانی واژه/ ?- / باشد درج صورت نمی گیرد و / ?- / پایانی و / ?- / معرفه ساز در هم ادغام شده و به صورت / : ?- / ظاهر می شود. ت) تک واژ نکره در گویش لکی / ?- / است . این تک واژ به همین صورت به کلمات مختوم به همخوان اضافه می شود . اگر این تک واژ به کلمه ای اضافه شود که به /?- / ختم شده باشد نوعی ادغام صورت گرفته و این دو واکه به صورت یک واکه ی کشیده /:?- / تلفظ می شود .اگر این تک واژ به کلمه ای اضافه شود که به واکه / ?- / ختم شده باشد در آن ادغام شده و به صورت / ? / ظاهر می شود . اگر کلمه به سایر واکه ها ختم شده باشد پس از درج واج میانجی، تک واژ نکره به صورت /?- / اضافه می شود. ث) پسوند های شخص و شمار که به فعل اضافه می شوند با توجه به لازم یا متعدی بودن فعل با هم تفاوت دارند . با توجه به محیط آوایی در صورتی که ریشه ی فعل به همخوان ختم شده باشد این پسوند ها بدون تغییر ظاهر می شوند . اگر این پسوندها به ریشه های افعال متعدی ختم شده به واکه اضافه شوند، پسوندهایی که خود با همخوان شروع می شوند تغییری نمی کنند اما پسوندهایی که با واکه آغاز می شوند جهت جلوگیری از با هم آیی دو واکه ، واکه ی خود را از دست می دهند . در افعال لازم که ریشه ی آنها به واکه ختم می شود در اول شخص مفرد چون شناسه با همخوان آغاز می شود، تغییری در آن رخ نمی دهد .در سوم شخص جمع واکه ی شناسه حذف می شود . در دوم شخص مفرد، اول و دوم شخص جمع، درج صورت می گیرد یعنی / j / بین واکه ی پایانی ریشه و واکه ی آغازی شناسه درج می شود . 4) الگوی کلی عنصر هجایی در گویش لکی به صورت (c)v(c)(c) می باشد . واکه ها عناصر هجایی هستند که در مرکز هجا قرار می گیرند . وجود حداقل یک همخوان در آغازه ی هجا اجباری است . بسامد وقوع همخوان ها در آغازه هجا متفاوت است ، اگرچه بجز همخوان های/ l / ، / r / و / ? / همه ی همخوان های دیگر در آغازه ی هجا واقع می شوند . کلیه ی همخوان های گویش بجز / h / می توانند در پایانه ی هجا واقع شوند . در خوشه های آغازه ی هجا دو الگوی زیر مشاهده می شوند : الف ) همخوان اول انسدادی بیواک و همخوان دوم رسای غیر خیشومی است . ب) همخوان اول همخوانی غیر لبی بجز/ l / ، / r /، / ? / و / j / و همخوان دوم / w / است . در مورد خوشه های پایانه ی هجا محدودیت کمتری حاکم است و اکثر همخوان ها می توانند در کنار هم قرار گیرند . تقطیع هجایی کلمات گویش از اصل آغازه بیشینه متابعت می کند . 5)در گویش لکی تکیه در جفت های کمینه محدودی تمایز معنی ایجاد می کند ، اما تعداد این کلمات بسیار اندک است به طوری که می توان گفت که تکیه نقش واژی ندارد . بنابراین جایگاه تکیه مورد بررسی دقیق تر قرار گرفته است.

اعتبار سنجی نظریهی تحلیل چنذ وجهی کرس, مطالعهی میردی پنذار مخاطبین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  آرش دایی چین   عامر قیطوری

ارتباطات جزء لا ینفک زندگی بشری است. اما زبان تنها شکل ارتباط نیست و انسانها به روشهای گوناگون با یکدیگر در ارتباطند. انسانها می توانند از تصاویر، اشارات و زبان بدن نیز در امر ارتباط بهره جویند. در سالهای اخیر، روشهای ارتباطی جدید مورد بررسی و مطالعه ی محققان بسیاری بوده اند. در این میان، یکی از روشهای ارتباطی ، که بدان پرداخته شده است، جنبه ی بصری ارتباطات است، که شامل تصاویر ثابت، متحرک و همچنین فیلم ها می شود. اما علی رغم تعداد زیاد پژوهش ها، تقریباً هیچ یک از مطالعات گذشته در این زمینه پندار مخاطبان را به عنوانه عاملی تعیین کننده در تأیید صحت یافته هایشان در نظر نمی گیرند. بنا بر آنچه گفته شد، این پژوهش بر آن است که به مطالعهی تصویر به عنوان روشی ارتباطی بپردازد تا از این گذرگاه اعتبار الگوی تحلیلی کرس و لیوون را مورد بررسی قرار دهد. این دو سعی کرده اند که الگویی توصیفی برای تحلیل تصاویر ابداع کنند که آن را گرامر ساختارهای بصری نامیدند. برای آزمودن اعتبار مدل کرس و لیوون مطالعه ای مورد پژوهانه انجام شد. داده های این پژوهش از دو روزنامهی واشنگتن پست و نیویورک تایمز استخراج و طبق الگوی کرس و لیوون تحلیل شدند. از طرف دیگر از دانشجویان رشتهی زبان دانشگاه های رازی کرمانشاه، پیام نور و آزاد مهاباد خواسته شد که پندار خود را برای همان تصاویر بنویسند. مقایسه ی این دو دسته از نتایج روش محقق در پاسخ گفتن به سوالات تحقیق بوده است. نتایج نشان میدهند که الگوی کرس و لیوون معتبر بوده و به درستی معانی را استخراج می کند اما کسانی که به این الگو اشراف ندارند قابلیت تشخیص معانی را نیز نخواهند داشت.

بررسی الگوهای گفتمانی در تعامل بین پزشک و بیمار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  یاسمن چوب ساز   مصطفی حسرتی

تحلیل انتقادی گفتمان در سال های اخیر توجه بسیاری از تحلیل گران در رشــته های مخــتلف و به ویژه زبان شناسان را به خود جلب کرده اســت. ارتباطات روزمره یکی از مهمترین موضوعات مورد مطالعه در حـــوزه ی تـحلیل انتقادی گــفتمان است چرا که یکی از اهداف این رشته، شفاف سازی ارتــباطات از نظر قدرت و به طورکلی تحلیل روابط آشکار یـا پنهان قدرت در زبان و گفتمان است. اگرچه تا به حال، تحلیل انتــقادی گفتمان در حوزه ی ارتباطات سیاسی در ایران بسیار مورد توجه بوده است، اما موضوع تحلیل گفتمان پزشکی از دیدگاهی انتقادی چندان مورد مطالعه ی زبان شناسان ایرانی قرار نگرفته است. در این مطالعه، با به کارگیری مفاهیم نظری موجود در دیدگاه تحلیل انتقادی گفتمان به تحلیل گفت و گوی بین پزشک و بیمار پرداخته شده است و هدف کلی تعیین الگو های گفتمانی و بررسی تأثیر روابط قدرت در گفتمان پزشکی است. روش پژوهشی این مطالعه کیفی و از نوع میدانی است. جامعه ی مورد مطالعه، 4 پزشک هستند که مصاحبه ی هر یک با 5 بیمار به طور تصادفی ضبط و پیاده شده است. داده ها پس از پیاده شدن و تحلیل اولیه، بر اساس چارچــوب ارائه شــده توســـط فرکلاف توصــیف، بررسی و بعد تفسیر شـده اند و در آخر در سطح بافت اجتماعی مورد بررسی مجدد قرار گرفته اند. نتایج بدست آمده، نشان دهنده ی اعمال کنترل و قدرت بیشترِ پزشکان مورد مطالعه بر گفتمان از طریق پرسیدن سوال است. الگوهای گفتمـانی دیگر، انواع صــورت های خطاب، سوالات آری/خیر، هویت سازی از طریق زبان و لهجه و هویت سازی حرفــه ای و تخصصی هستند. به نظر می رسد که موقعیت اجتماعی بیمار، نوع تشخیص پزشک و آشنایی قبلی بیمار با پزشک از عوامل تعیین کننده در نحوه ی تعامل با پزشک باشند. بررسی مصاحبه ها از بُعد انتقادی و از لحاظ تجلی قدرت در گفتمان نیز نشان می دهد که در مجموع، این واقعیت که پزشکان، بسیاری از بخش های مکالمه با بیماران را از طریق پرسیدن سوال های"آری/نه" کنترل می کنند و تصمیم گیرنده ی اصلی هستند، در واقعِ امر، مبین دسترسی آن ها به منابع قدرت اجتماعی از جمله موقعیت، تحصیلات و دانش پزشکی و عدم تقارن در این گفتمان است.

