چکیده بحث توحید و شناخت خداوند یکی از مباحث مهم در ادیان بخصوص دین اسلام می باشد در این رساله سعی بر این بوده که به آرا و تفکرات عارف و متکلم قرن هفتم عزیز الدین نسفی در این باب اشاره شود ایشان توحید را به معنای یکی کردن و یکی شمردن می داند و همچنین او با اشاره به مراتب ذات،وجه و نفس در خداوند و شناخت او می گوید:«شناخت خداوند از طریق ذات امکان پذیر نیست و از طریق وجه می توان به خداوند رسید» ا...

اصطلاح « انسان کامل" یکی از اصطلاحات بسیار مهم و کلیدی عرفان اسلامی است کهنخستین بار محی الدین ابن عربی، از عارفان برجستۀ مسلمان قرن هفتم هجری آن را به کاربرده است . پس از ابن عر بی، شاگردان و پیروان مکتب عرفانی او، و نیز شخصیت های دیگریهمچون عبدالکریم گیلانی و عزیز بن محمد نسفی، به این مفهوم پرداختند و آن را به کمالخود پروردند . نسفی در آثار خود به طور مبسوط به آن پرداخته و انسان کامل را بر دو...

برای مطالعه و بررسی هر دانشی ابتدا به شناخت زبان و اصطلاحات خاص آن دانش نیاز داریم، از این رو در سده های اخیر، مباحث ترمینالوژی (اصطلاح شناسی) اهمیت فراوانی یافته است. عرفان نیز دارای ترمینالوژی ویژه خود است و تا زمانی که فرهنگی جامع در این خصوص نداشته باشیم، هر گونه مطالعه هدفمند بی نتیجه خواهد ماند. این رساله کمکی است به تدوین تاریخی اصطلاح شناسی صوفیه است که مبتنی بر بررسی اصطلاحات دو کتاب...

مباحث عرفان اسلامی عمدتا بر ارکان اساسی و بنیادین استوار است؛ خدا ، انسان و طبیعت. بدین معنا که همه ی موجودات و از جمله انسان ، محل تجلی و ظهور آن حقیقت واحد، یعنی ذات باری تعالی هستند و در نتیجه به لحاظ واقیعت ، در هستی چیزی جز ذات واحد ایزد منان نیست. باید توجه داشت که این ذات واحد خود دارای مظاهر بی شماری است، به نحوی که همه ی عالم ، محل ظهور صفات و تجلی گاه او محسوب می شود. آفرینش عالم و ظه...

انسان شناسی از حوزه هایی است که گستره وسیعی از علوم را به خود اختصاص داده است و با رویکردهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. به لحاظ اینکه این حوز? از دانش آثار و نتایج غیر قابل انکاری در زندگی انسان و سرنوشت او دارد، حائز اهمیت است. در سنت ایرانی- اسلامی عزیز الدین نسفی، عارف و حکیم قرن هفتم، به انسان پرداخته است. اثر معروف الانسان الکامل ثمره ماندگار اوست. او انسان را عموماً با رویکردهای دینی...

«مجموعه رسائل» عزیز نسفی از جملۀ مهمترین آثار وی محسوب می‌شود که مشتمل بر بیست و دو رساله در موضوعات مختلف عرفانی است. بدان جهت که مجموعه رسائل نسفی در بین آثار وی از حیث سادگی، روانی و توانایی انتقال موضوعات عرفانی جایگاهی ویژه دارد، وجود متنی خالی از اشکال و منقح از این اثر بسیار مهم و ضروری است. این اثر پیش از این یک بار با عنوان «الانسان الکامل» به چاپ رسیده است اما با توجه بدان که در...

رودلف اتّومتکلم و دین­پژوه آلمانی قرن بیستم، در اثر مشهور خود موسوم به مفهوم امر قدسی، با رویکردی پدیدارشناسانه به بحث درباره‌ی امر مقدس و مواجهه‌ی با آن، به‌عنوان نومینوس پرداخته است. او نومینوس را امری فراتراز عقل، متمایز، مقدس و ناشناختی تلقی کرده است. ازاین‌نظر نومینوس نوعی با حقیقت وجود شباهت دارد که موضوع اصلی عرفان اسلامی است. عزیز نسفی عارف نامی قرن هفتم، از حقیقت وجود به‌عنوان اولین مرت...

شیخ اکبر محیی الدین ابن عربی که به عنوان پدر علم عرفان درجهان اسلام شناخته شده است ، یکی از بزرگترین نظریه پردازان بزرگ درعرصه این علم بوده و هست به طوریکه بسیاری از عرفای بزرگ تحت تاثیر وی بوده اند و ازسویی دیگرنیز مورد شدیدترین انتقادات از جانب بسیاری از فقها قرارگرفته به نحوی که وی را مرتد و خارج از دین و دریک کلمه ممیت الدین قلمداد کرده اند. آنچه که ابن عربی درعلم عرفان بیان می کند، مسئله ...

چکیده یکی از مظاهر اصیل طبع لطیف و ذوق سلیم مسلمانان به خصوص ایرانیان، تصوف است که نقشی بسزا و قابل توجه در معارف و ادب از خود به یادگار گذاشته است. یکی از چهره های ماندگار عرفان و تصوف ایران که نسبتاً ناشناس مانده ، عزیز بن محمد نسفی از صوفیان قرن هفتم هجری است. وی حکیم و عارفی است که بر فقه، فلسفه، کلام، طب، عرفان و دیگر علوم زمان خویش احاطه داشته و علاوه بر آن با آرای گروهها و مذاهب مختلف...

هستی­شناسی از مهم­ترین مباحث عرفان اسلامی است که با نظری شدن عرفان توسط ابن­عربی، بیش از پیش مورد توجه متصوفه و عرفا قرار گرفته است. نجم­الدین رازی و عزیز نسفی از عرفای بزرگ قرن هفتم و منسوب به فرقة کبرویه بوده­اند؛ با این تفاوت که نسفی تحت تأثیر آرای ابن­عربی نیز بوده است. رازی به پیروی از مکتب کبرویه، هستی را براساس عالم امر و خلق یا ملک و ملکوت تقسیم می­کند. در مبانی فکری او دربارة هستی توجه...