پیوند واقعه‌ عاشورا با روح فرهنگ و اندیشه ایرانی، شعر آیینی عاشورایی را از اعتبار و اهمیت فراوانی برخوردار کرده است. واقعه‌ کربلا و مسایل آیینی عاشورایی از محورهای اصلی شعر قیصر امین‌پور است که از این رو در زمره برجسته‌ترین شاعران آیینی عاشورایی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر به نقد زیباشناختی شعرهای عاشورایی قیصر امین‌پور در سه محور نوگرایی، تصویرپردازی و گفتمان علمی دانشگاهی پرداخته است. نتایج حاصل...

تعزیه گونه‌ای نمایش آیینی است که با هدف روایت وقایع تاریخی - مذهبی، به‌ویژه فجایع عاشورا و شهادت امامان اجرا می‌شود. اهمیت حادثة عاشورا در تعزیه تا حدی است که در اغلب تعزیه‌های غیرعاشورایی، شاعر پرده‌هایی فرعی خلق می‌کند تا از طریق آن بخش‌هایی از حوادث کربلا را نیز روایت کند. به این پرده‌های فرعی، گریز (گریز به صحرای کربلا) گفته می‌شود. گریزها همواره با اخلال در روایت خطی داستان (روایت‌گردانی) ...

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بازتاب شخصیت حضرت زینب (س) - به عنوان پرچمدار نهضت کربلا- در شعر شاعران مسیحی معاصر است زیرا شخصیت والا و نقش تعیین‌کنندۀ ایشان در حوادث عاشورا و مابعد آن، از جمله خطبه­های افشاگرانه­ای که برای بیداری افکار عمومی، بیان مظلومیت اهل‌بیت (ع) و افشای هویت دشمنان آنان ایراد کردند، سبب شده است تا نویسندگان و شاعران زیادی از آیین و مذاهب مختلف به مدح و ستایش ایشان به عنوا...

روایات روزه عاشورا با تنوع خود در اثبات روزه به عنوان واجب شرعی یا انکار آن در قالب امری حرام، با توجه به ملاحظات عقیدتی و سیاسی، حکمی متفاوت پیدا کردند. دامنه این اختلافات از محدثان متقدم شروع شد و با اوج­‌گیری در دوران اخباریان دوباره احیاء گردید و زمان حاضر نیز در قالب ارائه فتاوا و شرح‌نویسی ذیل منابع فقهی و جوامع روایی ادامه یافته است. تحلیل فقه­‌الحدیثی مجموعه روایات اثباتی در مقابل انکار...

زیارت و سفرهای زیارتی داخلی و خارجی در ایران یکی از فعالیت‌های مذهبی بوده و استقبال زیادی از آن شده است. زیارت پیاده اربعین یکی از اشکال نوظهور سفر زیارتی است که پیش از این ایرانیان توجه زیادی به آن نداشته-اند؛ آیین پیاده‌روی اربعین بستر یک تجربه دینی زیارتی متفاوت است که در آن تمام طول مسیر پیاده‌روی مصداق تجربه زیارت امام حسین (ع) است. آیینی که در آن از ملت‌ها و فرهنگ‌های مختلف در یک تعامل و ...

حماسه آفرینی غواصان و خط شکنان لشکر 41 ثارالله در عملیات والفجر8 منطقه عملیاتی یگان در محدوده قرارگاه نوح و در حد فاصل لشکر 19 فجر و تیپ المهدی قرار دارد و در فاصله 5/6 الی 7 کیلومتری دهانه خلیج فارس واقع شده است. در منطقه محوله به لشکر ثارالله سه نهر مچری، بلامه و علی شیر جاری می باشد. حد فاصل بین نهرها را نخلستان پوشانده است که طول آن در محدوده یگان حدوداً 5/2 کیلومتر می باشد؛ منطقه ای که با ف...

قلمرو به بخشی از فضاهای شهری اطلاق میگردد که افراد یا گروهی از افراد بصورت منظم و پایدار از آن بهره جسته و در برابر افراد مزاحم و بیگانگان، به سبب احساس تعلق و مالکیتی که نسبت به فضا دارند، دفاع نمایند. هرگونه شخصی سازی و نشانه گذاری محیط و یا دفاع در مقابل مزاحمت، یک نوع رفتار قلمروپایی محسوب می شود. در صورتی که قلمروهای عمومی در فضاهای شهری بصورت مشخص و مناسبی تفکیک نشوند، آشفتگی در محیط رخ خ...

شاهنامۀ فردوسی همواره به صورت یک جریان فرخندۀ فرهنگی و ادبی تا امروز ادامه و استمرار داشته است و به عنوان یک منبع ارزشمند از عناصر اسطوره‌ای و حماسی ایران، بر آثار حماسی پس از خود به ویژه حماسه‌های مذهبی تأثیر فراوان گذاشته است. حماسه‌های مذهبی پس از زوال حماسه‌های ملّی آغاز می‌شوند. در دورۀ قاجار به دلیل نهضت بازگشت ادبی و وقوع انقلاب مشروطه و تحوّلات آن، حماسه‌های فراوانی با موضوع عاشورا ...

واقعه کربلا، نماد ظلم اموی و مظلومیت خاندان پیامبر(ص) به شمار می‌رود. در این واقعۀ اسفناک، مظلومیت کودکان کربلا، تصویری مجزا و غمناک ایجاد کرده است. یکی از این مصیبت‌های جانکاه، شهادت کودک خردسال امام حسین(ع) است که در آخرین ساعات نبرد، در روز عاشورا توسط سپاه عمرسعد هدف تیر قرار گرفت و به شهادت رسید. مقالۀ پیش رو، به جزئیات زندگانی این کودک خردسال که در هاله‌ای از ابهام قرار دارد می‌پردا...

چکیده بدون تردید واقعۀ عاشورا حماسه‌ای بزرگ و بی‌بدیل در تاریخ بشر است؛ و بدین سبب است که همواره شاعرانی از ملّت‌ها و اقوام‌ مختلف به تبیین جنبه‌های گوناگون آن پرداخته و احساسات درونی خود را بیان کرده‌اند؛ از زمرة این شاعران در ادبیات عربی می‌توان شریف رضی را نام برد؛ از بین شاعران فارسی‌زبان نیز می‌توان به ادیب الممالک فراهانی اشاره کرد که با ترجیع‌بند غرّای عاشورایی خود به هنرنمایی پرداخته‌است؛...