یادگیری رسمی و غیر رسمی در میان معلمان زبان انگلیسی: دیدگاه جوامع تمرینی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مینا کمری   مصطفی حسرتی

پیشـرفت تـخصصی مـعلمان همواره مورد توجه دانشمندان بسیاری بوده است. هدف از بررسی این موضوع عـمدتا مورد توجه قرار دادن مـشکلات و سختی هایی که معلمان با آنها مواجه شده اند و تلاش برای گشودن راههای جدید برای بهبود دانش و پیشـرفت تـخصصی آنهـا بـوده است. برای جبران کمبود تحقیق در خصوص مسائلی این چنین که پیشرفت تخصصی معلمان رادر ایران تحت تاثـیر قـرار داده اند، هدف این تحقیق در نظر گرفتن وضعیت معلمان تعلیم دیده در تربیت معلم از ابتدای تحصیل در تربیت معلم تا وضعیت کنونی آنها در مدرسه است. به این منظور،یک تحلیل محتوایی روی برنامه آموزشی تربیت معلم ها در ایران صورت گرفت و همچنین مصاحبه های با هشت شرکت کننده که در تربیت معلم تعلیم دیده اند و دارای ویژگیهای متغیری در روش تدریس بودند انجام شده است. تئوری که برای تحلیل جزئی تحربه و یادگیری معلمان استفاده شده است تئوری جوامع تمرینی از ونگر (1998) بوده و فرصت های یادیگیری آنها با درنظر گرفتـن تعریف یادگیری رسمی و غیر رسمی از هگر و هلیدی (2006) تحلـیل شـده اند. به طـور کلـی هدف این پایان نامه در نظر گرفتن مرکزیت تمرین در تئوری جوامع تمرینی برای تحلیل تجربه های یادگیری معلمان در قالب یادگیری رسمی و غیر رسمی بوده است. یافته های این تحقیق نشان داده که دانش جو معلمان تنها به فرصتهای یادگیری رسمی که در تربیت معلم برای آنها فراهم شده است محدود شده اند. این فرصتهای یادگیری، به جز تعداد معدودی بر پیشرفت تحصیلی آنها تاثیر گذار نبوده است و نا کار آمدی تربیت معلم در فراهم کردن فرصتهای یادگیری بیشتردر اثر تاثیر منفی نهادینه سازی بوده است. دلیل دیگر ناموفق بودن برنامه آموزشی در درگیر کردن دانش آموزان در پروسه اجتماعی شدن است. برای تایید این ناکار آمدی ها، مشکلات و سختی هایی که معلمان در کاربرد آنچه در تربیت معلم یاد گرفته اند،به خصوص در کاربرد روش تدریسهایی که در تربیت معلم خوانده اند، بررسی شده اند. همچنین آشکار شد که فرصتهای یادگیری معلمان در تربیت معلم متوقف نشده و در گیر شدن آنها در جامعه ی تمرینی معلمان شروع یادگیری آنها بوده است. تجربه های یادگیری آنها هم منشا در درگیری آنها در جامعه ی ذکر شده داشته و هم نتیجه پاسخ به کمبودهای که در تربیت معلم داشته اند پدیدار شده اند. همزمانی یادگیری رسمی و غیررسمی مورد تقدیر و تحسین شرکت کننده ها قرار گرفته اند و تایید می کنند که این دو نوع یادگیری کامل کننده ی هم هستند. سرانجام چیزی که این پایان نامه از دیگر پایان نامه ها متمایز میکند موقعیت خاص یکی از شرکنت کننده هاست که قبل از ورود به تربیت معلم، معلم بوده و تفاوت او با دیگر شرکت کننده ها اشاره او به برادشت آموزشی است که در اثر پیشی گرفتن یادگیری غیر رسمی : که نتیجه دسترسی پیشاپیش به تمرین جامعه معلمان بوده است، بر یادگیری رسمی است. دلالت آموزشی و پیشنهادهایی برای تحقیق های بیشترنیز فراهم شده است.

بررسی پندارها و تعامل های متفاوت دانشجویان و استادهای راهنما و داور در جلسه های دفاع پایان نامه های کارشناسی ارشد: از دیدگاه تحلیل انتقادی گفتمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  ناهید بیرانوند   مصطفی حسرتی

این پایان نامه به شرح و بررسی چندوجهی کلام از دیدگاه تحلیل انتقادی گفتمان در جلسه های دفاع از پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته های مرتبط با گروه انگلیسی می پردازد. تحلیل انتقادی گفتمان که دیدگاه نظری پایان نامه اخیر می باشد، نوعی تجزیه و تحلیل کلام است که نسبت به چگونگی کاربرد زبان موضعی انتقادی اتخاذ می کند و متون و سایر انواع کلام را به قصد شناسایی مسلک و ارزش های زیربنایی آنها تجزیه و تحلیل می کند. این روش می کوشد از طریق تحلیل طرق کاربرد زبان، علایق و روابط قدرتی انواع بافت های اجتماعی را کشف نماید. نظر به اینکه در جلسه های دفاع تعامل اجتماعی افراد دیده می شود، در پایان نامه اخیر سعی بر آن شده است که با تمرکز روی انواع کلام (گونه های چند وجهی) به تحلیل انتقادی گفتمان متقابل دانشجویان کارشناسی ارشد در هنگام دفاع از پایان نامه خود و استادهای راهنما و داورها پرداخته شود. از این نظر که تحلیل انتقادی گفتمان به روابط قدرت اجتماعی در تعاملات روزمره در دنیای واقعی می پردازد، و از آنجا که دانشجویان کارشناسی ارشد به محض ورود به این دوره با ابهامات زیادی مواجه هستند، بررسی استفاده از قدرت در محیط هایی که روابط فرادست و تابع دیده می شود می تواند ما را در یافتن راهکارهایی برای شناخت دقیق تر از شرایط و چگونگی برگزاری جلسات دفاع کارشناسی ارشد یاری رساند. به دلیل اینکه ساختار مباحثه دانشجویان و استادها و داورها به دلیل وجود روابط قدرت درجلسه های دفاع متفاوت است، یافتن راهکارهایی برای آشنا کردن دانشجویان با ساختارهای خاص مباحثه محسوس است که پایان نامه حاضر به آن می پردازد. یافته های این تحقیق نشان می دهند که حتی در محیط های دانشگاهی به طور عام، و در جلسات دفاع از پایان نامه های کارشناسی ارشد به طور خاص قدرت ایدئولوژیکی وجود دارد به طوری که بر جنبه های ذهنی افراد تاثیر گذاشته و قدرت و تسلط را امری طبیعی و موجه می داند. به هر حال امید می رود که با افزایش آگاهی دانشگاهیان و ایجاد تناقض در باورهای ذهنی سنتی، روابط استادها و دانشجوها را به سمت روابط صمیمانه برای توسعه دانش پیش برد. در نهایت، امید می رود که تغییر در افکار و عقاید همگام با ایجاد جایگزینی مناسب تر برای واژه "دفاع" که به نوعی حمله کلامی و غیرکلامی را القا می کند باشد.

response articles: micro and macro analysis
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - پژوهشکده ادبیات 1389
  سیده مطهره محمدزاده درزی   مصطفی حسرتی

the present study reports an analysis of response articles in four different disciplines in the social sciences, i.e., linguistics, english for specific purposes (esp), accounting, and psychology. the study has three phases: micro analysis, macro analysis, and e-mail interview. the results of the micro analysis indicate that a three-level linguistic pattern is used by the writers in order to criticize others’ ideas. these levels are: the morphological, the syntactic, and the discoursal level. each level includes some sublevels: the morphological level: words, phrases, and metaphors, the syntactic level: questions, conditional clauses, and connectors, the discoursal level: audience recruit and discourse community recruit. each of these sublevels also has its own subcategories. the macro analysis of the texts, using swales’ [swales, j. (1990). genre analysis. english in academic and research settings. cambridge: cambridge university press], indicates that nine moves can be realized in the response articles. six moves are common to all of the articles in the corpus, and, thus, are called obligatory: ‘referring to the writer and her/his article’, ‘expressing disagreement or criticism’, ‘stating reasons for disagreement’, ‘supporting disagreement and criticism’, ‘making conclusion’ and ‘proposing a theory, claim, etc.’. the other three moves are optional; they are not seen in all response articles. these moves are: ‘acknowledgement’, ‘determining the domain and subject’, and ‘expressing admiration, approval or agreement’. two of the moves are accomplished by more than one strategy: the move ‘expressing disagreement or criticism’: ‘asking questions’, ‘using conditional clauses’, and ‘direct disagreement’, and the move ‘supporting disagreement and criticism’: ‘referring to or quoting from other writers and researchers’, ‘giving some examples related to the subject’, and ‘referring to one’s own findings’. the analysis of the e-mail interviews with two of the writers of the articles in the corpus supports the results of the text analysis stage.

