صحن عتیق، از قدیمی‌ترین بخش‌های حرم امام رضا (ع) است که در آن شیوه‌های متنوع تزیین به کار رفته است. گروه مهمی از این تزیینات، کتیبه‌هایی است که بر ایوان‌ها و جرزهای آن نصب شده است. کتیبه‌های طوماری ثلث بیشترین کارکرد را در این مجموعه دارد. برخی از این کتیبه‌ها را هنرمندانی نظیر محمد‌رضا امامی‌اصفهانی از دوره صفوی و محمد‌حسین شهید‌مشهدی از دوره قاجار کتابت کرده‌اند. در کتیبه‌های این دو هنرمند از...

کتیبة حاضر از مجموعه کتیبه های مزارنوشته به خط و زبان پهلوی ساسانی است. این کتیبه در مأموریت اینجانب به سال 1382 در حوالی روستای حاجی آباد، حد فاصل میان تخت جمشید و نقش رستم، در استخر باستانی دیده شده بود. این کتیبه در ۷ سطر نوشته شده است و بر بالای آن هم دخمه یا استودانی وجود دارد که محل دفن صاحب قبر بوده است. در آغاز، تصور بر این بود که کتیبه تازه یافته شده است اما، در جست وجوهای نگارنده، مشخ...

استل قلایچی بوکان که کتیبة‌آرامی دارد منسوب به ماناهاست. پژوهشگران بسیاری بر متن و تفسیر آن پژوهش کرده­اند. اما، مبنای کار همة آن­ها این است که استل در داخل محوطه معبد قالایچی به دست آمده است. اما، شواهد مبنی بر به دست آمدن دو قسمت کتیبه و متن آن ابهامات بسیار دارد و حکم به مانایی بودن آن را دچار تردید می­کند. نگارنده در این نوشته تلاش داردمشخصات و متن کتیبة استل قلایچی بر اساس نظرات پژوهشگران ...

آثار حکاکی شده بر روی دیواره‌های سنگی، میراث فرهنگی این مرزوبوم و نشان از تمدن‌های غنی ایران زمین است که حفاظت ومرمت آنها وظیفه تیم‌های علمی با همکاری متخصصان مرتبط است. ژئومورفولوژی، زمین شناسی و ژئوفیزیک از جمله این علوم می باشند.در این راستا در تحقیق حاضر سعی شده شرایط ساختمانی و درزو شکاف و شکستگی‌های ریز در کتیبه بیستون بعنوان یک اثر بین المللی به کمک داده‌های حاصله از علم ژئوفیزیک شناسائی...

در معماری اسلامی و خصوصاً مساجد توجه اصلی به روح نمازگزار و عالم وحدانیت است؛ بدین سبب کتیبه های قرآنی بیشترین سطوح تزئینی را به خود اختصاص داده است. در این بین، محراب به لحاظ جایگاه آن در معماری مساجد همواره یکی از عناصر پرتزئین معماری بوده است که شامل کتیبه هایی از آیات و مضامین قرآنی است. کتیبه های تزئینی مساجد منبع مهمی برای بررسی دیدگاه ها و تفکرات مذهبی ملهم از آیات قرآنی هستند. این مقاله ...

کتیبه ها چون تاجی مرصع بر پیشانی بناهای تاریخی می درخشند و از نظر تاریخی هویت و شناسنامه یک بنای تاریخی به شمار می روند. از این رو در پژوهش حاضر به شعر و جایگاه آن در کتیبه های غیر منقول شهر اصفهان پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش اول تبیین شعر و جایگاه آن بر روی کتیبه بناهای تاریخی شهر اصفهان و معرفی سرایندگان اشعار این کتیبه ها بر اساس نام و نشانی که از آنان بر روی کتیبه ها آمده است و دوم تولی...

آثار حکاکی شده بر روی دیواره های سنگی، میراث فرهنگی این مرزوبوم و نشان از تمدن های غنی ایران زمین است که حفاظت ومرمت آنها وظیفه تیم های علمی با همکاری متخصصان مرتبط است. ژئومورفولوژی، زمین شناسی و ژئوفیزیک از جمله این علوم می باشند.در این راستا در تحقیق حاضر سعی شده شرایط ساختمانی و درزو شکاف و شکستگی های ریز در کتیبه بیستون بعنوان یک اثر بین المللی به کمک داده های حاصله از علم ژئوفیزیک شناسائی...

کتیبه و کتیبه نگاری از هنرهایی است که در ثبت وقایع، از ادوار گذشته مرسوم بوده است. پیشینۀ این هنر به سنگ نوشته‌ها و الواح گِلی می‌رسد. در هنرهای اسلامی، کتیبه نقش بنیادینی در متجلی ساختن روح معنویت ایفا می­کند، چرا که این هنر از منشأ حقیقت یا جوهر معنوی قرآن کریم سرچشمه می‌گیرد و هنرمندان مسلمان در طول تاریخ همواره سعی کرده­اند با استفاده از خطوط و کتیبه­نگاری حضور خداوند را در همه جا تداعی کنند...

تصوف از مهم ترین جریان های اجتماعی طی دوران اسلامی می باشد که مراد آن حقیقت الهی می باشد. تأکید تصوف بر اخلاق بوده و نمود عملی آن را می توان در آئین فتوت جستجو نمود. تکیه ی فتوت بر اصول تصوف بوده فلذا تأکید آن نیز بر مسائل اخلاقی می باشد. سفال کتیبه دار نیشابور از آثار دوره ی سامانی می باشد که مضامین اخلاقی را بر خود ثبت دارند. از آنچه که از این مفاهیم برمی آید، می توان رگه هایی از فتوت و تصوف...

فارسی باستان، نامی است که برای زبان فارسی مورد استفاده در کتیبه های خط میخی سلسله ی هخامنشی به کار رفته است. پایان نامه ی حاضر به بررسی کتیبه های داریوش و خشایارشا در نقش رستم و تخت جمشید اختصاص دارد که مشتمل بر یک مقدمه و سه بخش به شرح زیر است: در مقدمه، به تفصیل به معرفی زبان فارسی باستان، آثار بر جای مانده از آن، به ویژه محل و موقعیت جغرافیایی کتیبه های داریوش و خشایارشا خواهیم پرداخت. در ب...