در توسعه و رکود شهری قزوین، به‌عنوان پایتختِ دوره‌‌ایی از حکومت صفویه بررسی عوامل محیطی نظیر موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی، خاک منطقه، آب و هوا، منابع آب، حوادثی نظیر زلزله، سیل و شیوع بیماری‌ها تأثیر زیادی داشته‌ است و در خور پژوهشی جدی است. از این‌رو، در این تحقیق تلاش گردیده است تا نقش این عوامل، از زوایای مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. قزوین از جمله شهرهایی است، که پس از انتخاب آن به پا...

در هفتم اکتبر 2009/ پانزدهم مهر 1388، سجاده‌ای ابریشمین متعلق به دورة صفوی در حراج ساتبیز لندن معرفی و فروخته شد. این سجاده تا به امروز دومین قالیچة گران‌قیمت جهان شناخته شده است که در این حراج بین‌المللی به فروش رسیده است. در کاتالوگ حراج با فرض برخی احتمالات، تاریخ این سجاده مقارن دوران حکمرانی شاه عباس اول ذکر شده است. اما بازخوانی متن سجاده و انطباق آن با مستندات تاریخی حقایق دیگری را در بر...

چه بسا مردمانی در این عهد اتم و برق و کمپیوتر،گوش فرا می‌دهند به آنچه مرادشان می‌گوید!آن مردمان می‌توانند خانم ریگان باشند،یا خانم نهرو؛برژنف باشند یا سلطان برنئو! این، همان است که تاریخ ما و دیگر ملل، مشحون از آن است؛ هیچ فرقی نمی-توان از این بابت میان آن ماهیگیر دیلمی که برای تعبیر خوابش سراغ شخصی رفت که«دعوی علم نجوم و تعبیر خواب کردی» و و برژنف که یک راهب روستایی را مراد خود می‌دانست قا...

مقبره ی شاه عباس دوم در جوار ضریح مطهر حضرت معصومه سلام ا... علیها، از لحاظ معماری و تزئینات، ازویژگی های شاخص بناهای دوره ی صفوی برخوردار است. ازاره های سنگی بقعه با گل های رنگی تزئین شدهاست. تزئینات و نقاشی روی سنگ در کنار انواع تزئینات معماری صفوی دیده می شود. نقاشی رنگ وروغن وطلاکاری از آن جمله است. هدف این پژوهش، شناخت و تحلیل مواد و مصالح و تکنیک اجرای این نقوش روی...

این پژوهش به بررسی تحلیلی نقش گیلان در روند تحولات (سیاسی- اقتصادی) عصر صفوی تا پایان حکومت شاه عباس اول می پردازد. در این پژوهش مسائلی پی گیری می شود که عمده ترین آنها عبارتند از:یک،بررسی نقش گیلان در روند تحولاتی که منجر به تشکیل حکومت صفوی شد. دوم، بررسی خاندان حکومتگر محلی در شرق و غرب گیلان عصر صفوی و رابطه آنها با حکومت صفوی و این که چه تأثیراتی در روند تحولات سیاسی- اقتصادی منطقه گذاشتند...

سرگذشت قومی و ملّی ما شاهنامه فردوسی، نسیجی گرانقیمت، بافته از تار و پود اسطوره، حماسه و تاریخ است که برخی کوشیده اند آن را به سه بخش اساطیری، حماسی و تاریخی تقسیم کنند؛ اما در هم تنیدگی این سه قسمت چنان است که تعیین حدّ و مرز و جداسازی آن از یکدیگر امری ناممکن می نماید. برای نمونه آنچه ایشان آن را بخش تاریخی شاهنامه می دانند، مزیّن به طرازی زربفت از اندیشه اساطیری و مفاهیم نمادین و کهن الگویی قوم...

در فاصله زمانی قرن پانزدهم تا هجدهم میلادی گروه­های مختلفی از جمله شعرا، صوفیان، علما و دانشمندان ایرانی راهی هند شده و منشا خدمات شایانی در شبه قاره هند گردیدند. تحولات سیاسی  گیلان در دوران صفوی بویژه دوره شاه تهماسب و شاه عباس اول سبب شد تا گروهی از  بزرگان این خطه راهی دیار مهاراجه­ها شوند. این تحقیق تلاش دارد در کنار شناسایی اجمالی ۳۷ نفر از مهاجران گیلانی شمال هند به معرفی 15 نفر از مهاجر...

دوره طولانی سلطنت شاه‌تهماسب اول، دوره تثبیت وارامش طولانی جهت صفویان به‌ویژه پس از صلح اماسیه است.پس ازمرگ شاه‌تهماسب اول،اختلافات بر سر جانشینی او، بین گروه های مختلف قزلباشان، منجر به سلطنت شاه اسماعیل دوم شد. دوره سلطنت شاه اسماعیل دوم هر چندکوتاه، ولی باحوادث فراوانی همراه بود. به سلطنت رسیدن محمد خدابنده(995-985) وضعف بینایی و انزواطلبی این پادشاه ،همراه بااختلافات درونی حکومت صفویان بین ...

یکی از طوایف مهم در دولت صفوی طایفه شاملو بود. از جمله مهم ترین افراد شاملو در قرن 11 ه.ق.عباسقلی خان شاملو،بیگلربیگی کل خراسان است او بیش از 34 سال در زمان شاه صفی(1037-1052) شاه عباس دوم(1052-1077) و شاه سلیمان(1077-1105) در هرات حکومت کردو در این مدت بناهای عام المنفه بسیاری بنا کرد. مهمترین یادگار او که تا عصر حاضر پابرجا است و به حیات علمی فرهنگی خود ادامه می دهد، مدرسه عباسقلی خان در شهر ...

پیشرفت سریع و تحول نوین نگارگری ایران که منجر به شکوفایی آن در سده نهم و دهم ه.ق گردید سبب شد که مقارن با دوران حکومت تیموریان و سالهای اوج اقتدار صفویان در ایران برترین نسخ خطی شعر فارسی در کارگاههای سلطنتی و به همت و یاری برجسته ترین هنرمندان سراسر کشور آفریده شوند. نفوذ عناصر نقاشی چینی به هنر نگارگری ایران در آغاز این دوره، نگرشی شاعرانه از طبیعت ، درکی تازه از مفهوم فضای معنوی و بلندپروازی...