نحو کردی قصری بر مبنای دستور زایشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  محمد رضا بهادر   خسرو غلامعلی زاده

این پایان نامه به بررسی ساخت نحوی کردی قصرشیرین می پردازد. همان طور که در فصل سوم اشاره شده، کردی قصری جزء شاخه ی جنوب غربی زبان کردی می باشد. فصل اول به معرفی موضوع پایان نامه و روش تحقیق و گردآوری داده بر اساس روش مستند سازی زبان می پردازد. فصل دوم به معرفی چهارچوب نظری مورد استفاده در تحلیل نحو کردی قصری اختصاص دارد، که بر پایه ی برنامه ی کمینه گرا استوار است. سپس در فصل سوم خاستگاه کردی قصری و رابطه ی آن با دیگر گویش های زبان کردی مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل چهارم به معرفی آواهای کردی قصری، ساخت هجا و مشخصات زبر زنجیری پرداخته می شود. فصل پنجم راجع به مقولات واژگانی می باشد، در این فصل با تکیه بر زماندار بودن فعل در این گویش نشان داده می شود که فعل اصلی برای زماندار شدن نیازی به فعل کمکی ندارد. ساختمان گروه های مختلف در فصل شش مورد مطالعه قرار می گیرد. در این فصل با توجه به ویژگی های زبان ویژه کردی و با تکیه بر نقش تکواژ اضافه نشان داده می شود، که فرافکنی های نامی صرفأ به گروه تعیین کننده محدود نمی شوند، از آنجا که حرف تعریف تحت تسلط شمار و مالکیت قرار دارد، تنها در بالاترین سطح، یعنی وقتی جزء پسوندی صفت اشاره بعنوان تعیین کننده ظاهر می شود، شاهد ایجاد گروه تعیین کننده هستیم. همچنین در این فصل نحوه ی تشکیل گروه فعلی توسط افعال ناگذر و گذرای تک مفعولی مورد بررسی قرار می گیرد. برای روشن شدن ساختمان گروه فعلی دارای فعل گذرای دو مفعولی ابتدا با کمک نظریه ی مرجع گزینی رابطه ی مفعول مستقیم و مفعول غیر مستقیم مشخص می شود، و سپس در چهارچوب فرضیه ی پوسته ی فعلی ساخت کامل گروه نمایش داده می شود. نحوه ی آرایش افزوده ها نیز در پایان فصل ششم به اختصار مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل هفتم ساخت جمله در کردی قصری مورد توجه می باشد. در این فصل پس از اینکه در ابتدا جایگاه عنصر صرفی و نهاد جمله روشن می شود، به بررسی ساخت جمله های دارای فعل ربطی، جملات سببی، و جملات منفی پرداخته می شود، و با نگاهی مختصر به ساخت جملات مجهول این فصل خاتمه می یابد. سرانجام، فصل هشتم که آخرین فصل این پایان نامه است به خلاصه ی مطالب ارائه شده در فصل های قبل و نتایج به دست آمده از مباحث مورد بررسی اختصاص دارد.

اشتقاق در کردی سورانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  شنو رستم پور   خسرو غلامعلی زاده

زبان به عنوان ابزاری قدرتمند نقش بسزایی در ارتباطات اجتماعی ایفا می کند. با توجه به گسترش رسانه ها و ابزار ارتباط جمعی در عصر حاضر، بیم آن می رود که گونه های زبانی معیار گونه های غیرمعیار و منطقه ای را تحت تأثیر قرار داده و حتی منجر به خاموشی آنها شوند. لذا جهت جلوگیری از خاموشی گونه های زبانی مختلف و آمیزش نسبی آنها با یکدیگر، ضروری است که گویشوران بومی به توصیف و مطالعه ی دقیق این گویش ها بپردازند تا مرزهای زبانی و گویشی به درستی مشخص شوند. از این رو، هدف رساله ی حاضر بررسی ساختواژه ی یکی از گونه های مرکزی زبان کردی، یعنی سورانی است. در این پژوهش، محقق در چارچوب زبانشناسی ساختگرا و با نگرشی همزمانی، توصیفی صوری و نظام مند از فرایند اشتقاق در گویش سورانی زبان کردی ارائه داده است. اشتقاق بخشی از ساختواژه است که با ساخت واژه ها از طریق وندافزایی سروکار دارد. وند عنصری زبانی است که به تنهایی به کار نمی رود و برای تشکیل یک واژه ی جدید به واژه ای می چسپد و باعث تغییر نحوی یا معنایی می شود. در این پژوهش، دو نوع وند مورد مطالعه قرار گرفته اند: پسوندها و پیشوندها. پسوند وندی است که به انتهای پایه می چسپد، اما پیشوند وندی است که به ابتدای پایه اضافه می شود. طبق این تعاریف، نگارنده وندهای اشتقاقی گویش سورانی را توصیف و طبقه بندی کرده است. برای هر وند، تمام ساختارهای موجود که وند در آن به کار می رود را به دست داده و زایایی یا نازایی و همچنین، مقوله-ساز بودن یا واژه ساز بودن هر وند را طبق معیارهای تعریف شده مشخص نموده است. برای جمع آوری داده ها، نگارنده تعدادی از گویشوران بومی را انتخاب کرده و آنها را مورد مشاهده قرار داده است. وی سپس، گفتگوهایشان را ثبت کرده و داده های مرتبط را طبقه بندی نموده است. فرهنگ کردی-فارسی «هه نبانه بورینه» یکی از منابع مهم در گردآوری داده ها بوده است. از آنجاییکه محقق خود گویشور بومی این گویش می باشد، در طبقه بندی و تحلیل داده ها از شم زبانی خود نیز استفاده کرده است. وی سپس، قوانین عام و الگوهای اشتقاقی را کشف و ساختار درونی واژه های اشتقاقی را به همراه مقوله هایشان از طریق نمودار درختی نشان داده است. در نهایت، محقق پی برد که اشتقاق شیوه ای فعال در ساخت واژه ی کردی سورانی است. بسیاری از واژه ها در این گونه ی زبانی از طریق اشتقاق، یعنی افزایش پسوندها و پیشوندها به پایه، ساخته می شوند. به علاوه، در این گویش از اشتقاق پسوندی به مراتب بیشتر از اشتقاق پیشوندی استفاده می شود.

بررسی ساختار فعل در گویش کردی کرمانشاهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  فرحناز کبودی   عامر قیطوری

گویششناسی به عنوان یکی از شاخههای مهم علم زبانشناسی، امروزه توجه بسیاری را به خود جلب کرده است .زبان کردی یکی از زبان های ایرانی است، که بررسی آن می تواند نتایج نظری و عملی بسیاری دربرداشته باشد. زبان کردی خود به سه شاخه ی شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم می شود. کردی کرمانشاهی به همراه گویش های سنجابی، کلهری و لکی در شاخه ی جنوبی قرار دارد. کردی کرمانشاهی یکی از مهم ترین این گویش هاست که می توان گفت بیشترین گویشور را در بین شاخه ی جنوبی دارد. بررسی ساختار فعل در هر زبان و گویش می تواند کلید و راهنمایی برای شناخت بهتر و دقیق تر دستورزبان باشد، زیرا دیگر عناصر جمله بر گرد فعل می گردند. در این تحقیق توصیفی سعی بر آن شده است که با دیدگاه علمی ساخت فعل به لحاظ صوری و تصریفی بررسی شود. ساخت فعل ، حتی در ساختواژه ی اشتقاقی، نیز در مواردی با نحو آمیخته است و به همین دلیل بررسی آن با دیدگاه واژ-نحوی ضروری به نظر می رسد. تصریف فعل، نیز بخش قابل توجهی از ساخت فعل را به خود اختصاص می دهد و ارتباط آن را با نحو نمی توان انکار کرد. در تصریف فعل، نحو نقش بسیار تأثیرگذار و مهمی دارد و در بخش چهارم این تحقیق تا حد امکان به بررسی آن پرداخته شده است. ساخت صوری فعل ،که در واقع جنبه اشتقاقی فعل را بیش از همه مدنظر دارد، به ساخت های مختلف فعل از جمله ساده، مرکب، عبارت فعلی، پیشوندی، پسوندی، لازم یک شناسه، افعال کمکی، ساخت های مجهول و سببی و مواردی از این قبیل پرداخته است. در بخش تصریف فعل شناسه های شخص و شمار و سیستم زمان، وجه و نمود فعل بیش از همه مورد بررسی قرار گرفته اند. مطابقه ی فاعل با فعل از جمله موارد اصلی است که در بخش شناسه ی شخص وشمار مورد توجه قرار گرفته است. در کنار این مورد پدیده های گوناگون مرتبط با تصریف فعل ازجمله همتابینی و مواردی از این قبیل بررسی شده اند. نکته ی درخور توجه در میان همه ی این موارد تصریفی بودن ساخت مجهول در گویش کردی کرمانشاهی است که شباهت زیادی به پارسی باستان دارد. بررسی تصریف فعل درکردی کرمانشاهی، با توجه به مقیاس های جهانی، نیز از مواردی است که تاحد امکان سعی شده است که مورد بررسی قرار گیرد.

روش های مجاب کننده فراکلامی در نگارش مقالات زبانشناسی کاربردی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  نازنین منزه   مصطفی حسرتی

با توجه به اوضاع کنونی چاپ مقاله در مجلات برتر بین المللی که در آن آماری بالغ بر هفتاد درصد دست نوشته های متقاضی چاپ پذیرفته نمی شوند (هاروود، 2005)، موضوع نگارش دانشگاهی انگلیسی توجه بسیاری از محققان در رشته ی زبانشناسی کاربردی را به منظور کشف جنبه های ساختاری، کلامی و فراکلامی موثر در روند پذیرش و یا عدم پذیرش دست نوشته های فوق الذکر به خود معطوف داشته است. گرچه خودنمایی (به عنوان فاکتوری مهم در این راستا) توجه محققان بی شماری [به عنوان مثال: افروز و شرایر (2009)؛ هاروود (2005a and 2005b)؛ هایلند (1998?2004? و2006)] را به خود معطوف داشته است، مطالعات چشمگیری در راستای مقایسه روش های تبلیغاتی موجود در مقالات ایرانی و مقالات معتبر بین المللی صورت نپذیرفته است. بنابراین، به منظور فائق آمدن بر این کمبود، این مطالعه ی کیفی که به تجزیه وتحلیل متن در چهارچوب شاخص های مجاب کننده فراکلام [که عبارتند از: تقویت کننده های کلام ((boosters، تعدیل کننده های کلام (hedges)، نمایانگرهای گرایشات نویسنده (attitude markers)، و بیان خویشتن(self-mentions)] و همچنین در چهارچوب ?حرکت های بلاغی?، به جستجوو مقایسه ی روش های مجاب کننده بکار رفته در شماری از مقدمه های مقالات زبانشناسی کاربردی چاپ شده در مجله ی ایرانی tell و مجله بین المللی jeap می پردازد. نتایج حاکی از تفاوت های آماری و کاربردی بسیاری در استعمال شاخص های تبلیغاتی نویسنده های دو گروه می باشد. این مطالعه همچنین توصیه هایی آموزشی در زمینه نگارش دانشگاهی انگلیسی دارد که می تواند سطح آگاهی نویسندگان تازه کار از شیوه های مجاب کننده ی مورد نیاز درنگارش مقدمه های رشته ی زبانشناسی کاربردی را افزایش دهد..

