شعر از رهگذر معنی شناسی شناختی به عنوان یکی از اصول بنیادین زبان شناسی شناختی درهای جدید بیان را برکودکان و نوجوانان می گشاید. این تحقیق نشان می دهد که چه ساخت ها و فرایندهای مفهومی و تا چه حد می توانند به کودک و نوجوان در شناخت و درک او از جهان و مفاهیم انتزاعی کمک کنند و نحو? عملکرد این فرایندها از جمله استعاره، طرح واره های تصوری، فضاهای ذهنی، تعبیر صحنه در شعر کودک و نوجوان بر اساس آرای تعد...

چندمعنایی پدیده ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. پژوهش حاضر به مطالعه ی چندمعناییِ افعال ساده ی حرکتیِ زبان فارسی در چارچوب معنی شناسی واژگانی شناختی می پردازد. هدف از این پژوهش بررسی میزان و کارآیی ساز و کارهای معنی شناسی واژگانی شناختی از جمله استعاره، طرحواره های تصویری و مقوله بندی نمونه ی اعلا در توجیه و توصیف چندمعنایی افعال حرکتی زبان فارسی است چرا که این رویکر...

پژوهش حاضر به بررسی معنایی افعال مرکب اندام بنیاد در زبان فارسی می پردازد. این بررسی در چارچوب رویکرد زبان شناسی شناختی به ویژه معنی شناسی شناختی صورت گرفته است. رویکرد معنی شناسی شناختی می کوشد تا با تکیه بر توانایی شناختی انسان پیچیدگی های معنایی و مفهومی زبان را توجیه و تبیین کند. این رویکرد که تجربیات جسمانی و حسی روزمره انسان را عامل اصلی درک مفاهیم انتزاعی و ذهنی می داند، معتقد است، این ...

علوم شناختی دانشی است که به پژوهش درباره ی ذهن می پردازد. محققان علوم شناختی تبیین کارکردهای شناختی و فرایندهای پنهان ذهن را تنها از روش های غیر مستقیمی مانند مطالعه ی زبان ممکن می دانند. از این رو زبان شناسی شناختی از جایگاه ویژه ای در علوم شناختی برخوردار است. در این رویکرد معنابنیاد، یکی از کانونی ترین محورهای مطالعه، استعاره است. جرج لیکاف و مارک جانسون (1980) نظام عظیمی از استعاره های روزم...

پژوهش حاضر در چارچوب معنی شناسی شناختی به موضوع طرح واره های تصوری در ضرب-المثل های شرق گیلان می پردازد. جامعه آماری این پژوهش را ضرب المثل های جمع آوری شده از شرق گیلان توسط نوربخش (1382) و قربانی سیاهکوچه (1385)، و حجم نمونه را پیکره ای از 831 ضرب المثل که حاوی طرح واره های مختلف بوده اند تشکیل می دهد. هدف از پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل ضرب المثل ها بر مبنای مدل طرح واره ای ایوانز و گرین (2006) ...

مقاله حاضر برآن است تا فرایند «حذف فعل» را در چارچوب زبان شناسی شناختی مورد بحث و بررسی قرار دهد و نیز از طریق مقایسه این فرایند با تحلیل های دستور سنتی به ویژه دستور زبان فارسی به تبیین دقیق تر آن بپردازد، آن هم به گونه ای که برحسب نوعی رهیافت بازنمودی- ارجاعی و از منظر درک «معنی» امکان مقبولیت بیابد. داده های مورد بررسی در مقاله حاضر، پیکره ای جمله بنیاد از زبان نوشتاریِ فارسی معیار و متناظر گ...

پژوهش حاضر به تحلیل نگاشت های مفهومی در دو شعر از مهدی اخوان ثالث با رویکرد شعر شناسی شناختی در چارچوب نظریات مارگریت فریمن (2000)، فوکونیه (2002) و ترنر (2002) می­پردازد. در رویکرد شعر شناسی شناختی، امکان بررسی متون ادبی به واسطة ابزارهای زبان شناسی شناختی امکان پذیر است. از جملۀ این ابزارها که بررسی ساختار کلی اثر و چینش واحدهای زبانی را ممکن می سازند، می توان به نگاشت های مفهومیِ ویژگی، رابطه...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی استعاره های مفهومی در پیکره ای نمونه از زبان فارسی می پردازد. در این پژوهش تلاش شده است تا با بهره گیری از پایگاه داده های زبان فارسی، پیکره ای از متون نوشتاری زبان فارسی معاصر که شباهت بیشتری به زبان روزمره سخنوران دارد، نمونه گیری و سپس استعاره های مفهومی نهفته در آن استخراج گردد. این پیکره نمونه شامل 10 متن از نویسندگان معاصر نظیر «هدایت»، «جمالزاده»، «دانشور»، «آل...