درپهندشت شمال مرکزی ایران ودر دشت قزوین که ایستگاه تحقیقاتی باستان شناسی دانشگاه تهران محسوب می گردد‘ تعداد کثیری سایتهای باستان شناختی ا زدوره های گوناگون وجوددارند. در عمده این سایت ها در اثر فرسایشهای طبیعی ویا شخم زدنهای متوالی مقدار قابل توجهی از بسترهای فرهنگی داخل سایت ها د رمعرض هوا قرار گرفته و دچار تخریب می گردند . در میان این آثار ‘ آثار سنگی که دارای مقاومت بیشتری هستند درهمه جای دش...

خوی شهریست بس کهن در موقعیتی استراتژیک از سرزمین ایران و با اهمیت بسیار در سیر تاریخ تحولات آن، در اهمیت آن همین بس، که در تاریخ باستان تمدن های قدرتمند کهن چون اورارتو، کردوئن، ارمن، آشور و سکایی آن را در برگرفته و به جهت تصاحب آن جنگ ها کرده اند چرا که خوی در موقعیتی سوق الجیشی، و هم بر تقاطع جاده پرنفع ابریشم قرار گرفته و بسیار حاصلخیز بوده، امروزه نیز هر یک از آن تمدن ها در این شهر ردپایی ب...

در این پژوهش، ضمن بیان تاریخچه ای از قضاوت در اسلام و اهمیت منصب قضا در فقه اسلامی، به بررسی اوصاف قاضی و بایسته های قضاوت در فقه امامیه پرداخته شده و شرایط لازم برای احراز مسند قضاوت تبیین گردیده است. نویسنده در سه فصل شرایط قضاوت و قاضی را در فقه امامیه بررسی نموده است. در فصل اول، ابتدا به تعریف لغوی و اصطلاحی و فقهی قضا پرداخته و فرق بین قضا و فتوا را بیان نموده است. آن گاه تاریخچه ای از قض...

وستایی به معنی ستایش و پرستیدن است. ایرانیان باستان تا پیش از قرن yaz ایزد از ریشهسوم میلادی (آغازحکومت ساسانیان) چند خ دانگر بوده اند که این مسئله در ارمنستان تا پیشاز شیوع مسیحی ت مشاهده شده است و می توان تشابهاتی بین این ایزدان و پرستش آنها دراین دو سرزمین همیشه دوست و همسایه یافت . در این مقاله، نگارنده به بررسی سه ایزد ازایزدان ایران باستان یعنی اهورامزدا، مهر ، آناهیتا و همچنین سه ایزد مت...

خوشۀ همخوانی hu̯– ایرانی باستان در گویش های ایرانی به شکل های مختلفی تحول یافته است. در این مقاله، پس از شرح مختصر پیشینۀ تحول hu̯– ایرانی باستان در زبان های ایرانی دورۀ باستان و ایرانی میانۀ غربی، چگونگی تحول آن در گویش های نو شمال غربی و جنوب غربی بررسی شده است. hu̯– ایرانی باستان به پنج صورت تحول یافته و دو روند کلی را پیموده است: روند نخست: hu̯– > xw– > x– > h–، روند دوم: hu̯– > wh– >w– > f– . گ...

این پژوهش در پی روشن نمودن سیر تحول معماری حمام های عمومی ایرانی- اسلامی از اوایل اسلام تا دوره سلجوقی است که برای این منظور در این پژوهش کارکردها و آداب و احکام حمام و استحمام بررسی شده است. نظافت و تطهیر از کارکردهای اصلی حمام هستند که هر دو عملی آیینی هستند و در اینجا بیشتر تطهیر مورد توجه است. از آنجا که مقوله ی تطهیر در بسیاری از فرهنگ ها بازنمود آیینی خود را دارد و به عقیده ی پژوهشگران آی...

هدف از این پژوهش ، روشن ساختن رابطه سیاسی و نظامی مسلمانان و امپراطوری بیزانس می باشد با علم بر این واقعیت که این روابط بیشتر بر پایه جنگ و منازعه بوده است و زیرا منازعات خیلی زیاد مسلمانان با امپراتوری بیزانس ایجاب می کرد که پیوسته برای ترک مخاصمه و درخواست صلح و غیره این دیپلماسی فعال باشد. بنابر سیاست کلی خلفای اموی ، بیشترین تسامح و اغماض نسبت به مسیحیان (اهل ذمه ) اعمال گردید. در بعضی مقاط...

همجواری قلمروی دولت عیلام نو با شاهنشاهی آشوریان و اتخاذ سیاست حمایت از بابل، منطقهای که مورد توجه توسعه طلبیهای آشور نیز بود، موجب نزاع و درگیری مداوم عیلام با آشور در دوره¬ی عیلام نو گردید. در نهایت و در طی درگیریهای مکرر دولت عیلام و به دلیل ادامه سیاست خارجی ضد آشوری، این دولت در قرن هفتم پ.م توسط حملات آشوربانیپال سقوط کرد و شوش ویران شد. در این پژوهش سعی شده با استفاده از منابع میانرودانی...

دوره حکومت سلاجقه یکی از ادوار درخشان در تاریخ جهان اسلام و ایران می باشد. سلاجقه دامنه متصرفات خود را تا سواحل مدیترانه، آناتولی، عراق، ایران و تا بخشهایی از سوریه گسترش دادند. در دوره سلاجقه انواع هنرها همچون معماری، سفالگری و فلزگری پیشرفتهای چشمگیری یافت. در سایه توجه سلاطین سلجوقی در این دوره کاروانسراهای بسیاری ساخته شد و تلاش بسیاری در جهت برقراری امنیت در راهها صورت گرفت. در دوره سلاجقه...