دگرگونی واژی- نحوی در فارسی الکترونیک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  بهاره باقریان   عامر قیطوری

چکیده: گفتگو و سیستم پیام کوتاه همانند بسیاری از کشورها، در میان جوانان ایرانی از محبوبیت بسیاری برخوردار است. نگاهی به اتاق های گفتگوی فارسی زبان نشان می دهد که درصد بسیار بالایی از گفت و گوهای فارسی به خط انگلیسی نوشته می شود که پدیده ای جالب توجه است و از آن تحت عنوان فینگلیش یا فینگلیسی یاد می شود که ترکیبی از دو واژه فارسی و انگلیسی است. رواج گفتگو باعث شده که علاوه بر قشر جوان بسیاری از بزرگسالان نیز به فینگلیش روی آورده که نگاهی به پیام های کوتاه ارسال شده توسط آنان گویای این امر است. خط فارسی از گذشته تا کنون به علت عدم استفاده از واکه های کوتاه در نوشتار همواره در خواندن با مشکل روبرو بوده است و این امر می تواند یکی از علل گرایش مردم به استفاده از حروف انگلیسی برای نوشتن پیام کوتاه و گفتگو باشد. علاوه بر این، وجود این فناوری های جدید اثرات جدیدی در زبان ها و به خصوص زبان فارسی به همراه داشته است. کلماتی مانند s بده به جای sms بده، آز به جای آزمایشگاه، بزنگ به جای زنگ بزن و بسیاری از واژه های دیگر که هر روز با آنان مواجه هستیم نمونه های کوچکی از این تحولات است. همانگونه که مشخص است زبانی که در اتاق های گفتگو و پیام های کوتاه استفاده می شود، هم از لحاظ ساختار نحوی و واژگانی و هم از لحاظ نوشتاری با زبان استاندارد تفاوت هایی دارد و این مسأله در تمامی زبان های زنده دنیا که گفتگو و پیام کوتاه توسط آنها انجام می شود مشهود است. در تحقیقات انجام شده به کرات دیده شده بسیاری از کاربران اینترنت که بخش بزرگی از آنان راجوانان و نوجوانان تشکیل می دهند به علت استفاده مکرر از اتاق های گفتگو، زبان گفتگو را به مانند زبان معیار و گاهاً بیش از آن پذیرفته اند و همین امر مشکلات بسیاری را برای معلمان و استادان ایجاد کرده است تا جایی که بسیاری از آنان اذعان داشته اند این گونه جدید، صورت زبانی معیار فاسد شده است و اگر همین گونه ادامه پیدا کند طولی نخواهد کشید که زبان به ورطه نابودی کشیده می شود و به قول بسیاری از آنان یک تحول زبانی منفی پیش رو خواهیم داشت. در این پایان نامه سعی شده که زبان الکترونیک فارسی (گفتگو و پیام کوتاه) با زبان گفتار و نوشتار معیار مقایسه شده و تفاوت های آنان، هم از نظر ساختار نحوی و واژگانی و هم از نظر نوشتاری آشکار شود. پس از مشخص شدن این تفاوتها، تاثیراین زبان را بر سیستم گفتار و نوشتار بررسی می کنیم و خواهیم دید آیا این تفاوتها باعث ایجاد تغیییر در پیکره زبانی خواهند شد یا خیر؟

پشت نویسی وسایل نقلیه، عرصه ای برای بیان احساسات خاموش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  صبا حبیبی   عامر قیطوری

هدف اصلی این تحقیق مورد بررسی قرار دادن پشت نویسی وسایل نقلیه در ایران می باشد. تحقیقات انجام گرفته در این زمینه در کشورهای دیگر به این مسئله اشاره می کنند که برچسب های وسایل نقلیه به منظور بیان احساسات و موقعیت های اجتماعی (نیوهاگن و آنسل1، 1995)، دیدگاههای سیاسی (بلاچ2، 2000؛ اندرزبی و توول3، 1996)، ایدئولوژی و هویت (کیس4، 1992) و عقاید سیاسی (چیلوا5، 2008) مورد استفاده قرار می گیرند. هرچند، در این زمینه تحقیقات بسیار اندکی در ایران انجام گرفته است. برای انجام این تحقیق 165 پشت نویسی وسایل نقلیه از فروردین ماه 1390 تا اسفند ماه 1390 در شهرهای کرمانشاه، تهران، رامسر و سنندج جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل محتوا 11 تم اصلی برای آنها مشخص شد که عبارتند از: مذهبی، طنز، بدبینی، نصیحت، معرفی خویش، عشق، طنز تلخ، جوانمردی، یادبود، استهزایی و مختلف. با به کارگیری روش تحلیلی گفتمان انتقادی، این نتیجه حاصل شد که پشت نویسی وسایل نقلیه نمایانگر توزیع نابرابر قدرت در جامعه بوده و نشان می دهند که افراد بی-قدرت در جامعه که دسترسی به رسانه های جمعی برای بیان عقاید خود ندارند، وسایل نقلیه خود را برای بیان افکار و احساسات به کار می گیرند. به علاوه، به دنبال استفاده از تئوری هویت روایی (بنول و استوک6، 2006) مشخص شد که پشت نویسی وسایل نقلیه بازتابی هستند از جنبه هایی از هویت کاربران خود که در متن فرهنگی جامعه شکل می گیرند.

تحلیل روایی با رویکرد جوامع فعال یادگیرنده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  پانته آ مارالانی   مصطفی حسرتی

براساس گفته بارت (1977) روایتها در تمامی ادوار نقش مهمی در زندگی انسان داشته اند. محققان مختلفی بر آن بوده اند که معنایی که در پشت این جنبه جدایی ناپذیر زندگی انسان وجود دارد را کشف کنند. اولین مطالعات مربوط به توصیف صرف ساختار و دستور روایت ها بودند. با این حال بعدها با ظهور تاثیر روایتها در زمینه های مختلف افقهای جدیدی در مورد کاربرد ها و معنای روایتها بروز کردند. اهمیت ارزیابی روایتها اولین بار توسط لباو و ولتزکی (1967) مطرح گشته و سپس توسط کورتازی و جین (2000) که به تمایز بین ارزیابی ساختاری، ارزیابی شنونده و ارزیابی متقابل در روایتها اشاره کردند، گسترش یافت. ارزیابی ساختاری در روایت یک عنصر ساختاری است در حالی که ارزیابی شنونده به شکل گیری همزمان ارزیابی ها توسط افراد می پردازد. ارزیابی متقابل ارزیابی گوینده داستان است. این تحقیق گزارشی است از مطالعه ای که در مورد تقلب در امتحانهای کتبی صورت گرفته است. مصاحبه ها با دانشجویان دوره های لیسانس و فوق لیسانس یک دانشگاه در ایران انجام شده اند. اگرچه تمامی دانشجویان مرتکب تقلب نشده بودند، اما تقریبا تمامیشان داستانهایی از تقلب دیگران داشتند. بعضی از این دانشجویان خود در مدارس راهنمایی و دبیرستان معلم بودند. دو شکل از روایتها در موقعیتهای متفاوت به دست آمدند، بسته به اینکه فرد مصاحبه شونده در قالب معلم یا دانش آموز صحبت می کرد. نتایج نشان می دهد که بسته به نقش اجتماعی شان، ارزیابی های ساختاری، شنونده و متقابل شرکت کننده ها تغییر میکردند. میتوان گفت که شرکت کننده ها اعضای دو جامعه متفاوت پیش رونده بودند (ونگر، 1998) و درگیری متقابل آنها در روایت کردن داستانها منجر به ایجاد هویتهای مختلفی شد. به عنوان معلم آنها تقلب را یک امر غیرقانونی می دانستند که می بایست از آن اجتناب کرد. به عنوان دانشجو، تقلب امری "بامزه" و "خودمانی" بود. به نظر میرسد که ما با یک رویکرد جوامع فعال درک بهتری از ارزیابی ساختاری، شنونده و متقابل در روایتها خواهیم داشت.

مقایسه بازتاب خبری ترور دانشمندان هسته ای ایران در مطبوعات ایرانی،آمریکایی و رژیم صهیونیستی: رویکردی کلامی انتقادی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  الهام بهرام زاده   عامر قیطوری

تحقیق حاضر بازتاب خبری مربوط به ترور و تلاش برای ترور پنج دانشمند هسته ای ایران را در سه روزنامه ایرانی، آمریکایی و اسراییلی بررسی می کند. با استفاده از رویکرد وندایک که تحلیل گفتمان ایدئولوژیک را به عنوان نوعی تحلیل شناختی-اجتماعی می داند و همچنین رویکرد وداک برای تحلیل گفتمان، این پژوهش تلاشی است برای این که نقش برجسته استراتژی های گفتمانی خاص در ساختن ایدئولوژی و هویت ملی را نشان دهد. نتایج حاکی از این است که روزنامه نیویورک تایمز آمریکا و وای-نت اسراییل اخبار مورد نظر را یکسان گزارش داده اند و این درحالی است که روزنامه تهران تایمز ایران از گفتمان متفاوتی استفاده نموده است. هر یک از روزنامه های تحت مطالعه در گزارش خود از استراتژی های گفتمانی خاصی که ایدئولوژی ها و هویت ملی مد نظر را منتقل می کنند استفاده کرده است.

