امثال و حکم یک جامعه نقش مهمی در حیات و ماندگاری آن جامعه دارد.بسیاری از رفتار های اخلاقی،اجتماعی و سیاسی را می توان از ضرب المثل ها و حکم آنها به دست آورد.امثال و حکم ابزاری برای شناخت بهتر یک فرهنگ محسوب می گردد. صالح بن عبدالقدوس از شعرای عصر عباسی اول است.وی بصورت فراوان از امثال و حکم استفاده کرده به طوری که در مورد او گویند در دیوانش هزار مثل از عرب و هزار مثل از ایرانیان وجود دارد.بیشتر...

نویسنده دراین­­کتاب500 بیت­ازاشعار عرب راکه متأثر و  مأخوذ ازکلام علی(ع) است، برگزیده و برای هر بیت شاهدی از کلام علی (ع) نقل کرده است. از آنجا که این تلاش بسی مغتنم و ارزشمند و گامی بلند در تبیین عمق و اعتلای کلام علی (ع) و میزان تأثیر اندیشه­های آن حضرت(ع) در آثار ادبی است، به­نظر می­رسد اگر نقد و ارزیابی شود، در رسیدن به هدف خود موفق­تر خواهد بود. از محاسن­کتاب، کم­بودن غلط چاپی وشرح برخی م...

«انیس الناس» از کتاب های اخلاقی- تربیتی قرن نهم هجری، تألیف نویسنده ای گم نام به نام «شجاع» است. وی این کتاب را به تقلید از قابوس نامه، برای ممدوح خود «ابراهیم سلطان» در بیست فصل نگاشته است. انیس الناس آمیخته ای از فرهنگ اسلامی، عربی و ایرانی است و از کتاب های تربیتی پیشین، همچون قابوس نامه، اخلاق ناصری و گلستان سعدی تأثیر بسیار پذیرفته است. آیات قرآن کریم، احادیث نبوی و علوی زینت بخش این کتاب ...

بررسی رابطه زبانها وفرهنگهای گوناگون به خصوص در کشورهای همسایه وهمکیش، فواید بسیاری در تقویت ارتباطات سیاسی واجتماعی وفرهنگی ملتها دارد وسبب نزدیک شدن آن ها به یکدیگر می شود، به خصوص اگر این رابطه، بر وجود سابقه میراث مشترک دو ملت دلالت داشته باشد. بنا بر این کشف، بررسی وتحلیل تاثیر زبان فارسی در گویش عراقی سبب خواهد شد که سند علمی ومعتبری درباره روابط عمیق وگسترده وقدیمی دو ملت ارائه گردد. وعل...

فرهنگ شفاهی هر جامع های بیان گر جزئیات فراوانی است از رخدادهایی که در مسیر زمان در آن جامعه به وقوع پیوسته است. گردآوری فرهنگ معنوی ایران که از اوایل قرن حاضر در این کشور به شکلی چش مگیر آغاز شد، پژوه شهای بنیادینی را پدید آورد است که در کنار « امثال و حکم » که بسیاری از تحقیقات بعدی به نحوی وا مدار آن هاست. یکی از ارزشمند ترین کارها در این حوزه جزو بزرگ ترین گردآوری هایی است که توسط علامه ع...

نظریه استعاره مفهومی از مباحث مورد مطالعه در حوزه زبان شناسی شناختی است که به بررسی نحوه ادراک و شناخت در ذهن انسان می پردازد. مطابق این نظریه، استعاره ها؛ نه یک کارکرد زبانی در خدمت ادبیّت متن که ابزاری اساسی برای درک امور انتزاعی و غیرملموس در ذهن بشر هستند و حوزه کار و نفوذ آنها نه در سطح واژگان که در عمق معنا و مفاهیم می باشد. حوزه­های تعریف شده در نظریه استعاره مفهومی و مصادیق آن از جهات بس...

ادبیات عامیانه هر قوم و ملّتی بخش عظیمی از فرهنگ معنوی آن ملت است که سینه به سینه از نسل های قدیم تا به امروز نقل شده و در گذر زمان حافظ هویت فرهنگی ملّت ها بوده است؛ این نوع ادبی شامل عادات، سنن، افسانه ها، قصه ها، باورها، آیین ها، ترانه ها، آداب و رسوم و ... می شود. بخش قابل توجهی از اصطلاحات عامیانه ایران، ضرب المثل هایی است که بر زبان عوام جاری است؛ این کاربردها در نثر فارسی و به خصوص در نوع ...

چکیده امثال یکی از مظاهر زیبایی زبان عربی است که به دلیل کوتاهی، رسایی، آهنگین بودن و نقش آن در گفتگوها و مطالعات جامعه شناسی، مردم شناسی، ادبی و مواردی مانند آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از آنجایی که عرب بادیه نشین تمام زندگی خود را در کنار حیوانات می گذرانیده و به صفات حیوانی به خوبی آگاه بودند بنابراین حیوان یکی از مضامینی است که در امثال و اشعار و نثرهایشان به وفور دیده می شود که همی...

جمال الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی از شاعران قرن ششم زبان فارسی است. از این شاعر بیش از ده هزار بیت برای فرهنگ و تمدن ایران به یادگار مانده است که غالب آن ها برای مردم نامتخصص، نیازمند شرح است. این پژوهش برای شرح لغات، اصطلاحات و ترکیبات و تعبیرات مشکل اشعار او به انجام رسیده است. نزدیک دو هزار مدخل از مشکلات اشعار او را به صورت الفبایی نوشته و شرح کرده ایم. بخش قابل توجهی از لغات و ترکیبات ق...