شناخت وضعیت موجود سکونتگاه های شهری برای سنجش سطوح توسعه یافتگی آنها از اهمیت ویژه ای در برنامه ریزی شهری برخوردار است. امروزه آگاهی از نقاط قوت و ضعف شهرها، برای ارائۀ طرح ها، سیاست گذاری ها و برنامه های شهری ضروری است. در واقع استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، بهداشتی و غیره می تواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه سکونتگاه های شهرها باشد که با مقایسۀ شهرها با توجه به شاخص ...

با مطرح شدن توسعه پایدار شهری و لزوم توجه به همة ابعاد وجودی شهر ـ اعم از زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی ـ به عنوان پایه های توسعه پایدار شهری، مشکل سکونتگاه های غیررسمی وارد فاز مطالعاتی جدیدی شده است و محققان علوم انسانی با دیدی کلی و نگاهی جغرافیایی، پدیدة اسکان غیررسمی در شهرها را مورد مطالعه قرار می دهند. این پدیده که در سال های گذشته و تا قبل از دهه 70 در ایران فقط از لحاظ توصیفی ـ تعریفی م...

در برنامه­ریزی منطقه­ای، لزوم اتخاذ رویکرد فضایی که تمام سکونتگاه­های منطقه را مورد توجه قرار دهد، بسیار حائز اهمیت است. اما نگاه موجود نقطه­ای به سکونتگاه­های شهری و روستایی در کشور، سبب شکل­گیری نوعی از توسعه منطقه­ای متناسب با همین نگاه و رویکرد شده است. حال آن که با در نظر گرفتن روابط این دو سکونتگاه در برنامه­ریزی، می­توان روستاها را به عنوان یکی از مراکزاصلی تولید غذایی کشور و مکانی که سا...

گسترش سریع شهرها باعث بروز معضلاتی چون رشد ابعاد کالبدی شهرها، پدیدار شدن اشکال متنوعی از سکونتگاه های بزرگ حاصل از پراکنده رویی شهری و تداوم ساخت و ساز در زمین های آسیب پذیر یا مستعد توسعه پیرامون شهرها شده است. به همین دلیل تعیین محدوده های شهری به عنوان یکی از سیاست های مهار شهری، معمولاً بخشی از راهبردهای برنامه ریزی کاربری زمین و منطقه بندی در مدیریت رشد را تشکیل می دهد که به منظور جلوگیری ...

در دنیا پذیرفته شده که توسعه پایدار شهرها درصورتی تحقق می پذیرد که مدیریت واحد شهری با رعایت اصول علوم روز شهرسازی و تقسیم عادلانه منابع و درامد شهری بصورت توامان شکل گیرد.ژان باستیه معتقد است فرایند تصمیم گیری مدیریت شهری زمانی موجب منفعت مدیریت شهری می شود که شهروندان بیشترین مشارکت در تصمیم گیری ها علاقه پیدا کنند ،این در حالیست که حتی کاربرد اصطلاحاتی نظیر مردم و شهروند در متون ضوابط و مقرر...

       اسکان غیررسمی نمودی از روند رو به رشد نابرابری­های فضایی در شهرهاست، که ناشی از رشد سریع و نامتعادل شهرها می­باشد و پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی، کالبدی را به همراه دارد. استراتژی­های توسعه شهر از دیدگاه­های جدید و تأثیرگذار در بهبود روند برنامه­ریزی سکونتگاه­های غیررسمی می­باشد. مهم­ترین هدف تحقیق بررسی شرایط و مشکلات سکونتگاه­های غیررسمی شهرک بهار شیراز با رویکرد CDS در جهت ساماند...

شهرنشینی پدیده ای کاملا شناخته شده برای تمامی کشورهای در حال توسعه است. هر چند که فرایند شهرنشینی بروز برخی از مشکلات نظیر کمبود مسکن و نارسایی زیرساخت ها (آب، فاضلاب، حمل و نقل و نظایر آن)، افزایش تصاعدی قیمت زمین و تغییر ساختار هزینه ها، افزایش سکونتگاه های نابه سامان، آلودگی و تخریب محیط زیست را تسریع می کند، لیکن این فرایند همچنان جاری است و دیدگاه های متفاوتی در خصوص تداوم آن وجود دارد. نک...

استقرار و پیدایش یک سکونتگاه شهری بیش از هر چیز تابع فرم و فرآیندهای طبیعی و عوامل محیطی است، زیرا فرم ها و فرآیندهای طبیعی در مکان یابی، پراکندگی، توسعه فیزیکی و مورفولوژی شهر اهمیت بسزایی داشته، و گاهی به عنوان یک عامل مثبت و زمانی به صورت یک عامل بازدارنده عمل می کنند. در این پژوهش سعی شده است تا با بهره گیری از تلفیق یکپارچه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک سیستم اطلاعات جغرافیایی، تأثیر ف...

فرایند رشد شهری در کشورهای در حال توسعه، عمدتاً از طریق مهاجرت جمعیت روستایی صورت گرفته و با رشد بدون برنامه و غیر رسمی شهرها خصوصاً شهرهای بزرگ همراه بوده است. ناپایداری حاصل از این رشد نامتعادل به شکل نابرابر فضایی­ـ اجتماعی، فقر شهری، سکونت در اراضی پر خطر، و موارد مشابه دیگر نمایان است. شهر تبریز به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور، به عنوان مقصد مهاجرین در منطقه شمال غرب کشور مطرح بوده است و به ...

در بحث تمرکز زدایی یکی از پایه ای ترین مباحث مطرح شده لزوم نگرش به بخش های میانی سلسله مراتب سکونتگاه هاست که در این میان شهرهای میانی توجه ویژه ای را به خود می طلبند. از این رو هدف این مقاله بررسی تأثیر شهر میانی شهرضا در ساختار اقتصادی سکونتگاه های پیرامون ، شناخت حوزه ی نفوذ شهرضا و ارزشیابی عملکرد این شهر در حوزه ی نفوذ خود به عنوان یک شهر میانی است. روش تحقیق از نوع «توصیفی – تحلیلی» و روش...