بررسی مولفه های بافتی سرگذشت موسی (ع) در سوره ی طه (رویکردی زبان شناختی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  صهبا جمشیدپور   عامر قیطوری

چکیده به رغم اینکه در سال های اخیر، متن قرآن در چارچوب رویکردهای مختلف زبان شناسی مطالعه شده توجه به بافت قرآن و مقولات آن از نظرها پنهان مانده است. این درحالی است که تحلیل بافتی متن بسیاری از ویژگی های نحوی، معنایی و سبکی آن را توجیه می نماید. هدف این تحقیق بررسی مقولات بافتی سرگذشت موسی(ع) در سوره ی طه می باشد و تلاش شده است با شناخت ویژگی های بافتی آن سبک روایتی سرگذشت مشخص گردد. رویکردهای مختلف زبان شناسی در تعریف بافت و مولفه های آن هم عقیده نیستند، چون هدف های آن ها از تحلیل های بافتی باهم متفاوت است. درحالی که منظور یک رویکرد از تحلیل مقولات بافتی طرح دستوری کامل تر برای زبان است رویکرد دیگر با تحلیل عناصر بافتی درپی توجیه تنوع زبانی است. هنگامی که مقصود تحلیل بافتی، توجیه سبک روایتی متن آسمانی قرآن است قرارگرفتن درچارچوب محض یکی از نظریه های بافتی، که برای توصیف زبان های بشری بیان شده اند راه به جایی نمی برد. بنابراین تلاش شده است مقولات بافتی، متناسب با متن قرآن انتخاب شوند. مولفه هایی که تأثیرگذار بر سبک آن هستند. ازطرف دیگر، چون تحقیق حاضر تحلیلی متنی است گزینش مقولات بافتی تنها درچارچوب آیات سرگذشت امکان پذیر است. درنتیجه دراین تحقیق مقولات بافتی متکلم، مخاطب، زمان، مکان، افعال، ضمایر، اشخاص و اشیا ذکرشده در آیات بررسی می شوند. تحلیل مقولات بافتی سرگذشت بیانگر آن بود که سرگذشت درچارچوب سه بافت قرارمی گیرد: بافت روایت سرگذشت، بافت واقعه ی سرگذشت و بافت غیرعرفی. ویژگی مشترک هرسه بافت، محصور نبودن آن ها در بافت تاریخی سرگذشت است. در بافت روایت سرگذشت متکلم(پروردگار) در نقش راوی خطاب به مخاطبی که ضمیر تو است سرگذشت را روایت می کند و مرجع آن تا پایان روایت نامعلوم باقی می ماند. بافت واقعه ی سرگذشت که گفتگوهای شخصیت ها را دربرمی گیرد تنها درمحدوده ی این گفتگوها باقی نمی ماند، و مولفه های بافتی آن از مرزهای بافت تاریخی عبورمی کنند. بافت غیرعرفی، آیاتی از سرگذشت را دربرمی گیرد که در هیچ یک از دو بافت دیگر قرارنمی گیرند. این آیات آشکارا به بافتی غیرتاریخی اشاره دارند. بافتی که متکلم آن نه در نقش راوی است و نه یکی از شخصیت های سرگذشت، بلکه خارج از بافت سرگذشت خطاب به تمام انسان ها در همه ی زمان ها و مکان ها سخن می گوید.

بیداری اسلامی در دو روزنامه ایرانی و امریکایی: رویکرد کلامی و انتقادی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فریده کریمی   عامر قیطوری

بیشتر دانش سیاسی، اجتما عی و اعتقادات ما درباره جهان برگرفته از دهها گزارش خبری می باشد که ما هر روزه می خوانیم. این روزنامه ها گاه با تغییر، تحریف و یا حذف حقایق نگرش خاصی را به مخاطب القا می کنند. بنابراین، ارتقا تفکر انتقادی و اتخاذ رویکردی انتقادی در مورد گفتمان روزنامه ها از اهمیت خاصی برخوردار است. پیرو کارها و تحقیقات موثر صورت گرفته در این زمینه بوسیله افراد برجسته ای همچون ون دایک، فرکلاف و وداک تحقیق فعلی بر آن است تا شیوه های مختلف ارائه گزارش های خبری مرتبط با بیداری اسلامی و یا آنچه که در غرب به بهارعربی معروف است را مورد بررسی قرار دهد تا ایدئولوژی های نهفته در لابه لای ساختارهای زبانی بکار رفته را برملا سازد. داده های استفاده شده شامل بیش از 1000 متن خبری مرتبط با رویدادهای 5 کشور عربی تونس، مصر، لیبی، بحرین و یمن می باشد که از وب سایت دو روزنامه امریکایی و ایرانی، واشنگتن پست و تهران تایمز گرفته شده است. با اتخاذ دو رویکرد تحلیلی ماکرو و میکرو و همچنین با استفاده ازکدگذاری موضوعی که بخش مهمی از رویکرد کیفی در تحلیل داده ها می باشد، داده های متنی جمع آوری شده مورد تحلیل قرار گرفتند. مهمترین استراتژی های گفتمانی استفاده شده در متون خبری تحلیل شده عبارتند از: استراتژی نام دهی، کارگفت، تصویر مثبت ازخود و تصویر منفی از دیگران، استدلال ورزی، برجسته سازی، الگوی نقل قول، اغراق، معلوم سازی می باشد. نتایج حاصله حاکی از این است که استراتژی های بکار رفته، منعکس کننده ایدئولوژی و منافع نهفته در پس هر روزنامه می باشد.

تاثیر جنسیت بر زبان اینترنت: مطالع? موردی گفت و گوهای دانش آموزان دبیرستان های ساری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  ندا گوهردهی   مصطفی حسرتی

نحو? شکل گیری جنسیت به واسط? بهره گیری از زبان، موضوعی حائز اهمیت در تمام مباحث مدرن زبان و جنسیت محسوب می شود. این مساله در بافت مدرن ایران جذابیت ویژه ای می یابد چرا که بسیاری از نوجوانان ایرانی از پیام آنی به عنوان یکی از راه های ارتباطی مرسوم استفاده می کنند. بنابراین، پژوهش حاضر بر آن است که به بررسی رابطه میان جنسیت و الگوهای زبانی بکار رفته در این پیام ها در محیط اینترنت بپردازد. برای این منظور، شش حوزه ی اصلی زبانشناسی که شامل محتوای کلامی، مضمون موضوعات، زایایی، اولویت دادن به لهجه ی محلی، رعایت ادب، و نمودهای احساسی بود، در نظر گرفته شدند. مجموعاً 637 پیام ارسال شده توسط 53 دانش آموز دبیرستانی دختر و پسر در شهر ساری مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها و مقایس? نتایج بین این دو گروه، دو روش تحلیل کمی و کیفی محتوا به کار گرفته شد. نتایج به دست آمده حاکی از وجود تفاوت های بارز زبانی بین دخترها و پسرها ی شرکت کننده بود. با توجه به الگوهای زبانی مربوط به جنسیت، نتایج این تحقیق نشان داد که پیام های ارسالی از جانب دخترها اکثراٌ برای برقراری ارتباط و یا تحکم روابط دیرین بود و از زبانی عاطفی و شخصی بهره می برد. در مقابل، ، پسرها اغلب از پیام های آنی برای انجام امور و اطلاع رسانی به کار برده و بیش تراز زبانی مقتدرانه و چالش بر انگیز استفاده می کردند. علاوه بر این، بررسی ها نشان داد که دخترها و پسرها موضوعات بسیار متفاوتی را در مقایسه با یکدیگر بر می گزینند. اما برخلاف پیش بینی ها، دخترها و پسرها از نظر بیان احساسات، تعداد کلمات و جمله های بکار رفته، و استفاده از نمودهای احساسی از هم قابل تشخیص نبودند. بعلاوه، استفاده از لهجه ی محلی و کلمات رکیک در پسرها در حد چشمگیری بیش از دخترها بود. باید افزود که یافته های این تحقیق هم راستا با دست کم دو مورد از تناقض های مطرح شده در نظری? تفاوت، جایگاه در مقابل حمایت و استقلال در مقابل صمیمیت، نیستند.

