در این پژوهش که با عنوان بررسی مضامین دیوان محمدرضا الشبیبی انجام گرفته است. پژوهشگر سعی بر آن دارد که به بررسی باب های این دیوان که شامل حماسه، حکمیات، اجتماعیات، اخلاقیات و الهیات، وجدانیات، وصفیات و رثاء می باشد، بپردازد. لذا هر یک از این باب ها در فصلی جداگانه از این تحقیق مورد تجزیه، تحلیل و بررسی قرار گرفته است.به طور کلی در زمینه اشعار محمد رضا شبیبی می توان گفت که این اشعار با توجه به ش...

در مقاله پیش رو برخی اشعار صائب تبریزی که در آن­ها جلوه­های عینی آیات قرآن کریم ملاحظه می­شود، از منظر خوانندگان می­گذرد. برای حصول به این هدف، ابیاتی از دیوان شاعر یادشده که به طور قطع و یقین، از آیه­های گهربار قرآن کریم سرچشمه گرفته، از دیوان صائب استخراج، سپس آیه­های مورد نظر به آن­ها افزوده، سرانجام به بررسی و تحلیل هر یک اقدام شده است. تردیدی نیست که هدف اصلی نگارندگان از...

سراج الدین یکی از شعرای فارسی سرای بنگال است که دیوان اشعار او به عنوان یکی از اسناد مهم زبان فارسی در شبه قارّه هند مطرح است و جزء میراث مکتوب دو کشور بنگلادش و ایران به حساب می آید، این شاعر در اواسط قرن نوزدهم میلادی می زیسته است. در این رساله سعی شده است ضمن ارائه متنی منقّح از دیوان وی جنبه هائی از زندگی و ویژگی های شعر وی برای مخاطبان شعر فارسی روشن شود و نیز سعی شده است تا خوانندگان با محی...

غلبۀ تقلید بر نوآوری یکی از ویژگی­های بارز شعر عربی پس از سقوط حکومت عباسیان است؛ اما در عین حال وام­گیری ادبی آگاهانه و آمیخته با خوش ذوقی و ظرافت، تداعیات و تأثیرات مناسبی برای مخاطبان دارد. در اصطلاح علم بدیع، اگر شاعری مصراع، بیت یا ابیاتی از سروده­های دیگران را به شیوة تمثّل و استشهاد، به وام گیرد و با همان وزن و قافیه در میان اشعار خود بگنجاند و یا به تناسب مقصود، آن را اندکی تغییر دهد، صن...

شکوائیه، عنوانی است برای اشعاری که مضمون و محتوای آنها شکوه و شکایت از درد و رنج های سراینده آنهاست. این گرایش در آثار تمام بزرگان و به طور کلّی در اشعار همه شاعران به نوعی یافت می شود. در آثار برخی از بزرگان شعر فارسی، استخوان بندی آثار را می سازد و یا بخش اصلی اشعار را تحت تأثیر قرار می دهد. اهمیّت شکوائیه‏ها بیشتر در شناساندن اوضاع روزگار سرایندگان آنهاست، زیرا علاوه بر آشکار ساختن وضع نامطلوب...

دوره صفویه یکی از ادوار مهّم ادبی ایران به شمار می رود، در این دوره، اشعار زیادی از طبع باریک اندیشان خیال پرور تراوش کرده، که از هر حیث قابل مطالعه می باشد. یکی از موضوعات مهّم ادبی، که قابل بحث و بررسی است، مسأله تکرار است. تکرار یکی از ویژگی های شعر در همه سبک ها بوده، که از قدیم الایام، مورد توجه گویندگان و نویسندگان پارسی زبان قرار گرفته است؛ البته تکرار در سبک هندی به مراتب بیشتر از سبک های...

شیوه بیان خاقانی در برخی از اشعارش چنان غریب و دشوار است که فهم و درک شعر او را پیچیده و گاه غیر ممکن می‌سازد؛ بنابراین شایسته است که توجه ادبا برای درک معانی اشعار وی بیشتر از بسیاری دیگر از شعرای پهنه ادب فارسی باشد. با اینکه تلاش برای راه یافتن به دنیای خاقانی تقریباً قدمتی برابر با اولین سال‌های انتشار دیوان وی دارد و در عصر جدید با ورود شرق‌شناسان به جرگه پژوهندگان شعر خاقانی، نکات جالب توج...

این پژوهش با هدف بازنمایی گوی و چوگان در ابیات شعرا )فردوسی، حافظ، نظامی و جامی) انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوا، با رویکرد تاریخی- تحلیلی بود و به منظور جمع آوری اطلاعات از اسناد کتابخانه‌ای مراکز اطلاع‌رسانی و مراجعه به مقالات معتبراستفاده شد. جامعه آماری تحقیق را مجموعه کامل اشعار شاهنامه فردوسی، دیوان حافظ، خسرو و شیرین نظامی و بهارستان جامی بود که بصورت کل شمار جستجو، مشاهده و مو...

دانشمند برجستة ایرانى، فیض کاشانى که از نوابغ علمى عصر خویش به شمار مى رفت، نه تنها در علوم عقلى و نقلى از تبحّر و تضلّعى خاص برخوردار بود، بلکه در حوزة ادب و عرفان دستى توانا داشت و به موازات آثار علمى گرانقدرش، دیوان شعرى از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمى، عرفانى و توحیدىِ مبتنى بر دو اصل متین قرآن و حدیث به وفور در آن یافت م ىشود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسى میزان تأثیر امثال ق...

دانشمند برجستة ایرانى، فیض کاشانى که از نوابغ علمى عصر خویش به شمار مى رفت، نه تنها در علوم عقلى و نقلى از تبحّر و تضلّعى خاص برخوردار بود، بلکه در حوزة ادب و عرفان دستى توانا داشت و به موازات آثار علمى گرانقدرش، دیوان شعرى از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمى، عرفانى و توحیدىِ مبتنى بر دو اصل متین قرآن و حدیث به وفور در آن یافت م ىشود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسى میزان تأثیر امثال ق...