بعضی از گزاره‌های کلامی به صورت مستقیم در استنباط فقهی تأثیرگذار است. جامعیّت و کمال شریعت یکی از گزاره‌های کلامی مؤثر در تفسیر متون دینی است. طبق قول مختار، دین برای سعادت دنیا و آخرت است. بر اساس جامعیّت دین مؤثر، متون دینی قابلِ تفسیر، در همین راستا تفسیر می‌گردند. دین اسلام به تشریع احکام کلی و جزئی پرداخته، اما این‌گونه وضع قوانین، به معنای کافی بودن آنها در همة ابعاد زندگی انسان‌ها نیست و لا...

تأسیس و اسقرار دولت صفوی در ایران به عنوان نخستین حکومت مستقّل شیعی مقتدر درتاریخ اسلام، موجب گشت بحث تأیید این دولت و همکاری یا عدم همراهی با آن بدل به یکیاز مباحث مهم جدید در حوزة تفکر و اندیشة سیاسی و حتی نظرات فقهی علمای بزرگ ایندوران شود.از آنجا که تقریبا از بدو پیدایی این دولت – بویژه از عصر شاه طهماسب – تا اواخر سلطنتشاه عباس اول، تولیت امور شرعی و بالاترین مقام دینی و قضایی در اختیار مج...

خانات قپچاق و ایلخانان، دو حکومت مغولی بودند که اولی از تقسیم ماترک چنگیز خان و دومی از ادامهتوسعهطلبیهای مغولان به رهبری هلاکو در غرب به وجود آمد. خانات قپچاق که قبل از استقرارایلخانان در ایران دارای نفوذ سیاسی بود قدر تیابی این حکومت را در جنوب قلمرو خود به ضررحاکمیت و سیاستهای ارضیشان دانسته و درپی بهانههای مختلف سیاسی، نظامی و مذهبی به اولینجنگ درونخاندانی مغولان با ایلخانان مبادرت نمود. در...

سه مولفه‌ اقتصاد نفت‌پایه،بافت قبیله‌ای جامعه،دین یا همان مذهب وهابی در نیم قرن گذشته همواره قوام بخش مشروعیت دولت فعلی عربستان بوده است که با حمایت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و عدم حضور نیروهای تحول‌خواه تحکیم می‌شود.دگرگونی در هرکدام از این مولفه‌ها می‌تواند به صورت دیالکتیکی موجب تغییراتی در دولت و جامعه عربستان شود.سوال ما در این مقاله این است که آیا ساختار جامعه‌گانی و اقتصادی عربستان مستعد...

میرسیدعلی همدانی از بزرگ ترین شخصیت های  علم و فرهنگ سده های میانه است. شناخت میراث علمی این فیلسوف گواهی می دهد که وی در تعلیماتش به مسائل گوناگون فلسفی- اخلاقی، سیاست، نظریۀ معرفت، منطق، دیالکتیک و... توجه کرده است. او به ویژه دربارۀ سیاست، آیین دولت داری، اصول ادارۀ و روابط بین مردم، اندیشه های درخور توجهی دارد که امروز هم ارزش خود را از دست نداده اند. میرسیدعلی در طول عمر گرانبهای خود به کش...

این مقاله در پی نشان دادن اثرپذیری امام محمد غزالی از اندیشه سیاسی ایران باستان است. «ناخودآگاه» از جمله مفاهیمی است که از روان‌شناسی به علم سیاست راه یافته و منبع و مرجعی است که به صورت نامحسوس در اندیشه و عمل یک ملت خودش را ظاهر می‌سازد. ناخودآگاه سیاسی از مخیله اجتماعی سیراب می‌شود. این مقاله درصدد است با کمک تئوری مدیولوژی دبره نشان دهد که مفاهیم بنیادی از اندیشه سیاسی ایران‌شهری مانند اتحا...

هویّت‌یابی وستفالیایی در روابط بین‌الملل، بستر تاریخی شکل‌گیری فرایند دولت/ ملّت‌سازی بوده‌است. تقسیم‌بندی سیاسی جهان بر اساس «دولت/ ملّت»، نشان‌دهنده پیدایش و کمال فرایند عرفی‌سازی عرصه‌ سیاست است. سرنوشتِ فرایند عرفی‌سازی عرصهی سیاست در کشورهای جهان اسلام، از اهمیّت برخوردار است، بنابراین می‌بایست میزان اسلامیّت (نقش اسلام و دین و مذهب) را در روند دولت/ ملّت‌سازی نزد دولت‌های مسلمان روشن‌کرد. نگارند...

نوسازی و اصلاحات در ایران در دورة قاجاریه ازبالا و از طریق مقامات حکومتی آغاز شد که به علت ماهیت خود کامة رژیم و مخالفت در باریان و صاحبان منافع خاص ناکام ماند. با ضعف و زوال دولت مرکزی جنبش های اجتماعی اصلاح طلبانه از تنباکو تا مشروطه رخ نمودند که آنها نیز نتوانستند به اهداف خود دست یابند و دولت مطلقه ونوگرای رضا شاه روی کار آمد . در دورة پهلوی اول و دوم روند نوسازی در ایستارها و ساختارها‘ شد...