بررسی اختلالات زبانی یک بیمار نحو پریش کرد: مطالعه ی موردی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه حسنی جلیلیان   عامر قیطوری

این تحقیق یک مطالعه ی موردی از یک بیمار زبان پریش کرد است. از آنجا که مطالعه ی چندانی در رابطه با زبان های کردی صورت نگرفته است بنابراین بسیار کمتر به اختلالات این زبان پرداخته شده است. در این تحقیق با استفاده از یک آزمون جامع و نظام مند (آزمون دوزبانگی زبان پریشی) نوع اختلالات زبانی یک بیمار کرد بررسی شد. محل آسیب مغزی و نتایج آزمون نشان می دهند بیمار مورد مطالعه از زبان پریشی بروکا (ناروان) رنج می برد. یکی از مشخصه هایی که در اکثر بیماران زبان پریش بروکا وجود دارد نحوپریشی است که به واسطه ی آن نحو بیمار دچار اختلال می شود. بیماران نحوپریش توانایی استفاده از واژه ها و تکواژهای نحوی را از دست داده و بیشتر از واژگان قاموسی استفاده می کنند. هر چند بیمار مورد مطالعه به مرحله ی تولید جمله نرسیده است اما گفتار کوتاه وی و نتایج آزمون های مربوط به نحو نشان می-دهند که بیمار دچار اختلالات نحوی است و می توان وی را نحوپریش نامید. در این تحقیق، دیگر اختلالات زبانی بیمار نیز بررسی شدند. اختلالات زبانی بیمار در همه ی سطوح آوایی، ساخت واژه ای، نحوی و معنایی وجود دارند اما اختلالات نحوی به مراتب بیشتر از دیگر سطوح است.

بازتاب جنسیت در توشتار آکادمیک انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فرشته شیرزاد   فردوس جمالی

the purpose of this two-phase, sequential mixed methods study was to find out whether there were any decencies between male and female ma students’ theses regarding the common features of academic writing such as syntactic complexity, means of integrating cited information, and organizing arguments. i chose 10 male written theses and 15 female written theses in tefl and linguistics. in the first phase, the t-unit analysis was applied to measure the syntactic complexity of the corpus. the number of t-units and clauses of each text and the frequency of the occurrence of the cohesive devices in both males’ and females’ writings were counted; the number of direct quotations, paraphrases, and summaries from each thesis were calculated to find out the frequency of the occurrence of means of integrating cited information. these data were analyzed through the statistical program spss. in the second phase, the methods of presenting arguments were analyzed. the results of this study showed significant differences between men’s and women’s texts in syntactic complexity, means of integrating cited information, and organizing arguments. the structure of women’s texts tended to be more complex than men’s. the women also used more paraphrases to integrate cited information, but the two gender groups used similar forms of direct quotations. furthermore, women presented better organized arguments. these gender differences do not necessarily discourage efl male learners to acquire higher proficiency in academic writing, but rather become valuable input to the process of learning and teaching of academic writing in higher education. so, practitioners should take into consideration different possible teaching and learning strategies for writing to encourage efl male learners to become more motivated and proficient in academic writing. it also may be essential that more varied learning strategies in writing are offered for students, especially male students, in order to accommodate for these gender differences. it is important for educators to be aware of specific gender differences in writing performance in the classroom. teachers and other education professionals should note that literacy may be a recurring problem for all under-achievers, regardless of gender, and it might have become lost in the focus of attention on the under-achievement of boys.

بررسی معنایی مفهوم جان در مثنوی معنوی با رویکرد متنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  فریبا کاکاوندی   سوسن جبری

چکیده: مطالعات جدید زبان شناسی دریچه ای است برای دریافت های جدید از متون گرانسنگ ادبی گذشته. با به کارگیری صحیح این روش ها می توان متون ادبی را مورد تفحص مجدد قرار داد و به دریافت های نوینی از آن ها دست یافت. تا کنون پیرامون مثنوی و محتوای آن بسیار بحث شده است اما اغلب این مباحث فرافکنی شارحان این اثر و تکرار مکرر اندیشه ها و دریافت ها بوده است. ما در این رساله مفهوم «جان» را با دید معناشناسانه و با رویکرد متنی، در مثنوی مورد بررسی قرار داده ایم، به امید آنکه تا حد امکان به نگرش مولانا دربار? این مفهوم دست یابیم و در نهایت جهانبینی او دربار? «انسان و جایگاه او در هستی» را بشناسیم. با این هدف و نگرش «جان» را در شش جلد مثنوی مورد کاوش قرار داده ایم. در ابتدا تمام ابیاتی که در این شش جلد راجع به جان سخنی بر زبان رانده اند را به عنوان شاهد مثال استخراج نموده ایم و تمامی ویژگی های ماهیتی، صفات و کنش هایی که مولانا به جان نسبت داده است و ترکیباتی که جان را در آن ها به کار برده است، را جمع آوری نموده ایم تا به تعریف او از جان دست یابیم. پژوهش ما نشان می دهد برخی از این صفات و کنش ها دارای بسامد کاربردی فراوانی هستند اما برخی دیگر را فقط در یک بیت می توان یافت. صفات جان در مثنوی معنوی عبارتند از : ناشناختنی بودن، ارزشمندی، ناپیدایی، غریب بودن، جاودانگی، دیرینگی(خلقت جان پیش از جسم)، همزیستی جان با تن، زندانی بودن، علم داشتن، اصل مشترک جان ها، پاک بودن، آسیب پذیری، زنده بودن، پرعیب بودن، هدف سوءالقضا بودن، نیکوپی بودن، معنا دار بودن، داشتن صفا و لطف و فر، بی جهت بودن، شیرین بودن، وسیع و بی نهایت بودن، زشت بودن، نو بودن، داشتن سکون و آرامش، توانمند بودن، آگاه بودن، اخلاص داشتن، مسکین بودن، دوراندیش بودن، عریانی و برهنگی، ربودگی، عزیز و گرامی بودن، منتظر بودن، خون-آشام بودن، کافرنعمت بودن، با تقوا بودن،حساس بودن و شکنندگی، شاکر بودن،حالی بین بودن، قانع بودن، مکاری و حیله گری، رنجوری، باروری و ثمربخشی، مست بودن،پژمردگی و پوسیدگی ودر فاقه بودن. کنش های جان در مثنوی معنوی عبارتند از: چالش با جسم، رها شدن از جسم، هدایت کردن جسم، اطاعت و فرمانبرداری، خوردن، دیدن، شنیدن، گفتن، پذیرفتن عواطف، خندیدن، نالیدن وگریستن، بیقراری، سیر کردن، بیمار شدن ،شفا یافتن، بیدار شدن، خوابیدن، خیره شدن، عاجز شدن، حیران شدن، سست شدن، انجام کارهای خارق العادّه، عذرخواهی کردن، خوش شدن ، شاد شدن، غمگین و ناراحت شدن، کار کردن، پند دادن، خو کردن، خجالت کشیدن، حسرت خوردن، تشخیص دادن، کوشش کردن،تحمل تلخی و سختی، همنشین شدن، رمیدن، شناختن، گمان کردن، امتحان کردن، لرزیدن، عشق ورزیدن، ناامید شدن، اصلاح شدن، گمراه شدن، بداندیش بودن، ملول شدن، گرو قرار گرفتن، روییدن، عبادت کردن، سجده کردن، ترسیدن، جهیدن و پریدن، عتاب آوردن، اتصال جان ها، تضرّع کردن، نعره زدن و وسوسه شدن. در جمع بندی نهایی می توان گفت: مولانا جان را پدیده ای از جنس نور می داند که از جانب خداوند در وجود انسان به ودیعه نهاده شده است و تمامی آفریده های او از این موهبت برخوردارند، اما برخورداری هم? اجزای هستی از این موهبت یکسان نیست، بلکه دارای شدت و ضعف می باشد. این پدیده تغییر پذیر و کمیّت پذیر است و ابعاد گوناگونی دارد. از آنجا که یکی از مباحث مطرح در معناشناسی پرداختن به واژه هایی که با یکدیگر هم-پوشانی معنایی دارند است در ادام? مطلب به بررسی ماهیت «دل»، «روح»، «نفس»، «سرّ»، «ضمیر» و «روان» و صفات و کنش ها و ترکیبات آن ها در شش جلد مثنوی پرداخته ایم. در پایان با جمع-آوری داده ها و ارائ? آن ها به صورت جدول و نمودار و در ادامه با بررسی و تحلیل آن ها می-کوشیم که از دید مولانا به این سوالات پاسخ مناسبی دهیم که اصولاً «جان» در ذهن و اندیش? مولانا چگونه پدیده ای است؟ چه صفات دارد و چه کنش هایی از او سر می زند؟ «دل»، «روح»، «نفس»، «سرّ»، «ضمیر» و «روان» چگونه پدیده هایی هستند و چه صفات و کنش هایی دارند؟ و در نهایت به این پرسش پاسخ دهیم که هریک از این پدیده ها تا چه حد با جان اشتراک مفهومی و وجودی دارند؟ از دید این عارف بزرگ اسلامی بیشترین اشتراک مفهومی میان جان و دل وجود دارد، اما از آنجا که در برخی منابع دل را به عنوان جایگاه جان معرفی نموده اند، می توان این مسئله را با استفاده از مجاز محلیه توجیه کرد. روح در مرتب? دوم اشتراک مفهومی با جان قرار دارد تا جایی که با اندکی جرأت شاید بتوان گفت که جان واژه ای فارسی معادل و جایگزین واژ? عربی روح در زبان فارسی است. نفس نیز دارای اشتراک معنایی و مفهومی با جان است ولی بیشتر در بُعد منفی. اکثر وجوه تشابه این دو پدیده در صفات و کنش های منفی است و حتی در مهمترین ویژگی ماهیتی نیز تضاد دارند؛ جان ماهیتی است از جنس نور و نفس پدیده ای است از جنس ظلمت. در مورد «سرّ»، «ضمیر» و «روان» در مثنوی زیاد بحث نشده است و با این اطلاعات ناچیز نمی توان دربار? رابط? آن ها با جان اظهار نظر قطعی نمود.

