به نوشته طبری و بنابر تحقیقات تاریخی، مهرنرسی وزیر اعظم بهرام پنجم(439 ـ 421م.) در ولایت اردشیرخره، بناهای زیادی ساخت. او ضمن ساخت بناهای عام‌المنفعه، چهار آتشکده در چهارروستا از منطقه دشت بارین از ولایت اردشیرخُره بنا نهاد. مقال? حاضر مکان‌یابی دقیق آتشکده‌های یادشده براساس آگاهی‌های موجود در منابع تاریخی، مطالعه مسیرهای ارتباطی بین شهر بیشاپور و اردشیرخُره بنابر تحقیقات میدانی و باستان شناسی و ...

منظر شهری را می‌توان در ابعاد عملکردی، هویتی و زیباشناسانه مورد بررسی قرار داد، بر همین اساس این نوشتار نیز به جنبه‌های زیبایی‌شناسی ساختمان‌های بلند در منظر شهری و با هدف تشخیص سلیقه مردم نسبت به ساختمان‌های بلند به بررسی این بناها با رویکرد زیبا‌شناسانه می‌پردازد. ابعاد زیبا‌شناسانه منظر شهری در دو بعد کالبدی و نمادین مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت بر اساس تحقیق انجام گرفته در این نوش...

چکیده آرایه های گچی از آذین های وابسته به هنر معماری است که از دیر زمان هم پای ساخت بنا بکار می رفته است. تزیین تنگ بری نیز گونه ای از آذین های گچی است که در دوران صفویه رواج و تکامل یافت. این آذین افزون بر جنبه زیباشناسانه، کارکردهای دیگری نیز داشته و این نشان از تدبیر هنرمند ایرانی دارد که در کنار زیبایی به کاربری نیز می-اندیشیده است. این پژوهش، وجوه مشترک نقوش بکار رفته در تنگ بری های چین...

بیرجند با جمعیتی برابر ١٧٠ هزار نفر، شهر کوچکی در جنوب خراسان است. ساختار شهر حاصل ترکیب دو فرم ساختاری مختلف است: بافت ارگانیک و بافت شطرنجی. بر اثر ایجاد شبکه شطرنجی، بافت ارگانیک از نظر کارایی بافت دچار بی نظمی ها و دگرگونی هایی شده است. در بخش های منظم و شطرنجی، معابر اصلی از نظر عملکردی فعال بوده اما در بافت ارگانیک، مناطق قدیمی پراکنده و ایزوله هستند.«گذر هفت منبر» نیز گذری تاریخی است که ...

دیدگاه رایج در صنعت ساختمان سازی کشور طراحی، ساخت، تحویل و بهره برداری است و رابطه طراح و سازنده پس از ساخت و مشاهده نتایج عملکرد آن پس از بهره برداری قطع می شود؛ در حالی که ساختمان به عنوان نظامی پویا همواره تحت تأثیر تغییرات محیط درونی و بیرونی قرار گرفته و نیاز مجدد به طراحی و تغییرات دارد، از طرفی پس از انجام آزمایشات است که نقایص محصول مشخص شده و کیفیت کنترل می شود. براساس این ضرورت، تحقیق...

امروزه مسائلی از قبیل محدودیت ذخایر انرژی فسیلی و همچنین هزینه بالای تولید انرژی الکتریکی و مهمتر از آن آلودگی زیستی ناشی از بهره گیری از وسایل مکانیکی تنظیم شرایط محیطی سبب شده که بسیاری از کشورهای جهان توجه سیاستگذاران طراحی معماری و پژوهشگران به سمت مطالعات در زمینه چگونگی طرح و احداث بناهای کارآمد یا به کارگیری انرژی های طبیعی برای حل مسائل سرمایش و گرمایش معطوف گردد. با توجه به موقعیت جغر...

حیاط مرکزی بسیاری از ابنیه­ی تاریخی کشورمان در حال حاضر به­دلیل اعطای عملکردهای نوین و یا گسترش فضاهای جمعی در حیاط نمونه­های باززنده­سازی شده، با سقف­هایی سبک پوشیده شده­اند که اغلب دارای جزییاتی ضعیف، اجرایی نامناسب و منظری نازیبا هستند و به دلیل عدم امکان برچیده­شدن آسان و سریع، جایگاه و مفهوم معماری درونگرا با حیاط­های باز مرکزی را از بین برده­اند. این مقاله در ابتدا به­شکلی اجمالی سابقه­ی ...

آثار و بناهای یادمانی در ارتباط با جنگ و شهادت در دهه‌های اخیر به انواع مختلف در منظر شهرهای ایران تأثیرگذار بوده است. اگرچه ایجاد بناهای یادمانی در ایران سابقه‌ای طولانی و پیشینه‌ای غنی دارد، اما تنوع رویکردها و الگوهای ایجاد چنین مناظری در دوران مدرن و تلاش‌هایی که برای ایجاد نوآوری در این طرح‌ها صورت گرفته، به تولید آثار مختلفی انجامیده که در بسیاری موارد پاسخگوی نیازها نبوده‌اند. در این مقا...

چوب و نی در زمرۀ اولین مصالح در ساختمان سازی بوده است. استفاده از این مصالح از دیرباز به جهت سهولت دسترسی، سبکی، مقاومت فشاری، کششی و برشی، اتصالات ساده، نصب سریع و غیره رواج داشته است. ویژگی های فوق باعث شده است که چوب در میان مصالحی که جهت ساختمان سازی به کار می روند دارای ارزش ویژه ای باشد. خصوصاً کاربرد آن در سقف بنا حایز اهمیت است. آنچه که استفاده از چوب را در بسیاری موارد در فلات ایران محد...

مرکز باستانشناسی ایران در زمستان 1355 – 1356 ه ش / 1979 م با اعزام هیأتی تصمیم گرفت که گذشته هرمز را تحقیق نماید. تا پیش از آن، بجز قلعه پرتغالی، اثر دیگری از هرمز شهرت چندانی نداشت. لی ن تحقیقات این هیأت آش ار کرد که سال ها پیش از ایجاد قلعه ک ک مزبور در این جزیره بناهای عظیم سنگی به سب بناهای ساسانی وجود داشته است که بعدها در ک معماری قلعه پرتغالیها تأثیری عمیق بر جا نهاده است. مقاله پیش رو ح...