استفاده مناسب از توان­ های محیطی پیرامون شهر باعث افزایش کارآیی اقتصادی و کاهش آسیب پذیری به منابع موجود می­ شود. در شرایط کنونی مواجه اغلب شهرها با توسعة کالبدی سریع و فزاینده، لزوم شناخت و مکان ­یابی اراضی مناسب به منظور حفظ منابع نایاب در شهرها را ضروری می ­سازد. شهر رشت نیز با توجه به وضعیت استقرار خود در جلگة حاصلخیز گیلان و وجود محدودیت های فیزیکی توسعة شهری مانند اراضی باتلاقی، زمین­ های...

روستاهای درّه ای غرب شهرستان مشهد که در ارتفاعات بین 1400 تا 1900 متری از سطح دریا در بخش طرقبه شهرستان مشهد و در دامنة شمالی رشته کوه های بینالود استقرار یافته اند، به دلیل ناهمواری و شیب تند اراضی با مشکلات بسیار در زمینة توسعة فیزیکی به وی‍‍‍ژه ‍ در بخش مسکن و تأسیسات مواجه می باشند. مطالعات انجام شده روی دویست خانوار نمونه از 1796 خانوار ساکن در روستاهای نمونه نشان می دهد که تنگناهای ف...

یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست‌ویکم برای دانشمندان شهری در ارتباط با پایداری شهر، نوع فرم شهر (فشردگی یا پراکنش) و حومه‌نشینی است. درنتیجه، آگاهی از فرم فضایی و شکل شهر نقشی مهم در میزان موفقیت برنامه‌ریزان شهری دارد و به بهبود محیط‌های شهری کمک شایانی می‌کند. الگوی رشد شهر از آنجاکه با یکی از محدودترین منابع در دسترس انسان یعنی زمین سروکار دارد، از موضوع‌های مهم در برنامه‌ریزی شهری و یکی از معی...

 امروزه در نظام برنامه‌ریزی شهری، کاربری‌های اراضی و خدمات عمومی به سمت الگوی تمرکز و تجمع در مناطق خاصی از شهرها گرایش دارند تا به‌وسیلة آن‌ها از تداخل و تزاحم کاربری‌ها جلوگیری شود و شهروندان هر منطقه با سهولت به این خدمات دسترسی داشته باشند. در شهر سنندج تمرکز به‌نسبت زیاد زیرساخت‌های اداری، سیاسی، اقتصادی، خدماتی و نواحی پیرامونی آن، سبب تمرکز جمعیت و بروز آثار سوء‌فضایی از قبیل رشد فیزیکی ...

رشد روزافزون جمعیت شهرها در گسترش فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی حاشیه شهرها نقش مؤثری داشته است. جمعیت شهر رشت از حدود 294 هزار نفر در سال 1370 به بیش از 600 هزار نفر در سال1390 افزایش یافته است. در این دوره مساحت محدوده شهر از 2994 هکتار به 10240 هکتار رسید. نتیجه افزایش جمعیت و مساحت شهر، توسعة فیزیکی شهر و در نتیجه تغییر کاربری اراضی حاشیه شهر و به زیر ساخت و ساز رفتن این اراضی بوده است، بنا...

شناخت تأثیر فعالیت‌ کشت و صنعت بر پویش شهرنشینی در شهر نوبنیاد پارس‌آباد، تحولات اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی شهر پارس‌آباد و شناخت سازوکارهای تأثیر فعالیت‌های کشت و صنعت بر توسعه شهر پارس‌آباد، از مهمترین اهداف این بررسی است. نوع تحقیق، توسعه‌ای ـ بنیادی و روش بررسی آن توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که جمعیت شهر پارس‌آباد ـ که در اولین دوره سرشماری در سال 1335 در حدود 500 نفر بوده ...

شهر تبریز یکی از کلان‌شهرهای ایران است که گسترش و توسعة روزافزونی دارد. یکی از مشکلات موجود در مسیر توسعة شهرها، مدیریت‌نکردن صحیح آن و بی‌توجهی به عوامل مؤثر است. در سال‌های گذشته، شهر تبریز به دلیل مهاجرپذیر بودن از رشد فیزیکی بسیاری برخوردار بوده است. مدیریت صحیح رشد شهرها از جهات گوناگون از مسائل مهمی است که باید مدنظر قرار بگیرد. روش‌های متعددی برای تعیین مناطق مناسب رشد شهری وجود دارد. یک...

هدف از این پژوهش، سنجش پایداری توسعة گردشگری شهر تبریز بود. مقالة حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و جمع آوری داده‏ها از طریق مطالعات کتابخانه‏ای و مشاهدة میدانی (توزیع پرسش نامه) انجام گرفته است. جامعۀ آماری این پژوهش 400 نفر از ساکنان محلی شهر تبریز در سال 1393 بود که برای تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری، به ترتیب از روش تعیین حجم نمونة کوکران و نمونه گیری تصادفی طبقه‏ای متناسب با حجم جامعه ب...

گردشگری شهری عاملی بسیار مهم در توسعۀ شهرها محسوب می شود، زیرا نیروی زیادی برای جذب گردشگران دارد. شهرهای منطقۀ غرب کشور، از جمله سنندج، به دلیل بهره‏مندی از شرایط اقلیمی و عامل فرهنگی خاص، نیروی زیادی در جذب گردشگری شهری دارند. جغرافیدانان معتقدند هر عاملی از جمله گردشگری تأثیرات مختلفی دارد؛ بدین معنی که هیچ عاملی صرفاً نمی تواند مثبت یا منفی باشد. این پژوهش در پی بررسی تأثیرات مثبت گردشگری شه...