ساختمان فعل در گویش کردی دینوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  کمال ملکیان   خسرو غلامعلی زاده

امروزه به خاطر احیاء زبان و گویش های بومی و شناخت ارتباط تاریخی و فرهنگی یک گویش با سایر گویش های یک زبان و نیز شناخت بهتر زبانی که گویش های مختلفی از آن انشعاب یافته، گویش شناسی از اهمیّت ویژه ای برخوردار شده است. این امر خود به خود منجر به تکمیلِ خانواده های زبانی و شاخه های مختلف آن می شود؛ همچنین اهمیّت این امر در تولید نظریات زبانی عام، واضح و مبرهن است. زبان کُردی یکی از زبان های زنده و رایج ایران است که طیف گویش های متنوعی را در بر می گیرد. این زبان خود به سه شاخه تقسیم می شود: شمالی، مرکزی و جنوبی. گویش دینوری یکی ازگونه های گویش کردی مرکزی است. مهم ّترین عنصر در دستور هر گویش و زبانی همان عنصر فعل است. شناخت ساختار فعل کلید شناخت دستور زبان محسوب می شود، زیرا سایر عناصر زبانی اهمیّت و عنوان خویش را در نحو? ارتباطی که با فعل دارند به دست می آورند. در این پایان نامه سعی شده است که فعل در گویش دینوری از لحاظ صوری و تصریفی مورد بررسی واقع شود . در این تحقیق ابتدا طرح مسأله و خاستگاه کردیِ دینوری ارائه شده، سپس به تبیین مفاهیم نظری و پایه در ساختواژ? فعل پرداخته شده و توصیف ساختمان صوریِ فعل در گویش دینوری یعنی بررسیِ ساخت های گوناگون فعل از قبیل: ساده، مرکب، پیشوندی، پسوندی، افعال گروهی، افعال ناگذر یک شخصه، افعال کمکی و وجهی، ساخت معلوم و مجهول، ساخت سببی و انواع متمّم های گروه فعلی در ساخت نحوی جملات؛ و نیز بررسی جنب? تصریفی فعل، یعنی بررسی شناسه های شخص و شمار، نمود، وجه و مطابقه مورد مطالعه واقع شده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق شامل موارد زیر می شود: گویش دینوری از گویشهای کردی مرکزی بوده و پیشوند فعلیِ [?a-] در زمانهای مضارع اِخباری و ماضی استمراری موید آن است. ساخت مجهول در این گویش همانند فارسی باستان و میانه از نوع ساختواژی بوده و نیازی به افعال کمکی برای صرف مجهول نیست. ساختهای سببی در این گویش متنوع بوده و تقریباً همانند فارسی معیار است. زمان آینده در این گویش برخلاف فارسی معیار صرف نمی شود، بلکه از مضارع اخباری به جای آن استفاده می شود. کلید واژه ها: کردی دینوری، فعل، زمان، وجه، نمود، مطابقه

بررسی الگوهای غیرمعیار دروبلاگ های زبان فارسی با تاکید بر عناصر نحوی و واژگانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  طیبه حق پرست   مصطفی حسرتی

شناخت الگوهای زبان معیار و و الگوهای غیرمعیاردر برابرپدیده های فنی و ارتباطی جهان جدید بسیار ضرورت دارد. این پایان نامه , پژوهشی مبتنی بر روش «سخن کاوی» در مسیرشناخت اوصاف و موقعیت «زبان فارسی» در«اینترنت» است که وضعیت «زبان معیار» وساختار «نحوی» و« بافت زبانی» «وبلاگ» های ایرانی را کاویده است. اینترنت و فضای مجازی, دنیای نوین گسترش یافته ای دراقصای عالم امروز است که همانند پرده ای نامریی تاروپود خود را برکل جهان گسترانیده است. فرهنگ ، اقتصاد ، سیاست وتقریبا کل روابط و رفتارهای انسان ها و جوامع امروز زیر سایه ی این پرده نامریی، به سرعت ثانیه ها، درحال تغییر و تحول هستند. بروز تغییرات در فضای فارسی اینترنت به دلیل سرعت و وسعت تغییراتی که دارداز ابعاد متفاوت قابل بررسی است . هر روز دامنه موضوعات مربوط به زبان و اینترنت تعدد و تنوع بیشتری می یابد وهر روزپرسش های تازه ای مطرح می شود. مسأله اساسی تحقیق حاضر این است که ,اوصاف نحوی وواژگانی زبان وبلاگ های فارسی مطابق آموزه های زبان شناختی هالیدی و زبان شناسان هم مسیر با او چگونه قابل دسته بندی هستند.برای دست یافتن به پاسخ این پرسش،روش های مطالعاتی متنوعی قابل تصور بود. پس از بررسی مقدماتی در زمینه روش های متعارف پژوهشی، برای این پایان نامه, روش«نمونه گیری غیر احتمالی هدف دار» انتخاب شد. این تحقیق پس از بررسی متون وبلاگ ها و دست یافتن به اوصاف زبانی آنها و احصاء خطاهای املایی و سجاوندی در کنار خطاهای نحوی و واژگانی , ترکیبی از هنجارگریزی وبلاگ ها را ترسیم کرده و سپس فهرست جامعی از راهکارها را برای بهبود وضعیت کنونی ارائه داده است.

نقش زاویه دید در ساخت جملات مختلف زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - پژوهشکده ادبیات 1392
  محمد شریف زادی   عامر قیطوری

پژوهش حاضر بر اساس آراء و نظریات موجود در زبان شناسی شناختی تدوین شده است. این پژوهش مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول طرح پژوهش، چکیده و اهداف ذکر شده اند. فصل دوم به پیشین? نظری اختصاص یافته است. در این فصل تا جایی که به موضوع این پژوهش مربوط باشد، تاریخچه و نظریات موجود در قالب زبان-شناسی شناختی مطرح شده است. در فصل سوم آثار و بررسی های انجام شده توسط زبان شناسان فارسی زبان بر این چارچوب ذکر می گردد. در فصل چهارم داده های زبان فارسی در قالب نظریات زبان شناسی شناختی (بویژه دستور شناختی) بررسی شده اند. در این فصل، ابتدا توضیحی برنحوه و روش انجام کار صورت می گیرد و بعد نقش (پویایی) در مفهوم سازی بر اساس داده هایی از فارسی تحلیل می شود. در ادامه، نقش زاوی? دید در تعدد ساخت های جملات زبان فارسی و در نهایت تأثیرمفهوم پویایی بر انتخاب دید و نحو? نمابرداری رخدادها تحلیل شده است.در آخر فصل نتیجه گیری کلی از تمام تحلیل های قبلی به عمل آمده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش زاوی? دید در تجلی و بازنمایی ساخت های متعدد و متنوع جملات در زبان فارسی است. داده ها ومطالب این پژوهش به روش کتابخانه ای (با استفاده از کتاب و اینترنت) جمع آوری شده اند. کتاب های داستان جلال آل احمد منابع مورد استفاده برای جمع آوری داده ها هستند. البته به صورت خیلی محدود و در چند مورد اندک از روزنامه های کثیرالانتشار داده گردآوری شده است. نتایجی که از بررسی ها به دست آمده عبارتند از: اینکه زاوی? دید دارای نقش مهمی در مفهوم سازی و معنای زبانی است. دیدهای متفاوت و نحو? نمابرداری متفاوت سبب تعدد ساختاری جمله هستند. انتخاب زاوی? دید و نحو? نمابرداری از رخدادها تا حد زیادی تحت تأثیر مفهوم پویایی رخداد یا رابطه است.

بررسی مسال? تحریم ایران در دو روزنام? نیویورک تایمز و تهران تایمز از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی
پایان نامه دانشگاه رازی - کرمانشاه - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  حمید طهماسیان   عامر قیطوری

ازآنجاکه مطبوعات با استفاده از زبان و راهکار های کلامی آن سعی در القاء نگرشی خاص به مخاطبان خود دارند، می توان از طریق تحلیل گفتمانی این رسانه، ایدئولوژی پنهان و روابط قدرت آن ها را آشکار ساخت. در این راستا، پژوهش حاضر به بازنمایی مسأله تحریم ایران در دو روزنام? نیویورک تایمز و تهران تایمز در یک دور? سه ساله (2011 تا 2013) از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی می پردازد تا نشان دهد که روزنامه ها چگونه با استفاده از راهکار-های کلامی سعی در "ساختن واقعیت" و القاء ایدئولوژی خاص در ذهن مخاطبان خود دارند. به این منظور، از هریک از دو روزنامه، 32 عنوان به صورت تصادفی جهت تحلیل براساس دستور نقشی- نظام مند هلیدی انتخاب-گردید. همچنین از هریک از دو روزنامه، 10 گزارش خبری نیز به صورت تصادفی انتخاب شده و با استفاده از راهکار-های نحوی مانند نقل قول، برجسته سازی و اسم سازی و نیز راهکار های واژگانی، نام گذاری، پیش فرض، تعمیم و تکمیل افراطی که همگی از ابزارهای تحلیلی رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی هستند، تحلیل شدند و نتایج زیر بدست آمد: اول، نحو? بازنمایی مسأل? تحریم ایران در این روزنامه ها کاملا" متفاوت است و هردو روزنامه سعی در القاء تصویری مثبت از گروه خودی و تصویری منفی از گروه غیرخودی در ذهن مخاطبان خود دارند. دوم، هردو روزنامه از بین راهکار های نحوی، بیشتر از نقل قول و برجسته سازی و از بین راهکار های واژگانی نیز بیشتر از گزینش واژگانی در جهت بازنمایی تصویر دلخواه از تحریم ایران، بهره گرفته اند. سوم، استفاده از تمام راهکار های کلامی فوق با "مربع ایدئولوژیک" ون دایک، یعنی "مثبت نمایی ما و منفی نمایی دیگران" هم سو است.

بررسی دانش نحوی دانش آموزان ناشنوای ایرانی
پایان نامه دانشگاه رازی - کرمانشاه - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  ویدا اشرف   عامر قیطوری

تحقیق حاضر به بررسی مشکلات نحوی در 13 دانش آموز ناشنوای ایرانی در سن بین 17 تا 21 سالگی می پردازد. به منظور ارزیابی سطح عملکرد دانش آموزان ناشنوا، گروهی از دانش آموزان شنوا، با میانگین سنی همانند، به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند تا عملکرد این دو گروه با هم مقایسه شود. چهار آزمون به صورت چند گزینه ای و جای خالی طراحی و اجرا گردید. با استفاده از این آزمون ها در چهار مقوله ی تصریف، اشتقاق، آرایش جمله و حروف اضافه و نشانه ی مفعول دانش نحوی دانش آموزان را محک زدیم. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از سه آزمون آماری من ویتنی، اسپیرمن، و ویلکاکسون استفاده شده است. پس از تعیین خطاهای دانش آموزان در هر مقوله و مقایسه ی آنها با هم دریافتیم که اختلاف معناداری بین مقوله ها، به خصوص مقوله ها ی تصریف و اشتقاق وجود دارد. همچنین مشاهده شد که خطا در آرایش جمله در مقایسه با سه مقوله ی دیگر کمتر بود. براساس مبانی نظری، عدم تسلط بر قواعد نحوی، به رغم گذراندن چندین سال آموزشی در مدرسه، موید اهمیت فراگیری نحو در سال های اولیه ی یادگیری زبان است که اگر به هردلیلی میسر نشود و کودک این دوران را بدون بهره ی کافی از دست بدهد، جبران کامل آن در بزرگسالی تقریباً غیرممکن است.

رویکردی زبان شناختی به سبک شعری حافظ
پایان نامه دانشگاه رازی - کرمانشاه - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  زهرا مهدوی   جعفر میرزایی

از نقطه نظر ساخت گرایان نقش اصلی ادبیات آشنایی زدایی است که از طریق برجسته سازی ایجاد می شود. از نظر لیچ (1969) برجسته سازی به دو صورت شکل می گیرد: از طریق هنجارگریزی که خود به انواع واژگانی، نحوی، آوایی، معنایی، سبکی، زمانی، نوشتاری و گویشی تقسیم می شود و از طریق قاعده افزایی که به عنوان ابزار نظم-آفرین خود را در توازن و تکرار آشکار می سازد. هر چند نظم به تنهایی نمی تواند ابزار شعر آفرین به شمار آید. افزون بر این آنگونه که صفوی یادآور می شود از میان هنجارگریزی های مطرح شده توسط لیچ، هنجارگریزی های نحوی، آوایی و گویشی نمی توانند ابزاری برای ایجاد شعر محسوب شوند. در واقع ابزار آفرینش شعر را بیش از همه باید به هنجار گریزی معنایی مرتبط دانست. هدف این رساله تحلیل هنجارگریزی معنایی و مصادیق آن در دیوان غزلیات حافظ است و اینکه این نوع از هنجارگریزی چه تأثیری در سبک شعری این غزلیات داشته است.

روابط قدرت در تعاملات کلاسی در یکی از موسسات آموزش عالی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده علوم انسانی 1385
  طاهره فرصت صفایی   مصطفی حسرتی

چکیده ندارد.

بررسی فرایندهای واجی فارسی کرمانشاهی براساس واجشناسی خودواحد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1386
  اعظم خسروی   خسرو غلامعلی زاده

چکیده ندارد.

معانی و کاربردهای زمان ها و افعال کمکی در زبان فارسی امروز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1386
  فرزاد عزیزی   خسرو غلامعلی زاده

چکیده ندارد.

ساختار موضوعی قرآن کریم تحلیل متنی سوره شعرا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1386
  غلامرضا زربان   عامر قیطوری

چکیده ندارد.

بررسی قید واره های وصل در زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  میترا رضازاده   خسرو غلامعلی زاده

چکیده ندارد.

روابط قدرت در گفتمان خانه و مدرسه بر پایه نظریه قدرت نرمن فرکلاف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  مرتضی پهلوانی   مصطفی حسرتی

چکیده ندارد.

هویت نویسنده در پایان نامه های کارشناسی ارشد به زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  مرضیه رحیمی چگنی   مصطفی حسرتی

چکیده ندارد.

ساختار افعال سبک در زبان فارسی بر اساس برنامه کمینه گرا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  مرجان مرآت   خسرو غلامعلی زاده

چکیده ندارد.

بررسی نحو و معنای فعل های کمکی و وجهی فارسی بر اساس دیدگاه کمینه گرا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  مصطفی خان محمدی   خسرو غلامعلی زاده

چکیده ندارد.

the development of kurdish syntax:a case study in first language acquisition شکل گیری نحو زبان کردی: مطالعه ای موردی در اکتساب زبان اول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1388
  نورالدین یوسفی   منصور فهیم

این رساله به بررسی شکل گیری نحو زبان کردی به عنوان زبان اول می پردازد.فرآیند ‏اکتساب زبان اول به قدری جالب توجه است که اندیشمندانی از حوزه های مختلف دانش توجه ‏خود را بدان معطوف داشته اند و تحقیقات فراوانی در این زمینه صورت گرفته است. ‏فیلسوفان، زبانشناسان، روانشناسان، علمای دینی و عالمان حوزه های دیگر علوم مقوله ‏اکتساب زبان را مورد بررسی و تحقیق قرار داده اند و کوشیده اند برای این سوال که " چه ‏عاملی موجب به بار آمدن چنین نتیجه شگرفی، اکتساب زبان اول، در مدت نسبتا کوتاهی می ‏گردد؟" پاسخی درخور بیابند. برخی از صاحب نظران زبان را هدیه ای الهی به نوع بشر ‏قلمداد کرده اند و بنابراین آن را "تحفه ای مقدس" به شمار می آورند. اوهارا(1984) ‏‎ ‎‎(ohara)‎‏ در این مورد نوشت: " هدیه زبان،هدیه زندگی است." برخی دیگر زبان را نوعی ‏رفتار انسان در کنار دیگر عادات وی دانسته اند و آن را متمایز از رفتارهایی چون راه رفتن ‏یا نقاشی کردن قلمداد نکرده اند. گروهی به آن عنوان "اسباب ارتباط" داده اند و عده ای دیگر ‏آن را وسیله بیان فکرو یا برعکس منشاء تفکردانسته اند. نتیجه چنین نگرشهایی این بوده است ‏که اتفاق نظری در مورد زبان میان صاحب نظران وجود ندارد. در این رساله نویسنده تلاش ‏کرده است مراحل شکل گیری نحو زبان کردی را در مطالعه ای موردی و مدت دار بررسی ‏نماید ودر صدد یافتن رابطه ای میان اکتساب زبان اول و آموزش و یاد گیری زبان دوم برآید ‏و در این راستا مبنای یافته های خود را "مراحل شکل گیری نحو" قرار داده که می تواند در ‏روشنتر شدن ادعاهای مطرح شده در نظریات مربوط به اکتساب زبان ، مانند نظریه "دستور ‏جهانی چامسکی"،کمک نماید. این نویسنده همچنین رفتارهای زبانی کودک خود را،مانند مرور ‏داستان نزد خود- داستان سازی- تکرار جملات و کلمات شنیده شده از اطرافیان بویژه کلمات ‏جدید نزد خود، را مورد مشاهده و بررسی قرار داده است تا الگوهای مفید برای یادگیری ‏زبان را از آنها استخراج نماید. یافته های این تحقیق دارای کاربرد در آموزش زبان در هر سه ‏سطح رویکرد، روش و تکنیک بطور مستقیم یا ضمنی می باشد.‏ نمونه مورد مطالعه در این رساله فرزند خردسال محقق بود که تا سن 37 ماهگی با استفاده از ‏روش "مشاهده طبیعی متمرکز" بر اساس اثر ‏ogrady (2005)‎‏ مورد مطالعه قرار گرفت. ‏برای جمع آوری داده ها گفته های نمونه مورد مطالعه ثبت و آوانویسی گردید و سپس مورد ‏تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا روند موجود در اکتساب نحو لهجه سورانی زبان کردی که ‏محقق خود گویشور آن می باشد مشخص گردد. از آنجائیکه تا کنون مطالعه جامعی در مورد ‏اکتساب زبان کردی صورت نگرفته است امید است نتایج حاصل از این تحقیق در بررسی ‏زبان کردی و همچنین تجزیه و تحلیل خطاها در فرآیند آموزش به/از زبان کردی مورد استفاده ‏قرار گیرد. تحلیل داده ها نشان می دهد که عوامل مطرح شده توسط نظریه پردازان مختلف، ‏عواملی چون تقلید یا نقش همسالان در یادگیری زبان مادری، دارای اهمیت هستند اما نقش ‏اصلی در این میان بعهده استعداد درونی وذاتی است زیرا کودک کلمات و ساختارهایی را تولید ‏می کند که قبلا هرگز نشنیده است. ‏